شاید تا به حال شنیده باشید که یک خانم تصمیم دارد در آینده با همسرش شرایطی را در قبال حق طلاق، حق تحصیل، یا حق خروج از کشور به عنوان بخشی از عقد ازدواج به دست آورد. این شروط در حقوق به عنوان "شروط ضمن عقد" شناخته می‌شوند. زوج ها می‌توانند هر شرطی را که با مقتضای عقد مغایرت نکند را در سند عقد ازدواج درج کنند و طرف مقابل با قبول و امضای آن شرط، متعهد به اجرای آن می‌شود. درج صحیح این شروط می‌تواند به رفع بسیاری از نقاط ضعف حقوقی مربوط به حقوق زنان پس از ازدواج که متأسفانه وجود دارد، کمک کرده و در کاهش اختلافات پس از ازدواج تأثیرگذار باشد. ازاین رو، در این مقاله ابتدا مفهوم شرط ضمن عقد را معرفی کرده و سپس به بررسی انواع مختلف شروط ضمن عقد خواهیم پرداخت.

مفهوم شرط ضمن عقد

با لحظه‌ای که سند عقد ازدواج بین زن و مرد مطرح می‌شود، زن و مرد تبدیل به یک زوج می‌شوند و رابطه زوجیت را شکل می‌دهند. این رابطه زن و مرد را موظف می‌کند تا نسبت به همسر خود کارهایی انجام دهند. به عنوان مثال، زن موظف است که در برابر شوهر خود حمایت کند، و مرد موظف است نفقه زن را پرداخت کند. همچنین، مرد موظف به پرداخت مهریه به زن است و در عوض، حق تعیین محل سکونت یا خانه مشترک با مرد را دارد. در ضمن، هر دو زن و مرد موظف به رفتار صالحانه با یکدیگر و حفظ زندگی خانوادگی هستند. در شرایط طبیعی، انجام این وظایف مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند، مگر اینکه زن و شوهر به یکدیگر درگیری کنند و یک یا هر دوی آن‌ها تمایل داشته باشند با استفاده از حقوق قانونی که بر اساس قوانین دارند، دیگری را در مشکلات فرو ببرند.

طبق قانون مدنی، وقتی یک ازدواج صورت می‌گیرد، بر اساس توافقات قراردادی، برخی اختیارات ازدواج به شوهر داده می‌شود تا به حفظ خانواده کمک کند. در عوض، از برخی از حقوق زن مانند سفر و خروج از کشور، ادامه تحصیل یا اشتغال به کار، زن محروم می‌شود مگر آنکه همسرش با این مسائل موافقت کند. به همین دلیل، قانونگذار این امکان را فراهم کرده است که هنگام ازدواج، همسران بتوانند شرایط مورد نظر خود را در قرارداد ازدواج درج کنند و طرفی که قرارداد را امضا می‌کند ملزم است به این شرایط عمل کند. این مقاله درباره مفهوم "شروط ضمن عقد" است.

انواع شروط ضمن عقد نکاح

فرمولاسیون شرایط همراه با انعقاد قرارداد به دو صورت متفاوت می‌تواند در قرارداد درج شود. از سال ۱۳۶۰ به بعد، شروطی با عنوان شرط همزمان با انعقاد در سند ازدواج پیش بینی شده است که سردفتر ازدواج موظف است قبل از انجام مراسم عقد این شروط را به زوجین اعلام کرده و مفهوم آنها را برای آنها توضیح دهد. نکته مهم این است که هر یک از طرفین می‌توانند هر یک از این شروط را که با آن موافق هستند، امضا کنند و هر کدام را که نمی‌خواهند امضا نکنند. برخی از این شروط می‌توانند شامل مواردی مانند شرط تعیین خواسته های مالی و دارایی های شوهر و اعطای وکالت به زن برای طلاق باشند. برای مشاهده شروط همراه با انعقاد موجود در سند ازدواج اینجا کلیک کنید.

به جز شرایطی که ممکن است در قراردادهای ازدواج وجود داشته باشد و زوج و همسر قادر به تعیین این شرایط هستند، طبق ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی، هر دو طرف می‌توانند در هنگام امضای قرارداد ازدواج یا هر قرارداد لازم دیگر، هر شرطی که با ضوابط این قرارداد مغایرت نداشته باشد را ارائه دهند. برای مثال، می‌تواند شرط گرفتن شوهر زن دیگری، غیاب در مدت زمان مشخصی، ترک کردن تامین معاش، تهدید به زندگی همسر و یا رفتار ناشایستی که زوجین را از زندگی با هم ناتوان کند، نادیده گرفتن شرائط بنیانی برای قرارداد ازدواج ممکن است زوجین مادام العمر وکیل را به امضای قرارداد سوق دهند. شواهدی که در این ماده ذکر شده است تمثیلی است. بنابراین، هر نوع شرطی که با جوهر قرارداد مغایرت نداشته باشد می‌تواند به عنوان "شرط ضمن عقد" در قرارداد درج شود. برای مثال، حق تحصیل، حق اشتغال، حق خروج از کشور برای زن و غیره. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بهترین شرایط ضمن عقد می‌توانید اینجا کلیک کنید.