مفهوم نمایندگی در حقوق

یکی از مفاهیم مهم در قوانین ایران، مفهوم نمایندگی و انواع آن است.
نماینده یک فرد است که به نمایندگی از شخص دیگر و با اجازه او، اقدام به انجام اعمالی می‌کند که می‌توانند شامل اعمال اداری، حقوقی یا قضایی باشند.

به دلیل تنوع گسترده‌ای که در نمایندگی وجود دارد و رعایت قواعد خاصی که برای اعطای آن وجود دارد، برای افرادی که تمایل به استفاده از این نهاد حقوقی دارند، ضروری است که با قواعد، رسوم و انواع مختلف نمایندگی آشنا باشند.
این آشنایی باعث می‌شود تا از بروز برخی مشکلات و تبعات حقوقی ناشی از رعایت نکردن قواعد نمایندگی جلوگیری شود.

به همین دلیل، در اینجا هدف ما این است که در این مقاله به شما توضیح دهیم که نمایندگی در حقوق چه مفهومی دارد، انواع آن چیست و هدف از تعیین نماینده چیست.
سپس، تفاوت بین نمایندگی و قائم مقامی را در زمینه های مختلف مورد بررسی قرار خواهیم داد.
افراد علاقه‌مند به دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانند در ادامه مقاله همراه ما باشند.

مفهوم و معنی نمایندگی حقوقی

یکی از اصول بنیادی و مهم در قوانین کشورمان، نمایندگی حقوقی است.
این نهاد به صورت کاملا مجزا دارای قواعد خاص خود است و برای اعطای نمایندگی و داشتن تأثیر موثر، رعایت این قوانین ضروری است.
بدون رعایت این قواعد، تأثیری از نمایندگی به وجود نخواهد آمد و آرمان‌ها و هدف‌های آن به دست نخواهد آمد.
بنابراین، در این قسمت از مقاله، تصمیم داریم تا به توضیح مفهوم نمایندگی در حقوق پرداخته و در قسمت بعدی به بررسی انواع نمایندگی و تفاوت آن با مفهوم نهاد قائم مقامی بپردازیم.

توضیحی درباره نمایندگی حقوقی به شرح زیر است: نمایندگی یک نهاد قانونی است که در برخی موارد به صورت اختیاری و در برخی دیگر به صورت قهری انجام می شود.
در این نمایندگی، شخص نماینده به نام و به حساب شخص دیگری و به منظور تامین هدف و اهداف آن شخص، اقداماتی انجام می دهد.
به عنوان مثال، وکیل یک موکل را نماینده داخل دادگاه می کند (نمایندگی حقوقی اختیاری)، همچنین پدر یا جد پدر به صورت قهری نماینده کودکانی هستند که دارای سن کمی هستند (نمایندگی حقوقی قهری).

به طوری که یک نفر به نمایندگی از شخص دیگری در دادگاه اقامه دعوا می‌کند، وی باید مدارک مثبت نمایندگی خود را در دادگاه تقدیم کند.
به عبارتی، وجود نماینده حقوقی و قانونی برای دادگاه باید مشخص باشد.
در غیر این صورت، پرونده با قرار دادن رد دعوا به مواجهه می‌شود که مانعی برای رسیدگی به آن است.

براساس ماده ۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی، نماینده حقوقی به شخصی اطلاق می‌شود که برای دفاع یا ارائه دعاوی مرتبط با "وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی و وابسته به دولت، شرکت‌های دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی و موسسات عمومی غیردولتی، شهرداری‌ها و بانک‌ها" منصوب و از طرف مراجع ذیصلاح انتخاب شده است و از سوی آنان، مجوز "نمایندگی حقوقی" را دریافت کرده است.

این فرد باید دارای لیسانس در رشته حقوق باشد و دو سال سابقه کار آموزی در دفترهای حقوقی یا ادارات و دستگاه‌های مربوطه را داشته باشد.
همچنین، اگر وکیل یا قاضی باشد، بدون ممنوعیت از اشتغال به قضاوت یا وکالت، باید دارای دو سال سابقه کار قضایی و وکالت باشد.

تعریف انواع نمایندگی حقوقی

در بخش پیشین این مقاله، مفهوم و تعریف "نمایندگی حقوقی" را بررسی کرده و بیان کرده‌ایم که چه معنایی را در حوزه حقوق دارد.
در این قسمت از مقاله، قصد داریم انواع مختلف "نمایندگی حقوقی" را برشمرده و تشریح کنیم که تعریف آن‌ها چیست.
می‌توان "نمایندگی در حقوق" را به سه دسته تقسیم کرد که هر یک از این دسته‌ها ویژگی‌ها و مقررات خاص خود را دارند.
توضیحات مربوط به هر دسته به شرح زیر است:

نمایندگی قانونی یا نمایندگی به معنای اخص، به تعریفی ارجحیت ویژه می‌دهیم.
این نوع نمایندگی شامل وکلا، پراکنده‌کنندگان، مشاوران حقوقی و صدها حرفه‌ای دیگر در حوزه حقوق است.
نمایندگان قانونی علی‌رغم تنوع شغلی، هدف آن‌ها همیشه به دنبال حفظ منافع و مقام قانون است.
آنان با توانایی خود در دفاع از حقوق موکلان، از وباویژگی قابل تحسینی برخوردارند.

نمایندگی در حقوق به معنای اختصاصی است که در قوانین با جزئیات تعریف شده است.
در این نوع نمایندگی، اراده هر یک از طرفین تأثیری در تصمیم‌گیری ندارد.
یک مثال از نمایندگی، ارائه توسط پدر و جدان پدری در قضایای مربوط به فرزندان کوچک است.
در این حالت‌ها، قانون به آنها به عنوان ولایت قهری پدر و جدان پدری اطلاق می‌کند.

سازمان نمایندگی قضایی، سازمانی است که مسئولیت حفظ قانون و تنظیم امور قضایی را بر عهده دارد.
این سازمان با اعطای مجوزها و تسهیل در دسترسی به دادگاه‌ها، به شهروندان فرصتی عادلانه برای دفاع از حقوق خود می‌دهد.
هدف اصلی نمایندگی قضایی، ایجاد امنیت حقوقی و عدالت در جامعه است.
با همکاری با دیگر نهادهای قضایی، بررسی و رسیدگی به پرونده‌های حقوقی را بر عهده می‌گیرد و به پایان می‌رساند.
علاوه بر این، نمایندگی قضایی در ارائه مشاوره‌های حقوقی و رفع ابهامات قانونی به شهروندان نیز فعالیت می‌کند.

نمایندگی قضایی به معنای تعیین یک نماینده توسط دادگاه می‌باشد.
این تعیین می‌تواند در مواردی اتفاق بیفتد مانند نمایندگی قیم در خصوص اشخاصی که توانایی خود را از دست داده‌اند و یا امین غایب و مفقود الاثر که قانوناً در مورد آنها تعییناتی وجود دارد که در قانون امور حسبی آمده است.

نمایندگی قراردادی می‌تواند برای بهبود روابط تجاری بین دو یا چند شرکت شرعی، یا بین یک فرد و یک شرکت شرعی تشکیل شود.
در این نوع نمایندگی، اعتماد و ارتباط مستمر و بلندمدت میان طرفین به صورت رسمی تثبیت می‌شود.
جهت ایجاد و حفظ نمایندگی قراردادی، به طور عمده باید قراردادنامه‌ای تنظیم شود که شرایط انجام همکاری، وظایف، مسئولیت‌ها، شرایط پایان قرارداد و سایر جزئیات را تعیین می‌کند.
همچنین، تعیین منطقه جغرافیایی و بازار هدف نیز بخش مهمی از نمایندگی قراردادی محسوب می‌شود.
نمایندگی قراردادی می‌تواند باعث افزایش فروش، گسترش شبکه توزیع، رشد سهم بازار و بهبود سودآوری باشد.
از طرف دیگر، تسهیل در مقدار کمتری از هزینه‌های نمایندگان بومی، استفاده از زیرساخت‌ها، دانش محلی و تجربه محلی از دیگر مزایای نمایندگی قراردادی است.
با توجه به نیازهای شرکت و اهداف تجاری، انتخاب و همکاری با نمایندگان قراردادی مناسب بسیار مؤثر است.
در این فرآیند، تحقیق و امتیازدهی به نمایندگان پیشنهادی بسیار مهم است و باید با دقت و دقت بالا انجام شود.

نمایندگی قراردادی به معنای مفهومی است که بر اساس آن، طرفان قرارداد توافق می‌کنند تا یک نماینده به نیابت از طرف دیگری، اعمالی را انجام دهد.
این نمایندگی به واسطه تشکیل یک قرارداد بین طرفین بوجود می‌آید و نماینده با رضایت، حق نمایندگی را بر عهده می‌گیرد.
این قراردادها در زمینه‌های مختلفی مانند نمایندگی وکیل دادگستری، مشاوران پروانه دار و همچنین نمایندگان حقوقی وزارتخانه‌ها و غیره، اجرا می‌شود.

سمت نمایندگی چیست

یکی از سؤالات رایج، درباره مبحث نمایندگی، این است که چه معنایی به سمت نمایندگی در حقوق داده می‌شود یا به عبارتی سمت نمایندگی در حقوق چه مفهومی دارد.
در این بخش از مقاله، نیت داریم بر روی این پرسش تاکید کنیم و بیان کنیم که به چه معنا از سمت نمایندگی در حقوق اشاره می‌شود.

معنی واژه "سمت" در لغتنامه به معنای طرف، جانب و ناحیه است.
اما وقتی در کنار واژه "نمایندگی" در حوزه حقوق استفاده می‌شود، به معنای آن است که یک فرد، براساس قانون، حکم دادگاه یا قرارداد، در نقش نماینده‌ای دیگر قرار می‌گیرد و مجاز به انجام اقدامات قانونی، اداری و قضایی به نمایندگی از آن فرد می‌باشد.

به طور مثال، در ماده ۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی آمده است: «اگر دادخواست توسط نماینده قانونی همچون وکیل، قیم، ولی و.
.
.
ارائه شود، یک رونوشت از سندی که مثبت سمت دادخواست دهنده است، به نماینده تحویل دادگاه می‌شود.
» در اینجا، توسط عبارت «سمت» منظور گیرنده نیابت است که در نقش وکیل، قیم، ولی قهری و.
.
.
از سوی موکل یا محجور دریافت می‌شود و این نیابت به دست آمده است از طریق قرارداد، حکم قانون یا حکم قضایی است.

تفاوت نمایندگی و قائم مقامی

توضیح درباره مفهوم "نمایندگی در حقوق" و تفاوت آن با قائم مقامی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
آیا قانونگذار این دو مفهوم را یکسان تلقی می‌کند یا خیر؟ در این بخش، به پاسخ دادن به این سوالات می‌پردازیم.