دریافت اجرت المثل بعد از فوت مادر

اصل حیاتی در روابط خانوادگی، همکاری و تعامل مشترک است، به ویژه در رابطه زن و شوهر.
بی‌تردید، قانون مدنی حقوق و تکالیف اساسی زوجین را تعیین می‌کند، از جمله تکالیف آن‌ها، تمکین زن از شوهر است.
با این حال، تمکین از شوهر به معنای خاصی بوده و شامل انجام وظایفی مثل نظافت، آشپزی و مراقبت از خانه نیست.
بنابراین، اگر زن زیر شرایطی این وظایف را انجام دهد، می‌تواند اجرت قبول کند و به آن حق مالی دست یابد.
این موضوع با عنوان "اجرت المثل ایام زناشویی" شناخته می‌شود.

«گرفتن اجرت المثل در زندگی زناشویی، در شرایطی قابل انجام است که زن طبق دستورهای شوهر، کارهایی را انجام دهد که به لحاظ حقوقی و شرعی مجبور به آن نیست و البته، به منظور کوتاهی نیت نیز این کارها را انجام نداده باشد.
در این صورت، حق دارد از شوهر اجرت دریافت کند.
اما گاهی او درگذشته و موضوعی که پیش می‌آید، این است که آیا بعد از مرگ همسر، امکان مطالبه اجرت المثل وجود دارد؟ از آن‌روی که این سؤال به‌طور معمول توسط فرزندان مادر درگذشته مطرح می‌شود، می‌توان سؤال را به صورت زیر نیز مطرح کرد: چه حکمی برای دریافت اجرت المثل بعد از درگذشت مادر وجود دارد؟»

به‌مناسبتی‌های همانند این، در این مقاله برای پاسخ‌گویی به سوالات مطرح شده، ابتدا به مورد زیر توجه می‌کنیم:آیا پس از درگذشت مادر، می‌توان اجرت المثل را دریافت کرد؟ اگر پاسخ مثبت است، سپس به این سؤالات می‌پردازیم:کدام افراد مستحق دریافت اجرت المثل پس از درگذشت مادر هستند؟روش تعیین میزان اجرت المثل پس از درگذشت مادر چگونه است؟مقدار اجرت المثل پس از درگذشت مادر چقدر است؟

آیا اجرت المثل بعد از فوت مادر قابل دریافت است

قبل از پاسخگویی به این پرسش که آیا پس از درگذشت مادر، اجرت المثل قابل دریافت است یا خیر، لازم است قوانین مربوط به اجرت المثل شوهر را مورد بررسی قرار دهیم.
براساس تبصره‌ای از ماده ۳۳۶ قانون مدنی، در صورتی که همسر کارهایی را انجام دهد که به عهده او نبوده و به صورت عرفاً برای آن‌ها به اجرت المثل می‌پردازد و اثبات شود که او این کارها را بدون قصد تبرع و بر اساس دستور شوهر انجام داده است، دادگاه می‌تواند مبلغ اجرت المثل‌ها را محاسبه کرده و حکم پرداخت آن را صادر کند.

براساس این ماده، برای دریافت اجرت المثل، شرایط مهمی برای دادگاه باید فراهم باشد تا بتوان اجرت المثل ایام زوجیت را دریافت کرد.
این شرایط شامل اموری می‌شود مانند آنکه زن به خواست و دستور شوهر کارهایی را که وظیفه شرعی و قانونی وی نیست (مثل آشپزی و خانه داری و .
.
.
) انجام داده باشد و برای انجام آنها قصد تبرع یا نیکوکاری نداشته باشد تا بتواند اجرت کارهای انجام شده را مطالبه کند.

همان‌طوری که می‌بینید، در این قانون، محدودیتی وجود ندارد که دریافت اجرت المثل را به زمان حیات زوج یا زوجه محدود کند.
به همین دلیل، اجازه داریم تا اجرت المثل زن بعد از مرگ شوهر را درخواست کنیم.
این قانون مربوط به اجرت المثل زن فوت شده نیز صدق می‌کند؛ به این معنی که اگر زنی درگذشته باشد، همچنان این حق قانونی برای مطالبه اجرت المثل وجود دارد و به وراثت او انتقال می‌یابد.

به همین دلیل، با وجود دشواری‌های قانونی و قضایی دریافت اجرت المثل مادر پس از فوت، در قوانین هیچ ممنوعیتی برای دریافت اجرت المثل زن فوت شده وجود ندارد.
دشواری دریافت اجرت المثل پس از فوت مادر از این روست که برای مطالبه اجرت المثل، باید سه شرط مربوطه از طرف دادگاه تأیید شود تا دادگاه حکم دریافت اجرت المثل زن را صادر کند.
اما اگر زن فوت کرده باشد، به دلیل عدم حضور او در دادگاه و عدم امکان اثبات اتفاقات بدستور شوهر و عدم صدق آن، صدور حکم دریافت اجرت المثل برای قاضی بسیار دشوار خواهد بود.

اجرت المثل بعد از فوت مادر به چه کسانی می رسد

در این قسمت، قصد داریم به بررسی این موضوع پرداخته شود که به چه افرادی بعد از درگذشت مادر اجرت المثل تعلق می‌گیرد.
همانطور که می‌دانیم، پس از مرگ فرد، تمامی اموال و امتیازات مالی او به ورثگان وی منتقل می‌شود و ورثگان قادر خواهند بود از این اموال و امتیازات مالی استفاده کرده و آن را بر اساس قوانین میراث تقسیم کنند.
به عنوان مثال، در یک مقاله با عنوان "آیا مهریه زن بعد از فوت ساقط می‌شود" توضیح داده شده است که مهریه حق زن است و حتی در صورت فوت وی، ورثگان فوت شده زن، از جمله پدر و مادر یا فرزندان، می‌توانند از شوهرشان به مهریه خود دست یابند.

اجرت المثل بعد از درگذشت مادر به شکلی مشابه است؛ به عبارت دیگر، ورثه زن، از جمله فرزندان، می‌توانند از سوی مادر، اجرت المثل را دریافت کنند.
حتی در مواردی که زن درگذشته و پدر و مادر همچنان زنده باشند، آنها نیز می‌توانند در کنار مهریه و نفقه معوقه، اجرت المثل دختر فوت شده را مطالبه کنند.
بنابراین، همانطور که مشاهده می‌شود، اجرت المثل بعد از مرگ زن به ورثه‌اش تعلق می‌گیرد، که این ورثه در اصل شامل فرزندان و والدین زن است و آنها است که علیه شوهر زن یا پدرشان ادعا می‌کنند تا اجرت المثل زن فوت شده را مطالبه کنند.

البته، در صورتی که پدر و مادر زن درگذشت کنند و او فرزندی نداشته باشد، یا در صورتی که فرزندان وی قبل از او فوت کرده باشند، اجرت المثل زن بعد از درگذشت به سایر ورثه‌داران ارث می‌رسد که می‌توانند از ترکه زن فوت شده استفاده کنند.
به عنوان مثال، خواهر یا برادر زن فوت شده.

نحوه تعیین اجرت المثل بعد از فوت مادر

در ابتدا این پرسش مطرح شده است که آیا پس از فوت مادر، آیا اجرت المثل پرداخت می‌شود؟ و همچنین، اجرت المثل پس از فوت مادر به کدام افرادی تعلق می‌گیرد؟ اما حال سوالی مطرح می‌شود که چگونه محاسبه اجرت المثل پس از وفات مادر انجام می‌گیرد؟ در این قسمت، می‌خواهیم روش صدور حکم پرداخت اجرت المثل پس از فوت مادر را توضیح دهیم و شرایط قانونی آن را بررسی نماییم.

به طور کلی، تعیین اجرت المثل پس از فوت مادر یک موضوع حقوقی است که برای مطالبه آن نیاز به اقدامات قانونی دارد.
افراد وراثت قانونی، شامل فرزندان و یا والدین فوت شده، می‌توانند در دادگاه درخواستی برای مطالبه اجرت المثل در برابر شوهر/همسر فوت شده تقدیم کنند.
این درخواست به صورت یک دادخواست ارائه می‌شود که ورثه‌ها می‌توانند به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنند و با ارائه مدارک لازم دادخواست خود را ثبت کنند.
در این راستا، استفاده از تگ‌های HTML نظیر و امکان آمریکا دادن تاکید و تاشدنویسی لازم را در متن فراهم می‌کند.

در چنین حالتی، قاضی باید شرایط قانونی موردنیاز برای پرداخت "اجرت المثل به زن" که در قانون ذکر شده را بررسی کند.
این شرایط را ما قبلاً به طور مختصر توضیح داده‌ایم.
لازم به ذکر است که پرداخت "اجرت المثل" بعد از درگذشت مادر، محدود به عقد دائم نیست؛ به بیان دیگر، اگر مادر با عقد موقت به یک شخص مرد درآمده و سپس درگذشت کرده باشد، همچنان امکان دریافت این اجرت مثل وجود دارد.

میزان اجرت المثل بعد از فوت مادر

در بخش‌های گذشته، به طور کلی درباره روش تعیین اجرت المثل پس از فوت مادر صحبت کرده‌ایم.
اما یک نکته مهم وجود دارد که مربوط به نحوه محاسبه اجرت المثل زن است.
به همین دلیل در این بخش، قصد داریم بررسی کنیم که میزان اجرت المثل بعد از فوت مادر چه مقدار است و چه مبلغی برای اجرت المثل مادر فوت شده تعیین می‌شود؟

بطور کلی، باید اشاره کرد که تعیین اجرت المثل بعد از درگذشت مادر، وظیفه دادگاه خانواده است.
معمولاً در جلسه دادگاه، اگر قاضی شرایط دریافت اجرت المثل زن فوت شده را تایید کرده و تمایل به صدور حکم پرداخت آن داشته باشد، قرار کارشناسی برای تعیین مقدار و میزان اجرت المثل زن نیز صادر می‌شود.
قرار کارشناسی یعنی قاضی به یک کارشناس دادگستری این موظفی را داده است تا به جای وی مبلغ و میزان اجرت المثل زن فوت شده را محاسبه نماید.

کارشناسان دادگاه با توجه به شرایط و وضعیت هر پرونده، شخصیت حقوقی ضحیت را بررسی کرده و اجرت المثل را برای کسانی که در زندگی مشترک با فرد فوت شده بودند، تعیین می‌کنند.
این تعیین مبتنی بر عوامل گوناگونی است مانند مدت زمان زندگی مشترک، میزان مسئولیت‌ها و وظایف مادر فوت شده طی این دوران، تأثیرات مثبت و پیشرانه‌ای که در بهبود وضعیت خانواده داشته است، سطح تحصیلات و آموزش، جایگاه خانوادگی و حتی رسوم و عادات منطقه.
‌ اجرت المثل زن فوت شده بر اساس هر سال محاسبه و تعیین می‌شود، و به این ترتیب به خانواده‌اش پرداخت می‌شود.

در مرحله بعد، میتوانیم مبلغ نهایی اجرت المثل زن فوت شده را با ضرب میزان اجرت المثل مادر فوت شده در تعداد سال‌های زندگی مشترک، به دست آوریم.
به عنوان مثال، اگر اجرت المثل مادر فوت شده برای هر سال یک میلیون تومان باشد و طول زندگی مشترک نیز 50 سال باشد، میزان اجرت المثل بعد از فوت مادر، به مبلغ 50 میلیون تومان خواهد رسید.