گاهی اوقات، اشتغال به کار زوجه ممکن است باعث شود که همسر نتواند وظایف زناشویی یا مادری خود را به درستی انجام دهد یا به سبب ناسازگاری شغلی با وظایف خانوادگی خود یا همسرش درگیر شود. در چنین شرایطی، قانون مدنی به مرد اجازه می‌دهد تا با مراجعه به دادگاه و درخواست حکمی که از ادامه اشتغال همسرش جلوگیری کند، از ایفای نقش زن اجتناب کند. البته قانون مدنی مواردی که شامل منع اشتغال به کار زوجه است را تعیین کرده است. در این نوشتار، نمونه‌ای از حکم و رای منع اشتغال به کار زوجه را ارائه خواهیم داد. در ابتدا، به بررسی مواردی که منع اشتغال زوجه توسط زن در آنها مجاز است، می‌پردازیم و سپس نمونه رای و حکم منع اشتغال زوجه در دادگاه‌های اولیه و تجدیدنظر را ارائه می‌کنیم.

موارد منع اشتغال زوجه توسط زوج

"براساس بند ۱۱۱۷ قانون مدنی، مرد حق دارد از اشتغال زوجه خود جلوگیری کند. طبق این بند، 'شوهر می تواند با تایید دادگاه، زن خود را از اشتغال به شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت خود یا زن باشد، منع کند. همچنین، زن نیز می تواند از دادگاه درخواست ممنوعیت اشتغال به چنین شغلی را داشته باشد. اگر هم اقدامی منجر به اختلال در زندگی خانوادگی نشود، دادگاه می تواند مرد را از اشتغال به این شغل منع نماید.' بدین ترتیب، عواملی که سبب منع اشتغال زوجه توسط شوهر می شود عبارتند از:"

- حرفه‌ی زن که منافی منافع خانوادگی باشد:

شغل زن، نقض ارزش و خانوادگی خودش یا همسرش است. در این شرایط، مرد میتواند با ارسال یک دادخواست برای منع اشتغال همسر به دادگاه خانواده، خواهش کند که درخواست او برای صدور حکم منع اشتغال همسر را بررسی کند. باید توجه داشت که احراز شرایط اشتغال همسر توسط شوهر فقط در صورتی توسط دادگاه تأیید می‌شود که یکی از شرایط ذکر شده در این بند توسط قاضی تایید شده باشد. برای آشنایی بیشتر با شرایط اشتغال زن در قرارداد ازدواج و نمونه‌ی دادخواست برای منع اشتغال همسر، روی لینک کلیک کنید.

نمونه رای منع اشتغال زوجه

درباره دعوی آقای ......... در مقابل خانم .......... فرزند ........ به دلیل تقاضای صدور حکم برای ممنوعیت اشتغال، به موارد زیر توجه فرمایید. حوزه رونوشت اسناد ازدواج شماره .......... و تاریخ ........... دفتر ثبت ازدواج شماره ............ تهران، احراز زوجیت طرفین را نشان می‌دهد. درباره درخواست، با توجه به بیانات و مذاکرات طرفین در دادگاه و نحوه دفاع همسر، به نظر می‌رسد هر دو طرف، به خصوص همسر، به اندازه کافی مسئولیت پذیر و نیاز مالی قابل توجهی ندارند و اشتغال تمام وقت طولانی مدت همسر، تأثیر قابل توجهی بر بنیان خانواده ایشان داشته است؛ علاوه بر این، پس از بیش از ۱۰ سال از شروع زندگی مشترک، آنها فرزندی ندارند و در تنازع و اختلاف هستند. بر این اساس، متقاضیان را مجاز به ممنوعیت همسر از اشتغال به هرگونه شغل تمام وقت خارج از منزل قرار می‌دهد، با استناد به تشخیص قانونی و به اساس ماده ۱۱۱۷ قانون مدنی. رأی حاکمیت محاکم در مورد این امر در ۲۰ روز پس از ابلاغ قابل اعتراض به محاکم بازنگری تهران است.

با خواندن تقدم نموده (زن) از این حکم، دادگاه تجدید نظر این رای را منتقضا نموده است که در زیر آن را می‌بینید.

بررسی مجدد توصیه خانم ........ در ارتباط با رسیدگی به پرونده شماره ........ در دادگاه خانواده شعبه ......... تهران، که بر اساس آن " حکم درخصوص ممنوعیت اشتغال تمام وقت خارج از منزل" صادر شده است، به طور قابل قبولی تایید می گردد. بر اساس محتوای پرونده، نامه اعتراض و پاسخ نامه اعتراض خوانده، استخدام در ........ به عنوان معاون شعبه به مدت شش سال توسط زوجه، اولا هیچ تعارضی با منافع خانوادگی یا مقام زوج و یا زوجه ندارد و به موجب ماده ۱۱۱۷ قانون مدنی، غیرقابل قبول است و دلیلی بر رضایت زوج (خوانده درخواست تجدید نظر) بودند؛ درنتیجه "صدور حکم ممنوعیت اشتغال زوجه" و دلایلی که دادگاه وی ارائه کرده است، حاوی صفت قانونی نیست؛ بنابراين، برخورد با روزآمد نامه مذکور، طبق بخش اول ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی اداری، حکم رد خواست خواهان (خوانده درخواست تجدید نظر) در مورد ممنوعیت اشتغال زوجه صادر و اعلام می شود. این رأی بر اساس ماده ۳۶۵ قانون مزبور قطعی است. برای آشنایی با "نامه پاسخی ممنوعیت اشتغال زوجه" و "اظهارنامه عدم اشتغال زوجه" اینجا کلیک کنید.