برای شروع رسیدگی به یک دعوای کیفری در یک مرجع کیفری، مانند دادسرا یا دادگاه، لازم است که ذی نفع پرونده، به عنوان شاکی، ادعای خود را طبق تشریفات قانونی به مرجع کیفری ارسال کند. این ارسال درخواست رسیدگی به ادعای وقوع جرم از سوی شاکی به مرجع قضایی، به صورت شکایت در فرم مخصوصی به نام شکواییه انجام می‌شود.

شکایت‌نامه نوشتن به طریق صحیح و مطابق با ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری برای ما اهمیت ویژه‌ای دارد. بر اساس این ماده، باید اطلاعات مهمی در داخل شکایت‌نامه ذکر شود و به هیچ وجه نباید این اطلاعات حذف یا رها شوند؛ زیرا عدم وجود این اطلاعات می‌تواند منجر به رد شکایت توسط مرجع کیفری شده و سبب هدر رفتن هزینه‌های مربوط به شکایت شود. رد شدن شکایت توسط مرجع کیفری می‌تواند پیامدهای منفی دیگری نیز برای شاکی داشته باشد، مانند اینکه با اطلاع متهم از وجود شکایت علیه‌اش، ممکن است او تلاش کند تا خلافکاری خود را پنهان کند یا آثار جرم را از بین ببرد.

با توجه به اهمیت شکایت نامه‌نویسی و روش صحیح تنظیم آن، در این مقاله، به بررسی این نوع نامه و طریقه نگارش آن می‌پردازیم. بخش اول به پرسش "چه چیزی را شکایت نامه یا شکواییه نامید؟" پاسخ خواهیم داد و در بخش دوم، مراحل نگارش یک شکایت نامه را شرح می‌دهیم.

شکواییه چیست

شروع یک دعوا در دادگاه کیفری، مانند دادگاه حقوقی، نیازمند ارسال ادعای شاکی به محاکم کیفری است. شاکی باید ادعای خود را طبق مقررات قانونی به مرجع قضایی ارسال کند. این ارسال می تواند به صورت درخواست رسیدگی به ادعای وقوع جرم از سوی شاکی، به دادسرا یا دادگاه کیفری باشد. برای شروع این روند، شاکی باید شکایت خود را در فرم شکواییه تنظیم کرده و ارسال کند.

در نتیجه، همان‌طور که در یک اختلاف حقوقی، برای آغاز رسیدگی قضایی و ارسال درخواست به دادگاه حقوقی، باید یک فرم دادخواست را پر کرده و ثبت نمود. همچنین، برای ثبت یک شکایت کیفری، باید یک فرم شکواییه را تکمیل و ثبت کنید. در واقع، مرحله اول برای ثبت یک شکایت کیفری، مراجعه به دفاتر خدمات قضایی است، پس از آن فرم شکواییه را به صورت الکترونیکی پر کرده و برای مرجع کیفری ارسال می‌کنید.

نحوه نوشتن شکواییه یا شکایت نامه

در بخش قبل، به این سوال پاسخ دادیم که به چیزی که "شکواییه" نام دارد، چه می‌گویند و توضیح دادیم که در واقع شکواییه، یک برگه یا فرم مخصوص است که برای ارائه شکایت کیفری به مرجع صالح کیفری استفاده می‌شود. حالا در این بخش، قصد داریم تا به شرح مواردی که باید در نوشتن شکواییه یا شکایت نامه رعایت شود، بپردازیم.

شیوه نگارش شکایتنامه یا نامه شکایت، همانند شکایتنامه درباره چک بدون پوشش، به طبقه بندی ماده ۶۸ قانون رویه کیفری واضح شده است. طبق این ماده، شکایتنامه یا نامه شکایت باید شامل مطالب و اصولی باشد که در ادامه به شرح این اصول و نکات مربوط به آن‌ها می‌پردازیم.

در ابتدا هنگام نوشتن یک شکایت نامه، شاکی باید اطلاعات هویتی و محل اقامت خود را در قالب فرم شکایت وارد کند. این اطلاعات شامل: نام و نام خانوادگی: برای شناخت صحیح شاکی شماره تماس: برای ارتباط سریع و مستقیم آدرس ایمیل: برای ارسال مکاتبات مربوط به شکایت آدرس محل اقامت: برای تعیین محل سکونت شاکی این اطلاعات بسیار اهمیت دارند و باید به دقت و صحت وارد شوند.