مالی که به صورت وقف موقوف شده است، مال موقوفه نامیده می‌شود. وقف موقوفه به طور خاص برای استفاده از آن، به موقوف علیهم هدیه می‌شود. موقوف علیهم افرادی هستند که به نفع آن‌ها وقف انجام شده است. شخصی که اداره مال موقوفه را به او می‌سپارد، با نام "متولی" شناخته می‌شود. متولی می‌تواند یک نفر یا تعدادی از افراد باشد که اداره مال موقوفه را بر عهده دارند. نظام حاکم بر مال موقوفه چنین است که در شرایط خاص، خرید و فروش آن مجاز است. همچنین، اجاره دادن مال موقوفه نیز با توجه به شرایط خاص ممکن است. طبق ماده ۴۹۹ قانون مدنی: "اجاره دادن مال موقوفه به فوت متولی باطل نمی‌شود، با توجه به سود وقف." به همین دلیل، متولی مجاز به اجاره دادن مال موقوفه است. در این مقاله، به بررسی شرایط اجاره مال موقوفه، شامل شرایط عمومی صحت قرارداد، مصلحت موقوفه، نیت واقف و شروط واقف، پرداخته خواهد شد.

رعایت شرایط عمومی صحت قرارداد

اجاره دادن مال موقوفه شرایطی دارد که باید به آن توجه کرد. شرط اول این است که قرارداد بین دو طرف باید شرایط عمومی صحت قرارداد را دارا باشد. به عبارتی دیگر، دو طرف باید رضایت ذهنی خود را اعلام کنند تا بتوانند مال موقوفه را اجاره دهند. شرط دوم این است که دو طرف باید اهلیت انعقاد قرارداد را داشته باشند، به این معنی که باید از نظر عقلی، سنی و فکری رشد کافی را داشته باشند. شرط سوم این است که مال موقوفه باید شرایط مورد معامله را داشته باشد. و شرط آخر این است که مال باید به عنوان هدفی مشروع برای اجاره داده شود.

رعایت مصلحت موقوفه

کسانی که نگهداری و اداره مالی وقف را بر عهده دارند، در هنگامی که منافع و قراردادهای وقف اجازه می‌دهد، می‌توانند مال وقف را به دیگران اجاره دهند. اما باید حتماً به رعایت مصالح و قوانین وقف متعهد شوند. در صورت عدم رعایت این مصالح و منافع، مجریان و مدیران وقف، همانند صاحبان وقف، ملزم به اقدامات لازم جهت متوقف کردن قرارداد اجاره خواهند بود. این اقدامات باید با توجه به دلایل منطقی و مشروعی انجام شده و از مصالح وقف پیروی کنند.

رعایت نیت واقف

زمانی که فردی مسئولیت اجاره یک مال وقفی را به عهده می‌گیرد، باید به نیت وقف‌کننده و هدف وقف در انجام این عمل توجه کند. به عبارت دیگر، فرد مسئول تنها زمانی مجاز به اجاره مال وقفی است که اجاره آن با قصد و نیت متضاد با هدف وقف صورت نگیرد. به عنوان مثال، اگر فردی مسجدی را با نیت استفاده افراد برای عبادت وقف کرده باشد، فرد مسئول دیگر اجازه‌ای برای اجاره آن مال وقفی ندارد؛ اما اگر نیت واقف برای استفاده مستقیم افراد از مسجد نباشد، فرد مسئول می‌تواند آن را اجاره دهد. رعایت نیت و هدف واقف در اجاره مال وقفی اهمیت دارد، زیرا قصد و نیت واقف عامل اصلی در برقراری قرارداد وقف است و به هیچ عنوان نباید به دلایلی به اجاره مال وقفی روی آورد.

رعایت شروط واقف

سومین بند، رعایت مقررات مربوط به شرایط واقف در وقفنامه است. در برخی موارد، واقف در عقد وقف، شرایطی را جهت اجاره دادن مال موقوفه ذکر می کند. در صورتی که شرایط توسط واقف در وقفنامه برای روش اجاره مال موقوفه ثبت شده باشند و با مقررات قانون تطابق داشته باشند و با اصول حقوقی قرارداد مطابقت داشته باشند، رعایت آنها ضروری است. به همین جهت، متولی برای اجاره وقف ملزم به رعایت شرایط واقف است.

برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر درباره "شرایط اجاره مال موقوفه"، شما می‌توانید عضو کانال تلگرام "حقوق قراردادها" شوید. در این کانال، می‌توانید تحت نظر کارشناسان متخصص واحد مشاوره حقوقی "دینا" سوالات خود را پیرامون شرایط اجاره مال موقوفه بپرسید و با دریافت خدمات مشاوره حقوقی تلفنی، به پاسخ‌های موردنیازتان دست یابید.