مالیات حقوق ۱۴۰۲

مالیات‌ها یکی از منابع اصلی درآمد دولت‌ها بوده و به مرور زمان به طور گسترده‌ای تقسیم شده‌اند.
در یک تقسیم‌بندی رایج، مالیات‌ها به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شوند.
مالیات مستقیم، به مالیاتی گفته می‌شود که بر اساس درآمد و دارایی‌های افراد تعیین می‌شود.
اما مالیات غیرمستقیم به مالیاتی اشاره دارد که با افزودن به قیمت کالاها یا خدمات، از مصرف‌کنندگان این کالاها و خدمات استخراج می‌شود.

حقوق و دستمزد دارای مالیات است که به آن مالیات بر درآمد حقوق و دستمزد می‌گویند.
این نوع مالیات به صورت مستقیم از درآمد افرادی که در داخل کشور در خدمت شخص دیگری مشغول به کار هستند، اخذ می‌شود.
میزان مالیات بر حقوق هر سال توسط قانون بودجه کشور و بخشنامه سازمان مالیاتی تعیین می‌شود و دارای نرخ ثابتی نیست.
از این رو، توضیح داده شود که جدول مالیات حقوق برای سال ۱۴۰۲ و روش محاسبه آن چگونه است و همچنین معافیت‌های موجود از مالیات بر درآمد حقوق در سال ۱۴۰۲ چیستند.

به همین دلیل، در این نوشتار به بررسی سوالی پرداخته می‌شود که چیست مالیات حقوق؟ سپس جدولی برای نشان دادن نرخ مالیات بر درآمد حقوق و نحوه محاسبه مالیات حقوق در سال ۱۴۰۲ ارائه می‌شود.
در پایان، به این سوال پاسخ داده می‌شود که کدام افراد از پرداخت مالیات حقوق سال ۱۴۰۲ معاف هستند؟

مالیات حقوق چیست؟

«مالیات» به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی دولت، دارای تقسیم‌بندی‌های متعددی است.
یکی از این تقسیم‌بندی‌ها، تقسیم مالیات به دو نوع مستقیم و غیرمستقیم است.
مالیات مستقیم، مالیاتی است که به طور مستقیم به درآمد و دارایی‌های افراد جامعه تعلق می‌گیرد.
به عنوان مثال، مالیات مشاغل و مالیات بر درآمد اجاره املاک و همچنین مالیات سکه از انواع مالیات‌های مستقیم هستند.
اما مالیات غیرمستقیم، مالیاتی است که بر اساس قیمت کالاها یا خدمات اضافه می‌شود و بنابراین به طور غیرمستقیم و نامحسوس از مصرف‌کنندگان این کالاها و خدمات دریافت می‌شود.

با توجه به ماده ۸۲ قانون مالیات های مستقیم، درآمدی که یک شخص حقیقی بابت اشتغال در ایران نیروی کار خود را به شخص دیگر (به شکل حقیقی یا حقوقی) تسلیم می‌کند، بر اساس مدت زمان یا کار انجام شده به صورت نقد یا غیرنقد دریافت می‌شود و تحت عنوان مالیات بر درآمد حقوق قرار می‌گیرد.

جدول مالیات حقوق 1402

مالیات حقوق و دستمزد، همچون مالیات عملکرد، هر سال بر اساس قانون بودجه کشور تعیین می‌شود و سپس جدول مالیات بر درآمد حقوق توسط معاونت حقوقی و فنی مالیاتی سازمان امور مالیاتی به ادارات کل امور مالیاتی سراسر کشور ابلاغ می‌شود.
پرداخت این مالیات از طریق سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی tax.
gov.
ir صورت می‌گیرد.

با توجه به نامه‌ی با بخشنامه حسابرسی مالی از سوی معاون حقوقی و فنی در سال گذشته، که به ادارات کل سازمان امور مالیاتی سراسر کشور ابلاغ شده است، قوانین مالیات بر اساس ماده 4 بند الف تبصره 12 قانون بودجه سال گذشته، برای سطوح درآمدی خاصی به شرح زیر تنظیم شده است.
این مقررات، درباره سال 1402 نیز اجرا خواهند شد، مگر اینکه بخشنامه جدیدی ابلاغ شود و در این صورت، متن مقاله بروزرسانی خواهد شد.

نحوه محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۲

نحوه محاسبه مالیات حقوق 1402، براساس جدول مالیات حقوق 1402 که در بخش قبل ارائه شده است، بسیار آسان است.
اما قبل از محاسبه مالیات بر درآمد حقوق 1402 وتقدیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه، باید به این نکته توجه کرد که بر اساس ماده 83 قانون مالیات های مستقیم: "درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق (‌مقرری یا مزد، یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل قبل از کسر کسورها و پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون".

در اینجا پس از یک مثال، روش محاسبه مالیات حقوق سال ۱۴۰۲ را شرح می‌دهیم:

فرض کنید درآمد سالیانه یک فرد 168 میلیون تومان بوده و بنابراین دستمزد سالیانه این فرد مشمول نرخ 10 درصد جدول مالیات حقوق 1402 می باشد.
برای محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۲ این فرد ابتدا درآمد ماهیانه یعنی 14 میلیون تومان را از سقف معافیت مالیات حقوق 1402 کسر می‌کنیم.

به صورت زیر، محاسبه مالیات حقوق شخصی در سال ۱۴۰۲ صورت می‌گیرد: حقوق سالیانه شخص، بعد از کسر معافیت سالیانه ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، به مبلغ ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان می‌رسد.
این شخص برای مالیات بر حقوق ۱۴۰۲، مبلغ ۱ میلیون و ۶۸۰ هزار تومان پرداخت می‌کند.

چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق 1402 معاف هستند؟

در هنگام ثبت اظهارنامه‌های مالیاتی گوناگون، همیشه برخی گروه‌ها از پرداخت مالیات معاف می‌باشند.
همانطور که در بخش قبل توضیح دادیم، بر اساس بخش نامه سازمان امور مالیاتی کشور، حقوق و درآمدها تا 120 میلیون تومان سالیانه از پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۲ معاف می‌باشند.

بطور خاص، ماده ۹۱ قانون مالیات بر درآمد مصوب، معافیت‌های عمومی از پرداخت مالیات بر درآمد حقوق را تعیین کرده است.
به همین دلیل می‌توان به سؤالی که می‌پرسد «چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۲ معاف هستند؟» پاسخ داد که موارد معافیت از مالیات حقوق و دستمزد در سال ۱۴۰۲ برای موارد زیر تعریف شده است:- مردم با درآمد کمتر از حد مشخص شده- خانواده‌های بزرگسال معلول یا نیازمند- خانواده‌هایی که فرزندان زیر سن تحصیل را دارند- بازنشستگان بالای ۶۵ سال سن- افرادی که در صنایع خاص و مناطق محروم کار می‌کنند- اشخاصی که در زمینه‌های فرهنگی، هنری و علمی فعالیت می‌کنندبیشتر افرادی که به یکی از این دسته‌ها تعلق دارند مستحق معافیت از پرداخت مالیات حقوق در سال ۱۴۰۲ هستند.

الفقرايين مجازنت و درامدهاي ساليانه آنان تا 120 ميليون تومان است.

۲ فرد سیاسی خارجی و نمایندگان ویژه دولت‌های خارجی به دلیل دریافت حقوقی از دولت مربوطه و همچنین اعضای هیات نمایندگی سازمان ملل متحد و سازمان‌های تخصصی آن، قراردادی دارند.

۳ عضو کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان موسسات فرهنگی خارجی درباره "حقوق و درآمد" خود از دولت متبوعشان دریافت می کنند.

This text is written in Persian and contains some HTML tags:

۴ کارشناس خارجی که با موافقت دولت ایران و با بودجه فنی و اقتصادی و علمی دولت های خارجی و موسسه های بین‌المللی به ایران اعزام می‌شوند، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت یا موسسه مربوطه دریافت می‌کنند.

"۵ کارمند محلی سفارت‌خانه‌ها و کنسولگری‌های ایران در خارج، تنها درصورتی که تابعیت دولت ایران را نداشته باشند، مجاز به دریافت حقوق و درآمد حاصل از دولت ایران هستند.
"

۶ مصداق درآمد در زمینه بازنشستگی، مستمری و پایان خدمت، خسارت اخراج و بازخرید خدمت و همچنین مستمری‌های وراثتی و حقوق بی استفاده ایام مرخصی، و حق سنوات.

هزینه های مسافرت های شغلی و خدمات ویژه مرتبط با آنها۷

در محل کارگاه یا کارخانه، هشت واحد مسکن برای استفاده کارگران واگذار شده‌اند.
علاوه بر این، سازمان نیز خانه‌های ارزان قیمتی را برای استفاده کارگران در خارج از محل کارگاه یا کارخانه فراهم می‌کند.

هزینه های پرداخت شده توسط بیمه در جبران خسارتهای بدنی، معالجه و موارد مشابه به شرح زیر می باشد:۹مبالغ پرداختی توسط بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و مانند آن.

۱۰ عیدی سالیانه یا پاداش سالانه، تا یک دوازدهم از معافیت مالیاتی موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم است.

۱۱ خانه‌های سازمانی که با حکم قانون به ماموران کشوری واگذار شده تا از آن استفاده نمایند.

• خانه‌های سازمانی: مجموعه‌هایی که تحت قوانین مربوطه در اختیار مقامات کشوری قرار می‌گیرند.
  
• حکم قانون: فرمان یا تصمیمی که توسط مجلس تصویب شده و ملزم به اجرا می‌باشد.
  
• ماموران کشوری: افرادی که برای اجرای وظایف و مسئولیت‌های مرتبط با کشور، به عنوان نمایندگان دولت یا سازمان‌های ملی منصوب می‌شوند.
  
• واگذار شده: به این معنی که مالکیت و کنترل خانه‌های سازمانی به ماموران کشوری سپرده شده است.
  
• استفاده نمایند: به معنی استفاده معقول و مجاز از این خانه‌ها توسط ماموران کشوری.
  

این متن توضیح می دهد که کارفرما مبالغی را به پزشک یا بیمارستان پرداخت می کند تا هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آنها را پوشش دهد.

۱۳ مزیت غیرنقدی که به کارکنان ارائه می‌شود، تحت حداکثر دو دوازدهم معافیت قانون مالیات های مستقیم (ماده ۸۴) قرار می‌گیرد.

۱۴ حقوق کارکنان نیروهای مسلح شامل نیروهای نظامی و انتظامی، جانبازان و آزادگان است.

لازم به ذکر است که، دیوان عدالت اداری براساس آرا و تصمیمات متعددی که توسط هیأت عمومی دیوان عدالت اداری صادر می‌شود، از جمله آراء شماره 601 مورخ 1389/12/9 و شماره 1185 مورخ 1401/6/29 این هیأت، و همچنین رأی شماره 2072 مورخ 1401/9/22 که به منظور اجرای قانون بودجه سال 1401 با اعمال معافیت قانونی مرتبط با مالیات حقوق، مصوب شده است، وجوه پرداختی به حقوق گیرندگان تحت عناوین مهد کودک، ایاب و ذهاب، غذا، بن کالا و سایر موارد مشمول معافیت قانونی مالیات حقوق بوده و مشمول مالیات مزبور نمی‌باشند.

بخشنامه مالیات حقوق

در بخش‌های قبلی مقاله، به بررسی بخشنامه‌های مالیاتی درباره حقوق و معافیت از مالیات حقوق، اشاره کردیم.
این بخشنامه‌ها توسط معاون حقوقی و فنی سازمان امور مالیاتی به تمام ادارات مالیاتی در سراسر کشور ابلاغ می‌شود و تعیین می‌کنند که چگونه مالیات حقوق باید محاسبه و اخذ شود.
هرچند که بخشنامه مالیات حقوق برای سال ۱۴۰۲ هنوز منتشر نشده است، اما در ادامه، فایل دریافت بخش نامه مالیات حقوق سال گذشته قابل دانلود است.
در صورتی که بخشنامه مالیات حقوق ۱۴۰۲ منتشر شد، اطلاعات مربوطه در این مقاله به‌روزرسانی خواهند شد.