تخلفات پزشکی و جرائم پزشکی، دامنه وسیعی از اقدامات غیرمجاز پزشکان را شامل می‌شود، از قصور پزشکان گرفته تا طبابت بدون مدرک. شکایت از جرائم پزشکی می‌تواند در مراجع مختلفی تقدیم شود، بستگی به نوع شکایت و شاکی دارد. برای مثال، شکایت مربوط به قصور پزشکان در دادسرای ویژه جرائم پزشکی بررسی می‌شود، اما شاکی می‌تواند در سازمان تعزیرات حکومتی شکایت خود را درباره دستمزد و حق ویزیت پزشکان مطرح کند. در این مقاله به بررسی مراجعی که به تخلفات پزشکان پاسخ می‌دهند، اشاره خواهیم کرد، از جمله دادسرای ویژه جرائم پزشکی، شورای حل اختلاف امور پزشکی، سازمان نظام پزشکی و سازمان تعزیرات حکومتی.

دادسرای ویژه جرائم پزشکی

دادگاه ویژه جرائم پزشکی، یکی از اقسام دادگاه‌های تخصصی است که به تمامی جرائم پزشکی از جمله جرایم عمدی و جرایم غیر عمدی می‌پردازد. جرائم پزشکی در قانون مجازات اسلامی و سایر قوانین خاص شناسایی شده‌اند و برای آنها جرم و جزاء مشخص شده است.

شورای حل اختلاف امور پزشکی

شورای حل اختلاف یکی از سازمان‌های تخصصی است که مسئولیت رسیدگی به امور خاصی را بر عهده دارد. درحوزه‌های مختلفی نظیر شورای حل اختلاف امور مالی یا شورای حل اختلاف امور استخدامی فعالیت می‌کند ولی شورای حل اختلاف امور پزشکی به موضوعات مربوط به تخلفات پزشکی می‌پردازد. این شورا صلاحیت بررسی و رسیدگی به مواردی را دارد که از جمله کمی بودن خسارت طرف شاکی یا دیگر مسائلی است که واجدین شرایط برای مراجعه به شورای حل اختلاف امور پزشکی باشند. در تهران، شورای حل اختلاف با عنوان مجتمع شماره ۲۹ فعالیت می‌کند و مسئولیت رسیدگی به اختلافات پزشکی را بر عهده دارد.

سازمان نظام پزشکی

منبع بعدی در لیست مراجع صالح برای مقابله با تخلفات پزشکی، سازمان نظام پزشکی قرار دارد. در شرایطی که یک پزشک به یک تخلف انضباطی مرتکب می‌شود، شما می‌توانید از او در دادسرای انتظامی پزشکان سازمان نظام پزشکی شکایت کنید. این شکایت تنها به تنبیه انضباطی پزشک منجر می‌شود و در نتیجه، پزشک ممکن است توبیخ شود یا به او تذکر کتبی داده شود و در بحثی بسیار سخت‌تر، پزشک ممکن است به صورت موقت یا دائمی از تمرین پزشکی محروم شود. بنابراین، در صورتی که شخصی قصد دارد دعوی کیفری راه اندازی کند، باید به دادسرای ویژه جرائم پزشکی مراجعه کند.