خلاصه مقاله
در این مقاله به سوالاتی پیرامون مدت زمان تعیین نماینده دادگاه و زمان اعلام نظر کارشناس رسمی دادگستری پرداخته می‌شود.
در ادامه، فرایند کارشناسی پرونده در دادگاه، مهلت اظهارنظر کارشناس و عدم اعلام نظر کارشناس در مهلت مشخص مورد بررسی قرار می‌گیرد.
برای تشخیص جنبه‌های فنی پرونده کاری، کار دادستان یا قاضی ممکن است با دشواری روبرو شود و به علت آن قاضی نتواند نظر خود را اعلام کند.
به همین دلیل، قاضی می‌تواند برخی از وظایف فنی را به کارشناس رسمی دادگستری واگذار کند.
کارشناس با توجه به نظرات تخصصی خود، قادر خواهد بود به رأی قاطع و منطقی درباره پرونده برسد.
در گاهی اوقات، ممکن است یک متخصص در زمان معینی که دادگاه برای نظردهی در پرونده تعیین کرده است، قصد اعلام نظر نداشته باشد.
در این شرایط، عدم اعلام نظر متخصص می‌تواند باعث عواقبی شود.
در اینجا ماده ۲۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی درباره ضمانت اجرای عدم اعلام نظر متخصص در مدت زمان مشخص توضیح داده شده است.
یکی از ابزارهایی که در طول بررسی پرونده به قاضی کمک می‌کند تا رأی درستی صادر کند، استفاده از قرار مشاوره است.
در واقع، قاضی برخی از جنبه‌های فنی مورد را به متخصص مرتبط در آن زمینه واگذار می‌کند.
این مشاوره را می‌توان قرار مشاوره نامید.
متخصص مشروحی راجع به موضوع خواهد داد و ملزم است نتیجه مشاوره را در مهلت تعیین شده به دادگاه اعلام کند.
در این مقاله، قصد داریم به سوالاتی پیرامون مدت زمان لازم برای مشخص شدن نماینده دادگاه و زمان اعلام نظر کارشناس رسمی دادگستری پاسخ دهیم.
به همین منظور، به بررسی فرایند کارشناسی پرونده در دادگاه، مهلت اظهارنظر کارشناس، و عدم اعلام نظر کارشناس در مهلت مقرر خواهیم پرداخت.
کارشناسی پرونده در دادگاه
برای تشخیص تمامی جنبه های فنی پرونده کاری، کار دادستان یا قاضی بسیار دشوار است.
این ممکن است باعث شود که قاضی نتواند نظر خود را درباره آنها اعلام کند.
از این رو، قاضی می تواند برخی از وظایف فنی را به کارشناس رسمی دادگستری واگذار کند.
این کارشناس با ملاحظه نظرات تخصصی خود، قادر خواهد بود تا رأی قاطع و منطقی درباره پرونده صادر کند.
به همین دلیل، با ارائه یک قراری تحت عنوان "قرار کارشناسی"، به صورت رسمی برخی از امور را از کارشناس مطالبه می‌کند.
پس از بیان نظریه کارشناس دربارهٔ موضوع، قاضی یا دادرس می‌تواند با توجه به آن، رای صادر کرده و تصمیم نهایی پرونده را تعیین کند.
مهلت اظهارنظر کارشناس
قرار معمولا برای آن صادر می شود که پرونده آماده صدور رای قطعی شود.
بنابراین، لازم است مدت زمان اظهار نظر کارشناس دادگستری به طور صریح درج شود تا پرونده بدون مشکل و در سر و سامان باقی بماند.
مهلت اعلام نظر کارشناس باید به گونه‌ای تنظیم شود که هم مطابق با تحقیقات لازم باشد و هم ادامه رسیدگی دادگاه را تاخیر ندهد.
به عنوان مثال در دادگاه‌ها معمولا مهلت‌های پنج روزه، بیست روزه، یک ماهه و دو ماهه بسته به مورد و موضوع، برای اظهار نظر کارشناس تعیین می‌شود.
بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، کارشناس موظف است نظر خود را در مدت مقرر به صورت کتبی تقدیم داده باشد، مگر اینکه اموری باعث مانع شود.
در اینصورت، درخواست کارشناس، دادگاه مهلت مناسب دیگری تعیین کرده و به کارشناس و طرفین اطلاع می‌دهد.
در هرصورت، اظهار نظر کارشناس باید محکم و معقول باشد.
عدم اعلام نظر کارشناس در مهلت مقرر
در بعضی مواقع ممکن است که یک متخصص در زمانی که دادگاه برای نظردهی در پرونده تعیین کرده است، قصد اعلام نظر را نداشته باشد.
در این شرایط، عدم اعلام نظر متخصص می‌تواند به عواقبی منجر شود.
در ادامه، ماده ۲۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی درباره ضمانت اجرای عدم اعلام نظر متخصص در مدت زمان مشخص به شرح زیر ذکر شده است:
سوالات پر تکرار
- قرارداد بین دو طرف به گونه‌ای است که هر یک از آنها مبلغی را به طرف دیگر پرداخت می‌کند یا تعهدی را برای انجام کاری به عهده می‌گیرد و در جواب این اقدام، مبلغی معادل یا تعهدی مشابه از طرف دیگر بدست می‌آورد.
این نوع قراردادها را "عقود معوض" می‌نامند که شامل تبدیلات مالی بین دو نفر است.
یکی از تقسیم بندی‌های رایج در حقوق، تقسیم عقود به دو دستهٔ عقود معوض و عقود مجانی است.
در ادامهٔ این مقاله، به بررسی مفهوم عقد معوض، عقد غیرمعوض یا عقد مجانی و تفاوت بین عقد معوض و عقد غیرمعوض می‌پردازیم.
توافق به معنای اتصال دو نقطه است.
در حقوق نیز، توافق بین افراد به معنای بستن قراردادی است که طرفان متعهد می‌شوند به تعهداتی که در این قرارداد دارند، عمل کنند.
این تعهدات ممکن است شامل پرداخت مبلغی یا انجام کاری خاص باشد.
تعهد هر یک از طرفین توافق نسبت به طرف مقابل را با نام تبادل می‌گویند.
در برخی از قراردادها ، هر دو طرف به یکدیگر متعهد می‌شوند و ملزم به پرداخت تبادل هستند، اما در برخی دیگر، تنها یکی از طرفین ملزم به پرداخت تبادل است و طرف دیگر هیچ تعهدی ندارد.
دسته‌های عقود معوض و عقود مجانی یا غیر معوض تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند که بررسی آنها حائز اهمیت است.
به طور کلی، می‌توان به تفاوت عقد معوض و عقد مجانی یا غیر معوض در موارد زیر اشاره کرد: ۱) وجود عوض: در عقد معوض هدف از بستن قرارداد و متعهد شدن به آن، به دست آوردن عوض متقابل است.
ما متعهد به تحویل خانه می‌شویم تا پول آن را بدست بیاوریم اما در عقد غیر معوض یا عقد مجانی، این عوض وجود ندارد.
پس اولین تفاوت عقد معوض و عقد غیر معوض، تفاوت در وجود عوض است.
۲) الزام به انجام تعهد: چون در عقد معوض، عوض وجود دارد، هرگاه یکی از طرفین تعهد خود را انجام ندهد، طرف دیگر هم می‌تواند از انجام تعهد خود خودداری کند و وفای به عهد را موکول به اجرای تعهد از سمت طرف دیگر کند.
اما در عقد مجانی یا غیر معوض چون عوض وجود ندارد، اگر متعهد تعهد خود را انجام ندهد، تنها می‌توان از دادگاه خواست او را به انجام تعهدش اجبار کند.
نتیجه گیری
در نتیجه، می‌توانیم بیان کنیم که زمان اعلام نظر کارشناس رسمی دادگستری از اهمیت بسیاری برخوردار است.
به دلیل دشواری تشخیص تمامی جنبه‌های فنی پرونده توسط قاضی یا دادستان، انتقال برخی وظایف فنی به کارشناس رسمی دادگستری باعث صدور رأی قاطع و منطقی درباره پرونده می‌شود.
اما، در مواقعی ممکن است که کارشناس اعلام نظر را در زمان تعیین شده انجام ندهد، که می‌تواند منجر به عواقبی بشود.
به همین ترتیب، ماده ۲۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی درباره ضمانت اجرای عدم اعلام نظر متخصص در مدت زمان مشخص به صورت قاطعی ذکر شده است.
با توجه به این نکات، می‌توانیم به این نتیجه برسیم که زمان لازم برای مشخص شدن نماینده دادگاه و زمان اعلام نظر کارشناس رسمی دادگستری دارای اهمیت قابل توجهی است و باید در آن توجه ویژه‌ای به موازین قانونی داشته باشیم.