دادگاه صالح رسیدگی به دعاوی اموال غیر منقول

در قانون آیین دادرسی مدنی و قانون آیین دادرسی کیفری، تعیین صلاحیت دادگاه ها برای بررسی موضوعات مختلف، از جمله دعاوی مربوط به اموال غیر منقول، توسط ماده های این قوانین صورت می‌گیرد.
این مقررات شامل صلاحیت ذاتی و صلاحیت محلی دادگاه ها می‌شود.
بنابراین برای ایفای صلاحیت در این نوع دعاوی، لازم است به ماده های قانونی مربوطه مراجعه شود.

با توجه به این توضیح که قانونگذار، با وجود این که درباره مسائل حقوقی، دادگاه محل اقامت خوانده را صالح برای رسیدگی دانسته، درباره دعاوی مربوط به مال غیرمنقول استثنا قائل شده است.
از این رو باید دادگاهی را صالح برای رسیدگی به این دعاوی، غیر از دادگاه محل اقامت خوانده در نظر گرفت و بنابراین آشنایی با قواعد صلاحیت دادگاه در مورد اموال غیرمنقول در ارائه دعوا مربوط به این اموال، ضروری است.

در این مقاله، به بررسی مکان صالح برای رسیدگی به اموال غیر منقول می‌پردازیم.
همچنین، دادگاهی که مسئولیت رسیدگی به دعاوی مال غیر منقول را برعهده دارد، را بررسی می‌کنیم.
به علاوه، توضیح می‌دهیم که دعاوی غیر منقول تحت قانون کدام نهاد قابل ارجاع است.

دادگاه صالح رسیدگی به دعاوی اموال غیر منقول

قبل از اینکه به بررسی دعاوی مرتبط با اموال غیر منقول و صلاحیت دادگاه در این زمینه بپردازیم، لازم است انواع دعاوی مربوط به اموال غیر منقول را بررسی کنیم.
اموال غیر منقول به مالی اشاره دارد که قابل نقل و انتقال نیستند مانند زمین، خانه، وسایل دارایی، و .
.
.
صلاحیت دادگاه در رسیدگی به این دعاوی بر اساس ماده 12 قانون آیین دادرسی مدنی تعیین می‌شود.
این ماده به ترتیب به دعاوی مربوط به اموال غیر منقول و صلاحیت دادگاه در این زمینه اشاره می‌کند.

صدر ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی، تعیین می‌کند: «در دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول، از جمله دعاوی مالکیت، مزاحمت، ممانعت از حق و تصرف عدوانی،.
.
.
» استفاده می‌شود.
پس طبق این ماده، در دعاوی مربوط به مال‌های غیرمنقول، می‌توان به دعاوی مانند دعوای مالکیت یک ملک، دعوای مزاحمت دیگری برروی یک مال غیرمنقول، دعوای ممانعت از حق و دعوای تصرف عدوانی درباره اموالی مانند زمین و خانه اشاره کرد.

پس از اشاره به انواع "دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول"، ماده 12 قانون آیین دادرسی مدنی، تعیین می‌کند: "دعاوی مرتبط با اموال غیرمنقول، و سایر حقوق مرتبط به آن، باید در دادگاهی که املاک غیرمنقول در ناحیه آن واقع شده‌اند، پیگیری شود، حتی اگر خوانده در آن ناحیه سکونت نداشته باشد.
"

اصل کلی وجود دارد که در آیین دادرسی مدنی باید دعوا در محل اقامت خوانده اقامه شود.
اما وقتی نکاتی مرتبط با دادگاه صالح در اموال غیر منقول در بحث وارد می‌شود، قوانین کاملاً متفاوت است.
در این حالت، خواهان حق دعوا، برای ثابت کردن ادعاهای خود، باید به یک دادگاه خاص مراجعه کند که متعلق به حوزه مال غیر منقول مذکور باشد.

به عنوان یک مثال، کسی که در شهر اصفهان زندگی می‌کند، دعوایی دارد و شخصی که در شیراز ساکن است، این دعوا را مورد بررسی قرار می‌دهد.
اما برای رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی در یک ملک در شهر اهواز، پرونده دعوای مدعی در دادگاه اهواز که محل قوانین ملکی است و مسئولیت رسیدگی به آن را دارد، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مقررات قانون، دو نوع صلاحیت را برای دادگاه‌ها در رسیدگی به دعاوی در نظر می‌گیرد.

یکی از عوامل مهم در صلاحیت دادگاه‌ها، صلاحیت ذاتی آنهاست.
صلاحیت ذاتی به معنای توانایی دادگاه برای بررسی و رسیدگی به موضوعات مختلف است، به طور مثال، دادگاه کیفری صلاحیتی برای تصمیم‌گیری درباره مسائل حضانت فرزند ندارد که این وظیفه به دادگاه خانواده تعلق دارد.
همچنین، در مورد مسائل مالی غیرمنقول، در صورتی که موضوع مورد بحث دارای جنبه کیفری باشد، دادگاه کیفری و در صورتی که مسئله به شأن حقوقی باشد، دادگاه عمومی حقوقی ذی‌صلاحیت است.

مقصود از صلاحیت محلی در دادگاه، صلاحیت جغرافیایی مربوط به مکان و قلمرو است.
این در حقوق کیفری، همچون جرایم مرتبط با مال غیر قابل حمل، به این معناست که دادگاهی که در منطقه وقوع جرم قرار دارد، صلاحیت برای بررسی این پرونده را دارد.
اما در مسائل حقوقی مرتبط با مال غیر منقول، دادگاه صلاحیت خود را از دادگاه وقوع این نوع مال گرفته و این دادگاه می‌تواند پرونده را مورد بررسی قرار دهد.

دعاوی مربوط به اموال غیر منقول در چه دادگاهی اقامه می شود

یکی از سؤالات معروف مرتبط با دعاوی مربوط به اموال غیر منقول، این است که این نوع دعاوی در کدام دادگاه برگزار می شود؟ در اینجا، با بررسی قوانین مرتبط، قصد داریم به این سؤال پاسخ دهیم.

در ابتدا، باید اشاره کنیم که دعاوی مربوط به مال غیر منقول، به دو دسته حقوقی و کیفری تقسیم می‌شوند.
بنابراین، صلاحیت دادگاه برای رسیدگی به این دعاوی نیز متفاوت است.
طبق قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری، محل اقامه دعوا درباره مال غیر منقول به وابستگی به نوع حقوقی یا کیفری بودن دعوا تعیین می‌شود.

در دادگاه عمومی حقوقی، دعاوی حقوقی مربوط به مال غیر منقول، مانند دعاوی خلع ید، تصرف، اجرت المثل و مناظره، پیگیری می‌شوند.
این دادگاه مجاز است دعاوی حقوقی مربوط به مال غیر منقول را بررسی کند و تصمیم‌گیری کند.

دعاوی کیفری مرتبط با مال غیر منقول، مانند تصرف عدوانی، انتقال و فروش مال غیر و غیره، در ابتدا در دادسرا مورد بررسی قرار می‌گیرند.
در صورت صدور قرار جلب و خواسته کیفری، این دعاوی به دادگاه کیفری منتقل می‌شوند تا برای رسیدگی و صدور حکم بهتر، دادگاه کیفری دوم مراجعه کند.

دعوای غیر منقول از جهت صلاحیت دادگاه تابع کدام قانون است

ارتباط نزاعات غیر قابل انتقال با صلاحیت قضایی کدام قانون مرتبط است؟ باید توجه داشت که باید بین نزاعات حقوقی مربوط به دارایی های غیر قابل انتقال و نزاعات جزایی مربوط به دارایی های غیر قابل انتقال تفکیک شود.
زیرا قانونی که شکایت به نزاع مربوطه، تابع آن می باشد، بسته به ماهیت حقوقی یا جزایی شدن نزاع مربوطه، متفاوت است.

در زمینه آیین و رسیدگی به مراسمات، دعاوی قانونی مربوط به ممتلکات غیرقابل حرکت تابع قانون آیین دادرسی مدنی هستند و در استناد به قوانین حقوقی، قانونگذار در رسیدگی فعلی، با توجه به قانون مدنی و سایر قوانین مربوطه، صدور رای صورت خواهد پذیرفت.