راه های اثبات کلاهبرداری

"آسيب شناسي کلاهبرداري امروزه يکي از جرايم پررنگ و پر فراوان در جامعه است که روش‌هاي آن نيز رو به پيشرفت بوده و به شدت تغيير يافته است.
اين امر ميتواند به طور شايع افراد را مورد ضربه قرار دهد و سبب آسيب رساندن به آنها يا اطرافيانشان شود.
به همين دليل، ممکن است اين سوال براي شما پيش بيـني شده باشد که اگر با کلاهبردار باهوش روبــرــتــــــه شويد، چگونه ميتوانيد حقوق خود را دفاع نموده و در دادگاه موجوديت کلاهبردار را ثــــبت نـماءــيد.
"

با توجه به این دستورالعمل‌ها باید بفهمید که چه شرایطی هنگامی کلاهبرداری رخ می‌دهد و چگونه می‌توان عمل متهم را به عنوان جرم و کلاهبرداری اثبات کرد و همچنین با استفاده از روش‌ها و ادله مناسب می‌توانید نتیجه مطلوبی را درباره کلاهبرداری به دست آورید.
در این رابطه، ما توضیحاتی درباره ادله اثبات در امور کیفری ارائه کرده‌ایم و مشخص کرده‌ایم که کدام یک از آنها در این موضوع قابل استفاده است.

در این مقاله تلاش شده است تا پس از گوشزد کردن مختصری درباره‌ی "کلاهبرداری"، انواع روش‌های "اثبات کلاهبرداری" را با استفاده از روش‌های شهادت شهود، علم قاضی، سوگند و اقرار تشریح کنیم.
همچنین، شرایط مربوط به ارائهٔ این دلایل در جرم کلاهبرداری را بررسی می‌کنیم تا بتوانیم به قربانیان این جرم کمک کرده و آنان قادر شوند ادلهٔ لازم برای دفاع از خود در دادگاه یا مرجع رسیدگی به جرم کلاهبرداری را ارائه نمایند.

انواع راه های اثبات کلاهبرداری

قبل از بحث درباره روش‌های اثبات کلاهبرداری، باید به بررسی تعریف قانونی جرم کلاهبرداری بپردازیم.
کلاهبرداری به معنای حقوقی به این صورت تعریف می‌شود: به دست آوردن اموال دیگری از طریق تقلب و استفاده از وسایل فریبنده.

امری را در دادگاه چگونه می توان اثبات کرد؟

بر اساس ماده 160 قانون مجازات اسلامی، برای ثابت کردن جرم کلاهبرداری، باید اقرار، شهادت، قسامه و سوگند به عنوان ادله ارائه شوند و در راستای مقررات قانونی و با رعایت دانش قاضی باشند.
به همین منظور، فرد آسیب دیده برای جبران خسارت خود از کلاهبرداری و ثابت کردن اینکه متهم او را به نحوی حیله آمیز فریب داده و مالی از او سلب کرده است، باید از ادله اثبات در روند کیفری استفاده کند و به دادگاه اثبات کند که رفتار متهم جرم و مغایر با جرم کلاهبرداری بوده است.

می‌توان از اقرار، شهادت شهود و علم قاضی به عنوان ادله‌ای استفاده کرد که درباره "کلاهبرداری در اجاره و رهن" و سایر موارد موجود است.
با این حال، استفاده از قسامه مناسب نیست، زیرا قسامه فقط برای جرائمی که مجازات آن‌ها قصاص یا پرداخت دیه است، قابل استفاده است.
و دزدی در این دسته جرائم قرار نمی‌گیرد.
همچنین، استفاده از سوگند نیز در جرائم تعزیری کاربرد ندارد، بنابراین در بین ادله ی کیفری، اثبات کلاهبرداری وجود ندارد.
در ادامه، توضیحات بیشتری درباره این موضوع ارائه خواهیم داد.
همچنین، شرایط استفاده از هر یک از ادله قابل استفاده در بخش‌های بعدی مقاله نیز توضیح داده خواهد شد.

اثبات کلاهبرداری به روش شهادت شهود

"در قانون، یکی از عوامل مورد نیاز برای اثبات یک دعوا، شهادت است که مدنظر قانون قرار گرفته است.
برای اعتبار شهادت، باید شرایطی مانند بلوغ، عقل، ایمان، عدالت، عدم داشتن نفع شخصی در دعوا، طهارت روحانی و جسمانی، و عدم اشتغال به تکدی و ولگردی فراهم شده باشد.
برای اثبات کلاهبرداری، تعداد شاهدان مورد نیاز چند نفر است؟ طبق ماده ۱۹۹ قانون مجازات اسلامی، برای اثبات جرایم مختلف به دو شاهد مرد نیاز است، به استثنای جرایمی مانند زنا، لواط، تفیذ و مساحقه که در این جرایم به چهار شاهد مرد نیاز است.
"

<p>شهادت در حقوق به مفهومی مشابه به مصطلح مرسوم در همان اصطلاح عام است؛ به عبارت دیگر، شاهد باید با استفاده از حواس پنج‌گانه به وقوع رویداد پی ببرد.
به عنوان مثال در مورد جرم <strong>کلاهبرداری</strong>، این بدان معناست که شاهد یا شواهد باید بتوانند ادعا را به <strong>اثبات</strong> برسانند که متهم اقدام به برداشت وجوه از حساب مشتریان از طریق فریب یا استفاده از ابزارهای تقلبی نموده است.
به عنوان مثال، آنها شاهد بوده‌اند که متهم با ساخت درگاه تقلبی، پرداخت وجوه را از حساب مشتریان برداشت کرده است و.
.
.
</p>

راه اثبات کلاهبرداری با علم قاضی

ماده 211 قانون مجازات اسلامی، درباره علم و قدرت قضاوت، طبق بیانات زیر تعریف شده است:علم قاضی به معنای داشتن یقین واقعی از موارد مطرح شده در دادگاه است.
در صورتی که حکم مستند، بر مبنای علم قاضی صادر شود، وظیفه او است که قرائن و شواهدی که بر مبنای علم خود دارد را در حکم خود صراحتاً ذکر کند.
توجه: لطفاً توجه داشته باشید که متن فوق یک ترجمه آزاد از ماده 211 قانون مجازات اسلامی است و ممکن است با اصل متن دقیقاً همخوانی نداشته باشد.

به طور ساده، "علم قاضی" به معنای تأیید و اطمینان قاضی از وقوع جرم و صدور حکم برای متهم است.
برای داشتن علم قاضی، او باید مدارک و شواهدی را بررسی کند که موجب اطمینان و قطعیت وقوع جرم شده و تسهیل کننده صدور حکم جرم متهم شود.
قاضی باید در حکم خود صراحتاً اشاره کند که چه عواملی او را به اطمینان رسانده است (مانند معاینه محل وقوع، تحقیقات محلی و سایر عواملی که می‌توانند باعث شوند قاضی به دانش لازم برسد).

راه اثبات کلاهبرداری با سوگند

سـوگـنـد، یکی از شیوه‌های اثبات مدعای حقوقی است.
در حقوق اسلامی، سـوگـنـد به معنای استفاده از کلماتی مانند "بالله"، "تالله" و "ولله" است، که به‌وسیلهٔ آن‌ها خداوند را به عنوان شاهد بر صحت ادعای ما قرار می‌دهیم.
طبق مادهٔ ۲۰۱ قانون مجازات اسلامی، سـوگـنـد به‌معنی قراردادن خداوند به‌عنوان شاهد بر صحت اظهارات فردی است که سوگند می‌خورد.

نکته‌ی بسیار مهم در این موضوع وجود دارد که جرایم به چند دسته‌ی مختلف تقسیم می‌شوند، که هرکدام با مجازاتی خاص مرتبط هستند.
این دسته‌بندی شامل حدود، قصاص، دیات و تعزیرات است.
این تقسیم‌بندی براساس احکام ویژه‌ای که در قانون مجازات اسلامی ایران برای هرکدام تعیین شده است، انجام می‌شود و باعث می‌شود که شرایط خاصی برای هر دسته اعمال شود.
به عنوان مثال، کلاهبرداری به دسته جرایم تعزیری تعلق دارد.
بنابراین، شرایط و قوانین مربوط به جرم کلاهبرداری تعزیری رعایت می‌شود.

جرایم تعزیری به آن جرایمی اطلاق می‌شود که در آن نوع و میزان مجازات تعیین‌شده در قوانین و مقررات شرعی وجود ندارد و به تشخیص قوانین اعمال می‌شود.
بنابراین، در جرایم تعزیری از سوگند استفاده نمی‌شود و در صورتی که جرمی مانند کلاهبرداری در این دسته از جرایم باشد، امکان اثبات آن با استفاده از سوگند وجود ندارد.