مطابق ماده 17 قانون مجازات اسلامی، دیه به عنوان یک جبران مالی برای جرایم غیرعمدی بر فرد و اعضای بدن و منافع و یا جرایم عمدی تعیین شده است، که در تمامی حالاتی که قصاص ممکن نباشد، به کار می‌رود. در این قانون، برای برخی از اعضا، مبلغ دیه و برای برخی دیگر، مبلغ ارش تعیین شده است که بر اساس تشخیص پزشکی قانونی، در صورت انجام یک جرم، باید مبلغ دیه یا ارش پرداخت شود.

آسیب های جسمانی و پرداخت دیه برای مجازات چند موردی هستند که در جامعه بسیار شایع هستند. اگر فردی آسیبی ایجاد کند که به صورت غیر عمد باشد، یا اگر آسیب به صورت عمدی باشد اما قصاص در نظر گرفته نشده باشد و این آسیب منجر به از کارافتادن یک عضو از بدن شود، باید به عنوان جبران آسیب وارد شده به شخص آسیب دیده، دیه در رفتگی پرداخت شود. میزان دیه در رفتگی هر عضو بدن مانند در رفتگی استخوان‌ها از مفصل، ترقوه و دنده‌ها، متفاوت است. بنابراین، شخص آسیب دیده باید در مورد این میزان دیه ها مطلع باشد تا حق خود را بطور کامل به دست آورد.

با مراجعه به توضیحات بالا، مطالبی در این مقاله را مورد بحث و بررسی قرار خواهیم داد. در ابتدا، روند رفتن استخوان از مفصل را در سال ۱۴۰۲ و به خصوص دیه در این فرآیند تشریح خواهیم کرد. همچنین، ارتباط بین دیه و میزان ارتش در رفتگی استخوان را برای استخوانهای ترقوه و دنده در سال ۱۴۰۲ مورد بررسی قرار خواهیم داد. در صورت بروز هرگونه سوال درباره این نوع دیه، لطفاً با ما همراه باشید.

دیه در رفتگی استخوان از مفصل ۱۴۰۲

دیه یا ارش تنبیهی مهم در قانون مجازات اسلامی است که در صورت ارتکاب جرایم غیر عمدی، مجرم پرداخت آن را برای جسم و اعضا، منافع و یا عمل عمدی که قصاص ندارد، می‌کند. یکی از ضربات جسمانی که ارتباط دیه یا ارش به آن می‌رسد، حالات شکستگی استخوان و جداسازی مفصل است که مقدار مبلغ آن در قانون مجازات اسلامی تعیین شده است.

با توجه به ماده ۵۷۱ قانون مجازات اسلامی، حکم اعمال مجازات برای از دست دادن استخوان بدن از مفصل معین شده است. اگر استخوان بدن از مفصل جدا شود و باعث شلیلت یا ناتوانی کامل عضو نشود، جرم ارش محسوب می‌شود و جزء دیه عضو متضرر محسوب می‌شود. در صورتی که ایجاد مجروحیت به دلیل جدا شدن استخوان بدن از مفصل بوده و با درمان و بهبود عضو بدون عیب و نقص قابلیت برگشت نیز وجود داشته باشد، جرم با کسر دو پنجم دیه محسوب می‌شود.

براساس این ماده، برای تعیین اینکه آیا فرد آسیب دیده می تواند دیه یا ارش دریافت کند، باید یک متخصص پزشکی قانونی وضعیت آسیب را بررسی کند. اگر عملی که انجام شده، باعث از کارافتادگی فرد نشده باشد، میزان ارش برای تخمین قرار گرفتن جایگاه استخوان بدن به فرد زخمی تعلق می گیرد.

با توجه به متن قانون مجازات اسلامی، در صورت رفتگی استخوان از مفصل، دیه معادل دو سوم عضو می‌باشد. به عنوان مثال، میزان دیه هر دست معادل نصف دیه کامل است که بر اساس دیه سال ۱۴۰۲، ۴۵۰ میلیون تومان می‌باشد. پس طبق قانون، دیه در رفتگی ۱۴۰۲ از استخوان مفصل دست، معادل مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان است.

در پایان ماده ۵۷۱ قانون مجازات اسلامی، به این مسئله اشاره شده است که اگر درمانی برای استخوان بدنی که از مفصل جدا شده است، صورت گیرد و هیچ نقصی بر روی فرد آسیب دیده مشاهده نشود، باید مبلغی معادل چهار پنجم از دو سوم جریمه برای آن عضو آسیب دیده پرداخت شود. به عنوان مثال، برای موردی که در آن استخوان مفصل دست مجروح شده است، مبلغ جریمه برای بازپرداخت این ضرر، ۳۰۰ میلیون تومان بوده است. در این حالت، عامل مجرم باید مبلغ چهار پنجم این مقدار را، یعنی معادل ۲۴۰ میلیون تومان پرداخت کند.

دیه در رفتگی ترقوه 1402

همانگونه که در بخش قبل توضیح داده شد، در جرایم غیر عمد و آسیب‌های عمدی که قابل تلافی از هر طرفی نیست، مفهوم "دیه" به معنای خسارت مادی بر روی اعضای بدن و منافع و در بعضی موارد ارش نیز پرداخت می‌شود. حالا، اگر به دنبال ارتکاب یک عمل، آسیبی به ترقوه (مفصل) فرد صورت بگیرد و باعث تلف شدن این عضو شود، سوال پیش می‌آید که آیا در مورد تلف استخوان سالم در سال ۱۴۰۲، قابلیت دریافت دیه یا مقداری ارش وجود دارد؟

با توجه به ماده 657 قانون مجازات اسلامی، "قیمت دیه کامل در رفتن استخوان ترقوه، به مقدار بیست هزارم است و معادل مبلغ 18 میلیون تومان می باشد. بر اساس این ماده، در سال ۱۴۰۲ به تعیین قیمت دیه کامل در ماه‌های غیر حرام، مبلغ 900 میلیون ریال اقدام شده است. لازم به ذکر است که تنها در صورت رفتگی استخوان ترقوه سال ۱۴۰۲ قادر به دریافت دیه می باشید و دریافت جرثقیل برای رفتگی سایر استخوان‌های بدن تحت پوشش این ماده قرار نمی‌گیرد."

دیه در رفتگی استخوان دنده ۱۴۰۲

با توجه به ماده ۶۵۴ قانون مجازات اسلامی، ترجمه توضیحات زیر به همراه علامت‌های تغییر قلم:

«به موجب ماده ۶۵۴ قانون مجازات اسلامی:

• ترک خوردن دنده‌های محیط به قلب، یک هشتادم دیه کامل است و همچنین دیه در رفتگی آن، هفت ونیم هزارم دیه کامل محسوب می‌شود.
• ترک خوردن دنده‌های دیگر، هفت هزارم دیه کامل است و دیه در رفتن استخوان بدن این دنده‌ها، پنج هزارم دیه کامل است.

بنابراین، مبلغ دیه در رفتگی دنده های محیط قلب در سال ۱۴۰۲ برابر با ۶ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان است و مبلغ دیه در رفتگی دنده های دیگر برابر با ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است. در رفتگی استخوان دنده، فقط مشمول دریافت دیه است و ارش در رفتن استخوان بدن در قانون در نظر گرفته نشده است.