قانون مدنی برای تنظیم قراردادهای معین مانند اجاره، صلح و بیع توصیفاتی را ارائه کرده و شرایط و ضوابط مربوط به این نوع قراردادها را بیان کرده است. یکی از این نوع قراردادها، قرارداد وقف می‌باشد. در قرارداد وقف، مالک مال خود را به صورت موقت از اموال خود انتقال می‌دهد و آن را برای استفاده در امور خیریه و کمک به سایر افراد در نظر می‌گیرد.

یک نوع وقف شامل وقف خاص و وقف عام است. قرارداد وقف خاص دارای اهمیت ویژه‌ای برای واقف و افراد ذی نفع وقف (موقوف علیهم) دارد. برای تهیه وقفنامه صحیح، باید مقررات مربوط به تنظیم این سند و شرایط قانونی وقف خاص را رعایت کرد.

لذا، در این مطلب، ابتدا به سؤال "تعریف دقیق قرارداد وقف خاص" پاسخ می‌دهیم. سپس، شرایط، آثار و نحوه تنظیم این نوع قرارداد را توضیح می‌دهیم و در پایان، یک نمونه وقف‌نامه را در اختیار شما قرار می‌دهیم که می‌توانید آن را دانلود کنید.

قرارداد وقف خاص چیست

وقف یکی از مفاهیم شرعی و حقوقی در کشور ما است که از گذشته‌ها تاکنون در جامعه رواج داشته و نقش بسیار مهمی در حوزه‌های خیریه و فرهنگی ایفا کرده است. بطور معمول، وقف به صورت یک "عقد یا قرارداد" شکل می‌گیرد و به دو نوع وقف خاص و وقف عام تقسیم می‌شود. اما ممکن است به سؤال برسد که قرارداد وقف خاص عبارتی است از چه مفهومی و چگونه با قرارداد وقف عام تفاوت دارد.

برای پاسخ به این سؤالات، ابتدا به تعریف عقد وقف می‌پردازیم. سپس با توضیح ارکان این عقد، به خصوص موقوف علیه‌ها، به توضیح ماهیت وقف خاص و مقایسه آن با وقف عام می‌پردازیم.

مطابق با ماده ۵۵ قانون مدنی، تعریف عقد وقف به شرح زیر است: "وقف، به معنای انتقال عینی مالکیت یک مال و صرف آن و حقوق حاصل از آن به امور خیریه است." در این تعریف، عقد وقف یعنی انتقال مال موقوفه (مال قرار داده شده در وقف) از مالکیت واقف (شخص وقف کننده) حذف شده و قابلیت انتقال آن به دیگران را ندارد. از طرفی، منافع و سودهای حاصل از این مال، به صورت انحصاری به منظور امور خیریه به کار گرفته می‌شوند.

برای حقیقت پذیرفتن وقف، سه شرط باید موجود باشد: واقف (شخصی که به موجب توافق مالی را وقف می‌کند)، موقوف علیه (شخص یا اشخاصی که وقف برای آنها صورت می‌گیرد و بهره‌برداران قرار می‌گیرند) و عین موقوف یا مال موقوف (مالی که مورد وقف قرار می‌گیرد). موقوف علیه، به معنای شخص یا اشخاصی است که وقف برای آنها انجام می‌شود و خود به دو نوع محدود و نامحدود تقسیم می‌شود؛ بنابراین با دو نوع توافق وقف، یعنی وقف عام و وقف خاص، مواجه می‌شویم. html tags: <strong>وقف</strong>, <strong>قرارداد وقف</strong>

وقف عام: وقف عام یعنی وقفی است که به آن موقوف علیه‌های نامحدود یا نامحصوری وقف می‌شوند. به طور مثال، یک فرد می‌تواند اموال خود را به وقف بگذارد تا به تامین هزینه‌های دانشجویان صرف شود. همچنین، وقف به خاطر هدف خاصی نیز می‌تواند وقف عام باشد، به عنوان مثال وقف مال برای ساخت مدارس.

واگذاری ویژه: در واگذاری ویژه، اشخاصی که تحت واگذاری قرار می‌گیرند، محدود و محصور می‌شوند و تنها تعداد کمی از افراد این موقعیت را تجربه می‌کنند. به عنوان مثال، یک شخص ممکن است اموال خود را به فرزندان و همسر خود واگذار کند. یا می‌تواند وصیت‌نامه خود را واگذار کند و مالکیت خود را به پنج دانش‌آموز خاص اختصاص دهد.

با توجه به توضیحات بالا، می‌توانیم به سوال "قرارداد وقف خاص چیست؟" پاسخ دهیم. قرارداد وقف خاص، یک از همیشه است که با این قرارداد، فرد واقف مالی را از مالکیت خود متحول می‌کند. عین مال نقل‌وانتقال‌ناپذیر می‌شود و منافع آن به اشخاص محدودی که به آن اختصاص یافته‌اند، واگذار می‌شود و صرفاً برای کمک به آنان مورد استفاده قرار می‌گیرد. قرارداد وقف خاص باید در یک سند وقف نامه ثبت شود که می‌توان آن را با استفاده از لینک‌های نمونه‌های موجود دانلود کرد یا توسط وکیل تنظیم نمود.

شرایط قرارداد وقف خاص

هنگامی که یک فرد تصمیم می‌گیرد مال خود را به یک گروه خاص و محدود افراد وقف کند و قرارداد وقف خاص را انعقاد دهد، می‌تواند این قرارداد را توسط یک متخصص حقوقی مانند مشاور حقوقی یا وکیل تنظیم کند یا به صورت خودکار با دانلود نمونه‌های موجود در اینترنت، برای تهیه وقف نامه به کار ببرد. با این حال، بگونه‌ای که قرارداد وقف خاص توسط وکیل تنظیم شود یا توسط فرد خودش با استفاده از نمونه‌های قبلی، اهمیت دارد که در تدوین این وثیقه و انعقاد قرارداد وقف خاص، شرایط قانونی رعایت شود. این شرایط به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم می‌شوند که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم.

معنی شرایط عمومی قرارداد وقف خاص این است که در این نوع قرارداد و سایر قراردادها، برخی شرایط مشترک وجود دارند که در واقع معیارهای صحت معامله را تشکیل می‌دهند. در قانون مدنی، معیارهای صحت معامله تعیین شده‌اند و شامل موارد زیر هستند:

برای اینکه قرارداد وقف به صورت صحیح منعقد شود و وقف نامه تنظیمی، معتبر باشد، واقف باید پیشنهاد عقد وقف را ارائه کند و موقوف علیهم باید این پیشنهاد را قبول کنند. در هر دو مورد، واقف و موقوف علیهم باید قصد داشته باشند، یعنی اراده ایجاد عقد وقف را داشته و باید در حالت مستی و خوابیدگی نباشند و با رضایت قرارداد را منعقد کنند، به این معنی که نباید با اکراه و اجبار قرارداد را ببندند.

"شرایط قرارداد وقف خاص شامل اهلیت واقف و موقوف علیهم است. به این معنی که هر دو فرد باید قابل قبول، عاقل و متوان باشند. در صورتی که موقوف علیهم وصا یا نماینده قانونی داشته باشند، قرارداد وقف توسط آن نماینده از طریق مدیریت وصا عقد می‌شود."

مفهوم و اهمیت تعیین مال موقوفه: مال موقوف یا عین موقوفه، به آن موضوعی اطلاق می‌شود که در قرارداد وقف، به وقف داده می‌شود. وقف‌دار (شخصی که مال را به وقف می‌دهد) باید در سند وقف، این مال را به طور دقیق تعیین و مشخص کرده و در صورت لزوم، ویژگی‌های آن را نیز مشخص نماید. به عنوان مثال، یک آپارتمان با شماره ثبتی ... واقع در آدرس ... قابل ذکر است. در HTML می‌توان از برچسب برای تاکید و استفاده از برچسب برای توضیح مهم و محکم استفاده کرد.