متصدی حمل و نقل کیست

یکی از شغل‌های حیاتی که در حال حاضر بسیاری از افراد درگیر آن هستند، حرفه حمل و نقل است.
قوانین تجارت نقش مهمی در تنظیم وظایف حامل‌ها دارند و مشخص‌کرده‌اند که چه شرایطی باعث تعیین فرد راهبر حمل و نقل می‌شود.

با توجه به اینکه فقط در شرایط خاص، به یک فرد، حامل و نقل، گفته می‌شود و تکالیف و مسئولیت‌های ویژه‌ای که یک حامل و نقل طبق قانون تجارت دارد، سبب ایجاد مسئولیت‌های حقوقی می‌شود، ضروری است تا مطلع بود، در قانون، حامل و نقل کیست.

در این مقاله، قصد داریم درباره یکی از جوانب مهم حقوقی در حوزه حمل و نقل تجاری صحبت کنیم، به عنوان مثال می‌خواهیم در مورد نقش وظیفه‌ی حامل در قانون تجارت توضیح دهیم.
اینکه آیا حامل به عنوان تاجر شناخته می‌شود و چه مسئولیت‌ها و اختیاراتی دارد و همچنین آیا خیانت در امانت تأثیری در وظایف حامل دارد؟ همچنین روش شکایت در مورد حامل و نیز نتایج آن را بررسی می‌کنیم.
از این رو کلیه مسائل مرتبط با حامل در این مقاله به طور دقیق بررسی می‌شود.

متصدی حمل و نقل کیست

پیش از پاسخ به سوال "چه کسی متصدی حمل و نقل است؟"، لازم است توضیح دهیم که یکی از شغل‌های پرطرفدار و پردرآمد در سرتاسر جهان، جابجایی بار و کالا از یک نقطه به نقطه دیگر درون یک کشور یا بین کشورها است.
این فعالیت، بطور رسمی در قوانین تجارت ایران نیز به عنوان یک فعالیت تجاری مورد تأیید قرار گرفته است و بخشی از این قانون، به قوانین و مسئولیت‌های متصدی حمل و نقل اختصاص داده شده است.

برای پاسخ به این سؤال می‌توانیم به ماده ۳۷۷ باب هشتم قانون تجارت مراجعه کنیم.
این ماده تعیین می‌کند که چه کسی را متصدی حمل و نقل در قانون تجارت تشکیل می‌دهد.
از این رو، برای دستیابی به پاسخ واضح و کامل، به طرح سؤال خود بر اساس قوانین تجارتی مراجعه کنید.

"کاربرد حمل و نقل، به فردی اشاره دارد که برای دریافت پاداش مالی، بار یا کالا را حمل می‌کند.
این عمل را به عنوان شغل اصلی خود انتخاب می‌کند و به آن به عنوان متصدی حمل و نقل مشهور است.
در نتیجه، این فرد با وظایف و مسئولیت‌های خاصی روبرو خواهد شد.
"

آیا متصدی حمل و نقل تاجر است

بعد از توضیح درباره مفهوم "متصدی حمل و نقل" در قانون تجارت، در این بخش از مقاله قصد داریم به سوالی که آیا "متصدی حمل و نقل" محسوب می‌شود تاجر یا خیر، پاسخ دهیم.
برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید تعریف تاجر را در قانون تجارت بررسی کنیم.

براساس تبصره 2 ماده 2 قانون تجارت که بیان می‌کند، "معاملات تجارتی زیر شامل می‌شود: 2- تصدی به حمل و نقل از طریق خاکی، آبی یا هوایی به هر شکلی که باشد.
" هر فردی که شغل خود را در حوزه ی تجارت فعالیت داشته باشد، به عنوان تاجر تلقی می‌شود (ماده 1 قانون تجارت).

به سؤالی که آیا شخصی که به حمل و نقل مشغول است تاجر است یا خیر، پاسخ داده‌ایم.
اگر فردی شاغل حمل و نقل باشد و تنها یک بار این کار را انجام ندهد، باید او را تاجر در نظام حقوقی تجارت تلقی کنیم و او باید طبق قوانین تجارت عمل کند.
اگر شرایط برآورده نشود، فرد به عنوان تاجر شناخته نخواهد شد.
در ادامه مقاله، ما قصد داریم درباره تکالیف و اختیارات متصدی حمل و نقل در قانون تجارت صحبت کنیم و بیان کنیم که مسئولیت‌های او چیست.

تکالیف و اختیارات متصدی حمل و نقل در قانون تجارت

یکی از سؤالات متداول درباره "اشخاص حامل و نقل"، این است که "وظایف و اختیارات اشخاص حامل و نقل در قانون تجارت" چیست؟ در این بخش از مقاله، تلاش خواهیم کرد با استفاده از مواد 377 تا 394 "قانون تجارت" به این سؤال پاسخ دهیم.
وظایف و اختیارات اشخاص حامل و نقل به شرح زیر است:

اطلاع رسانی به فرد دریافت کننده بسته به محض رسیدن آن به او، در قرارداد مشخص شده و در صورت وجود عیب در بسته بندی، مسئولیت خسارات ناشی از آن را می‌پذیرد.
در صورتی که فرد گیرنده بسته برای دریافت آن در دسترس نباشد یا از تحویل بسته یا پرداخت هزینه آن امتناع کند، باید به فرستنده بسته اطلاع داده شود.
همچنین باید خسارات ناشی از تأخیر در تحویل بسته و یا خسارات آواری و دریایی را جبران کند.

حفظ امانت دریافت مرسوله، بین خود و یا شخص ثالث یا فروشنده، پس از ابلاغ به دادستان یا نماینده او و دریافت مجوز از این اشخاص، در صورتی که گیرنده به هر دلیلی برای دریافت مرسوله در دسترس نباشد، امتناع کند یا نتواند هزینه های مرسوله را پرداخت کند، و یا در صورتی که مرسوله در خطر از دست رفتن سریع قرار دارد و با قیمتی که برای آن هزینه شده است، ارزش قابل قبولی نداشته باشد، باید مراقبت کند که نامبرده را نزد خود نگهداری کند یا به فرد مجاز منتقل کند.

مسئولیت متصدی حمل و نقل

با توجه به ماده هشتم قانون تجارت که مطالبی درباره مسئولیت متصدی حمل و نقل دارد، در این قسمت از مقاله، قصد داریم پاسخی را درباره مسئولیت متصدی حمل و نقل در قانون تجارت که شامل ماده‌های ۳۷۷ تا ۳۹۴ است، ارائه دهیم.
مسئولیت متصدی حمل و نقل به چه معناست؟ مسئولیت‌های متصدی حمل و نقل به شرح زیر است:۱- مسئولیت برای ایمنی بار۲- مسئولیت برای حفظ کالای حمل شده۳- مسئولیت برای تحویل به موقع۴- مسئولیت برای نقض قرارداد حمل۵- مسئولیت برای خسارت‌های عمومی و سوء استفاده۶- مسئولیت برای حمايت از مالکیت فکری

موضوع مسئولیت خسارات آواری در قراردادهای حمل و نقل مرتبط با عدم بسته بندی یا عیب ظاهری کالا را می‌توان بر اساس ماده ۳۸۱ قانون تجارت بررسی کرد.
در صورتی‌که در قرارداد بین طرفین، متصدی حمل و نقل جزئیات عدم مسئولیت را مشخص نکند، وقوع خسارات آواری مربوطه را نیز باید به او تعلق دهیم.
این ماده ترتیبات لازم جهت حفظ حقوق و تعامل منصفانه بین طرفین را تدارک می‌بخشد.

امانت نگهداری موقت مرسوله، به دلیل عدم دسترسی دریافت کننده یا عدم پرداخت هزینه ها و بدهی های حمل و نقل توسط شخص حمل و نقل، به ارسال کننده اطلاع داده میشود.
در صورتی که ارسال کننده هیچ تصمیمی درباره مرسوله اتخاذ نکند، شخص حمل و نقل حق فروش آن را خواهد داشت و اطلاعات مربوطه را به مالک عمومی یا نماینده او ارائه می دهد.

مسئولیت پرداخت قیمت کالا در صورت گم شدن یا خراب شدن آن بر عهده فروشنده است، مگر اینکه اثبات کند که این اتفاقات ناشی از تقصیر خود نبوده و به خاطر خطا در بسته‌بندی یا ارسال از سوی خریدار یا فروشنده و یا تقصیر یکی از این دو طرف رخ داده باشد.
این مسئولیت شامل پرداخت خسارت‌های ناشی از تأخیر در تحویل کالا یا خسارات دریایی و حادثه‌ای کالا نیز می‌شود.
(بنا به ماده 377 و 386 قانون تجارت)

مسئولیت کامل تمام حوادث و تقصیراتی که در طی حمل و نقل رخ داده‌اند، به عهده می‌باشد (استناد به ماده ۳۸۸ قانون تجارت).
همچنین، مسئولیت اطلاع رسانی و آگاهی دادن به فرستنده، هرچه سریعتر پس از دریافت بسته، به عهده دارنده آن است (استناد به ماده ۳۸۹ قانون تجارت).

آثار خیانت در امانت متصدی حمل و نقل

قانون مدنی، در ماده 516 خود، وظایف اشخاصی که حمل و نقل اموال را بر عهده می‌گیرند را تعیین می‌کند.
این وظایف به شیوه‌های مختلفی اعم از حمل از طریق راه‌های خشک، آبی و هوایی صورت می‌گیرد.
این اشخاص موظفند اموالی که به آنها واگذار می‌شود را حفاظت و نگهداری نمایند.
به همین دلیل، آنان به عنوان نمایندگان امانتداری محسوب می‌شوند.
بنابراین، در صورتی که این اشخاص تقصیر کنند یا عملی غیر مناسب انجام دهند، مسئولیت خسارت یا ضایع شدن اموالی که برای حمل به آنها واگذار شده است را به عهده خواهند داشت.
این مسئولیت از تاریخ تحویل اموال به آنان بر عهده آنها قرار می‌گیرد.

ماده 674 قانون مجازات اسلامی، همچنین تصریح می‌کند: هرگاه، اموال منقول یا غیر منقول یا نوشته‌هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن، به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی‌اجرت، به کسی داده شده و بنابراین بوده است که اشیاء مذکور، مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء، نزد او بوده، آن‌ها را به ضرر مالکین یا متصرفین آن‌ها؛ استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید، به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه محکوم خواهد شد.

ماده‌ی یک قانون مجازات عمل‌کنندگان متخلف در زمینه حمل و نقل کالا، تعیین می‌کند: فردانی که در شرکت‌ها، موسسات، بنگاه‌های حمل و نقل و رانندگانی فعالیت می‌کنند و مسئول حمل و نقل کالا به مقصد هستند، در صورتی که عمداً کالا را به مقصد نرسانند، علاوه بر تعویض خسارت وارده به مالک کالا (که به همان مبلغ و قیمت کالاست)، به حبس از دو تا پنج سال یا جریمه نقدی معادل 10 تا 20 برابر قیمت کالا محکوم می‌شوند و در صورت تکرار این جرم، به حداکثر مجازات ذکر شده محکوم خواهند شد.

بر اساس قوانین حقوق مدنی، اشخاصی که وظیفه حمل و نقل را بر عهده دارند، ملزم به تحمل مسئولیت امانت هستند.
در صورتی که عملی تخاطرآمیز و غیرمجاز انجام داده و از وظیفه خارج شوند، مسئول جبران خسارت به شمار می‌آیند و امکان مطالبه حقوقی برای تأدیه خسارات یا همچنین ارا‌یه دعوای جزایی برای خیانت در امانت در برابر آنان وجود دارد.

همچنین، حتی اگر بر اساس ماده 378 قانون تجارت قرارداد حمل و نقل را به عنوان قراردادی تابع مقررات وکالت بدانیم، اما طبق ماده 674 قانون مجازات اسلامی، اصلاحی سال ۱۳۹۹، فردی که مسئول حمل نقل است، بر عهده دار تصاحب، تلف یا گم شدن.
.
.
اشیا خواهد بود که در اختیار وی با امانت قرار گرفته است.

بنابراین، خیانت در امانت وظیفه متصدی حمل و نقل را به خطر می‌اندازد.
این خطرات شامل شکایت‌های حقوقی و کیفری است.
درصورت محکومیت در هریک از این شکایت‌ها، پیامدهای جبران خسارت یا محکومیت به حبس قرار می‌گیرد.

در بخش‌های پیشین مقاله، دربارهٔ مسئولیت‌ها و اختیارات حامل و نقل شاغل در قانون تجارت، شرح داده شده است.
در این بخش، قصد داریم به شرحی دربارهٔ روش‌های ارائه شکایت در برابر حامل و نقل شاغل بپردازیم و بیان کنیم که در صورتی که او تعهدات و وظایف خود را از دست دهد یا از اختیارات خود تجاوز کند، چگونه می‌توان از او شکایت کرد.

راه‌های شکایت از یک کارمند حمل و نقل

اعتمادیه و ملزومات قانونی بر این است که فردی که قصد شکایت از یک کارمند حمل و نقل را دارد، اقداماتی جداگانه را انجام دهد.
در این مقاله به تفاوت هایی که در روال شکایت در قوانین حقوقی و جرمی وجود دارد، و همچنین مراحل مورد نیاز برای شکایت، پرداخته خواهد شد.

در ابتدا، شخص شاکی باید برای ایجاد یک حساب کاربری در سامانه ثنا و برای احراز هویت خود در ثنا، اقدام کند.
این امر می‌تواند به دو روش انجام شود: یکی از طریق مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و دومی از طریق مراجعه به سایت sana.
adliran.
ir که این دو راهبری برای شخص شاکی در دسترس قرار دارد.

در مرحلهٔ بعد، فرد باید درخواست خود را برای شکایت از متصدی حمل و نقل طی کند.
برای این منظور، او باید سندی را تهیه کند که می‌تواند یک دادخواست (در صورت شکایت حقوقی) یا شکوائیه (در صورت شکایت کیفری) باشد.
این سند را می‌توان از طریق تنظیم یک فایل ورد در یک حافظهٔ قابل حمل مانند تلفن همراه، سی‌دی یا فلش ذخیره کرد.