خلاصه مقاله
بنابر قانون کار، کارگران تنها مجاز به استفاده یکباره از مرخصی حج واجب هستند و استفاده بیشتر از یک بار توسط قانون حمایت نمی‌شود.
مرخصی حج واجب برای کارگرانی که نیاز به سفر حج دارند، اعمال می‌شود و باید حج تمتع باشد.
این نوع مرخصی به عنوان یکی از انواع مرخصی‌های قانونی در قانون کار تعریف شده است.
برای استفاده از مرخصی حج واجب باید حداقل یک ماه مرخصی گرفته شود و می‌تواند به عنوان مرخصی سالیانه یا مرخصی بدون حقوق تلقی شود.
استفاده از مرخصی حج واجب نیازمند رعایت شرایطی است که شامل داشتن مجوز رسمی، قیام به واجبات شرعی، داشتن پیشینه کاری قابل قبول و عدم وجود مانع قانونی یا ضوابط سازمانی برای انتفال این مرخصی حج می‌باشد.
استراحت و فراغت کارگران: متاسفانه کارگران در طول روزهای کاری خود قادر به استراحت کردن و رسیدگی به امور شخصی نیستند.
به همین دلیل در قوانین و مقررات مربوط به حقوق کار، قواعدی برای تعطیلات کارگران و مرخصی‌های مختلف تدوین شده است.
در این راستا، نیازهای بدنی کارگران برای استراحت و فراغت، و همچنین پیگیری امور شخصی، مورد توجه قرار می‌گیرند.
یکی از انواع مرخصی‌های قانونی که به کارگران اعطا می‌شود، مرخصی حج واجب است.
این نوع مرخصی برای ادای فریضه حج واجب استفاده می‌شود.
در اینجا قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که چگونه مرخصی حج واجب در قانون کار تعریف شده است و کارگران در چه شرایطی می‌توانند از این مرخصی استفاده کنند.
مرخصی حج واجب برای مشمولان قانون کار
به عنوان یک نکته مهم، در قانون کار انواع مختلفی از مرخصی‌ها وجود دارد که با توجه به مقررات قانون کار برنامه‌ریزی می‌شوند.
یکی از این انواع مرخصی‌ها، مرخصی حج واجب است که در ماده ۶۷ قانون کار ذکر شده است.
این نوع مرخصی با استفاده از تگ em برجسته شده است.
براساس ماده مربوطه، هر کارگر حق دارد در طول مدت اشتغال خود فقط برای یک نوبت و یک ماه به عنوان مرخصی استحقاقی یا مرخصی بدون حقوق به منظور ادای فریضه حج واجب استفاده کند.
از آنجا که در این ماده ذکر شده است، استفاده از این نوع مرخصی، با رعایت ترتیبات و آئین‌نامه‌های خاصی برای همه کارگران و کارمندان مشمول قانون کار، امکان‌پذیر است.
در ادامه به بررسی شرایط مهم مربوط به استفاده از مرخصی حج واجب توسط کارگران و کارمندان می‌پردازیم.
شرایط استفاده از مرخصی حج واجب
تطبیق با ماده ۶۷ قانون کار که در خصوص مرخصی حج واجب تنظیم شده است، می‌تواند نیازمند رعایت شرایطی باشد که از میان آنها می‌توان به برخی از اصلی‌ترین موارد استفاده از مرخصی حج واجب اشاره کرد:۱.
داشتن مجوز رسمی برای این مرخصی.
۲.
قیام به واجبات شرعی مانند انجام مناسک حج و ادای وظایف مربوط به آنها.
۳.
داشتن پیشینه کاری قابل قبول و دلیل مستقل برای انتخاب این موقعیت.
۴.
هیچگونه مانع قانونی یا ضوابط سازمانی برای انتفال این مرخصی حج وجود نداشته باشد.
احترام به این شرایط می‌تواند شرایط لازم برای استفاده از مرخصی حج واجب را فراهم کند.
مرخصی حج واجب، یک نوع مرخصی ویژه است که برخلاف سایر انواع مرخصی‌ها در قانون کار، از جمله مرخصی بدون حقوق و مرخصی سالانه کارگران و کارمندان متفاوت است.
۲) تمام کارگران و کارمندان مشمول مقررات قانون کار حق استفاده از مرخصی حج واجب را دارند.
مرخصی حج واجب به طور کلی در مواردی اعمال می شود که کارگران یا کارمندانی که مشمول قوانین هستند، به سفر حج نیاز داشته باشند.
این سفر حج، از نوع واجب یعنی حج تمتع است و نه از نوع مستحب یا عمره.
هر فردی که به ماده قانون کار مشمول است، تنها یک بار در طول مدت کار خود مجاز به استفاده از مرخصی حج واجب است و استفاده بیش از یک بار از این نوع مرخصی، توسط قانون کار حمایت نمی‌شود.
مدت زمان استفاده از مرخصی حج واجب، یک ماه استکه این یک ماه، مطابق با بازه زمانی حج واجب (یعنی یک ماه) خواهد بود.
بنابراین، شخص مشمول قانون کار، نمی‌تواند به میزانی بیش از مدت زمان تعیین شده در قانون، از کارفرما تقاضا و درخواست مرخصی برای حج واجب نماید.
6) گرچه در قانون کار، نوعی مرخصی حج واجب با استفاده از مرخصی ها، متمایز و ویژه تلقی می‌شود، اما استفاده از یک ماه برای مرخصی حج واجب باید حتماً در قالب یکی از انواع مرخصی سالیانه یا مرخصی بدون حقوق صورت گیرد.
به طور کلی، اگر کارگر یا کارمند به مدت یک ماه مرخصی بگیرد تا برای حج واجب برود، این مدت می تواند به عنوان مرخصی سالانه یا استحقاقی تلقی شود و در صورتی که مرخصی استحقاقی کارگر به پایان برسد، مرخصی حج واجب با عنوان مرخصی بدون حقوق برای او منظور خواهد شد.
این موضوع در انتهای ماده 67 قابل مشاهده است که طبق آن، مرخصی حج واجب شامل مرخصی استحقاقی یا بدون حقوق می شود.
سوالات پر تکرار
- استفاده از مرخصی تحصیلی وقتی که یک کارمند تمایل به ادامه تحصیل و بهبود دانش و مهارت خود دارد، در شرایطی رخ می‌دهد.
حمایت از کارگران در همه جنبه‌های کار باعث شده است تا مقررات و قوانین مهمی در خصوص استفاده از تعطیلات هفتگی و رسمی توسط آنان و نوع‌ها و اقسام مرخصی‌ها برای کارگران تدوین شود که حقوقی نیز از این نظر مستثنی نیست و در قانون کار ایران مورد توجه قرار گرفته است.
در مورد استفاده کارگران از مرخصی، ماده ۶۹ قانون کار یک قاعده کلی دارد که مربوط به توافق در استفاده از مرخصی است.
بر اساس این ماده، 'تاریخ استفاده از مرخصی با توافق کارگر و کارفرما تعیین می‌شود.
در صورت بروز اختلاف بین کارگر و کارفرما، نظر اداره کار و اداره اجتماعی محل لازم الاجرا است'.
در هر حال، به دلیل آن که استفاده از مرخصی توسط کارگران ممکن است منجر به توقف کار شود و خساراتی برای کارفرما ایجاد شود، در قانون کار شرایط و نحوه استفاده از مرخصی به خوبی مورد توجه قرار گرفته است.
در ادامه این مقاله، به بررسی این پرسش‌ها می‌پردازیم که شرایط استفاده از مرخصی توسط کارگران چه اصولی دارد و نحوه و زمان استفاده از انواع مرخصی‌ها به چه صورت خواهد بود.
با توجه به این ماده، حق مرخصی کارگران در تاریخ مورد نظر به توافق بین کارگر و کارفرما وابسته است.
زیرا استفاده از مرخصی توسط کارگران گاهی باعث مخاطره با منافع محل کار می شود و عملاً امکان استفاده از مرخصی در تاریخ مورد نظر برای کارگر وجود نخواهد داشت.
به همین دلیل، در صورت وجود اختلاف بین کارگر و کارفرما درباره استفاده از مرخصی، اداره کار محلی به این مسئله رسیدگی کرده و تصمیم قطعی خواهد گرفت.
نتیجه گیری
در نتیجه، می‌توان نتیجه گرفت که مرخصی حج واجب به عنوان یکی از انواع مرخصی‌های قانونی مشمولان قانون کار می‌باشد.
استفاده از این نوع مرخصی، به دلیل انجام فریضه حج واجب و به شرط رعایت شرایط مربوطه، حمایت شده و برای کارگران قابل استفاده است.
بنابراین، در صورتی که کارگران دارای مجوز رسمی، پیشینه کاری قابل قبول و دلایل مستقل برای انتخاب این مرخصی باشند و هیچ مانع قانونی و ضوابط سازمانی برای انتقال این مرخصی حج وجود نداشته باشد، می‌توانند از مرخصی حج واجب استفاده نمایند.
احترام به این شرایط لازم می‌تواند قانونی و قابل قبول بودن استفاده از مرخصی حج واجب را تضمین کند.