عقد معین و عقد نامعین و تفاوت آنها

یکی از مفاهیم حقوقی مهم که قانون گذار به آن توجه ویژه ای داشته است، "عقد" یا "قرارداد" است.
در قانون مدنی، این مفهوم به اندازه ای که اهمیت آن را تأکید کند، توصیف شده است.
عقد به معنای توافق یا قراردادی است که یک یا چند نفر برای انجام یک امر خاص، به هم می‌پیوندند و با این توافق، از هم متعهد می‌شوند.
قانون گذار در قانون مدنی بخش بزرگی از مواد قانونی را به بررسی و تنظیم عقود اختصاص داده است.

قوانین در نظام حقوقی، عقود را به دسته‌های مختلفی تقسیم بندی می‌کنند.
این دسته‌بندی‌ها شامل عقد جایز، عقد لازم، عقد مشروط، عقد معلق، عقد تشریفاتی و عقد غیرتشریفاتی است.
یکی از مهم‌ترین دسته‌بندی‌های عقود، تقسیم بین عقد معین و عقد نامعلوم می‌باشد.
هریک از این دو دسته قوانین و شرایط مخصوص خود را برای صحت و اعتبار دارند و بدون رعایت این قوانین، عقد منعقده شناخته نمی‌شود.

در اینجا، ما قصد داریم در این مقاله به بررسی "تعریف عقد معین و عقد نامعین" و "تفاوت های آنها" بپردازیم.
همچنین، روش تشخیص این دو نوع عقد را نیز توضیح خواهیم داد.
همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.

عقد معین چیست ؟

قبل از بحث درباره "عقد معین و عقد نامعین" و تفاوت‌های آن‌ها و چگونگی تشخیص آن‌ها، منصفانه است که با مراجعه به قانون مدنی، توضیح دهیم که مفهوم "عقد" و "قرارداد" چیست.
سپس میتوانیم تعریف عقد معین و نامعین را بیان کنیم و روش تمایز آنها را، همچنین تفاوت‌های موجود بین آنها را توضیح دهیم.

ماده ۱۸۳ قانون مدنی، در تبیین تعریف عقد، آمده است: "عقد، به معنای تعهد یک یا چند نفر در برابر یک یا چند نفر دیگر است که بر انجام یک امر توافق کرده‌اند و این تعهد، مورد قبول و رضایت طرفین است.
" در این ماده، عقد یا قرارداد به معنای تعهدی است که یک یا چند نفر به یک یا چند نفر دیگر برای انجام یک امر تعهد می‌دهند و این تعهد باید با رضایت طرفین قبول شود.

همانطور که در مقدمه بیان شد، قانون مدنی مفاهیم مختلفی را از جمله عقود را بررسی و تقسیم بندی می‌کند.
یکی از تقسیم بندی‌های مهم عقود، عقد معین و عقد نامعین است.
در این قسمت از مقاله، ما قصد داریم به تعریف عقد معین بپردازیم و انواع آن را بر اساس قانون مدنی تشریح کنیم.

«معین» به معنای قرارداد خاصی است که به دلیل پرکاربرد بودن و رواج فراوان نوع‌های مختلف آن در جامعه، در قانون مشخص شده و عنوان و نام خاصی دارد.
این قرارداد قوانین و آداب و تشریفات خود را دارد.
از بین قراردادهای معین، می‌توان به قرارداد خرید و فروش، قرارداد اجاره، قرارداد رهن، قرارداد وکالت، قرارداد کفالت و قرارداد هبه اشاره کرد که قوانین اختصاصی مربوط به هر کدام در قانون مدنی به طور جداگانه تعریف شده است.
طرفین باید در هنگام انعقاد این قراردادها، علاوه بر رعایت قوانین عمومی اعتبار معاملات، این قوانین را نیز رعایت کنند.
»

عقد نامعین چیست ؟

در قسمت قبل، در مورد مفهوم عقد معین توضیح دادیم و اشاره کردیم که چه طور میتوان عقد معین را تعریف کرد.
همچنین، عقد هبه، عقد اجاره، عقد رهن، عقد وکالت و عقد کفالت را به عنوان انواع مختلفی از عقد معین معرفی کردیم.
حال در این قسمت، قصد داریم به مفهوم عقد نامعین پرداخته و پس از توضیح تفصیلی درباره عقد معین و نامعین، تفاوت بین این دو نوع عقد و نحوه تشخیص آن‌ها را توضیح دهیم.
برای تعریف عقد نامعین، بهتر است به ماده 10 قانون مدنی مراجعه کنیم:تعریف عقد نامعین: عقدی است که ضمن ابراز اراده‌ی معلوم عقده، دربارهٔ یک یا چند شرط معین باقی ماندن یا قرار دادن عمل مشروط شده است.
بعد از توضیح تعریف عقد معین و نامعین، می‌توانیم به مقایسه و تشخیص این دو نوع عقد بپردازیم.

«ماده 10 قانون مدنی» بیان می‌کند که: «قراردادهای خصوصی، در صورت عدم تعارض صریح با قانون، نافذ و ملزم برای طرفانی هستند که آن را منعقد کرده‌اند».
به عبارت دیگر، افراد در معاملات خود با دیگران، بر اساس قوانین قانونی خاصی ملزم به انجام قرارداد نیستند و می‌توانند قراردادهای خصوصی خود را به هر شکل و شیوه‌ای منعقد کنند.

قوانین و مقررات در قراردادها باید به طور کلی رعایت شوند و همچنین آنها نباید با قوانین و شریعت مخالف باشند.
قانونگذار شرایط عمومی صحت معاملات را که شامل قصد و رضایت طرفین و صلاحیت آنها، صحت موضوع معامله و مشروعیت جهت آن است، تعیین کرده است.

بر اساس تعریفی که از عقد معین داریم و با در نظر گرفتن آن، درباره تعریف عقد نامعین می‌توان گفت قراردادهایی که در قوانین و مقررات خاصی تعریف نشده‌اند، به عنوان قرارداد‌های نامعین شناخته می‌شوند.
این نوع قراردادها تحت شرایطی که مربوط به صحت عمومی قراردادها باشند و با قوانین و شرع در تضاد نباشند، اعتبار دارند.
وجود این نوع قراردادها نشان دهنده آزادی اراده افراد است و نیازی برای پیدا کردن عنوان خاصی در قوانین برای انعقاد هر قرارداد نیست.

تفاوت عقد معین و عقد نامعین

در بخش‌های قبلی، توضیح داده شد که "عقد معین" و "عقد نامعین" انواعی از عقود در قانون مدنی هستند.
همچنین، عقد معین شامل عقد وقف، عقد بیع، عقد اجاره و سایر عقودی است که در انعقاد آن‌ها، علاوه بر رعایت شرایط عمومی صحت معاملات، باید شرایط خاص خود را که در قانون تعریف شده است نیز رعایت کرد.
حال پس از تعریف عقد معین و عقد نامعین، در این بخش به بحث درباره تفاوت‌های بین عقد معین و عقد نامعین می‌پردازیم که شامل:1.
اختصاصی بودن: عقود معین شرایط اختصاصی خود را دارند که باید در انعقاد آن رعایت شوند، در حالی که در عقود نامعین تنها رعایت شرایط عمومی صحت معاملات کافی است.
2.
معتبر بودن: عقود معین به شرط رعایت شرایط اختصاصی در قانون تعریف شده، معتبر هستند، در حالی که در عقود نامعین رعایت شرایط اختصاصی در انعقاد آن‌ها برای معتبر بودن ضروری نیست.
3.
نوع معامله: در عقود معین، نوع معامله مشخص است مانند اجاره، بیع و.
.
.
، اما در عقود نامعین نوع معامله قطعی مشخص نیست.
4.
مقدار تعیین شده: عقود معین می‌توانند شامل تعیین مقداری خاص باشند، مانند قیمت در عقد بیع، در حالی که در عقود نامعین مقدار تعیین شده قطعی نیست.
با این تفاوت‌ها بین عقد معین و عقد نامعین، بهتر می‌توانیم درک کنیم که چگونه این دو نوع عقد از یکدیگر متمایز می‌شوند.

مفصل ترین تمیز برخیز نه راست اولیغیتی از عقد معین و عقد نامعین بی نیرو در مرحله معین و نامعینی بر پایه توضیحات عقد معین و عقد نامعین واقع می شود، که برای موافقت در عقد نامعین فقط پایبندی به شرایط عمومی صحت قرارداد کافی است؛ در حالی که در موافقت بر روی عقد معین، علاوه بر احترام به این شروط، باید قوانین خاص مربوط به آنها نیز رعایت شود.

در قرارداد معین و قرارداد نامعین تفاوت‌های مهمی وجود دارد.
اولین تفاوت، در صورت عدم تعیین تمام جنبه‌های موضوع قرارداد در قرارداد نامعین، نیاز است که طرفین برای برآورده شدن این جنبه‌ها با یکدیگر تماس بگیرند و نظراتشان را تبادل کنند.
اما در قرارداد معین، ابتدا باید به متن قانون مراجعه کرده و ببینید که درباره این مسئله چه حکمی وجود دارد.
به عنوان مثال، در قرارداد خرید و فروش که یک قرارداد معین است، در صورت عدم تعیین تاریخ تحویل کالا، باید در قانون مدنی جستجو شود، زیرا در این مورد تعییناتی صورت گرفته است.
در این متن برخی عبارات با استفاده از تگ‌های HTML همچون و برجسته شده‌اند.

پس از توضیح عقد معین و عقد نامعین و تبیین تفاوت میان این دو، در اینجا قصد داریم در این مقاله به بحث درباره روش تشخیص این دو عقد از یکدیگر بپردازیم و بگوییم که روش تشخیص عقد معین از عقد نامعین بر اساس قواعد قانون مدنی چگونه است.

نحوه تشخیص عقد معین از عقد نامعین

در بخش‌های قبل، ما درباره استفاده از تگ‌های em و strong در زبان HTML صحبت کردیم.
الان به صورت کامل در این متن نیز از این تگ‌ها استفاده می‌کنیم.

گاهی اوقات، تعهدی را به دیگری می‌دهیم و نامی برای آن انتخاب می‌کنیم، با توجه به تصور خود از قانون و عرف اجتماع.
اما این نام برخلاف انتظار، ناصحیح ممکن است.
در نتیجه، ممکن است در تفاوت بین یک تعهد قطعی و غیرقطعی، اشتباه کنیم و با وجود تحقیقاتمان در قانون، نتوانیم تشخیص دهیم که تعهد ما قطعی است یا غیرقطعی.

در شرایطی که اختلاف به وجود می‌آید، وظیفه قاضی دادگاه است که درباره تشخیص و تعیین معین یا نامعین بودن عقد، تصمیم‌گیری کند.
وی باید با توجه به نوع تعهد و تکلیفی که ایجاد شده است و قصد و نیت طرفین در انعقاد عقد، همچنین با توجه به شرایط قانونی که برای هر عقد ذکر شده است، نوع عقد را مشخص کند.