قرارداد وکالت

قرارداد وکالت چیست

برای توضیح مفهوم قرارداد وکالت و نحوه تنظیم آن در حوزه حقوقی و قضایی، لازم است به قانون مدنی مراجعه کنیم و مواد مربوط به عقد وکالت را بررسی کنیم.
قرارداد وکالت یکی از انواع قراردادهای معین و مجاز است که توسط قانون‌گذار در قوانین مدنی تعریف شده است.

بنا به ماده ۶۵۶ از قانون مدنی، در بخش سیزدهم این قانون به عنوان "وکالت"، در بخش اول و کلیات، در مورد تعریف عقد یا قرارداد وکالت، به شرح زیر ذکر شده است: وکالت، یک نوع قرارداد است که طرفی در آن، طرف دیگر را به عنوان وکیل خود منصوب می‌کند تا به نمایندگی از خود، یک اقدام خاص را انجام دهد.

تأکید می‌شود که اجرای قرارداد وکالت، صرفاً با انتخاب یک وکیل توسط موکل به تنهایی کافی نیست، زیرا شرایط مشخصی برای هر نوع قرارداد وکالت وجود دارد که باید رعایت شود.
در ضمن، باید توجه داشت که در این قرارداد، وکیل تنها حقوق و توانایی‌ای را دارد که در قرارداد تعیین شده است و موکل همچنان اختیار انجام وظایف وکالت را خواهد داشت.

انواع قرارداد وکالت

حقوق و اهمیت قرارداد وکالتقرارداد وکالت یک مبحث مهم در حوزه حقوق است که بهبود و تضمین حقوق افراد در قضاوت و حقوقی شدن مشکلات افراد کمک می‌کند.
این قرارداد، تطبیق‌پذیر بوده و بر اساس عهد و توافق نیرو می‌گیرد.
قرارداد وکالت می‌تواند شامل تعهداتی باشد که تمامی حقوق موکل را تضمین کند.
در واقع، شرکت وکالت به عنوان نماینده مشتری در زمینه قوانین و مقررات مربوط به مورد خاصی از امور حقوقی عمل می‌کند.
قرارداد وکالت در برخی موارد ممکن است منعقد شده و به عنوان یک قرارداد نوعی تفاهم عمل کند تا حمایت در صورت نیاز فراهم شود.
معمولا، شرایط قرارداد وکالت شامل حمایت وکیل در حق دفاع از موکل و همچنین مسئولیت وکیل نسبت به پیگیری و حفظ حقوق موکل است.
برخی از این شرایط ممکن است شرطی باشند و بسته به توافقی که بین طرفین صورت گرفته است تغییر کنند.
این قرارداد می‌تواند همچنین شامل موارد قانونی باشد که بر اساس ضوابط و قوانین کشور مربوطه اعمال می‌شود.
به عنوان مثال، در بسیاری از کشورها تقاضای استفاده از وکیل برای مباحث کیفری الزامی است و در صورت عدم تأیید، قانون اجازه نمی‌دهد به فرد متهم یا متأثر شدگی رسیدگی شود.
بدین ترتیب، قرارداد وکالت یک وثیقه حقوقی است که به دو طرف کمک می‌کند تا حقوق و تعهدات خود را در مواجهه با چالش‌های حقوقی محافظت و حفظ کنند.
استفاده از قرارداد وکالت می‌تواند به افراد در تضمین حقوق و حل و فصل کشمکش‌های قضایی کمک کند و بهبودی در فرایند قضایی ایجاد کند.

کار وکیلی که با نام دفترخانه نیز شناخته می‌شود، یک قرارداد وکالتی است که به هر شخصی - بدون در اختیار داشتن مدرک حقوق - اجازه می‌دهد به عنوان نماینده و مختار موکل خود، در مورد موضوعاتی که به وکالت به او واگذار شده، اقدام نماید.

می‌توان به این نکته اشاره کرد که "کاری و وکالت تام" بین انواع قراردادهای وکالت قرار دارد و در این دسته از وکالت‌ها وکیل مجاز نیست در محاکم حاضر شده و برای موکل خود دعوا یا دفاع کند.
همچنین، نامهٔ وکالت در این نوع از قرارداد وکالت، فقط در صورتی توسط وکیل در مراجع اداری قابل قبول است اگر رسمی و دفترخانه باشد.

در یک اصطلاح حقوقی، وکالت به معنای انتقال قدرت و اختیار به کسی می‌باشد تا به نمایندگی از دیگری در امور حقوقی و قضایی فعالیت نماید.
در واقع، این قرارداد، که می‌تواند به صورت الکترونیکی نیز منعقد شود، بین موکل و وکیل برای انجام این نمایندگی حقوقی منعقده می‌شود.
در این قرارداد، موکل به وکیل، که یک وکیل با تجربه و مؤهل می‌باشد، وکالت می‌دهد تا در امور قضایی و حقوقی او را نمایندگی کند.
استفاده از سامانه قرارداد الکترونیکی قوه قضاییه، امروزه برای منعقد کردن این نوع قراردادها رایج می‌باشد.

تا وکیل دادگستری، به نیابت از او، در مراجع قضایی و مورد نیاز حاضر شده و در خصوص امر مورد نیاز وکالت، اقدام به طرح دعوا یا دفاع نماید.
قرارداد وکالت، نوعی قرارداد است که تنها در صورتی از وکیل، در مراجع قضایی و دادگستری، پذیرفته می‌شود که وکیل، دارای پروانه وکالت معتبر بوده و مراحل وکالت را طی کرده باشد.

شرایط قرارداد وکالت

در نوع های مختلف قرارداد وکالت، می توان شرایط قرارداد را به دو دسته تقسیم کرد: شرایط عمومی که بین همه قراردادهای وکالت مشترک هستند و شرایط خاص که برای هر نوع قرارداد وکالت تعیین می شوند.
این دسته‌بندی شرایط با در نظر گرفتن قوانین مدنی تشریح خواهد شد.
با استفاده از برچسب strong می توان شرایط قرارداد وکالت را مشخص کرد.

در یک قرارداد وکالت حقوقی، باید به طور رسمی و در قالب دفترخانه، تنظیم شود.
تاریخ انعقاد قرارداد و مدت زمان آن باید مشخص شود.
همچنین، باید پرونده حقوقیی که بابت آن وکیل به دیگری وکالت می‌دهد و حدود اختیارات وکیل مشخص گردد.

در قرارداد وکالت قضایی یا همان قرارداد با وکیل دادگستری، لازم است که وکیل، دارای مجوز وکالت باشد و به عبارت دیگر، وکیل باید دارای صلاحیت های مربوط به یک دادگستری باشد و اختیارات آن با دقت و طبق مواد مربوطه در قانون آیین دادرسی مدنی تعیین شده باشد.

وکیل و موکل، دو شخصی هستند که هر دو باید شرایط لازم را داشته باشند، به فضیلت عقل، رشد و بلوغ (در مورد مسائل مالی)، همچنین با خواسته و رضایت دلی خود، و بصورت کاملاً دلبسته، قصد تشکیل قرارداد وکالت یا به عبارتی حقوقی، ایجاد قصد قبول وکالت را داشته باشند؛ همچنین، باید صراحتاً موضوع قرارداد وکالت را مشخص کرده و برای امور قانونی و مشروع، قرارداد را انعقاد دهند.

نحوه تنظیم قرارداد وکالت

عملیات تنظیم قرارداد وکالت بسته به نوع آن، چه برای قرارداد وکالت حقوقی یا مدنی و چه برای قرارداد وکالت قضایی، متفاوت است.
در اینجا، عملیات تنظیم هر کدام از این نوع قراردادها به صورت جداگانه بیان خواهد شد.

"روش برقراری قرارداد وکالت حقوقی یا مدنی به این صورت است که وکیل و موکل با حضور در دفترخانه و داشتن مدارک لازم از جمله مدارک شناسایی و اطلاعات آدرس و شماره تماس، قرارداد و جزئیات و محدوده وکالت را به دفتردار اعلام می‌کنند.
سپس دفتردار قرارداد را تنظیم کرده و به موکل و وکیل ارائه می‌دهد.
موکل قرارداد را مطالعه کرده، انگشت خود را روی آن قرار می‌دهد و امضا می‌کند.
"

"نحوه تنظیم قرارداد وکالت قضایی"، بر اساس این موضوع است که موکل می‌تواند به دفتر وکیل یا هر مکانی که قرار ملاقات توافق شده باشد، مراجعه کند و پس از تعیین محدوده وکالت، وکیل مربوطه باید قرارداد وکالت الکترونیکی را که در حال حاضر به جای قراردادهای کاغذی استفاده می‌شود و باید توسط قوه قضاییه در سامانه عدل ایران ثبت شود، در پورتال مخصوص تنظیم کند.
در این فرآیند، موکل نیز ملزم است کد ارسالی به شماره همراه خود را برای وکیل اعلام و تأیید نماید، به این ترتیب توافق خود را با قرارداد وکالت قضایی به صورت الکترونیکی بیان کند.
"

از آنجا که معمولاً وکیل قوانین و مفاد قراردادهای الکترونیکی را برای موکلانشان در سامانه‌ها منتشر می‌کنند، توصیه می‌شود که موکلین همواره در حضور وکیل، پس از مطالعه مفاد قرارداد الکترونیکی وکالت قضایی وکیل، کدهای قرارداد را مورد تأیید و قرائت قراردهند.
با توجه به احتمال سوء استفاده از این مسئله، برای حفظ امانت و اعتماد، موکلین باید قبل از قرارداد الکترونیکی وکالت قضایی، در دفتر وکیل حضور یابند و پس از مطالعه مفاد قرارداد وکالت در پورتال وکیل، کدها را برای وکیل خود تأیید کنند.

دانلود نمونه متن قرارداد وکالت

داشتن یک فایل دانلود نمونه متن قرارداد وکالت، اعم از وکالت حقوقی که در دفتر خانه و برای انجام کاری به دیگری داده می‌شود یا وکالت به وکیل دادگستری، یکی از مواردی است که می‌تواند به افراد قبل از تنظیم و انعقاد عقد وکالت به آنها کمک کند و آگاهی لازم را ارائه دهد که در قرارداد وکالت های حقوقی و دفترخانه‌ای، همچنین در قرارداد وکالت قضایی با وکیل دادگستری، چه اطلاعاتی نیاز است.

لطفاً توجه داشته باشید که قرارداد وکالت حقوقی به صورت PDF قابل دانلود است، اما قرارداد وکالت قضایی که اکنون به صورت الکترونیکی انجام می شود، ارائه نمونه متن آن امکان‌پذیر نیست.
در این نوع وکالت، تمامی مراحل توسط وکیل و موکل از طریق پورتال عدل ایران به صورت الکترونیک و با درج موارد و مشخصات مورد نظر، انجام می‌شود.