رمزدارایی چیست

با گسترش فعالیت‌های مربوط به استخراج ارزهای دیجیتال در ایران در سال‌های اخیر، بسیاری از افراد تجهیزات مربوط به استخراج را خرید و فروش کردند.
این فعالیت‌ها نیازمند تامین انرژی هستند و بی‌نظارت دولتی انجام می‌شوند.
به همین دلیل در سال‌های 98 و 99 آیین‌نامه‌هایی برای کنترل وضعیت استخراج ارز دیجیتال و دریافت مالیات دارایی کریپتو تصویب شدند.
در آبان ماه سال 1401، یک آیین‌نامه دیگر درباره استخراج ارزهای دیجیتال یا به عبارت دیگر رمزدارایی منتشر شد.
این آیین‌نامه، شرایط استخراج رمزدارایی و نیاز به مجوز برای فعالیت‌های مربوطه را توضیح داد.
افرادی که مایل به دریافت مجوزهای مربوط به استخراج رمزدارایی هستند، باید آن را مطالعه کنند.
با توجه به اهمیت این آیین‌نامه، در این مقاله به تعریف رمزدارایی و استخراج دارایی کریپتو، انواع مراکزاستخراج رمزارزش، شرایط و روش دریافت مجوز و مزایای مالیاتی این مراکز پرداخته می‌شود و همچنین آیین‌نامه استخراج رمزدارایی جهت دریافت دانلود خواهد شد.

رمزدارایی چیست؟

در آیین‌نامه استخراج رمزارزها، تعریفی از رمزارزها ارائه شده است.
اما برای درک بهتر مفهوم آن، ابتدا باید به مفاهیم ارزش رقومی و فناوری دفتر کل توزیع شده توجه کنیم.
مفهوم رقومی همانند مفهوم دیجیتال است و به چیزی اشاره دارد که براساس رقم‌ها و اعداد عمل می‌کند و در مقابل سیستم‌های آنالوگ قرار می‌گیرد.

به همان ترتیب منظور از ارزش رقومی، موجودیتی دیجیتال است که به دلیل ماهیت آن، امکان کپی کردن از آن وجود ندارد و از آنجا که قابلیت نقل و انتقال دارد، با ضمانت فناوری و یا شخص ثالث، زمانی که ارسال می شود، فرستنده دارایی یا ارزش مربوطه را از دست می دهد تا گیرنده آن را به دست آورد.
به زبان ساده، ارزش رقومی، دارایی دیجیتال قابل انتقال بر بستر فناوری است.

فناوری دفتر کل توزیع شده، یک روش است که با استفاده از هم راهی و توافق دارندگان دفتر کل، اطلاعات مربوط به انتقال و ثبت دارایی‌ها را در خود ذخیره می‌کند.
با این روش، هرگونه تغییری که در دفتر کل انجام شود، به صورت شفاف به دست افراد مربوطه می‌رسد.
به این ترتیب، فناوری دفتر کل توزیع شده، به عنوان یک سیستم بدون امکان تقلب شناخته می‌شود.

رمزدارایی یک ارزش دیجیتالی است که بر اساس فناوری دفتر کل توزیع شده ایجاد شده است و قابلیت نقل و انتقال در آن وجود دارد.
ارزش و قیمت این دارایی ممکن است ثابت یا متغیر باشد و در بازارهای متمرکز و غیرمتمرکز مشخص می‌شود.
این دارایی بیشتر از یک واسطه مبادله نیست و به منظور حفظ ارزش پول استفاده می‌شود.

بنابراین، می توانیم بگوییم که تعریف رمزارزها در آیین نامه مربوطه، شامل ارزهای دیجیتالی است که از طریق فناوری دفترکل توزیع شده ایجاد شده و به عنوان دارایی‌های دیجیتال شناخته می‌شوند.
این ارزها قابلیت انتقال و پرداخت را دارا هستند و عمده استفاده‌شان برای حفظ و افزایش سرمایه است؛ به طوری که کارکرد واسطه‌گری در معاملات بسیار کمتر اهمیت دارد.

منظور از استخراج رمزدارایی چیست؟

در ضوابط استخراج دارایی های رمزنگاری شده، علاوه بر توضیح مفهوم "رمزدارایی"، به مفهوم "استخراج دارایی رمزنگاری شده" نیز اشاره شده است.
به این معنی که کاربرانی که عضو شبکه دفتر کل توزیع شده هستند، با اثبات انجام یک کار خاص در شبکه و یا با انجام کاری بر اساس سایر پروتکل‌های توافقی، دارایی‌های رمزنگاری شده را ایجاد و دفتر کل را به‌روزرسانی می‌کنند و به همین دلیل پاداش دریافت می‌کنند.

استخراج دارایی‌های کریپتو با اثبات کار جزء فعالیت‌هایی است که به همراه مصرف انرژی صورت می‌گیرد و به آن به عنوان "فعالیت پردازشی" اشاره می‌شود.
در این فرایند، هر عضو شبکه متناسب با تلاش و سهم خود نسبت به سایر اعضا، پاداشی از دارایی کریپتویی که استخراج می‌شود دریافت می‌کند.
به طور واقعی، همکاری هر عضو در ایجاد دارایی‌های رمزنگاری شده و انجام تراکنش‌های صحیح و به‌روز رسانی شبکه، باعث دریافت سهمی از ارزش این رمزارزها می‌شود.

بنابراین ، استخراج رمزارز به معنای انجام فعالیت‌هایی است که براساس انواع پروتکل‌های اجماع صورت می‌گیرد.
هر عضو شبکه با شرکت در این فعالیت‌ها و انجام کارهای خود، ارز دیجیتال مربوط به شبکه را به عنوان پاداش دریافت می‌کند.
این پاداش به اندازهٔ مشارکت و تلاش فرد در ایجاد ارز دیجیتال و فراهم ساختن شرایط تشکیل تراکنش‌های صحیح تعیین می‌شود.

انواع مراکز استخراج رمزدارایی

با توجه به آیین‌نامه‌های مربوط به استخراج رمزارزها، می‌توان گفت که مراکز استخراج ارزهای رمزنگاری شامل دو دسته مرکز عادی و بزرگ مقیاس است.
مراکز عادی استخراج مربوط به شرکت‌ها و سازمان‌های حقوقی هستند که برای سرمایه‌گذاری در زمینه استخراج رمزارزها فعالیت می‌کنند.
این مراکز برای انجام فعالیت استخراج، مجوزهای لازم را دریافت کرده و منابع انرژی مورد نیاز را بر اساس راهنماها و دستورالعمل‌های آیین‌نامه تامین می‌کنند.

به عنوان یک شخص حقوقی سرمایه‌گذار، این فرد تجهیزات پردازشی مورد نیاز برای استخراج رمزارز را خریداری، نصب و راه‌اندازی می‌کند و طبق دستورالعمل‌های دریافتی به استخراج رمزارز می‌پردازد.
درباره مراکز استخراج نوع دوم، یعنی مراکز بزرگ مقیاس نیز باید گفت که این نوع مراکز به صورت متمرکز و تجمیعی در مقیاس بزرگ استخراج رمزارز را انجام می‌دهند.

در این مراکز بزرگ، خدمات میزبانی تجهیزات استخراج رمزارز به اشخاص حقیقی و حقوقی قانونی نیز ارائه می‌شود.
این به این معناست که اگر سرمایه‌گذاران حقیقی یا حقوقی می‌خواهند از تجهیزات پردازشی خود در این مراکز بزرگ مقیاس استفاده کنند، می‌توانند به آن‌ها بپیوندند، طبق دستورالعمل‌ها و مجوزهای لازم برای اینگونه مراکز استخراج رمزارز.

شرایط دریافت مجوز استخراج رمزدارایی

برای دریافت مجوز استخراج رمزارزها در کشور، اشخاص حقیقی و حقوقی باید مجوزهای لازم را از وزارت صنعت، معدن و تجارت دریافت کنند.
در این مجوزها، اجازه خرید، راه‌اندازی و تجهیز مراکز مربوط به استخراج رمزارزها در بنا بر ماده ۲ آیین‌نامه استخراج رمزارزها مشخص شده است.
بر اساس این آیین‌نامه، هر فعالیت مربوط به استخراج رمزارزها مانند واردات، تولید، فروش و تعمیرات تجهیزات لازم، تنها با دریافت مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت و بر اساس قوانین تجارتی و گمرکی مجاز است.

بنابراین، برای دستیابی به استخراج دارایی‌های کریپتوگرافی نیازمند دریافت مجوز است.
شرایط این مجوزها باید بر اساس آیین‌نامه‌های مربوطه توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت و همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، تعیین و ابلاغ شود.
استخراج رمزدارایی نیز نیازمند تجهیزات تخصصی است که مجوز صادرات یا تولید آنها باید توسط مراجع صنعت، معدن و تجارت و ارتباطات و فناوری اطلاعات در نظر گرفته شود.
در کل، برای استخراج رمزدارایی شرایط کلی و تمهیدات لازم وجود دارند.

از جمله این موارد ضروری برای استخراج، آن است که تمام تجهیزات مورد استفاده برای استخراج، باید دارای استانداردهای کیفیت مطلوبی باشند که به طور خاص به استانداردهای کیفیت قدرت توان الکتریکی پاسخگو باشند.
همچنین، الزامات مربوط به تامین برق برای استخراج ارزهای دیجیتال به صورت مشخص تعیین شده است و مراکز استخراج ارزهای دیجیتال می‌توانند نیازهای انرژی خود را از طریق روش‌های گفته شده برطرف کنند.

از جمله روش‌هایی که می‌تواند جزو شرایط دریافت مجوز برای استخراج رمزدارایی باشد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:1.
احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیربازار تجدیدپذیری انرژی امروزه در حال رشد است و سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر، به ویژه نیروگاه‌های بادی و خورشیدی، می‌تواند منجر به استخراج رمزدارایی شود.
2.
خرید برق از نیروگاه‌های تجدیدپذیر جدیدالاحداثیک روش دیگر برای استخراج رمزدارایی، خرید برق تولید شده از نیروگاه‌های تجدیدپذیر جدید است.
با همکاری با این نیروگاه‌ها و خرید برق تولیدی آن‌ها، می‌توان به استخراج رمزدارایی پرداخت.
3.
سرمایه‌گذاری در طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژیسرمایه‌گذاری در طرح‌هایی که به بهینه‌سازی مصرف انرژی می‌پردازند، می‌تواند یک راه دیگر برای استخراج رمزدارایی باشد.
این طرح‌ها با استفاده از فناوری‌های پیشرفته و به استفاده بهینه از انرژی می‌پردازند.
4.
سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه حرارتی تولید برق با تامین سوخت از محل گاز همراهاحداث و بهره‌برداری از نیروگاه حرارتی که برق را با استفاده از گاز همراه تولید می‌کند، همچنین می‌تواند برای استخراج رمزدارایی مورد استفاده قرار گیرد.
5.
احداث نیروگاه حرارتی خارج از شبکه سراسریاحداث نیروگاه‌های حرارتی که خارج از شبکه سراسری قرار دارند، نیز یک راه دیگر برای استخراج رمزدارایی است.
این نیروگاه‌ها با استفاده از منابع محلی انرژی، برق تولید می‌کنند.
در نهایت، انتخاب یک یا چند گزینه از موارد فوق می‌تواند شرایط دریافت مجوز برای استخراج رمزدارایی را فراهم کند.

در کل، می‌توان گفت که در ضوابط و مقررات استخراج رمزارزها، که در آبان ماه ۱۴۰۱ تصویب شده است، شرایط دریافت مجوز استخراج این دارایی‌های رمزنگاری شده مشخص نشده است و این شرایط توسط وزارت صمت در آینده اعلام خواهد شد.
اما کلیات شرایط و معیارهای استخراج رمزارزها، در این ضوابط و مقررات تشریح شده است و اشخاصی که قصد استخراج این نوع دارایی را دارند، لازم است به مطالعه آن توجه کنند.

نحوه دریافت مجوز استخراج رمزدارایی

با توجه به ماده 2 آیین‌نامه، هر فعالیت مرتبط با استخراج رمزارزها، از جمله واردات، تولید، فروش و تعمیرات تجهیزات، تنها با دریافت مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت بر اساس قوانین تجارتی و گمرکی مجاز است.
بنابراین، دریافت مجوز از مراکز استخراج رمزارزها از شرایط اولیه این فعالیت است و بدون داشتن مجوز، تمامی فعالیت‌ها به عنوان غیرقانونی در نظر گرفته می‌شوند.

با توجه به مقررات ذکر شده، هرگونه درخواست مجوز "استخراج رمزارزها" توسط وزارت اقتصاد و یا سازمان‌های مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه‌ی اقتصادی، برای افرادی که برای استخراج نیاز به انرژی الکتریکی دارند، پس از هماهنگی با وزارت نیرو و همچنین برای افرادی که برای استخراج به گاز و سوخت فسیلی نیاز دارند، با هماهنگی با وزارت نفت، صادر خواهد شد.

باید توجه کرد که درباره مجوزهای صادره، در صورت انتقال تجهیزات استخراج دارایی کریپتو به شخص دیگر یا تغییر نوع یا تعداد تجهیزات دارای مجوز، هر یک از این موارد باید به طور دوره‌ای هر سه ماه یکبار در سامانه وزارت صمت ثبت و مجوز اصلاح شوند.
به عبارت دیگر، مجوزهای استخراج دارایی کریپتو همیشگی نیستند و نیاز به تمدید یا به‌روزرسانی دارند.

با توجه به مطالبات فراهم شده در آیین‌نامه، مشخص نیست که چگونه باید مجوز استخراج رمز ارزها دریافت شود، اما در بخش‌های مختلف آیین‌نامه به تعدادی از این مجوزها اشاره شده است.
بنابراین، روش دقیقی برای دریافت مجوز استخراج رمز ارزها وجود ندارد و اطلاعات مرتبط با آن پس از انتشار آیین‌نامه، که مطالعه آن لازم است تا با شرایط و مجوزهای استخراج رمز ارزها آشنا شویم، تدوین و اطلاع‌رسانی خواهد شد.

در حال حاضر، می‌توانید اطلاعات مربوط به دریافت مجوز استخراج رمزارز و شرایط آن را از طریق سایت mojavez.
ir مشاهده کنید.
برای دریافت مجوز مراکز استخراج رمزارز، ابتدا باید به این سایت مراجعه کرده و حساب کاربری خود را ایجاد کنید.
سپس با جستجوی کلمه "استخراج" می‌توانید راهنمای دریافت مجوز مراکز استخراج رمزدارایی را پیدا کنید.

برای انجام این وظیفه، ابتدا باید به صفحه اصلی پورتال مجوزها در مرکز ملی درگاه به آدرس mojavez.
ir رفته و کلمه "استخراج" را در جستجوی مجوزها وارد نمایید.

در صفحه نتایج، به صورت لیست، موارد مرتبط با استخراج معاملات رمزارز، برای متقاضیان جستجو می‌شود.
متقاضیان باید بر روی بخش تاسیس استخراج رمزارز کلیک کنند.
در این بخش، راهنمایی در خصوص دریافت و شرایط اخذ مجوز برای استخراج رمزارز، همچنین لینک مربوط به درخواست مجوز قابل مشاهده است.
همچنین، با کلیک روی دکمه درخواست مجوز، می‌توانید برای دریافت آن اقدام نمایید.

پس از کلیک بر روی دکمه "درخواست مجوز" و به توجه به شرایط، شخص متقاضی می‌تواند یکی از دو دسته اشخاص حقیقی یا حقوقی را انتخاب کند.
سپس، شما به سامانه ملی خدمات دولت هوشمند هدایت خواهید شد که در آن باید هویت خود را تایید کنید.
با رعایت دستورالعمل‌های مربوط به استخراج رمزدارایی‌ها، متقاضیان می‌توانند اقدام به درخواست مجوز استخراج از طریق این سامانه نمایند.

برای خرید و فروش ارز دیجیتال، دو روش می توانید انتخاب کنید.
در روش اول، با انتقال سرمایه به صرافی‌های ارز دیجیتال و ثبت نام در آن‌ها، می‌توانید رمزارزهای مختلف را خرید و فروش کنید.
اما در روش دوم، با ایجاد حساب کاربری در بازار فارکس و انجام معاملات جفت ارزها، می‌توانید به خرید و فروش ارز دیجیتال بپردازید.
برای کسب اطلاعات بیشتر، به مقاله زیر مراجعه فرمایید.

مشوق مالیاتی مراکز استخراج رمزدارایی

با توجه به ماده ۱۱ آیین‌نامه، مراکزی که رمزدارایی‌ها را استخراج می‌کنند و پس از صادر کردن محصول خود، ارزهای حاصل را براساس ضوابط بانک مرکزی به چرخه اقتصادی کشور بازپرداخت می‌کنند، می‌توانند از مزایای مالیاتی مقرر در قوانین و مقررات مالیاتی بهره‌مند شوند.
بنابراین، یکی از راه‌های حصول از تحفیفات مالیاتی برای مراکز استخراج رمزدارایی، صادرات محصول استخراجی است.

تخفیف ها برای مراکز استخراج رمزارز در نظر گرفته شده است.
این تخفیف ها برای پرداخت هزینه های مرتبط با تأمین انرژی صادراتی نیز معتبر هستند.
در ماده 7 آیین‌نامه مربوط، تخفیف ولتاژ برق برای مراکز استخراج بزرگ مقیاس بر اساس دستورالعمل وزارت نیرو تعیین می‌شود و حداکثر تا 20 درصد از قیمت متوسط ریالی صادرات برق خواهد بود.

همچنین، اگر تعهدات مرتبط با استخراج دارایی‌های کریپتو را اشخاص حقیقی و حقوقی بپذیرند، تخفیف معادل حداکثر ده درصد از قبوض برق مراکز استخراج، پس از تأیید برگشت ارز به چرخه اقتصادی کشور، توسط بانک مرکزی به وزارت نیرو اعمال خواهد شد.
به عبارت دیگر، مراکز استخراج که دارای مجوز هستند و تعهدات خود را به انجام رسانده‌اند، از معافیت‌های مالیات دارایی کریپتو و تخفیف‌های مربوط به پرداخت هزینه تامین انرژی بهره‌مند خواهند شد.

مجوز استخراج رمزارزاشخاص حقیقی و حقوقی که قصد دریافت مجوز استخراج رمزارز را دارند، باید به طور کامل مواد آیین‌نامه مربوط به استخراج رمزارز را مطالعه کنند.
این آیین‌نامه شامل ۱۳ ماده است که قوانین و مقررات مربوط به استخراج رمزارز را شرح می‌دهد.
با مطالعه این آیین‌نامه، شخص در جریان قوانین و مقررات مربوط به استخراج رمزارز قرار خواهد گرفت.