در بسیاری از موارد، افراد به منظور دریافت وام از بانک یا دریافت مبلغی از یک شخص دیگر، وثیقه‌ای را تحت عنوان رهن در اختیار دیگری قرار می‌دهند. وثیقه، می‌تواند شامل اموالی باشد که به طور مشخصی معین شده است و ممکن است از نوع منقول یا غیرمنقول باشد. این رهن، به منظور تضمین بازپرداخت وام یا پرداخت بدهی استفاده می‌شود. در صورتی که وام یا بدهی بازپرداخت نشود، شخص مورد رهن دهنده (مرتهن) حق دارد از طریق تامین مالی مرتهن شده، به عبارت دیگر مال منهاجرانه، طلب خود را وصول کند.

یکی از مواردی که به عنوان گرونبار و به وسیله قرارداد "رهن" به بانک یا طلبکار داده می‌شود، استفاده از "ملک" است. در بسیاری از موارد، مرتهن که می‌تواند یک بانک یا فرد حقیقی دیگر باشد، از آزادی ملک در رهن خودداری می‌کند تا از ایجاد موجبات نقض حق راهن جلوگیری کند. در این حالت‌ها، به یک "دعوای الزام به آزادی ملک از رهن" نیازمندیم. برای رسیدن به نتیجه‌ای موثر از این دعوا، باید با روش و مراحل مشخصی آن را طرح و پیگیری کنیم، بنابراین آشنایی با نحوه طرح و پیگیری دعوای الزام به آزادی ملک از رهن امری ضروری است.

در این مقاله قصد داریم درباره مفهوم و الزامات استفاده از رهن در امور قضایی صحبت کنیم. قصد داریم به شرایط و نحوه طرح این موضوع بپردازیم و سپس مدارک مورد نیاز، هزینه‌های لازم و نحوه رسیدگی دادگاه را بررسی کنیم. علاوه بر این، یک نمونه دادخواست معتبر را برای مخاطبان عزیز در اختیار قرار خواهیم داد. با استفاده از تگهای em و strong در متن، مواردی که نیاز به تاکید دارند را مشخص می‌کنیم.

دعوای الزام به فک رهن ملک چیست

قبل از توضیح در این مورد که چه معنای دعوای الزام به فک رهن ملک است و چگونه این دعوا طرح می‌شود، به بررسی کوتاهی از مسائلی که باعث ظهور دعوای فک رهن می‌شود و همچنین توضیح عقد رهن از منظر قانون مدنی می‌پردازیم. سپس به پاسخ دادن به این سوالات می‌پردازیم: چگونه می‌توان دعوای الزام به فک رهن را مطرح کرد و چه معنایی دارد؟ در سه حالت زیر، ممکن است ملک به رهن داده شود و به همین دلیل ممکن است دعوای فک رهن مطرح شود: 1. هنگامی که شخصی ملک خود را به عنوان رهن به دیگری واگذار می‌کند. در این مورد، اگر مشرف به رهندوزی (مستحق) اقدام به تأیید رهننامه و وثیقه کرده باشد، می‌تواند در صورت عدم وفایت رهنده، از دعوای الزام به فک رهن استفاده کند. 2. در صورتی که شخصی مملکتی که در اختیار دارد را به رهن دیگری می‌گذارد و طبق قرارداد، به زمان خاصی مشروط به بازپرداخت رهن قرض دوباره در اختیار خود به شخصی دیگر می‌گذارد. در این صورت نیز، در صورتی که رهنده عدم وفا شود، از دعوای الزام به فک رهن می‌توان استفاده کرد. 3. هنگامی که شخصی برای دریافت وام، ملک خود را به رهن دیگری می‌گذارد و به تعهدی با شرط بازپرداخت دوباره در زمان مشخص می‌پردازد. اگر رهنده به تعهدات خود عمل نکند، مشروع است که رهندوز به دعوای الزام به فک رهن مراجعه کند.

اصلی‌ترین نقطه درباره طرح دعوای فک رهن ملک، شامل مواردی است که فردی که متعهد به قرارداد رهن است، برای تضمین بازپرداخت یک بدهی یا دریافت یک وام، ملک خود را به صورت رهن مرتهن می‌دهد. فرد باید در زمان مقرر، بدهی یا وام را بازپرداخت نماید. در این صورت، مرتهن ملک را، که به آن به عنوان عین مرهونه اشاره می‌شود، آزاد کرده و به رهن‌دهنده بازگرداندید یا مالکیت ملک را به صورت توافق‌نامه‌ای به رهن‌دهنده منتقل کند. در غیر این صورت، احتمالاً نیاز به طرح دعوای الزام به فک رهن ملک، براساس نمونه‌ای که در دادخواست آمده‌است، خواهد بود.

بر اساس این قوانین، قرارداد رهن یکی از نوع‌های قراردادهای معین در حقوق مدنی است. در این نوع قرارداد، یک شخص مالی که به آن "عین مرهونه" نیز گفته می‌شود را به عنوان وثیقه و تضمین پرداخت بدهی به مرتهن یا طلبکار (که به داین نیز مشهور است) می‌دهد. به این صورت که مرتهن، در صورتی که عهد خود در خصوص پرداخت بدهی راهن رعایت نشود، حق دارد از مالی که مورد رهن قرار گرفته است، طلب خود را وصول کند. این مال باید مالی خاص و قابل انتقال (منقول یا غیرمنقول) باشد و در این مورد قید یا ممنوعیت قانونی وجود ندارد.

در طرح "الزام به فک رهن"، یکی از موارد دوم، زمانی رخ می‌دهد که در قرارداد مشارکت در ساخت، ملک به وسیله سازنده به رهن بانک واگذار می‌شود و از آن بیرون نمی‌یابد. برای تنظیم سند رسمی، مالکین نیاز به ارائه گواهی توقیف و عدم رهن بودن ملک دارند. اگر ملک هنوز به رهن بانک منتقل نشده باشد، سازنده نمی‌تواند این عمل را انجام دهد. به همین دلیل، مسئله الزام به فک رهن توسط مالک یا مالکین علیه سازنده مطرح می‌شود.

سومین موقعیتی که ممکن است دعوای "الزام به فک رهن" با ثبت دادخواست مطرح شود، زمانی است که فردی تصمیم می‌گیرد ملکی را که در رهن بانک یا شخص دیگری قرار دارد، به فروش برساند و تعهد می‌دهد که تا یک تاریخ مشخص به طور کامل از رهن خارج کند. اما اگر این تعهد را اجرا نکند، خریدار حق قرار داد "الزام به فک رهن" را دارا می‌شود و با ثبت دادخواست خود، اقدام لازم را در این زمینه انجام می‌دهد.

شرایط طرح دعوای الزام به فک رهن ملک

برای تحقق اقدامات حقوقی برای اجبار به آزاد سازی ملک وثیقه‌شده، باید شرایط طرح این ادعا موجود باشد؛ در غیر این صورت، ادعا مذکور نتیجه‌بخش نخواهد بود. در این قسمت از مقاله، قصد داریم دربارهٔ شرایط طرح اقدامات حقوقی برای اجبار به آزادسازی ملک وثیقه‌شده در سه حالت که ملک به‌عنوان وثیقه داده شده است و هنوز آزاد نشده، بحث کنیم. به شرح زیر:

وثیقه و پرداخت MORTGAGE: هنگامی که یک فرد برای یک راهن، دین یا وامی قرارداد می‌بندد، می‌تواند ملک خود را به عنوان وثیقه به صورت مؤقت به مرتهن تسلیم کند. در صورتی که متعهد شخص، در موعد تعیین شده به مرتهن پرداخت را انجام دهد، وثیقه به او برگردانده می‌شود.

مرتیض، می‌بایست به وجود راهن، با احتیاط و بی‌هوسی از بازپرداخت بدهی خود مداری نماید، زیرا رهن ملکی که مورد گروگان قرار گرفته است، به صورت کاملاً متصرف شده است.

راهن باید برخورداری از ویژگی‌های زیر را داشته باشد تا اهلیت قانونی لازم برای طرح دعوای الزام به فکرهن ملک را داشته باشد: عقل، بلوغ و رشید بودن.

در حقیقت، برای ارائه دعوای الزام به فک رهن ملک به راهن، نیاز است تا مدارک مورد نیاز را در اختیار داشته باشد.

سازنده، ملک را در رهن بانک قرار داده است.

سازنده، بهتر است از خروج ملک به علت وجود رهن بانکی، خودداری نماید.

مالکان باید یک قرارداد ساخت را منعقد کرده و باید شرعاً واجد صلاحیت بودن موضوع قرارداد را تضمین کنند.

خریدار، از قرارداد خرید ملک رهنی با فروشنده بهره‌مند است. این قرارداد باید دارای موضوع معین و مشروعیتی صحیح باشد.

برخی از فروشندگان، از رعایت تعهدات قراردادی خود در خصوص معامله مسکن، غافل می‌شوند و اقدامات وعده‌شده را به تأخیر می‌اندازند. اما در این حالت، فروشنده باید به موعد مقرر در قرارداد، به رعایت تعهد خود در خصوص رهن ملک بپردازد و در هر صورت از عملکرد خود احیاناً دوری نکند.

در هر سه حالت، فردی که می‌خواهد دعوای الزام به فک رهن را مطرح کند باید اهلیت قانونی لازم را داشته باشد. پس از بررسی شرایط طرح دعوای الزام به فک رهن ملک، در ادامه مقاله ما به بررسی مراحل و نحوه طرح این دعوا می‌پردازیم. افرادی که می‌خواهند دعوای الزام به فک رهن را مطرح کنند، باید مراحل زیر را طی کنند.

نحوه و مراحل طرح دعوای الزام به فک رهن ملک

پس از بحث درباره وضعیت "الزام به فک رهن ملک"، حال نوبت به توضیح مراحل و روش طرح این دعوا می‌رسد. طبق قانون آیین دادرسی مدنی که روند رسیدگی و طرح دعاوی حقوقی را تعیین کرده است، روش طرح دعوای "الزام به فک رهن ملک" به صورت زیر است:

خواهان می خواهد یک درخواست رسمی برای حل اختلاف بین خود و شخص دیگری در مورد اجبار به گذاشتن رهن ملک تنظیم کند. او نمونه هایی از درخواست های قبلی را بررسی کرده است و می خواهد یک نسخه از درخواست خود را در قالب یک سی دی یا فایل ورد در دسترس داشته باشد.

پس از تدوین و آماده سازی درخواست حقوقی خود، می‌توانید با استفاده از نمونه‌های درخواست موجود یا با مشاوره یک وکیل متخصص، برای ثبت و ارسال آن به دادگاه، به نزدیک‌ترین دفتر خدمات الکترونیک قضایی در محل سکونت خود مراجعه کنید. توصیه می‌شود قبل از اقدام، نتیجه مشاوره حقوقی و تاثیر آن بر موضوع دعوا را به دقت بسنجید.

پس از دریافت اعلامیه ایجاد جلسه رسیدگی در خصوص تاریخ و زمان برگزاری جلسه بررسی ادعاهای مربوط به تعهد به قرض دادن ملک، در زمان مقرر، در جلسه حاضر شده و اثباتات قوی خود را که بر این گفته است که ملک متعهد شده مورد تضمین بوده و همچنین اثباتات قوی در مورد بازپرداخت بدهی یا وام را به دادگاه ارائه کند.

مدارک لازم برای طرح دعوای الزام به فک رهن ملک

طرح یک دعوا، نیازمند ارائه مدارک لازم درباره آن دعواست. همچنین، طرح یک دعوای مربوط به فک رهن ملک نیز همینگونه است و خواهان دعوا باید برای طرح آن و رسیدن به نتیجه مطلوب، مدارک لازم را داشته باشد. این مدارک می‌توانند شامل موارد زیر باشند: - مدارک هویتی شامل کارت ملی یا شناسنامه - مدارک مالی نظیر سوابق بانکی و استادانه‌های مالی - مدارک مربوط به ملک مورد نظر مثل سند مالکیت یا قرارداد رهن - مدارک دارایی‌ها و مسئولیت‌های مربوط به دعوا مانند قراردادها، شواهد و تعهدات استفاده از برچسب‌های HTML (مانند `` و ``) در متن باعث تاکید و تأکید بیشتر بر روی کلمات مورد نظر می‌شود.