مجازات جرم کپی طرح صنعتی

یکی از عوامل مهمی که موجب محافظت از حقوق مالکیت معنوی افراد می‌شود، عدم کپی‌برداری طرح‌های صنعتی اشخاص دیگر است.
این کپی‌برداری می‌تواند منجر به زحمت و زحمات مفید طراحان اصلی طرح‌های صنعتی شود.
به همین دلیل، در سال‌های اخیر، نیاز اساسی به حمایت‌های قانونی برای مخترعان و نوآوران طرح‌های صنعتی حس شده است.
این حمایت‌ها، تسهیل راه ثبت ایشان و جلوگیری از سوء استفاده از طرح‌های صنعتی آنها توسط دیگران را فراهم می‌کند.

اما برای کاربرد صحیح قوانین حمایتی نسبت به اختراعات، طرح‌های صنعتی و علامت‌های تجاری، باید مفاد قانونی برای اجرای این حقوق ایجاد شود و تخطی از آنها مورد پیگیری قرار گیرد.
به طور دقیق‌تر، کپی کردن طرح‌های صنعتی قابل شکایت و رسیدگی در دادگاه بوده و پس از اثبات جرم، متخلف با مجازات‌های موردنظر قانون مورد همدرد قرار خواهد گرفت.
بنابراین، مجازات کپی کردن طرح‌های صنعتی و نحوه شکایت و رسیدگی به این جرم بسیار حائز اهمیت است.

در این سند، تمرکز ما روی موضوعاتی همچون تکثیر غیرمجاز طرح صنعتی ، مجازات تکثیر غیرمجاز طرح صنعتی ، نحوه ارائه شکایت درباره تکثیر غیرمجاز طرح صنعتی و همچنین روش‌های برخورد با مجازات تکثیر غیرمجاز طرح صنعتی است.

جرم کپی طرح صنعتی

بر اساس قانون ثبت اختراعات، مفاهیم "طرح های صنعتی" و "علایم تجاری" مشخص شده است.
طرح صنعتی به مجموعه‌ای از خطوط، رنگ‌ها و اشکال سه بعدی با خطوط، رنگ‌ها و یا بدون آنها اطلاق می‌شود که ترکیب یا شکل آنها می‌تواند یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد.
این طرح‌ها باید طی مراحل خاصی به ثبت برسند، همانند ثبت اختراع در ایران است.

چنین است که زمانی که یک فرد محصولی صنعتی یا مرتبط با صنایع دستی را بر اساس این ماده تولید و تهیه می‌کند و با پرداخت هزینه ثبت طرح صنعتی، آن را ثبت می‌کند، یک طرح صنعتی جدید و نو به وجود می‌آید.
در این صورت لازم است او را حمایت کنیم، تا افراد دیگر نتوانند با کپی کردن این طرح صنعتی، سود و منفعتی را برای خود به دست آورده و حقوق مخترع طرح صنعتی را نقض کنند.
بنابراین، باید به او حمایت کرده و از حقوق اختراع طرح صنعتی او مراقبت کنیم.

تبصره ای کدام امکان کپی برداری صنعتی قانونی پیش بینی نمی کند؟ آیا قانون برای تقلید از طرح های صنعتی جرم نیز تعیین کرده است؟ جهت پاسخ به این سوالات، نیازمند توجه به قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶ هستیم.
توسط ثبت طرح صنعتی طبق ماده 28 این قانون، حقوق قانونی برای افراد و یا شرکت ها به وجود می آید.
این حقوق شامل ایجادی هایی همچون "آموزش و پرورش نوآوری و انگیزه‌بخشی به فعالیت‌های خلاقانه" را شامل می شود.

الف) برای بهره‌برداری از هر طرح صنعتی ثبت‌شده در ایران، نیاز به موافقت مالک طرح وجود دارد؛

ب) استفاده از طرح صنعتی ثبت شده، شامل انجام فعالیت‌هایی نظیر تولید، فروش و یا واردات اجناس حاوی طرح صنعتی است؛

مالک یک طرح صنعتی به حق دارد در دادگاه دعوایی را در خصوص شخصی که بدون موافقتش، اقداماتی را صورت می‌دهد که به طور قابل قبول باعث نقض حقوق وی در آینده می‌شود، یا به انجام عملی می‌پردازد که به طور معمول باعث نقض حقوق خود می‌شود.

مهلت اعتبار طرح‌های صنعتی، پس از تاریخ ثبت اظهارنامه طرح صنعتی، به مدت ۵ سال است.
اما این مهلت قابل تمدید برای دو دوره پنج ساله دیگر نیز می‌باشد.

بنابراین، بر اساس بند 2 این ماده، یکی از اقدامات اساسی در خلاف حقوق مخترعان طرح های صنعتی، ایجاد، فروش و یا وارد کردن طرح های مشابه به طرح صنعتی دیگران است که قبلاً آنها را به ثبت رسانده اند و طرح ثبت شده هنوز در برقراری قوت خود باقی است.
این اقدامات مورد مجازات قرار می گیرند.
بنابراین، طبق بند ب آن ماده، کپی کردن طرح صنعتی یک جرم است و مجازات آن در بخش بعد مورد ذکر قرار خواهد گرفت.
یا حتی روشنتوانید با استفاده از تگهای em وstrong اقدام به کپی کردن کنید.

مجازات جرم کپی طرح صنعتی

در بخش قبلی، اشاره کرده بودیم که طبق قانون، ساخت، فروش یا واردکردن اشیاءی که دارای طرح صنعتی هستند، به عنوان جرم محسوب می‌شوند و بنابراین پس از ثبت یک طرح صنعتی در اداره ثبت علامت تجاری، کپی کردن طرح‌های صنعتی دیگران به عنوان جرم در نظر گرفته می‌شود.
اما سوال مهمی که در اینجا مطرح می‌شود، آن است که چه مجازاتی برای جرم کپی کردن طرح صنعتی تعیین شده است؟ آیا در این قانون، مجازاتی برای این جرم پیش‌بینی شده است؟

پاسخ به این سؤال، قطعاً مثبت است.
در اصل 61 قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علایم تجاری مورد توجه قرار گرفته‌اند و اقدام به کپی کردن طرح‌های صنعتی دیگران تلقی می‌شود که جرمی است.
قانون مجازاتی برای این امر تدوین و اعمال شده است.
به طور کاملاً مشخص، هر کسی که عمداً و با آگاهی به انجام فعالیتی بپردازد که به موجب ماده 28 قانون حقوق دیگران را نقض کند، به عنوان متجاوز شناخته می‌شود و مجازاتی برای او تعیین می‌شود.

«اما چه پاداشی برای کپی برداری از طرح صنعتی وجود دارد؟»مجازات کپی طرح صنعتی شامل جریمه پولی و حبس اجتنابی است.
مقدار جریمه پولی برای کپی برداری از طرح صنعتی بین ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال است.
علاوه بر این، مدت حبس اجتنابی برای کپی برداری از طرح صنعتی بین ۹۱ روز تا ۶ ماه متغیر است و توسط قاضی دادگاه تعیین می‌شود.
به‌علاوه، مجرم باید پس از بررسی شکایت توسط دادگاه و صدور حکم، خسارات وارد‌شده به طراح صنعتی را به صورت کامل و جبران‌ناپذیر پرداخت کند.

نحوه شکایت از جرم کپی طرح صنعتی

همان‌طور که دیده شد، کپی کردن طرح‌های صنعتی باعث محاسبه جرم می‌شود و در قانون، علاوه بر تعویض خسارت، مجازات‌ها هم برای کسانی که طرح‌های صنعتی دیگران را کپی کرده‌اند تدارک دیده شده است.
اما سوالی که مطرح می‌شود، این است که اگر طرح صنعتی مورد کپی قرار گرفته باشد، چه اقداماتی باید انجام شود تا از این جنایت شکایت کنیم و به عبارت دیگر، نحوه ارائه شکایت از جرم کپی طرح صنعتی چگونه است؟

به طور کلی، هر شخصی که قصد دارد از یک طرح صنعتی استفاده غیرمجاز کند، در صورت تمایل می‌تواند برای اقدامات قضایی خود از یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی استفاده کند.
برای ارائه شکواییه لازم است که به این دفتر مراجعه کند و تمامی اسناد و مدارکی که شامل نشانه‌های نقض حق کپی طرح صنعتی توسط دیگران هستند را به منظور تقویت شکایت خود، همراه با شکواییه ارائه دهد.
این اسناد شامل اسنادی همچون گواهی‌نامه‌ی مالکیت طرح صنعتی، عکس‌ها، فیلم‌ها یا نمونه‌های طرح صنعتی کپی شده و سایر مدارک هویتی شاکی می‌باشد.

همچنین، درصورتی که کپی طرح صنعتی برای صاحب حقوق آن ضرر و زیان ایجاد کرده است، می‌توانید با تهیه و ارائه دادخواست حقوقی و مستندات مربوطه از جانب خود، خسارات وارده را مطالبه کنید.
اگر می‌توانید عمدتاً وجود مصداق قصد و عمل علمی در رقیب خود در رابطه با کپی کردن طرح صنعتی خود را ثابت نمایید، به دلیل سرعت در رسیدگی به امور توسط مقامات قضایی، پیشنهاد می‌شود که شکایت کیفری را به صورت جداگانه ارائه دهید.
با این حال، در بعضی موارد، استدلال حقوقی به منظور مطالبه خسارات نیز ممکن است به تدابیر میانی بازگردانده شود.

نحوه رسیدگی به مجازات جرم کپی طرح صنعتی

شکایت از طرح‌های صنعتی، مانند شکایت از سایر جرایم، با اهمیت خاصی همراه است.
زیرا طبق قوانین ثبت اختراعات، تنها شعبه‌ها یا شعب خاصی از دادگاه‌های عمومی در شهر تهران، صلاحیت پذیرش شکایات مرتبط با اجرای این قانون را دارند.
در این زمینه، دادسرا و دادگاه کیفری دو، واقع در شهر تهران (مجتمع قضایی قدوسی)، مختص به رسیدگی به شکایات مرتبط با کپی طرح‌های صنعتی هستند و در دادگاه‌های سایر شهرها، اینگونه شکایات مورد بررسی قرار نمی‌گیرد و به تهران ارجاع خواهد شد.

البته این مسأله فقط درباره جنبه کیفری مرتبط با آن و مجازات متخلف است.
اما اگر نفری که صاحب یک طرح صنعتی است، قصد پیگیری حقوقی آن را داشته باشد، میتواند در برابر فردی که این طرح را کپی کرده است، با تقدیم یک دعوی قضایی حقوقی، برخی از خسارات ایجاد شده را دریافت کند و همچنین ممنوعیت کپی طرح صنعتی را اعلام نماید.
دعاوی حقوقی همچنین در شعب دادگاه حقوقی تهران بررسی میشوند.