خلاصه مقاله
افراد در روابط اجتماعی خود همیشه به انعقاد قرارداد و عقود نیاز دارند.
قوانین مربوط به قرارداد و عقود توسط قانونگذار به منظور حفظ نظم و امنیت در جامعه تدوین شدهاند.
یکی از عقودی که در قانون به آن اشاره میشود، عقد ضمان است.
در این نوع از قرارداد، طرف طلبکار با ضامن توافق میکند و مدیون هیچ نقشی در این قرارداد ندارد.
به عبارت دیگر، ضامن متعهد به پرداخت بدهی طلبکار میشود.
در واقع، مفهوم ضمان در لغت به صورت یک پیمان، تعهد، ذمه دار، ضمانت، عهد، عهدهگیر، کفیل، وعده بیان میشود.
این نوع قرارداد در حقوق مدنی با سایر قراردادهای دیگر تفاوت دارد.
در این مقاله به بررسی عقد ضمان یا ضمان عقدی، ویژگیهای آن و نحوه انعقاد آن پرداخته میشود.
عقد ضمان یا ضمان عقدی
در حقوق، "عهد ضمان" به تعهد یک شخص ثالث به دادن بدهی در قبال بستانکار با وجود تعهد متقابل بین این شخص ثالث به عنوان ضامن و بستانکار، و این تعهدات در حضور زندهی آنها مبادله میشود.
در واقع، ضامن حق دارد که مطالبات بستانکار را به عهده بگیرد و بدهیهایی که تا آن زمان دارد به بستانکار صاحب آن را در معامله قرار دهد.
این تعهدات ضامن را نام گرفته و حقوقی که بستانکار نسبت به مدیون خود دارد را ساقط میکند.
بنابراین، اگر بعد از عقد ضمان، ضامن بدون ارث برده شود، مفلس شود یا دسترسی به داراییهای خود نداشته باشد، بستانکار میتواند به مدیون اصلی مراجعه کند.
این تعهد ضمان، نقلی از تعهد قبلی است و به طور کلی میتوان گفت که "عهد ضمان" به معنی انتقالی است که یک شخص مالی را به عهده دیگری میگیرد.
ضامن، طرف معامله را به عنوان مضمون له میشناسد و شخص ثالث را به عنوان مضمون عهدی یا مدیون اصلی مینامند.
این نوع تعهد، تعهدی است که بین ضامن و بستانکار بسته میشود و بدهکار در آن نقشی ندارد.
"عهد ضمان" به دو صورت "ضمان نقلی" و "ضمان ذمی" ارائه میشود که هرکدام ویژگیها و خصوصیاتی خاص خود را دارند.
اوصاف عقد ضمان
"عقد ضمان" یک نوع عقد است که از سایر عقود اوصاف خاصی دارد.
اوصاف عقد ضمان شامل موارد زیر است:1.
در عقد ضمان، طرفین توافق میکنند که ضامن دین باشد و بدهکار مستقیماً بدهی را به ضامن منتقل میکند.
عقد ضمان براساس رضایت طرفین برای انکار عقد برقرار میشود.
در واقع، این عقد، یعنی عقد رضایی، تا زمانی که طرفین راضی باشند، قابل اجرا است.
2.
دیگر مشخصهٔ عقد ضمان، تعهد ضامن و سقوط حق طلب در صورت انجام عقد بین طرفین است.
طبق این عقد، ضامن تعهد میکند که در صورت وقوع شرایط خاص، مبلغ مورد بدهی را به طلبکار پرداخت کند.
3.
عقد ضمان، بهتر است گفته شود، تعهد ضامنی است که بر اساس بدهی معین به طلبکار بستگی دارد.
4.
در عقد ضمان، ضمانت نیازمند است که قراردادی باشد که هیچ یک از طرفین معامله حق فسخ آن را نداشته باشد، به آن عقد الزامی گفته میشود.
انعقاد ضمان
سوالات پر تکرار
- با وجود شکایت شاکی یا مراجعه به دادستان، پرونده یک جرم مورد بررسی قرار میگیرد.
قاضاها مسئولیت تحقیقات ابتدایی را بر عهده میگیرند و لازم است از شاکی و متهم برای حضور در دادسرا درخواست شود.
در صورت لزوم، قاضی میتواند یکی از قرارهای تامین را صادر کند.
قرار تامین برای دسترسی به متهم و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن او، به علاوه تضمین حقوق قربانی و جبران خسارت، موثر است؛ همچنین پس از بررسی اتهام، تحقیقات لازم انجام میشود.
قرار تامین برای حضور با تعیین وجه، به صورت قرار التزام به حضور صادر میشود.
در این مقاله به بررسی قرار التزام به حضور با تعیین وجه میپردازیم.
قرار التزام به حضور با تعیین وجه متهم را ملزم به حضور به موقع در محکمه میکند.
در مواردی که اتهام فرد سنگین نیست و بر اساس شرایط اجتماعی، خانوادگی و فرهنگی متهم، ممکن است مقام قضایی قرار التزام به حضور با تعیین وجه صادر کند.
قرار التزام به حضور متهم با تعیین وجه به این معنا است که متهم باید مبلغی را به عنوان تضمین حضور به موقع در دادسرا پرداخت کند.
در صورتی که متهم بدون عذر موجه در دادگاه حاضر نشود، مقام قضایی میتواند وجه تضمین را از او استخراج کرده و به صندوق دولت واریز کند.
قرار وجه التزام، متهم را به حضور در مقام قضایی ملزم میکند و در صورت عدم حضور بدون عذر موجه در دادگاه، مبلغ وجه التزام از او دریافت میشود.
در صورتی که متهم بدون اعلام عذر موجه حاضر نشود، بازپرس میتواند او را دستگیر کند و جهات عذر موجه متهم را بررسی کند.
جهات عذر موجه شامل عدم رسیدن یا دیر رسیدن احضاریه به گونهای که از حضور متهم جلوگیری شود، بیماری متهم و بیماری سخت والدین، همسر یا اولاد وی که ممکن است باعث عدم حضور شوند، فوت همسر یا یکی از اقارب تا درجه سوم از طرف دوم، ابتلا به بیماریهای واگیردار و رخداد حوادث قهری مانند سیل و زلزله که مانع از تردد میشود و همچنین متهم در توقیف یا حبس باشد.
همچنین سایر مواردی که به تشخیص بازپرس، به عنوان عذر موجه محسوب میشود.
نتیجه گیری
Conclusion: در نتیجه، عقد ضمان یک نوع قرارداد است که در حقوق مدنی تفاوت خاصی با قراردادهای دیگر دارد.
در این نوع قرارداد، طرف طلبکار با ضامن توافق میکند و مدیون هیچ نقشی در این قرارداد ندارد.
ضمناً، عهد ضمان به تعهد یک شخص ثالث به دادن بدهی در قبال بستانکار اشاره دارد، و در این تعهدات ضامن حق دارد که مطالبات بستانکار را به عهده بگیرد و بدهیهایی که تا آن زمان دارد به بستانکار صاحب آن را در معامله قرار دهد.
به طور کلی، عهد ضمان یک انتقالی است که یک شخص مالی را به عهده دیگری میگیرد.
عهد ضمان به دو صورت ضمان نقلی و ضمان ذمی ارائه میشود، هرکدام با ویژگیها و خصوصیات خاص خود.
در نهایت، عقد ضمان یکی از ابزارهای حقوقی است که برای حفظ نظم و امنیت در جامعه و تنظیم روابط اجتماعی بین افراد بکار میرود.