مهریه چیست

از گذشته و در چند کشور، به ویژه در کشورهای اسلامی، تقلید از سنت مهریه رواج داشته و همچنان دارد.
در این روش، هنگام انجام عقد و قبول ازدواج از سوی شوهر، مبلغی به عنوان مهریه به زن تعلق می‌گیرد.
این سنت در گروه یهودی نیز رواج دارد و در صورت طلاق یا فوت شوهر، به زن پرداخت می‌شود.

معمولا در کشور ما، هنگامی که عقد ازدواج صورت می‌گیرد، مهریه‌ای برای زن در نظر گرفته می‌شود.
مهریه، یک مبلغ مالی است که طرفین قرارداد ازدواج برای زن تعیین می‌کنند.
البته ارزش و نوع مهریه ممکن است بسته به توافقات که در قرارداد انجام می‌شود، متفاوت باشد.
بنابراین می‌توان گفت که مهریه انواع مختلفی داشته و دارای شرایط پرداخت و تعیین میزان خاص خود است.

در این مقاله قصد داریم به سوالاتی پیرامون مفهوم و انواع مهریه پاسخ دهیم و شرایط پرداخت آن را بررسی کنیم.
با ما همراه باشید تا در این راستا به شما کمک کنیم.
مهریه یا هر چیزی که به عنوان مهریه استفاده می شود، یک مبلغ یا هدیه است که طرف عروس به طرف عروسی پرداخت می کند.
اما تعریف دقیق مهریه چیست و انواع مختلف مهر چیستند؟مهر می تواند به صورت نقدی، ملکی یا دارایی های دیگر مانند طلا یا ماشین اهدا شود.
بسته به قوانین و رسوم مربوط به هر فرهنگ و کشور، نوع و میزان مهریه ممکن است متفاوت باشد.
هرچند که در برخی جوامع، دادن مهر به عنوان رایج ترین شکل پرداخت مهریه در نظر گرفته می شود، اما شرایط پرداخت مهریه می تواند نیازمند توافق قبلی و هماهنگی بین طرفین باشد.
پس از توضیح کلی درباره مفهوم و انواع مهر، ما در این مقاله به بررسی دقیق تر شرایط پرداخت مهریه خواهیم پرداخت.

مهریه چیست

تعریف مهریه به معنای حقوق مالی است که مطابق با قانون مدنی، به زن در اثر عقد ازدواج تعلق می‌گیرد.
به طور کلی، مهریه یا مهر می‌تواند به هر نوع تصرف مالی اشاره کند که زن بعد از عقد ازدواج می‌تواند بر آن حقوق داشته باشد.
قانون مدنی در ماده ۱۰۸۲ بیان کرده است که "به مجرد ازدواج، زن مالک مهر می‌شود و مجاز است هرگونه تصرف مالی را در آن داشته باشد.
" از این بند مشخص می‌شود که به محض انجام عقد نکاح، مهریه به زن واگذار می‌شود و هیچ عواملی نمی‌توانند از این حقوق مالکیت جلوگیری کنند.
مهریه باید به صورت مالی باشد، قابلیت تملک را داشته باشد، متعلق به شخص دیگر نباشد و مبلغ مشخص و دقیقی داشته باشد.

%html

توجه: در دنیای واقعی، ممکن است در هنگام طلاق، زن مهریه را درخواست کند، اما در واقع، از زمان عقد، زن می تواند در هر زمانی، درخواست پرداخت مهریه را از شوهر نماید.
لازم به ذکر است که مسائلی مانند رابطه نامشروع، نشوز زن و یا عدم تمکین از اهلیت زن برای دریافت مهریه جلوگیری نمی‌کند.

انواع مهر

پس از شرح مفهوم "مهریه"، نوبت به توضیح انواع مهرها می‌رسد.
اما مهم است به خاطر داشت که در عقد دائمی، تعیین مهریه برای صحت عقد ضروری نیست و اگر در زمان عقد مهریه‌ای تعیین نشود، عقد معتبر است و طرفین می‌توانند بعداً درباره مهریه توافق کنند.
به همین دلیل، بسته به اینکه مهریه در عقد تعیین شده یا نشده باشد، می‌توان انواع مهرها را تشخیص داد.
همچنین، مهریه می‌تواند بر اساس شرایط پرداخت نیز تقسیم بندی شود.
انواع مهرها شامل: [em]مهریه عقد موقت[/em]، مهریه در نکاح دائمی که تعیین شده است، مهریه در نکاح دائمی که تعیین نشده است و طرفین بعداً در مورد آن توافق می‌کنند.

" تنوع مهرها، با توجه به زمانی که تعیین می شود، شامل:مهر کششی: برای استفاده در زمانهایی که نیاز به نشان گذاری موقتی است و به سرعت قابل جدا شدن است.
مهر دائمی: برای استفاده در زمانهایی که نیاز به نشان گذاری بارمانی، تاریخ یا اطلاعات دائمی است و با زمان جدا نمی شود.
مهر الکترونیکی: با استفاده از تکنولوژی الکترونیکی و دارای قابلیت برنامه ریزی و تغییر الگوهای نشان گذاری است.
مهر خودرو: برای نشان گذاری روی اسناد و اوراق خودرو و نمایش مشخصات آن استفاده می شود.
مهر دستی: برای استفاده در زمانهایی که نیاز به نشان گذاری دستی و بدون استفاده از ابزار است.
"

مصادقة الزواج: تشمل مصادقة الزواج مجموعة متنوعة من العناصر، بما في ذلك المهر.
يتم تحديد المهر كجزء من تعاقد الزواج، ويتم تحديده بالتوافق بين الطرفين أثناء عقد النكاح الدائم.
يعتبر المهر واحداً من الحقوق المالية التي يتلقاها الزوجة.
وتمثل المهرية الزوجية بمثابة التزام مالي يتم تحديده وتحصيله في مقابل تأمين استقلالية الزوجة وضمان استقلالها المالي بعد الزواج.

مهر المثل، یکی از انواع مهرهایی است که در زندگی مشترک و حقوق مالی زن دارای اهمیت است.
این نوع مهر با توجه به ماده ۱۱۰۰ قانون مدنی تعیین می‌شود، در صورتی که مهره المسمی ناشناخته باشد، ارزش مالی نداشته باشد یا مالکیت غیر باشد.
همچنین، ماده ۱۰۸۷ قانون مدنی تعیین می‌کند که زمانی که در طی عقد از مهریه صحبت نشده باشد و شرط عدم وجود مهریه تعیین شده باشد، زوجین در حالتی که پیش از تعیین مهریه با یکدیگر نزدیکی داشته باشند، می‌توانند مهر المثل را تعیین کنند.
در این حالت، کارشناس دادگاه با بررسی وضعیت خانوادگی، تحصیلات، حرفه و اجتماعی زن، مقدار مهریه را با توجه به مهریه سایر اقارب و نزدیکان زن تعیین می‌کند.

مهر المتعه: طبق ماده ۱۰۹۳ قانون مدنی، طرفین قرارداد ازدواج، در صورتی که در قرارداد محدوده مهر مشخص نشده باشد و شوهر، قبل از رابطه بدنی و تعیین مهر، از زن طلاق بدهد، زن دارای حق مهر المتعه خواهد بود و در صورتی که بعد از آن طلاق دهد، مهر المثل خواهد داشت.
همانطور که بر اساس ماده ۱۰۸۴ قانون مدنی است، در تعیین مهر المتعه، وضعیت اقتصادی مرد مورد توجه کارشناسان دادگاه قرار می‌گیرد و اهمیت کمتری به وضعیت و شخصیت زن اختصاص داده می‌شود.

مهر سال: یکی از گونه‌های مهر است که تعریف آن در قانون مدنی وجود ندارد و برای درک آن باید به تعاریف فقهی مراجعه کرد.
مهر سال، مهریه حضرت فاطمه، دختر پیامبر است و مقدار آن ۵۰۰ درهم است.
در صورتی که نوع مهر، در سند نکاح، مهر سال درج شود، به نرخ روز، محاسبه خواهد شد.

مهرها، به اساس شرایط پرداخت آنها، دسته بندی می شوند:مهرهای متعهد به پرداخت نقدی: مهرهایی که برای خریدار با تعهد پرداخت به صورت نقدی منتشر می شود.
مهرهای متعهد به پرداخت تسهیلات: مهرهایی که بر اساس قراردادها و تعهدات طرفین، پرداخت تسهیلات و اقساط را در بر دارند.
مهرهای متعهد به پرداخت درآمدهای مشروط: مهرهایی که تا زمانی که شرایط مشروط به کاربران برآورده نشود، به صورت مشروط برای آنها صادر می شود.
مهرهای متعهد به پرداخت بر حسب فروش: مهرهایی که بر اساس میزان فروش یا عملکرد فروش، به صورت تعهد به پرداخت صادر می شوند.
مهرهای متعهد به پرداخت ارزی: مهرهایی که برای پرداخت در ارزها و ارزیابی صورت می گیرد.

مهریه عند المطالبه: در حق مهاجرت قوانین ایران، مهریه باید به زمانی که همسر این مطالبه را دارد، وصول شود.
اگر شوهر قادر به پرداخت مبلغ کل مهریه به طور یکجا نیست، می تواند با توجیه و اثبات عدم توان مالی خود به دادگاه مراجعه کند و مهریه را به صورت اقساطی پرداخت کند.
در این صورت، شوهر متعهد می شود هر ماه مبلغ مشخصی از مهریه را پرداخت کرده و در صورتی که تاخیر در پرداخت روز مقرر اتفاق بیافتد، مبلغ متعلقه را همراه با سود معینی که توسط دادگاه در نظر گرفته شده است، پرداخت نماید.
به هر حال، این مساله بستگی به توافق الزامی بین زوجین و قوانین مربوط به مهاجرت در کشور قرارگرفته است.

موضوع "مهریه" در صورت استطاعت: طبق قوانین، در صورتی که زوجه بتواند توانایی یا استطاعت مرد را برای پرداخت مهریه در دادگاه ثابت کند، می‌تواند مهریه را دریافت کند.
اگر مرد قادر به پرداخت مالی نباشد، اجباری برای پرداخت مهریه نیست.

شرایط پرداخت مهریه

همان‌گونه که در بخش‌های قبلی توضیح داده شد، پس از برخورداری از مراسم عقد، زن به‌عنوان مالک مهریه در نظر گرفته می‌شود و حق ادعای آن را دارد و می‌تواند آن را دریافت کند یا برای خود در نظر بگیرد.
علاوه بر این، زن می‌تواند با رعایت شرایط هدیه دادن مهریه، مبلغ مهریه را به همسر خود هدیه دهد و او را از پرداخت آن معاف کند.

ماده 2 قانون نحوه محکومیت‌های مالی راهنمایی می‌کند: «هر فردی که محکوم به پرداخت جریمه مالی، جبران خسارت یا دیه‌ای باشد و این مبالغ را به شخص دیگری نپردازد، دادگاه باید او را مجبور به پرداخت این مبالغ کند.
اگر منابع مالی در اختیار او باشد، دادگاه مجبور است آن‌ها را مصادره کرده و مبلغ محکوم به پرداخت را از این مال‌های مصادره شده استخلاص کند.
در صورتی که منابع مالی در اختیار فرد محکوم نباشد ولی بتواند این مبالغ را تأمین کند، دادگاه می‌تواند بر او تا زمان پرداخت حبس اجباری تعیین کند، مگر اینکه او معسر باشد.
»

ماده 22 قانون حمایت از خانواده، تعیین می‌کند: "هرگاه مهریه در زمان عقد، تا یکصد و ده سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد، وصول آن، مشمول مقررات ماده (2) قانون اجرای محکومیت‌های مالی خواهد بود.
اما اگر مهریه بیشتر از این میزان باشد، فقط ملاحظات زوج، معیار پرداخت را تشکیل می‌دهد.
"

بر اساس این اصل، اگر زوج توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد، تنها میزان صد و ده سکه از مهریه زن ضمانت اجرای مطالبه را خواهد داشت.
تا ۱۱۰ سکه نیز، در صورت مطالبه، در نظر گرفته می‌شود و ثابت کردن توان مالی مرد برای پرداخت بیش از ۱۱۰ سکه به عهده زوجه است.
همچنین، مردان می‌توانند با ثابت کردن عجز خود به دادگاه، قسط‌بندی مهریه را درخواست کنند.
اگر اقساط تعیین شده توسط دادگاه برای پرداخت مهریه سنگین باشد، مردان می‌توانند با درخواست تعدیل اقساط مهریه از دادگاه، تلاش کنند تا اقساط را تعادل بخشند.

براساس اعلام معاون قضایی قوه قضاییه، یک استراتژی جدید در رابطه با پرداخت مهریه توسط دادگاه‌ها تدوین شده است.
در این سیاست جدید، قاضی موظف است با توجه به شرایط وضعیت مالی زوجین، بررسی کند که آیا زوج توانایی پرداخت مهریه را دارد یا خیر.
اگر قاضی به این نتیجه برسد که زوج قادر به پرداخت یک جای مهریه نیست، می‌تواند بر اساس نظر خود، تصمیم به تقسیط مهریه بگیرد.

در صورتی که زوج درخواست اعسار خود را ارائه کند، مادامی که توانایی مالی زوج به طور قطعی ثابت نشده باشد، امکان حبس زن وجود نخواهد داشت.