معمولاً افراد به دلیل رضایت و قصد شخصی خود، قرارداد را منعقد می کنند و در نتیجه، به آن متعهد می مانند. با این حال، با وجود همه اینها، احتمال پشیمانی از این تصمیم وجود دارد. بنابراین، برخی موارد جهت انحلال قرارداد در نظر گرفته شده است که در این شرایط، به متعاقدین (یعنی دو طرف قرارداد) اجازه می دهد تا قرارداد خود را لغو کنند. اقاله یا تفاسخ یکی از موارد انحلال قرارداد است. اقاله به معنای انحلال قرارداد با توافق دو طرف می باشد. در حالت کلی و با توجه به اصل حاکمیت اراده، هیچ ممنوعیت قانونی برای صرفاً از بین بردن دو اراده که قرارداد را ایجاد کرده‌اند، وجود ندارد. با این حال، در راستای حفظ نظم عمومی، انحلال برخی از قراردادها حتی با توافق طرفین ممکن نیست، که به این دسته از عقود، عقود غیر قابل اقاله یا عقود اقاله ناپذیر گفته می شود. به همین دلیل، در این مقاله به بررسی مستثنیات اقاله در عقد نکاح، عقد ضمان، و عقد وقف می پردازیم.

عقد نکاح

در حقیقت، اولین عقدی که از عقود غیرقابل ابطال است، عقد نکاح یا همان ازدواج است. ازدواج یکی از عقودی است که نمی‌تواند قابل انصراف باشد. بنابراین، برای جدا شدن زوج و همسر، باید یک دلیل قانونی خاص وجود داشته باشد. همچنین برای درخواست طلاق حتی اگر طرف‌ها تمایل به دریافت طلاق توافقی داشته باشند، باید درخواست خود را از طریق دادگاه خانواده ارائه داده و با پرداخت شرایط قانونی طلاق، از جمله دریافت گواهی عدم امکان سازش، طلاق خود را ثبت کنند. بنابراین، طلاق تنها بر اساس توافق بین دو طرف ممکن نیست و ابطال قرارداد ازدواج را شامل نمی‌شود.

عقد وقف

یک اتفاق قراردادی به نام "وقف" وجود دارد که طبق آن فردی مبلغی را به عنوان هدیه به دیگران اهدا می‌کند تا از آن بهره‌برداری کنند. افرادی که بهره‌بردار از این وقف هستند "موقوف علیهم" نامیده می‌شوند. اتفاقی بنام "وقف" که یکی از استثناءهای قوانین اقاله است، وجود دارد. متعاقدین این قرارداد، به عبارتی واقف و موقوف علیه نمی‌توانند با اراده مشترک این قرارداد وقف را لغو کنند.