خلاصه مقاله
مکفول یعنی فردی که ضمانت یا تضمین اشخاصی را به عهده میگیرد که توسط فردی دیگر تایید میشوند.
قانون مدنی در مادهی ۷۳۴ به تفصیل برای عقد کفالت قواعد و ضوابطی را تعیین کرده است و طرفهای این عقد شامل کفیل، مکفول و مکفولله هستند.
برای جبران ذمهی مکفول نیاز به حل و فصل دقیق و استفاده از راهکارهای قانونی مانند حکم دادگاه است.
عقود و قوانین مدنی تنظیم و بررسی عقود و قراردادها را نیز مورد توجه قرار داده است تا افراد بتوانند به درستی و با رعایت قوانین عقود خود را انجام دهند.
شرایط بری شدن کفیل نیز مواردی است که در صورت وقوع، کفیل دیگر مسئولیت خود را در تضمین حقوق مکفول نخواهد داشت.
این موارد شامل مرگ یا فوت مکفول، آزاد شدن مکفول از زندان یا شروع عملیات اجرائی بر علیه مکفول و تغییر قوانین مربوط به مکفول است.
با توجه به اهمیت فراوانی که عقود و قراردادها در جامعه دارند، قانونگذار بخشی قابل توجهی از مواد قانون مدنی را به تنظیم و بررسی عقود و قواعد مربوط به آنها اختصاص داده است.
این اقدام با هدف تمکین افراد از تشریفات لازم در انعقاد عقود، میباشد تا آنها بتوانند با در جایگاه صحیح از این قوانین پیروی کرده و عقود خود را بهطور صحیح و قانونی انجام دهند.
«عقد تضمین» یکی از انواع قراردادهای معین و ضروری در قانون مدنی است.
این قرارداد بسیار شبیه به عقد کفالت است و به همین دلیل در اکثر موارد با عقد ضمانت اشتباه گرفته میشود.
به همین جهت، باید با مفهوم این قرارداد و شرایط انعقاد آن آشنا شویم.
در این مقاله، قصد داریم به شما توضیح دهیم که مفهوم و شرایط عقد تضمین چیست و مواردی که باعث لغو قرارداد تضمین میشوند چیست؛ سپس، این قرارداد را به زبان ساده توضیح داده و انواع آن را از منظر قانون مدنی بیان میکنیم.
همچنین، در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، میتوانید در ادامه مقاله ما را همراهی کنید.
عقد کفالت چیست ؟
در حوزه حقوق مدنی، میتوان به انواع قراردادها، از جمله قراردادهای هبه، صلح و وقف، اشاره کرد که علاوه بر اینها، قرارداد کفالت نیز از جمله آنها است.
برای پاسخ به این سؤال که چه شرایطی در قرارداد کفالت وجود دارد، باید ابتدا بر اساس قانون مدنی، این قرارداد را تعریف کنیم و سپس شرایط انعقاد آن را تشریح نماییم.
قانون مدنی با جزئیات در ماده 734 خود، ضوابطی درباره تعریف عقد کفالت تدارک دیده است.
این قانون معین مینماید: "عقد کفالت، قراردادی است که طرفی به وسیله آن متعهد میشود تا دربرابر طرف دیگر، به استدعایی از سوی یک فرد ثالث، ظاهر شود و پاسخگویی لازم را ارائه کند.
در این قرارداد، فرد متعهد به نام کفیل شناخته میشود، فرد ثالث به نام مکفول و طرف دیگر به نام مکفول له.
"
بر اساس ماده بالا، "کفالت عقدی" یک تعهد است که در آن دو نفر (کفیل و مکفول له) به انعقاد عقدی میپردازند.
در این عقد، کفیل (یکی از طرفین) تعهد میکند که یک شخص ثالث یا مکفول را برای طرف دیگر عقد، یعنی مکفول له، به زمان و مکان تعیین شده حاضر کند.
این تعهد میتواند توسط استفاده از تگ قوی شود و تاکید دو برابری را نشان دهد.
قرارداد "کفالت عقدی" شامل تعهد دقیقی است که بر آنها تعریف میشود.
این تعهد میتواند توسط استفاده از تگ مورد تأکید قرار گیرد و بیان کند که این تعهد برای طرفین عقد بسیار مهم است.
شرایط برای عقد کفالت شامل داشتن صلاحیت توسط طرفین، قصد و موافقت آنها، مشروعیت عقد و تعیین وضوح موضوع عقد است.
اما رضایت ضامن در عقد کفالت، تأثیری در انعقاد آن ندارد.
در ادامه، به توضیح مواردی که منجر به برکناری ضامن میشوند، از دیدگاه قانون مدنی میپردازیم.
موارد بری شدن کفیل
مفهوم "موارد بری شدن کفیل" به مواردی اشاره دارد که در صورت وقوع هر یک از آنها، کفیل دیگر مسئول هیچ وظیفهای برای تضمین حقوق مکفول نمیباشد.
ماده ۷۴۶ قانون مدنی، فهرستی از مواردی را ذکر میکند که به عنوان موارد بری شدن کفیل قابل تلقی است.
بعضی از این موارد عبارتاند از:- مرگ یا فوت مکفول- آزاد شدن مکفول از زندان یا شروع عملیات اجرائی بر علیه مکفول- تغییر قوانین و مقررات مربوط به مکفول- تغییر نوع وسیله تضمین یا کاهش مقدار آن- اگر اجازه بدهنده کفالت (سازمان قضایی، دادگاه و غیره) از کفیل بخواهد که دیگر تکلیفی در قبال مکفول نداشته باشداین موارد به عنوان توضیحات قانونی برای شرایطی است که باعث شکست قرارداد کفالت شده و کفالت کننده از تعهد خود برای تأمین حقوق مکفول معاف میشود.
حفاظت از مکفول با مراجعه به مکفول له از طریق کفیل
حالت مکفول بودن، در نظر مکفول گرفته شد، توسط خود مکفول مورد تایید قرار گرفت؛
برای جبران ذمّهی مکفول به شکلی که در قبال مکفول لحاظ شود، اقداماتی صورت میپذیرد که معطوف به تسویه حساب و برخورداری از حقوق و تعهدات است.
این فرآیند نمیتواند به سادگی گذشته شود و نیاز به دقت و توجه ویژه دارد.
استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته و راهکارهای قانونی (مثل حکم دادگاه)، میتواند به تسریع فرآیند این تسویه کمک کند.
افراد بدون تضمین به وجود آورده توسط فرد دیگری که آنها را تایید می کند، مورد تحت پیگرد قرار می گیرند.
این فرد، بنام مکفول، مسئولیت مالی افراد بدون تضمین را به عهده میگیرد.
انتقال حق مکفول به فرد دیگری در هر شیوهای؛
مکفول را شکست بدهید.
علاقهمندان به کسب اطلاعات بیشتر درباره وظایف کفیلمیتوانند برای مطالعه مقالهای که در زیر با عنوان وظایف کفیلمعرفی شده است، اقدام نمایند.
سپس، به طور خلاصه، عقد کفالترا به زبان ساده توضیح خواهیم داد.
عقد کفالت به زبان ساده
در بخش اول مقاله، نگاهی دقیق به "عقد کفالت" از نظر قانون مدنی انداختیم.
توضیح دادیم که شرایط این عقد چیست و توجه کردیم که برای افراد عادی، فهم مفاهیم حقوقی کمی دشوار است.
اکنون در این بخش از مقاله، با استفاده از زبان ساده و یک مثال، عقد کفالت را تعریف میکنیم.
در اینجا میگوییم که عقد کفالت، یک تعهد است که در آن یک نفر متعهد میشود که در زمان و مکان مشخصی، شخص ثالثی را به مقصدی خاص برساند.
به عنوان مثال، فرد الف (مکفول) بدهی یا تعهدی نسبت به فرد ب (مکفول به او) دارد و فرد ج (کفیل) تعهد میکند که فرد الف (مکفول) را در زمان و مکان معینی به مقصد مورد نظر (فرد ب) برساند تا بدهی را پرداخت کند یا تعهد را به انجام برساند.
به طور معمول، در عقد ضمانت، یک شخص به نام ضامن مبلغی را تعیین میکند که در صورت عدم انجام تعهدات توسط شخص متعهد، ضامن ملزم به پرداخت آن مبلغ خواهد شد.
عقد ضمانت، علاوه بر شباهتهایی که با عقد کفالت دارد، تفاوتهایی نیز دارد.
در صورت تمایل به دریافت اطلاعات بیشتر درباره ضمانت و اجزای آن، مقاله زیر را مطالعه نمایید:مقاله ضمانت: اطلاعاتی کامل درباره عقد ضمانت
انواع کفالت در قانون مدنی
پس از تبیین مفهوم کفالت و مشروطیت در قوانین مدنی، در این قسمت از متن میخواهیم به بررسی انواع کفالتها بپردازیم.
مبانی قانونی و شرایط قرارداد کفالت چیستند؟ و همچنین درک کنیم که کفالت در قوانین مدنی چگونه تعریف و تقسیمبندی میشود.
ماده 737 قانون مدنی، در باره انواع کفالت صراحت میکند.
طبق این ماده، کفالت میتواند مطلق یا موقت باشد و در صورتی که موقت باشد، باید مدت آن مشخص باشد.
به این ترتیب، در پاسخ به سؤال اینکه انواع کفالت موجود در قانون مدنی چیستند، باید توضیح دهیم:
سوالات پر تکرار
- در قانون آیین دادرسی مدنی، ماده 248 بیان میکند که قراری تحت عنوان "قرار معاینه محل" وجود دارد.
این قرار توسط دادگاه در شرایطی صادر میشود که نیاز به مشاهده و بررسی عینی موضوع مورد اختلاف باشد.
طبق این ماده، "دادگاه میتواند رأساً یا به درخواست هر یک از اصحاب دعوا قرار معاینه محل صادر نماید".
این قرار از جمله قرارهای اعدادی و مقدماتی است و تمامی آثار آن را خواهد داشت.
توانایی قاضی برای صدور حکم مطلوب را با اجرای بررسی میدانی محل مخاصمه، تقویت میکند.
طبق قوانین رسمی آیین دادرسی مدنی، حکم و زمان اجرای آن باید به طرفین ابلاغ شود.
طبق ماده ۲۵۰ قوانین آیین دادرسی مدنی، بررسی میدانی یا تحقیقات محلی میتواند توسط یکی از قضات دادگاه یا قاضی مدنی انجام شود.
زمان و محل اجرای بررسی میدانی باید به طرفین قبل از آن اطلاع داده شود.
علاوه بر این، طرفین میتوانند اشخاصی را که در محل موضوع جریمه اطلاعاتی دارند، به عنوان شاهدان مدعیان انتخاب کنند.
متصدی بررسیها شاهدان را مشخص میکند و توافقات آنها را به امضای طرفین میرساند.
بر اساس ماده ۲۵۴، عدم حضور یکی از طرفین مانع اجرای بررسی میدانی نمیشود.
همچنین، بر اساس ماده ۲۵۶، عدم تهیه تجهیزات لازم برای بررسی میدانی یا تحقیقات محلی توسط درخواست کننده، باعث ابطال مطالبات وی میشود.
اگر دادگاه دیدن این اجرای بررسی را لازم بداند، تهیه تجهیزات برای اجرای بررسی میدانی در مرحله اول با درخواست دعوت شونده و در مرحله تجدیدنظر با تجدیدنظرکننده صورت میگیرد.
نتیجه گیری
مقاله "مکفول را شکست بدهید.
" به بررسی حفاظت از مکفول از طریق کفیل میپردازد.
افراد بدون تضمین که توسط فرد دیگری تایید میشوند، مورد پیگرد قرار میگیرند.
قانون مدنی در ماده 737، درباره انواع کفالت صراحت میکند.
قرارداد کفالت، قراردادی است که به وسیله آن فردی به نام کفیل، متعهد میشود تا به استدعایی از سوی فرد ثالث، پاسخگویی لازم را دربرابر طرف دیگر به نام مکفول لحاظ کند.
برای جبران ذمهی مکفول به شکلی که در قبال مکفول لحاظ شود، اقداماتی صورت میپذیرد.
با توجه به اهمیت فراوانی عقود و قراردادها در جامعه، قانونگذار به تنظیم و بررسی عقود و قواعد مربوط به آنها اختصاص داده است.
موارد بری شدن کفیل به مواردی اشاره دارد که در صورت وقوع هر یک از آنها، کفیل دیگر مسئولیت تضمین حقوق مکفول را ندارد.