دعاوی مالی و غیر مالی

یکی از تقسیم‌بندی‌های مهم در دادرسی مدنی، تفکیک دعاوی به دعاوی مالی و غیرمالی است.
دعاوی مالی به دعاوایی گفته می‌شود که مربوط به مسائل مالی و مادی است و در مقابل دعاوی غیرمالی که به مسائل غیرمالی اشاره دارد.
این تقسیم‌بندی در قانون آیین دادرسی مدنی نیز ذکر شده است.
در این مقاله، قصد داریم به بررسی دقیق‌تر دعاوی مالی و غیرمالی و همچنین تفاوت بین آن‌ها بپردازیم.
بنابراین، ارائه تعاریف و مفاهیم مربوط به این دو نوع دعوا از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
در این راستا، بایستی توجه داشت که دعوای مالی به دعوایی گفته می‌شود که در آن مسائل مالی و مادی اصلی مورد بحث و تبادل نظر قرار می‌گیرند.
از طرفی، دعوای غیرمالی به همان دعوایی اشاره دارد که در آن بررسی موضوعاتی عمدتاً غیرمالی در جریان است.
دعاوی مالی می‌توانند شامل موضوعاتی مانند خسارت‌ها، قراردادها، امور تجاری، امور مالیاتی و .
.
.
باشند و در بسیاری از موارد، به صورت دقیق، شفاف و محاسبه‌پذیر قابل بررسی هستند.
از طرفی، دعاوی غیرمالی شامل مسائلی مانند ارث، طلاق، حقوق کودکان و .
.
.
است که ابعاد غیرمالی و انسانی بیشتری دارند.
با بررسی این دو نوع دعوا می‌توان به تفاوت‌های واضح وجود دارد.
دعاوی مالی، بیشتر مبتنی بر اطلاعات و مدارک مالی هستند و معمولاً نیاز به محاسبات و شواهد مالی دقیق دارند.
از طرفی، دعاوی غیرمالی معمولاً بر اساس ادعاها و شواهد غیرمادی قابل بررسی هستند.
دعاوی مالی و غیرمالی هر کدام ویژگی‌ها و مراحل خود را دارند و برای بررسی هرکدام نیاز به شیوه‌نامه‌ها و آئین‌نامه‌های خاصی دارند.
بنابراین، برای اطلاعات دقیق‌تر در این زمینه، لازم است قوانین و مقررات مربوطه را مطالعه و رعایت کرد.
برای خلاصه‌بخشی کلام، تفکیک دعوا به دعاوی مالی و غیرمالی در دادرسی مدنی امری مهم و حیاتی است و بررسی دقیق این دو نوع دعوا و تفاوت بین آن‌ها درک بهتری از فرآیند قضایی و صدور حکم در دادگاه را به همراه خواهد داشت.
به‌طور کلی، دعاوی مالی معمولاً با مسائل مالی و مادی در ارتباط هستند، در حالی‌که دعاوی غیرمالی معمولاً ضمن امور غیرمالی، ابعاد انسانی و حقوقی بیشتری را پوشش می‌دهند.

دعاوی مالی

برای تمیز بخشیدن به دعاوی مالی و غیرمالی، ابتدا باید از حقوق مالی و غیرمالی جداگانه گفت کرد.
حقوق مالی حقوقی هستند که مستقیماً به صاحب آن مزایا مالی بخشیده و قابل تبدیل به پول هستند؛ مانند حقوق مالکیت یک خانه که به طور مستقیم برای صاحب آن ارزش مالی دارد.
برخی از حقوق مالی شامل حقوق مالکیت، حقوق فسخ قراردادهای مالی و حق شفعه است.
بنابراین، زمانی که دعوایی مالی باشد، آن دعوا نیز به عنوان دعوایی مالی شناخته می‌شود.
به عنوان مثال، دعوای مطالبه اجرت المثل، دعوای مطالبه وجه چک، دعوای مطالبه سهم الارث، دعوای مطالبه مهریه و غیره، که همگی در صورت ثابت شدن حق، منجر به کسب مال یا منفعت مالی می‌شوند.

دعاوی غیر مالی

به این ترتیب، اگر حقی که در دعوا مطرح شده باشد، از دسته‌ی حقوق غیر مالی باشد، طبیعتاً دعوا نیز غیر مالی خواهد بود.
به عنوان مثال، ازدواج، نسب، ولایت، طلاق، وکالت و غیره.
اما نکته مهمی که در این رابطه وجود دارد، این است که طبق قانون آیین دادرسی مدنی، دعاوی غیر مالی به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند؛ دعاوی غیر مالی ذاتی و دعاوی غیر مالی اعتباری.
دعاوی غیر مالی ذاتی به دعاوی اطلاق می‌شود که حق مورد ادعا از دسته‌ی حقوق غیر مالی باشد، مانند حق طلاق یا حق ازدواج.
اما دعاوی غیر مالی اعتباری به دعاوی اطلاق می‌شود که در جوانبی اقتصادی همراه با موضوعات مالی نیز باشند؛ اما قانونگذار به دلایلی آن‌ها را در حیطه‌ی دعاوی غیر مالی قرار داده است.
به عنوان مثال، دعوای مزاحمت، دعوای ممانعت از حق و تصرف عدوانی در مال‌های غیرقابل نقل.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی دعاوی غیر مالی ذاتی و دعاوی غیر مالی اعتباری، می‌توانید بر روی لینک‌های مربوطه کلیک کنید.

تفاوت دعاوی مالی و دعاوی غیر مالی

همانطور که ذکر شد، دعاوی مالی و غیر مالی تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
تمایز بین دعاوی مالی و غیر مالی به این دلیل حائز اهمیت است که بودن یک دعوا در حوزه مالی یا غیر مالی، پیامدهایی را به همراه دارد.
از جمله اینکه بودن یا نبودن عنصر مالی در دعوا، موضوع تجدیدنظر و فرجام دادن از رأی را مشخص می کند.
هزینه دادرسی در دعاوی مالی و غیر مالی نیز با یکدیگر متفاوت است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص تفاوت دعاوی مالی و غیر مالی، می توانید اینجا را کلیک کنید.