شرایط اقامه دعوا در آیین دادرسی مدنی

شرایط حق مورد ادعا

بطور کلی، برای اقامه دعوا در دادگاه براساس آیین دادرسی مدنی، موارد ضروری و قابل توجهی وجود دارد.
اولین مورد مربوط به شرایطی است که حق مورد ادعا توسط خواهان باید دارای آنها باشد.
مهم‌ترین نکته این است که حقی که توسط مدعی مورد ادعا قرار می‌گیرد، باید واقعی و قطعی باشد و برای حل اختلاف نیاز به شرایط گذشته یا شرایط مشروط نباشد.

توجه: در توضیح زیر، تفاوت بین حق منجز و حق معلق بیان می‌شود.


حق منجز: یعنی حقی که برای وجود داشتن خود، نیازمند هیچ شرطی نیست.
به این معنی که برای ادا کردن این حق، هیچ عامل دیگری لازم نیست و می‌توان آن را به طور مستقیم مطالبه کرد.


حق معلق: به حقی گفته می‌شود که برای وجود آن، نیازمند وقوع موضوع یا شرط دیگری است.
به این معنا که تنها پس از رخ دادن آن موضوع یا شرط، می‌توان این حق را مطالبه کرد.

به عنوان مثال، شرکت ها نمی توانند قبل از آنکه مدیر عامل فعلیشان استعفا دهد، مدیر عامل جدید را تعیین کنند؛ چون تعیین مدیر عامل فقط پس از استعفای مدیر عامل قبلی امکان پذیر خواهد بود.
به همین دلیل، بنا به ماده ۹ قانون تجارت، این امر یکی از موانع تصویب تغییرات مدیریتی است.
در واقع، استفاده از تگهای قوی و ویژه می‌تواند در ابراز تأکید و اهمیت بخش‌های مختلفی از متن، تأثیر زیادی داشته باشد.
این روش می‌تواند به خوانایی و قابل فهمی بیشتر متن کمک کند و بخش‌های مهم را به درستی تأکید نماید.
با استفاده از بند نهم ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی، شخصیتی دعوا می‌تواند مانع از رسیدگی به آن شود.
به همین ترتیب، وجود شبهه یا احتمالی برای وقوع یا عدم وقوع یک اتفاق می‌تواند داشتن دعوای قابل پیگیری را متعلق به خود نکند.

شرایط خواهان برای اقامه دعوا

یکی از شرایط اصلی برای اقامه دعوی در آیین دادرسی مدنی، به وجود آوردن شرایطی است که خواهان باید آن‌ها را داشته باشد.
این شرایط شامل موارد زیر است که توسط ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی تعیین شده است:- شرایط اقامه دعوا: این شرط برای اثبات اقامه دعوا در دادگاه بسیار حائز اهمیت است.
- مطالعه توصیف خواهان: این شرط نیازمندی است که خواهان به دقت شرایط خود را برای اقامه دعوی بررسی کند و صحت آن‌ها را تضمین کند.
- مرجعیت قانونی: خواهان باید درخواست خود را بر مبنای قوانین و مقررات مربوطه ارائه کند.
- احراز هویت: خواهان باید هویت واقعی خود را در دادگاه تایید کند.
- ارائه مستندات و شواهد: خواهان باید مدارک و شواهد مربوطه را به صورت قانونی در دادگاه ارائه کند.
- مهلت زمانی: خواهان باید طبق قوانین مربوطه، در مهلت مقرر دعوی خود را اقامه کند.
این موارد اصلی برای اقامه دعوی در دادگاه بسیار حائز اهمیت هستند و برای خواهان لازم است به آن‌ها توجه کند.

یک فرد که به عنوان خواهان در یک دعوا شرکت می‌کند، باید منافع شخصی خود را در این موضوع داشته باشد، به طور دقیق‌تر، او باید ذی نفع باشد.
این به این معناست که اگر در دادگاه صادر شدن یک حکم، او به طور شخصی از آن حکم تضرر یا استفاده کند.
بنابراین، اگر خواهان هیچ نفع شخصی در دعوی مورد بحث نداشته باشد، خوانده می‌تواند بی نفعی خواهان را اعتراض کند.

پیگیر، برای اقامه دعوا در دادگاه، انتخاب صلاحیت، و صغیر، سفیه یا مجنون نبودن شخص ضروری است.
اگر پیگیر صلاحیت لازم برای اقامه دعوا را نداشته باشد، متهم می‌تواند اعتراضی درباره عدم صلاحیت بیان کند.
البته، اگر شخصی به نمایندگی از پیگیر اقامه دعوا کرده باشد؛ مانند وکیل قوه قضائیه یا قیم، و صلاحیت وی تأیید نشده باشد، همچنین می‌توان عدم تأیید موقعیت وی را بیان کرد.

"برای تقدیم شکایت در برابر فردی، خواهان باید صحیحانه شکایت خود را بیان کرده و در صورت نیافتن ادعا توسط متهم، متهم می‌تواند به این موضوع اعتراض کند و در این صورت دادگاه به شکایت پاسخ نخواهد داد.
"

شرایط قانونی اقامه دعوا

با توجه به ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی که ایراد و موانع رسیدگی به دعوا را برشمرده است، امکان مشاهده شرایط قانونی لازم برای اقامه دعوا در دادگاه وجود دارد که بر اساس آن، شرایط اقامه دعوا در قوانین دادرسی مدنی عبارتند از:

مطالبه یک خواسته در دادگاه است که باید قائل به مشروعیت و قانونی بودن آن باشیم.
بنابراین، نمی‌توان در دادگاه، درخواستی را به دست آورد که ناشی از قمار یا خرید و فروش مواد مخدر باشد.
حتی اگر موضوع خواسته‌ای مشروع باشد، اما به هیچ نفعی منجر نشود، نمی‌توان در دادگاه، درخواستی ارائه کرد؛ برای مثال هبه یا وقف بدون قبض.