به طور معمول، در فرایند دادرسی، قانونی برای کشورهای مختلف، حقیقتا یک مرجع وجود دارد که توانایی بررسی مجدد رأی دادگاه در صورت مواجهه با اشکال فنی در فرایند را دارد. این تجدیدنظر از حکم‌های دادگاه‌های ابتدایی جزء مراحل حیاتی در نظام قضایی تلقی می‌گردد.

پیش‌بینی قوانین مربوط به استدلال برای تغییر نظر نقش مهمی در تضمین عدالت دارد. اما باید توجه داشت که امکان استدلال برای تغییر نظر همواره فراهم نیست و مقررات زمانی خاصی دارد و تنها در مدت و استهلالی که در تغییر نظر در اختیار است، انجام می‌شود. در صورتی که استدلال برای تغییر نظر خارج از تاریخ قانونی آن انجام شود، توسط دادگاه‌ها پذیرفته نخواهد شد.

به همین دلیل، در این مقاله، قصد داریم درباره‌ی این موضوع که چقدر طول مدت و مهلت تجدیدنظر از رأی است، توضیح بدهیم و به بررسی این نکته بپردازیم که از کدام تاریخ آغاز می‌شود. اگر سوالاتی پیرامون موضوع زمان شروع مدت تجدیدنظر و مهلت آن دارید، با ما همراه باشید.

مهلت تجدید نظر خواهی از رأی چقدر است

در پاسخ به این سؤال که چقدر زمان مجاز برای تجدید نظر در رأی‌ها است، بایستی بگوئیم: احکام و قرارهای صادره از دادگاه‌ها ممکن است دارای ماهیت حقوقی یا کیفری باشد و بنابراین مدت و زمان مجاز برای تجدید نظر نیز متفاوت خواهد بود. همچنین، وابستگی تجدید نظر کننده به داخل یا خارج از کشور نیز تأثیر گذار بر مدت و زمان مجاز تجدید نظر خواهد داشت.

قانونگذار در قوانین آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری، برای زمانی که مجازیت تجدیدنظر خواهی از رأی و زمان شروع آن تعیین شود، قوانینی پیش بینی کرده است. همانطور که پیش تر اشاره کردیم، عواملی مانند صدور حکم یا قرار وجود داشته باشد و همچنین شخص تقاضا کننده تجدید نظر، می تواند در داخل ایران یا خارج از کشور باشد که باعث تغییر در مدت زمان و مهلت تجدیدنظر خواهی از رأی می شود. طبق قوانین آیین دادرسی کیفری و مدنی، زمان ارائه درخواست تجدیدنظر و مهلت تجدیدنظر خواهی از رأی به شرح زیر است: قوانین آیین دادرسی مدنی: - زمان ارائه درخواست تجدیدنظر، در دادرسی مدنی باید پیش از گذشت یک ماه از تاریخ صدور حکم باشد. - مهلت تجدیدنظر خواهی از رأی در دادرسی مدنی، حداکثر سه ماه از تاریخ دریافت درخواست تجدیدنظر توسط دادگاه می باشد. قوانین آیین دادرسی کیفری: - زمان ارائه درخواست تجدیدنظر، در دادرسی کیفری باید پیش از گذشت یک ماه از تاریخ صدور حکم باشد. - مهلت تجدیدنظر خواهی از رأی در دادرسی کیفری، حداکثر شش ماه از تاریخ دریافت درخواست تجدیدنظر توسط دادگاه می باشد.

مدت زمان و فرصت بررسی مجدد از تصمیمات و توافق‌نامه‌های حقوقی و همچنین، احکام و برخی توافق‌نامه‌های جنایی مشخص است.

مهلت بررسی و تجدید نظر برای اشخاص مقیم در ایران تعیین شده است. این مدت زمان برابر با 20 روز از تاریخ دریافت یا پایان مهلت واخواهی می‌باشد.

مهلت بررسی مجدد برای افرادی که در خارج از کشور اقامت دارند، حداکثر ۲ ماه از تاریخ ابلاغ یا پایان مهلت واخواهی است.

مهلت تجدید نظر در قرارهای قابل اعتراض کیفری، توسط بازپرس، به مدت مشخص صادر می‌شود.

بازنگری به مدت و مهلت، برای اقامت‌دهندگان در ایران، بایستی در مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ صورت گیرد.

مهلت تجدید نظر برای افرادی که در خارج از کشور اقامت دارند، یک ماه از تاریخ ابلاغ می باشد.

نکته ای حائز اهمیت وجود دارد. اگر برای یک دعوا چندین نفر محکوم شوند و یکی از آن‌ها در خارج از کشور و سایر افراد در ایران زندگی کنند، معمولاً زمان تجدیدنظر درباره حکم و تعیینات حقوقی و جرمی برای همه آن‌ها به دو ماه افزایش می‌یابد. اما در مورد تعیینات جرمی، این مدت تا یک ماه به‌طور خاص افزایش می‌یابد.

زمان آغاز درخواست تجدیدنظر

در بخش قبل، درباره‌ی مدت و مهلت تجدید نظر خواهی از رأی توضیح داده شد. اشخاص می‌توانند با رعایت مهلت‌ها، در امور حقوقی و کیفری به تجدید نظر خواهی بپردازند. اما سوال مهم این است که این مهلت تجدید نظر خواهی از رأی از چه زمانی شروع می‌شود؟ به عبارت دیگر، زمان شروع مهلت تجدید نظر خواهی کیست؟ در قوانین آیین دادرسی کیفری و مدنی، درباره‌ی زمان آغاز مدت و مهلت تجدید نظر خواهی از رأی تعییناتی وجود دارد که به شرح زیر است: در قسمت قبل، در مورد مدت و مهلت تجدید نظر خواهی از رأی، توضیحاتی ارائه کرده‌ایم. فرد می‌تواند با رعایت مهلت‌ها، در امور حقوقی و کیفری اقدام به تجدید نظر خواهی نماید. اما سوال مهم این است که زمان شروع مهلت تجدید نظر خواهی از رأی، از کدام زمانی است؟ قوانین آیین دادرسی کیفری و مدنی، زمان آغاز مدت و مهلت تجدید نظر خواهی از رأی را تعیین نموده‌اند و این زمان باید در نظر گرفته شود.

مطابق ماده 336 قانون آیین دادرسی مدنی، زمانی که یک رأی به طرفان ابلاغ می‌شود یا مدت زمان معین برای آن منقضی می‌شود، آغاز، مدت و مهلت تجدید نظر خواهی را در نظر می‌گیرد.