نفقه در دوران عقد

عقد ازدواج مانند سایر قراردادها، از طرفین آن متعهد شده و تحت قانون و شرع، مجموعه‌ای از حقوق و وظایف را به همسرها اختصاص می‌دهد.
حقوق وظایفی همچون تمکین، حق‌النفقه، ریاست خانواده و مهریه، نمونه‌هایی از این حقوق وظایف هستند.

یکی از حقوقی که به زن در قرارداد ازدواج تعلق می‌گیرد، حق دریافت نفقه است.
زن در مقابل این حق موظف به اطاعت از تمکین، به خصوصی و عمومی، نسبت به شوهر خواهد بود.
اگر زن از تمکین نسبت به شوهر خود خودداری کند، حق دریافت نفقه را نخواهد داشت.
اما سؤال مهم در اینجا، در مورد نفقه در دوران عقد است.
زیرا طبق قانون، زن حق دارد تا تا زمانی که مهریه به او داده نشده است، از تمکین نسبت به شوهر خود خودداری کند.
در نتیجه، سؤال پیش می‌آید که آیا در این دوران زن حق دریافت نفقه را دارد یا خیر؟

برای پاسخ به سؤال مطرح شده، در اینجا تلاش می‌کنیم تا در یک مقاله متنوع، به مسائل مختلفی درباره نفقه زن بپردازیم.
در ابتدا، به معنای و تعریف نفقه در حقوق زن واکنش نشان می‌دهیم.
سپس به بررسی و بحث درباره حق نفقه در دوران عقد دائم می‌پردازیم و در پایان، به ادامه این بحث می‌پردازیم و این را بررسی می‌کنیم که آیا حق نفقه زن در صورتی که مرد با حقوق زن، حق حبس را اجرا کند، همچنان برقرار است یا خیر.

نفقه زن چیست

برای پاسخ دادن به این سؤال که در دوران عقد نفقه چگونه محاسبه می‌شده است، باید ابتدا به این پرسش پاسخ داده شود که نفقه به طور عمومی شامل چه مواردی است؟ بر اساس ماده 1107 قانون مدنی، نفقه زوجه شامل همه نیازهای معمول و متناسب با وضعیت زن است، از جمله مسکن، لباس، غذا، مبلمان و هزینه‌های پزشکی و بهداشتی و خادم و در صورت نقصان یا بیماری، نیز.
بنابراین، نفقه زن که از سوی شوهر پرداخت می‌شود، بایستی دو عامل را به طور همزمان مد نظر قرار دهد.

"نیازهای روزمره"

در این باب، همسر مکلف است که به منظور رفع تمامی نهازه‌های زن خود که وفق به عادت مرسوم جامعه است، اقدام نماید.
برای مثال، اگر عرف جامعه به خرید عطر برای زن را جزء نیازهای معمولی یک زن تلقی کند، همسر را ملزم می‌کند که عطری را برای خانم خود تهیه نماید به عنوان یکی از نیازهای جاری او.

نیازهای متناسب با وضعیت زنسلامتی بدنی:داشتن یک برنامه غذایی سالم و متعادل، تغذیه مناسب، ورزش منظم و استراحت کافی از نیازهای اساسی زنان است.
همچنین حضور در مراکز بهداشتی و مشاوره در خصوص سلامت جنسی و تناسب اندام نیز مهم است.
تحصیلات و آموزش:دستیابی به آموزش با کیفیت و امکانات لازم، فراگیری مهارت‌های فنی و شغلی، دستیابی به سطح بالاتر تحصیلی و افزایش دانش می‌تواند به توانایی و استقلال زنان کمک کند.
حقوق و اقتصاد:برابری دستمزد و پرداخت عادلانه برای کار زنان، امنیت اقتصادی، دسترسی به منابع مالی، بانکداری و بیمه اجتماعی به زنان امکان خودکفایی و استقلال مالی را می‌دهد.
خانواده و زناشویی:احترام و تساوی در روابط خانوادگی، حقوق والدینی مساوی، قدرت تصمیم‌گیری درباره تولید بچه و مسئولیت‌پذیری مشترک در تربیت فرزندان، وجود محیط پذیرایی از زندگی خانوادگی متعادل و آرامش بخش نیازهای زنان در حوزه خانواده و روابط زناشویی را برطرف می‌سازد.
حقوق قانونی و اجتماعی:احقاق حقوق قانونی زنان در زمینه ازدواج، طلاق، حضانت، میراث، حقوق بشر، جنسیت و خشونت علیه زنان، تساوی در قانون و دسترسی به دادگاه‌های اجتماعی برای دفاع از حقوق زنان حائز اهمیت است.
فرصت‌های شغلی و رهبری:دسترسی به فرصت‌های شغلی مناسب، ترقی و رشد شغلی، شرکت در رهبری و تصمیم‌گیری‌های سیاسی و اقتصادی، ایجاد اعتماد به نفس و توانمندسازی زنان را فراهم می‌کند.
حقوق بهداشت و مشاوره:دسترسی به خدمات بهداشت جنسی و تناسب اندام، مشاوره روانی و اجتماعی، پشتیبانی در مواقع استرس و نیاز به حمایت روحی از نیازهای اساسی زنان است.
به طور کلی، برطرف شدن این نیازها به طور همسو باعث توانمندسازی و استقلال زنان در جامعه خواهد شد.

درباره نیازهای متناسب با وضعیت زن، به طور واضح آمده است که نیازهای شخصی زن باید با توجه به شرایط خانوادگی او در خانه پدری در نظر گرفته شود.
به عنوان مثال، اگر زن در خانه پدری خود به عنوان خدمتکار کار می‌کرده باشد، استخدام خدمتکار به عنوان بخشی از تکلیف نفقه شوهر بر عهده او خواهد بود.

حق نفقه در دوران عقد

در قسمت قبل، به منظور ارزیابی موضوع "حق نفقه در دوران عقد"، در ابتدا به سؤالی پاسخ دادیم و آن این بود که چه معنایی به نفقه زن می‌دهیم؟ در اینجا توضیح دادیم که نفقه زن، هزینه‌های متعددی است که با وضعیت و شرایط او هماهنگ شده و شامل خانه، لباس، غذا، مبلمان منزل، هزینه درمانی و بهداشتی و حتی هزینه کارگر می‌شود.

در این بخش، به تحلیل حقاستفاده مالی در زمان ازدواج، می‌پردازیم و به این سوال پاسخ می‌دهیم که آیا حق استفاده مالی در زمانعقد نکاح، برای هر دو ازدواج دائمی و موقت قابل اعمال است و آیا همچنان همسر حق دریافت استفاده مالی را دارد یا خیر؟ در خصوص این مسئله حق استفاده مالی در زمان ازدواج، به سه نکته زیر توجه شود:

مبلغ نفقه در زمان عقد برای زن نیز تعیین می‌شود.
دلیل این امر در ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی قرار دارد که بیان می‌کند: "بلافاصله پس از اعلام صحت عقد از سوی مرجع صلاحیت داشته قرارداد هم با کیراهی از الطرفین وجود پذیر و حقوق و تکالیف هر دو طرف در قبال یکدیگر برقرار است.
" پرداخت نفقه نیز به عنوان یکی از تکالیف شوهر در قبال زن می‌باشد.
طبق این ماده، شروع پرداخت نفقه از لحظه اعلام صحت عقد نیازمند برگزاری مراسم عروسی و آغاز زندگی مشترک زوجین نیست.

حق نفقه در طی ازدهای ازدواجی، به طور اصولی، صرفاً برای ازدواج دائمی اعمال می‌شود.
به این معناست که در ازدواج موقت، یا همان ازدواج صیغه، همسر اصلاً حق نفقه را ندارد، مگر اینکه در همان مرحله ازدواج موقت، آن دو طرف شرط پرداخت نفقه را باشند.
بنابراین، تنها همسر دائمی، حق نفقه در طول ازدواج را خواهد داشت.

به گرچه رابطه نفقه بین زن و سپرده گزاری مرد، دو جانبه است.
به عبارت دیگر، حق نفقه زن وابسته به تأمین از سوی مرد است و اگر زن از تأمین خود چشم پوشی کند یا متخلفی کند، حق نفقه به او تعلق نمی‌گیرد.
اما احکام حق نفقه در زمان عقد دائم با این قاعده کلی تفاوت دارد.

بر اساس ماده 1085 قانون مدنی، زن حق دارد تا تا زمانی که مهر او به او تسلیم نشده باشد، از انجام وظایفی که بر عهده دارد نامتعهد باشد.
این حق بر این شرط استوار است که مهر هنوز تحت تصرف شوهر قرار نگرفته باشد و مسقط حق نفقه نخواهد شد.
به همین دلیل، زن می‌تواند در صورتی که مهریه از طرف شوهر هنوز به او تعلق نگرفته باشد و همچنین نزدیکی بین زوجین اتفاق نیافتاده باشد، از اجرای وظایف خود در قبال شوهر خودداری کند و منتظر دریافت مهریه خود باشد.

در این حالت، زوجه به دلیل برخوداری از حق قانونی عدم رضایت، به عنوان یک فرد غیرمسئولیت پذیر شناخته نمی‌شود، بنابراین از حق نفقه در دوران ازدواج بهره‌مند خواهد بود.
بنابراین، اگر در این شرایط همسر از پرداخت نفقه به همسر خود خودداری کند، همسر می‌تواند این حق را از طریق دادگاه خانواده درخواست کند.

نفقه در صورت استفاده از حق حبس

در بخش قبل، توضیح دادیم که حق نفقه در دوران عقد نیز برای زن برقرار است.
دلیل این امر مربوط به ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی است که حقوق و تکالیف زن و مرد در رابطه زوجیت را از لحظه عقد نکاح تا آغاز زندگی مشترک پیش بینی می کند.
در این بخش، به تحلیل مسئله نفقه در صورت استفاده از حق حبس زوجه در عقد نکاح می پردازیم.

مطابق ماده 1085 قانون مدنی، یکی از حقوقی که به زن تعلق می‌گیرد، استفاده از حق حبس در ازدواج است.
بر اساس این قانون، زن می‌تواند تا زمانی که مهریه به او پرداخت نشده است، از انجام وظایف خود نسبت به شوهر، مثل اطاعت از او، خودداری کند و در عین حال از حق نفقه نیز بهره‌مند شود.
البته استفاده از حق حبس در ازدواج و همچنین بهره‌برداری از نفقه بستگی به شرایطی دارد که این شرایط شامل موارد زیر می‌شوند:- شوهر وظایف خود را نقض کند- شوهر از تأمین نیازهای معاشی زن امتناع کند- شوهر وظیفه تمکین عام و خاص را از زن خلاف قوانین انجام دهد- شرایط دیگری که ممکن است قانوناً تعیین شوندبا توجه به این شرایط، زن می‌تواند به صورت مشروع از حق حبس استفاده کند و در عین حال از حق نفقه استفاده کند.

زن تنها تا پیش از نزدیکی و برقراری رابطه جنسی، می‌تواند به حق حبس خود استناد کند و پس از وقوع رابطه زناشویی، دیگر امکان استفاده از حق حبس را ندارد.
مطابق قوانین جاری، زن مجرد تا قبل از رابطه جنسی، حق حبس خود را دارد، اما پس از برقراری رابطه زناشویی، این حق را نخواهد داشت.

مهریه زن باید قوی و مستقل باشد؛ به این معنا که براساس حقوق و حمایت قانونی قابل درخواست باشد و نباید به استطاعت و وابستگی دیگران بستگی داشته باشد.

قانون تعیین مبلغ نفقه زن حامله در صورت ازدواج دائم و موقت، طلاق و حتی وفات با توافق طرفین یا با تصمیم دادگاه انجام می‌شود.
در صورت عدم توافق در مورد مبلغ نفقه، بر اساس تصمیم دیوان قضاوت خواهد شد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره میزان نفقه زن حامله، مطالعه مقالات مرتبط را در سایت پیشنهاد می‌کنیم.

میزان نفقه زن در دوران عقد

در قسمت قبل، توضیح داده شد که در صورت استفاده از حق حبس، زن می‌تواند از انجام وظایفی که مقابل شوهر دارد، امتناع کند و در عین حال از حق نفقه بهره ببرد، تا زمانی که مهریه به او داده نشود.
این امکان وجود دارد، با رعایت شرایطی که در قانون تعریف شده است.

اما در نهایت، زنانی که به منظور دریافت نفقه در دوران ازدواج اقدام می‌کنند، مواجه با سوالی هستند که به عنوان مهمترین سوال در این زمینه مطرح می‌شود: میزان نفقه زن در دوران ازدواج چقدر است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که میزان نفقه زن در دوران ازدواج یک مبلغ ثابت و مشخص برای تمام زنان نیست.
در هر مورد و در هر دعوای خاص، با توجه به نظر کارشناس رسمی دادگستری، مبلغ نفقه تعیین می‌شود.