عده طلاق بائن

عده طلاق بائن چیست؟

به طور کلی، می توان از دیدگاه حقوقی، طلاق را به دو دسته تقسیم کرد: طلاق رجعی و طلاق بائن.
طلاق رجعی به معنای طلاقی است که پس از اجرای آن، زوج می تواند در مدت مشخصی که در آن زن حق ازدواج مجدد ندارد، به صورت رجوع به زن بازگردد.
این امکان بدون نیاز به عقد نکاح مجدد امکان پذیر است.
از طرف دیگر، طلاق بائن در مدت عده، زوج نمی تواند به زن رجوع کند، هرچند زوجه حق ازدواج مجدد ندارد.
این دو نوع طلاق در جزئیات و پیامدها متفاوت هستند.

ماده 1145 قانون مدنی، تمام اشکالات طلاق را به شیوه‌هایی مشخص توضیح می‌دهد.
این شیوه‌ها شامل طلاق بائن و سایر انواع طلاق هستند.

زمانی که انفصال، قبل از ادامه رابطه جنسی اتفاق می افتد، به آن طلاق ناشی از خروج از عقد می گویند.
در بسیاری از موارد در ایران، طلاق در هنگام عقد به عنوان طلاق باطنی شناخته می شود.

زمانی که همسر در حال اجرای فرآیند طلاق قرار داشته باشد و در سن یائسگی باشد، به این معنی است که قرار نیست همچنان عادت ماهانه داشته باشد.

زمانی که یک جفت به طلاق نوع خلع و مبارزه می‌پردازند، آن را طلاق خلع و مبارزه می‌نامند.
در این نوع طلاق، همسر به ازای دریافت یک مبلغ، طلاق داده می‌شود.
در صورتی که مبلغ داده شده به عنوان پاداش باشد، همسر حق بازگشت از طلاق را ندارد، مگر اینکه همسر برای بازگیری آن، اقدام کند.

طلاق سه بار‌ بعد از سه بار ازدواج که ممکن است نتیجهٔ بازگشت و یا انجام عقد ازدواج مجدد باشد.

در تمامی شرایط ذکر شده، زن، حق رجوع به شوهر خود را ندارد و اگر قصد ازدواج مجدد را داشته باشد، باید صیغه نکاح را مجدداً خواند.

مدت عده طلاق بائن چقدر است؟

در قسمت قبل، ما به تعریف و بررسی "طلاق بائن" پرداختیم و به سوالی که مطرح شد، پاسخ دادیم: چیستی "عده طلاق بائن"؟ اما سؤال بعدی که مطرح می‌شود، این است که چه مدت "عده طلاق بائن" به طول می‌انجامد؟ و آیا همچنان همسر، بعد از طلاق بائن، ملزوم به رعایت "عده" است یا خیر؟ به همین دلیل، در این قسمت، ما قصد داریم مدت "عده طلاق بائن" را بررسی کنیم.

به طور کلی، مدتی بعد از طلاق یا فوت همسر، زوجه حق ازدواج مجدد را ندارد.
این دوران به عنوان "عده" شناخته می‌شود.
عده طلاق به دو نوع رجعی و بائن تقسیم می‌شود.
در عده طلاق رجعی، زن حق بازگشت به شوهر خود را دارد.
در برخی موارد، برعکس طلاق رجعی، شوهر حق بازگشت به زن را ندارد.
قانون مدنی شرایط و زمانبندی عده طلاق را تعیین می‌کند.

قانون طلاق و جدایی ازدواج براساس سه عامل پاکی (عدم داشتن خونریزی ماهیانه) تعیین می‌شود، مگر اینکه همسر بر اساس سن، خونریزی ماهانه را تجربه نکند.
در چنین حالتی، مدت معینی برای طلاق لازم خواهد بود که به مدت سه ماه خواهد بود.

"عده طلاق، در قانون اسلامی به اصطلاح فسخ نکاح می‌گویند.
این اصطلاح به انجام عملی تحت عنوان طلاق در زندگی زوجی اشاره دارد، که در آن نکاح بین زوجین به پایان می‌رسد و طرفین از هم جدا می‌شوند.
عده طلاق می‌تواند به صورت اتفاقی یا از طریق توافق طرفین اتفاق بیفتد.
در صورتی که زوجه در حالت بارداری باشد، عده طلاق تا زمان تولد نوزاد انجام نمی‌گیرد تا از دسترسی به پزشکانی که نیازهای مراقبتی او را برطرف کنند، محروم نشود.
"

در مواردی که طلاق بائن غیر مدخوله یا به عبارت دیگر طلاق قبل از نزدیکی رخ دهد و همچنین طلاق زن یائسه، واجب نیست کسانی را نگه داشت.

با توجه به مطالبی که گفته شده است، اگر زن همچنان جوان و پیرنباشد، باید پس از طلاق، مدتی را منتظر بماند تا عده خود را به اتمام برساند.
به عبارت دیگر، طول مدت عده برابر با سه پریود است و برای زنانی که به دلیل سن، قاعدگی را تجربه نمی‌کنند، مدت عده برابر با سه ماه است.
همچنین، اگر طلاق در دوران بارداری رخ دهد، مدت عدهٔ طلاق تا پایان دوران بارداری ادامه خواهد داشت.
در صورتی که زن در قبال نزدیکی جنسی از خودداری نمی‌کند یا زن یائسه است، تکلیفی برای نگه داشتن عده وجود نخواهد داشت.

"متن نامعتبر"

شرایط عده طلاق بائن

در بخش‌های قبل، با توضیح مفهوم عده طلاق بائن، به سوالی پیرامون مدت زمان آن پاسخ داده‌ایم.
اما در این بخش، به شرایط و مقتضیات لازم برای حصول این عده خواهیم پرداخت.
در این راستا، نفقه، مهریه و ارث در مورد طلاق بائن مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

یکی از موارد لازم برای طلاق با همراهی شریک مسئله میراث است.
در طلاق، اگر هر یک از دو طرف در زمان طلاق فوت کند، طرف دیگر حق میراث را خواهد داشت.
اما در طلاق تسویه‌نشده، این مسئله وجود ندارد، به این معنا که هر دو طرف در طلاق تسویه‌نشده از یکدیگر میراث نخواهند برد.
این موضوع با توجه به ماده 943 قانون مدنی صحت دارد.

در مورد شرایطی دیگر که در مورد "عده طلاق بائن" بررسی می‌شود، یکی از موارد مهم نفقه است.
هنگام بازگشت به زندگی مشترک در طول عده طلاق، زن فقط در صورتی که خشمگین نباشد، حق دریافت نفقه از طرف شوهر را دارد.
اما در حالت فسخ نکاح و طلاق بائن، طبق ماده ۱۱۰۹ قانون مدنی، به جز در صورت باروری همسر، شوهر مجبور به پرداخت نفقه نمی‌باشد.

موضوع دوم این بخش، حقوق مالی (مهریه) می باشد.
در صورتی که رابطه ازدواجی به سر برود، مرد و زن هر دو حق دارند مهریه را دریافت کنند.
اما در صورت رویدادهای خاصی مانند طلاق، زن مستحق دریافت کل مبلغ مهریه می‌شود.
به استثنای سناریوهای خاصی مثل خلع و مبارات که در هر کدام از آن‌ها قوانین مجزا وجود دارد.
همچنین، قبل از نزدیکی زوجه نیز حق استفاده از نصف مهریه را دارد.
برخلاف طلاق که زوجه حق دریافت هیچ قسمتی از مهریه را ندارد، در این حالت حقوق زوجه کمی محدود‌تر است.
وزوجه مستحق دریافت تمام مهریه است.

«طلاق توافقی» به یکی از انواع طلاق با نام «طلاق بائن» اطلاق می‌شود که در این نوع طلاق، حق بازگشت به زمان تعداد مشخص، از مرد سلب می‌شود.
در اصطلاح روزمره، طلاق خلع و مبارات نیز نامیده می‌شود.
در هر دو نوع طلاق خلع و مبارات، میزان طلاق با پرداخت مبلغی به عنوان فدیه به مرد اتفاق می‌افتد.
اما تفاوت در اینجاست که در طلاق خلع، کراهت از سوی زوجه بوده و در طلاق مبارات، این کراهت دو طرفه است.
همچنین در طلاق خلع، مبلغ فدیه می‌تواند کمتر، مساوی یا بیشتر از مهریه باشد، اما در طلاق مبارات، نمی‌تواند بیشتر از میزان مهریه تعیین شود.

از شرایط دیگر، در عده طلاق بائن، خواستگاری از زن می باشد.
همانطور که گفته شد، ازدواج زن، در زمان عده، امکان پذیر نبوده و با شرایطی، موجب حرمت ابدی می گردد.
اما در مورد خواستگاری از زن، باید توجه کرد که در قوانین، مطلبی درباره این موضوع ذکر نشده است، اما بر اساس احکام شرعی، خواستگاری از زنی که در عده طلاق بائن است، اگر چه به صورت رسمی اجازه داده نشده باشد، اشکال شرعی ندارد.