خلاصه مقاله
ماده ۱۲۶ و ۱۲۷ قانون امور حسبی اجازه میدهد که در صورت غیاب فرد، دادگاه حکم موت فرضی را صادر کند.
تصمیم به اصدار این حکم، نیازمند حضور دادگاه صالح است و زمانیکه اقامت غائب در خارج از کشور است، دادگاه مربوط به آخرین محل سکونت فرد قادر به رسیدگی به این موضوع است.
در این مرحله، دادگاه صالح به مسائل مربوط به اشخاص غایب و مفقود الاثر پرداخته و شرایط لازم برای اصدار حکم فوت فرضی را بررسی میکند که شامل انقضاء مدت زمان تعیین شده در ماده ۱۰۲۰ و ۱۰۲۲ است.
با توجه به احراز این شرایط، دادگاه به صدور حکم مرگ فرضی میپردازد.
اشخاصی که در اقوام و خانواده خود غایب مفقود الاثر هستند، میتوانند درخواست صدور حکم موت فرضی را داشته باشند.
برای اخذ این حکم، دادخواست باید به صورت کتبی و با درج مشخصات غائب، تاریخ غیبت و دلایل آن ارائه شود.
همچنین، باید ادله و مدارکی که بر اساس قانون مدنی برای درخواست حکم موت فرضی قابل قبول هستند، پیوست شوند.
اشخاصی که قانونا وراثتدار شخصی هستند که به طور مفقود الاثر غایب شده است، همچنین شخصی که به صورت وصی در زمان زندهیاش شخصی را تعیین کرده است و فایدهبردار (موصی له) از آن است، میتوانند از طریق دفاتر قضایی درخواست صدور حکم مرتفعشدن مشروط را نمایند.
در شرایطی که هیچگونه اطلاعاتی درباره زنده بودن یا مرگ یک فرد وجود نداشته باشد و زمان تعیین شده توسط قانونگذار به اتمام رسیده باشد، همچنین با توجه به وجود سایر شرایط، فرد مورد نظر به عنوان "غایب مفقودالاثر" تلقی میشود و قانون مدنی برای این وضعیت، مقرراتی را تدوین کرده است.
یکی از آن قوانین، این است که ورثه یک شخص غایب و مفقود الاثر، میتوانند پس از مروری تا حدی، به دادگاه مراجعه کرده و "حکم موت فرضی" را دریافت کنند.
"صدور حکم مرگ فرضی" به مواردی مانند امکان تصرف در داراییها و اموال شخص متوفی برای "فوت فرضی" منتهی خواهد شد، با این وجود، این اتفاق فقط در صورت رعایت مراحل و قوانین "صدور حکم موت فرضی" و برآورده شدن شرایط آن توسط دادگاه رخ خواهد داد.
در این مقاله، میخواهیم درباره مفهوم "حکم فوت فرضی" صحبت کنیم و شرایط صدور این حکم و افرادی که میتوانند درخواست صدور آن را داشته باشند، را بررسی کنیم.
همچنین، در ادامه به وضعیت حقوقی اموال غایب مفقود الاثر پس از صدور این حکم و آثار بازگشت غائب مفقود الاثر پس از صدور حکم فوت فرضی، خواهیم پرداخت.
حکم موت فرضی چیست
در پاسخ به این سؤال که چه حکمی برای موت فرضی وجود دارد، باید گفت که طبق ماده 1019 معینات قانونی، حکم مربوط به موت فرضی برای اشخاص غایب صادر می شود.
به این ترتیب که اگر از آخرین خبری که درباره حیات اش رسیده باشد، مدتی معین گذشته باشد که طبق عرفاً ممکن نباشد این شخص هنوز زنده باشد.
جزئیات بیشتر در مواد 1020 تا 1022 قانون مدنی آورده شده است که تعیین می کند کدام موارد مختص شخص غایبی است که فرضاً زنده نمی باشد
با توجه به مواد مورد نظر، به این نتیجه می رسیم که طبق قانون مدنی و قوانین حسبی، برای اعلام موت فرضی یک فرد، مدت زمان معینی وجود دارد.
این مدت معمولا بین سه تا ده سال است.
در صورتی که پس از این مدت، وراث حق تقاضای صدور حکم موت فرضی را داشته باشند، دادگاه مربوطه آگهی مربوطه را منتشر کرده و افرادی که اطلاعاتی درباره غایب دارند را به دادگاه دعوت می کند تا اطلاعات خود را درباره وجود غایب ارائه کنند.
در این صورت دادگاه می تواند درخواست صدور حکم موت فرضی را بررسی و اقدام لازم را انجام دهد.
اگر پس از اتمام روند دادگاه و در وضعیتی که تمامی شرایط قانونی برای فرض شدن موت فرضی یک فرد غائب موجود باشد، دادگاه میتواند حکمی را صادر کند.
این حکم به عنوان "حکم موت فرضی" شناخته میشود و تأثیرات حقوقی مربوطه را به همراه خواهد داشت.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره مفهوم "موت فرضی"، توصیه میشود به مقاله زیر مراجعه کنید:موت فرضی یکی از وضعیتهایی است که در صورت غیاب و نامعلوم بودن شخص، در دادگاه اتخاذ میشود و تأثیرات قانونی و حقوقی خاصی را به همراه دارد.
در این وضعیت، مجرم فرضی معتبر به عنوان شخص مفقود در نظر گرفته میشود و یک حکم قضایی با اساس شرایط حاضر واقعی تصویر داده شده است.
این حکم میتواند برای مسائل ارث، ملکی، مالی و سایر موارد حقوقی مربوطه اثرگذار باشد.
برای اطلاعات بیشتر و درک بهتر از تفاوتها و اثرات موت فرضی، مطالعه مقاله زیر را پیشنهاد میکنیم.
چه اشخاصی می توانند تقاضای صدور حکم موت فرضی کنند
"افرادی که در اقوام و خانواده خود غایب مفقود الاثر هستند، اغلب به این سؤال میپردازند که چه افرادی میتوانند درخواست صدور حکم موت فرضی را داشته باشند؟ در اینجا، قصد داریم در این مقاله دربارهی افرادی که شرایط و مجوز لازم را برای درخواست صدور حکم مرگ فرضی دارند، صحبت کنیم.
"
بنابراین، فقط اشخاصی که قانونا وراثتدار شخصی هستند که به طور مفقود الاثر غایب شده است، همچنین شخصی که به صورت وصی در زمان زندهیاش شخصی را تعیین کرده است و فایدهبردار (موصی له) از آن است، میتوانند از طریق دفاتر قضایی درخواست صدور حکم مرتفعشدن مشروط را نمایند.
```htmlبنابراین، فقط اشخاصی که قانونا وراثتدار شخصی هستند که به طور مفقود الاثر غایب شده است، همچنین شخصی که به صورت وصی در زمان زندهیاش شخصی را تعیین کرده است و فایدهبردار (موصی له) از آن است، میتوانند از طریق دفاتر قضایی درخواست صدور حکم مرتفعشدن مشروط را نمایند.
```
تشریفات صدور حکم موت فرضی
مقتضای دریافت حکم فوت فرضی، رعایت شرایط و مقدماتی است که تنها با احترام به آنها، میتوان با موفقیت حکم فوت فرضی را دریافت نمود.
فرآیند صدور حکم فوت فرضی و نیز قضاوت متعهد جهت صدور این حکم را میتوان به شکل زیر بیان کرد: تشریفات صدور حکم فوت فرضی و قضایای مشروع جهت صدور این حکم.
برای اخذ حکم موت فرضی، دادخواست باید به صورت کتبی و با درج مشخصات غائب، تاریخ غیبت و دلایل آن ارائه شود.
درخواست کننده باید دلایلی را ارائه کند که به این ترتیب حق درخواست حکم موت فرضی را داشته باشد.
همچنین، باید ادله و مدارکی که بر اساس قانون مدنی برای درخواست حکم موت فرضی قابل قبول هستند، پیوست شوند.
در اینجا باید یک آگهی در سه دوره متوالی، با فاصله یک ماه، در یکی از روزنامههای محلی و یکی از روزنامههای پرمخاطب تهران منتشر شود.
به راستی، در صورتی که یک سال از تاریخ انتشار آخرین آگهی گذشته و وضعیت غیبت فرد نامشخص باشد، دادگاه قادر است تصمیمی درباره یک فرضیه مربوط به فوت این فرد غائب بگیرد.
در این مرحله، دادگاه صالح به مسائل مربوط به اشخاص غایب و مفقود الاثر پرداخته و شرایط لازم برای اصدار حکم فوت فرضی را بررسی میکند.
این شرایط شامل مواردی نظیر انقضای مدت زمان تعیین شده در ماده 1020 و 1022 میشود.
با توجه به احراز این شرایط، دادگاه به صدور حکم مرگ فرضی میپردازد.
مطابق ماده ۱۲۶ و ۱۲۷ قانون امور حسبی، در صورتی که فردی غائب باشد، دادگاه می تواند حکمی را در خصوص موت فرضی صادر کند.
حضور دادگاه صالح در این موضوع ضروری است.
در صورتی که اقامت غائب در خارج از کشور باشد، دادگاه مربوط به آخرین محل سکونت فرد در ایران، قادر به رسیدگی به این موضوع است.
معمولاً، زمانی که یک فرد فوت میکند و محل اقامت خود را در ایران ندارد یا غیر قابل تشخیص است، قانون به دادگاه محل اقامت ورثه اجازه میدهد تا از ماده ۱۲۸ و ۱۲۹ آن استفاده کند.
در صورتی که محل اقامت ورثه ناشناخته باشد، دادگاه محل وقوع مال غایب برای بررسی اموال و امپراطوری وی صالح خواهد بود.
توجه داشته باشید که استفاده از تگهای HTML در این متن بکار رفته است.
وضعیت حقوقی اموال غایب مفقود الاثر بعد از صدور حکم موت فرضی
من مضمون مقاله را در مورد وضعیت حقوقی اموال غایب مفقود الاثر بعد از دریافت "حکم موت فرض" مورد بررسی قرار میدهم.
برای این منظور، لازم است به مواد قانونی مدنی و برخی اصول و مقررات مربوط به امور حسبی مراجعه نماییم.
در این بخش از مقاله، با استفاده از قوانین مذکور، بر روی وضعیت حقوقی اموال افرادی که درخصوص آنها "حکم مرگ فرضی" صادر شده است، تاکید خواهیم کرد.
اثر صادر شدن حکم تخمینی مربوط به امور مالی، به این شرح است که اموال مفقود، به طور قطع به وراثت داده میشود و فردانی که در اختیار این اموال قرار دارند، مجاز به هرگونه نگهداشتی به عنوان مالک واجد شرایط و حقیقتاً به عنوان مالک این اموال شناخته خواهند شد.
علاقهمندانی که به کسب اطلاعات بیشتر دربارهی اداره اموال مفقود الاثر قبل از صدور حکم مرگ فرضی هستند، میتوانند مقالهای پیشنهادی را در بخش «بیشتر بخوانید» مطالعه کرده و اطلاعات بیشتری بدست آورند.
همچنین در ادامه، در مورد بازگشت اموال مفقود الاثر پس از صدور حکم مرگ فرضی صحبت خواهیم کرد.
بازگشت غائب مفقود الاثر بعد از صدور حکم موت فرضی
در برخی موارد، ممکن است پیش بیاید که پس از صدور حکم فوت فرضی و تقسیم اموال بین وراث، یکی از وراث که در حالتی مفقود یا غایب است، به طور ناگهانی ظاهر شده و سوالی مطرح میشود.
سوالی که در اینجا مطرح میشود این است که در صورت بازگشت فرد مفقود الاثر بعد از صدور حکم فوت فرضی، وضعیت حقوقی و مالی او چگونه خواهد بود.
سوالات پر تکرار
- با رعایت ماده ۱۲۶ و ۱۲۷ قانون امور حسبی، در صورت غیاب فرد، دادگاه می تواند حکمی در خصوص موت فرضی صادر کند.
حضور دادگاه صالح در این موضوع ضروری است و در صورت اقامت غائب خارج از کشور، دادگاه مربوط به آخرین محل سکونت فرد در ایران قادر به رسیدگی است.
دادگاه صالح به مسائل مربوط به اشخاص غایب و مفقود الاثر پرداخته و شرایط مناسب برای اصدار حکم فوت فرضی را بررسی میکند.
برای اخذ حکم موت فرضی، دادخواست باید به صورت کتبی با درج مشخصات و دلایل غیبت ارائه شود و ادله و مدارکی که بر اساس قانون مدنی قابل قبول هستند، پیوست شوند.
برخی اشخاص قادر به درخواست صدور حکم مرگ فرضی هستند اگر وراثتداران شخص غایب و مفقود الاثر باشند و شخصی که در زمان زنده شخصی را تعیین کرده است و فایدهبردار از آن است.
باتوجه به مراحل و قوانین صدور حکم موت فرضی و برآورده شدن شرایط آن توسط دادگاه، اتفاق صدور حکم مرتفعشدن مشروط خواهد افتاد.
نتیجه گیری
با رعایت ماده ۱۲۶ و ۱۲۷ قانون امور حسبی، در صورت غیاب فرد، دادگاه می تواند حکمی در خصوص موت فرضی صادر کند.
حضور دادگاه صالح در این موضوع ضروری است و در صورت اقامت غائب خارج از کشور، دادگاه مربوط به آخرین محل سکونت فرد در ایران قادر به رسیدگی است.
دادگاه صالح به مسائل مربوط به اشخاص غایب و مفقود الاثر پرداخته و شرایط مناسب برای اصدار حکم فوت فرضی را بررسی میکند.
برای اخذ حکم موت فرضی، دادخواست باید به صورت کتبی با درج مشخصات و دلایل غیبت ارائه شود و ادله و مدارکی که بر اساس قانون مدنی قابل قبول هستند، پیوست شوند.
برخی اشخاص قادر به درخواست صدور حکم مرگ فرضی هستند اگر وراثتداران شخص غایب و مفقود الاثر باشند و شخصی که در زمان زنده شخصی را تعیین کرده است و فایدهبردار از آن است.
باتوجه به مراحل و قوانین صدور حکم موت فرضی و برآورده شدن شرایط آن توسط دادگاه، اتفاق صدور حکم مرتفعشدن مشروط خواهد افتاد.