شرایط و نحوه صدور قرار اتیان سوگند تکمیلی

در قانون آیین دادرسی مدنی، به ماده‌ای تحت عنوان "سوگند تکمیلی" پرداخته شده است.
این ماده برای تکمیل دلایل ناقصی که مدعی در دادگاه ارائه می‌دهد، سوگندی می‌نماید.
به این صورت که مدعی باید خودش این دلایل را تکمیل کند تا دعوای او در دادگاه به اثبات برسد.
همچنین، طبق ماده 277 این قانون، دعاوی قابل اثبات توسط سوگند تکمیلی در دادگاه شمارش می‌شوند.
بنابراین، اگر شرایط اتیان سوگند تکمیلی در دادگاه موجود باشند، مدعی می‌تواند از دادگاه خواستار ادای سوگند تکمیلی شود.
در صورتی که دادگاه شرایط قانونی لازم را محرز دانست، قرار اتیان سوگند تکمیلی را صادر خواهد کرد.
در ادامه این مقاله، قصد داریم به بررسی این سوالات بپردازیم که قرار اتیان سوگند تکمیلی در دادگاه چیست و دادگاه در کدام شرایط قرار اتیان سوگند یا قسم تکمیلی را صادر خواهد کرد.
سپس به توضیح شرایط و نحوه صدور قرار اتیان سوگند تکمیلی در دادگاه می‌پردازیم.

سوگند تکمیلی چیست

سوگند تکمیلی یکی از سوگندهای قانونی است که با هدف تکمیل دلایل ناقصی که به دادگاه ارائه شده، استفاده می‌شود.
بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، سوگند تکمیلی به منظور تکمیل گواهی یا شهادت یک مرد یا دو زن استفاده می‌شود.
بنابراین، وقتی در دادگاه قرار اتیان سوگند یا قسم تکمیلی صادر می‌شود، دعوا با ادای سوگند در دادگاه به اثبات می‌رسد که این مفهوم در ماده 277 قانون ضمن دعاوی قابل اثبات با سوگند تکمیلی مطرح شده است.
به موجب ماده مذکور، در تمام دعاوی مالی مانند قرض، ثمن معامله، مال الاجاره، دیه جنایات، مهریه، نفقه، ضمان به تلف یا اتلاف، همچنین دعاویی که مقصود از آن مال است مانند بیع، صلح، اجاره، هبه، وصیت به نفع مدعی، جنایت خطایی و شبه عمد موجب دیه می‌شود، در صورتی که برای خواهان امکان اقامه بینه‌شرعی وجود نداشته باشد، می‌تواند با معرفی یک گواه مرد یا دو گواه زن به همراه ارائه یک سوگند، ادعای خود را اثبات کند.
همچنین، به موجب تبصره این ماده، در موارد مذکور در این ماده، ابتدا گواه (شاهد) واجد شرایط شهادت می‌دهد و سپس سوگند توسط خواهان ادا می‌شود.

شرایط و نحوه صدور قرار اتیان سوگند تکمیلی

در بخش قبل، به مورد "سوگند تکمیلی" و دعاوی قابل اثبات پرداختیم، اما در این بخش قصد داریم درباره "صدور قرار اتیان سوگند تکمیلی توسط دادگاه" بحث کنیم و بررسی کنیم که در چه شرایطی دادگاه می‌تواند این قرار اتیان را صادر کند؟

در پاسخ به سؤال مذکور، بدون احاطه دقیق توسط قانون آیین دادرسی مدنی، شرایط و روش صدور قرار اتیان سوگند تکمیلی در دادگاه تعیین نشده است.
با این حال، با ملاحظه برخی مواد قانونی و رویه‌های قضایی دادگاه‌ها، مشاهده می‌شود که دادگاه‌ها در شرایطی که مدعی ناقص مدارک خود را ارائه داده و دعوای موردنظر جزء مواردی است که در ماده ۲۷۷ قانون آیین دادرسی مدنی ذکر شده است، می‌توانند قرار اتیان سوگند تکمیلی را صادر کنند.
همچنین، صدور قرار اتیان سوگند تکمیلی نیازمند درخواست سوگند تکمیلی از سوی مدعی است.
بنابراین، اگر مدعی قصد ادای سوگند تکمیلی را در دادگاه داشته باشد، باید از دادگاه درخواست صدور قرار ادای سوگند تکمیلی کند.
دادگاه پس از درخواست مدعی و در صورت احراز شرایط سوگند تکمیلی، قرار اتیان سوگند تکمیلی را صادر خواهد کرد.
صدور قرار ادای سوگند تکمیلی در دادگاه نشانه‌ای است که دعوای مطروحه قابلیت اثبات با سوگند تکمیلی را دارا است و اگر مدعی سوگند تکمیلی یاد کند، دعوای او به اثبات خواهد رسید.
قرار اتیان سوگند تکمیلی که توسط دادگاه صادر شده است، به صورتی جزء قرارهای اعدادی و یا مقدماتی است و پرونده برای صدور رای در دادگاه آماده خواهد شد.
لازم به ذکر است که درخواست سوگند تکمیلی از سوی مدعی و صدور قرار اتیان سوگند تکمیلی در مرحله تجدید نظر هم امکان‌پذیر است و برخی تفاوت نمی‌کند که در مرحله اولیه تقاضای سوگند تکمیلی شده باشد یا خیر.
همچنین، پس از صدور قرار اتیان سوگند توسط دادگاه، مدعی باید در جلسه دادرسی با لفظ جلاله و نام خداوند تعالی سوگند یا قسم تکمیلی یاد کند، و در ارتباط با تشریفات و نحوه ادای سوگند در دادگاه، مشابه ادای سوگند قاطع دعوا است.