تنظیم سند عادی یا رسمی به معنای ایجاد تغییرات نادرست یا تحریف در سند است. به طور کلی، جعل سند به معنای تعمد کذب و از بین بردن صحت واقعیت آن به شمار می‌رود. از نظر قانون مجازات اسلامی، جعل سند به عنوان یک جرم در نظر گرفته می‌شود و متجاوز به آن مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرد. همچنین، فردی که با استفاده از سند جعلی به ضرر دیگران عمل کرده است، می‌تواند در دادگاه کیفری شکایت کرده و از مجازات جعلگر درخواست کند. ادعای جعل در دادگاه‌های حقوقی نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد و با درخواست طرح دعوای جعل در امور حقوقی، سند جعلی مفقود اعتبار می‌شود. در این مقاله به تشریح ادعای جعل از منظر حقوقی و انواع آن پرداخته خواهد شد. در ابتدا، به توضیح ادعای جعل نسبت به سند و ادعای جعل کیفری پرداخته می‌شود و سپس نوع‌های مختلف ادعای جعل حقوقی بررسی می‌شود.

ادعای جعل نسبت به سند

"در یک دادگاه، هر دو طرف در حین یک مناقشه می‌توانند نسبت به اعتبار یک سند رسمی یا غیررسمی که علیه خود ارائه شده است، اعتراض نمایند. طرف متهم می‌تواند به سند معرفی شده اعتراضی داشته باشد و حتی می‌تواند درخصوص سند رسمی و غیررسمی، ادعای جعل آن را مطرح نماید. در واقع، در دادگاه، ادعای جعل سند به صورت معمول هم در قبال سند رسمی و هم در قبال سند غیررسمی شنیده می‌شود. لازم به ذکر است که اعتراض به صحت یک سند در قالب ادعای جعل در دادگاه می‌تواند صورت پذیرد. اما اگر با عبارات مختلفی مانند 'سند ساختگی است' یا 'امضا نقاشی شده است' ارائه شود، دادگاه به آن توجهی نمی‌کند. برای اطلاعات بیشتر درباره مفهوم ادعای جعل سند رسمی و غیررسمی و معنای انکار و تردید سند غیررسمی، لطفاً اینجا کلیک کنید."

ادعای جعل کیفری

در بخش قبل با بررسی ادعای تقلب در سند رسمی و عادی سر و کار داشتیم، اما یکی از روش های مهم و قابل اعتراض به سند تقلبی، ادعای تقلب جرمی است که در دادگاه های جنایی مورد بحث قرار می‌گیرد. بدنه قانون مجازات اسلامی شامل مجازاتی برای تقلب در سند است و ارتکاب جرم تقلب در سند، قابل مجازات است. بنابراین، اگر فردی خواست نسبت به سند تقلبی اعتراض کند، می تواند به دادگاه جنایی مراجعه کند و شاکی از فرد تقلبگر به دلیل جرم تقلب در سند شکایت کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مجازات جرم تقلب در سند و فایده شکایت در تقلب در سند، بر روی لینک کلیک کنید.

ادعای جعل حقوقی و انواع آن

علاوه بر اینکه می توان جرم جعل سند را به شیوه کیفری پیگیری و مجازات کرد، در دادگاه حقوقی هم می توان درخواست جلب پاسخگویی در مورد ادعای جعل حقوقی داشت. ادعای جعل حقوقی به دو نوع اصلی و تبعی تقسیم می شود که در ادامه به بررسی آن‌ها می پردازیم.

هر زمان که یک فرد مطلع می‌شود که سندی یا بخشی از یک سند به ضرر و زیان او جعل شده است و به هر دلیلی نمی‌خواهد شکایت کیفری کند، می‌تواند علیه فردی که سند را در اختیار دارد، ادعای جعل سند را ارائه کند و با اثبات جعلیت آن سند، حکمی را دریافت کند که سند جعلی است و بعد از تثبیت این حکم، از نگرانی وجود سند مخالف خود رها شود. این روش "ادعای جعل اصلی" نامیده می‌شود زیرا تنها یک ادعا در دادگاه صورت گرفته است و هدف از آن ادعا، دریافت حکمی برای تأیید جعلیت سند مورد نظر است. به همین ترتیب، اگر حکم نهایی دادگاه بر روی جعلی بودن سند یا بخشی از آن صادر شود، سند معنی‌دار خود را کاملاً یا جزئی از دست می‌دهد و در صورت استفاده از این ادعا، طرفی که سند مخالف به او تقدیم شده است، می‌تواند با ارائه و یا استناد به حکم نهایی از تبعات مذکور اجتناب کند.

علاوه بر ادعای جعل اصلی، می‌توان به ادعای جعل تبعی نیز در دادگاه ها پرداخت. ادعای جعل تبعی به معنای ارائه ادعا درباره اصلی بودن یک سند عادی یا رسمی در حین دادگاه است. در این موقعیت، یکی از طرفین دعوا به سندی استناد می‌کند و طرف مقابل در مدافعت خود در مورد این سند، ادعای جعل آن را کنار می‌گذارد. به عنوان مثال، شخصی ممکن است با استناد به یک چک در دادگاه ادعای مطالبه وجه چکی را ارائه کند و نفر دیگر برای دفاع از خود ادعا کند که چک مذکور جعل است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مفهوم ادعای جعل تبعی و انواع آن، می‌توانید بر روی لینک کلیک کنید.