خلاصه مقاله
مقدار حق ثبت مهریه برای مهریه های با ارزش 100 تا 200 سکه، 2% تعیین می شود.
برای مهریه های بیشتر از 200 سکه، 15% به عنوان حق ثبت دریافت می شود.
قبل از اصلاح قانون مهریه، مفهومی که در حقوق کشور ما وجود نداشت و با طرح مذکور شکل گرفت.
موضوع مهمی که در طلاق ها در چند سال اخیر مطرح بود، مهم بودن مهریه و گرفتاری مردان به دلیل ناتوانی مالی در پرداخت آن است.
مؤیدان طرح اعتقاد دارند که با تعیین حق ثبت، می توان جلوی پرداخت مهریه های سنگین و ثبت آنها در دفاتر ازواج را گرفت و از این طریق می توان تعداد زیادی از افرادی که به خاطر عدم پرداخت مهریه، به حبس محکوم می شوند، کاهش داد.
در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و مهریه، میزان حق ثبت مهریه در سال 1402 مشخص و تعیین شده است.
حق ثبت مهریه براساس تعداد سکه ها و قیمت آنها محاسبه می شود.
حکمی که در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و مهریه تعیین شده است قابل تغییر است.
مخالفان طرح معتقدند که مهریه تنها یک ابزار استفاده شده توسط زنان است.
دولت تلاش کرده است تا طرحهایی برای حل این مشکل ارائه دهد.
حساب حق ثبت مهریه برای مهریه های با تعداد سکه های بین 14 تا 100 به این شکل است: حق ثبت مهریه = (تعداد سکه ها / 14) * قیمت سکه ها
یکی از مسائلی که در طلاقها در این چند سال اخیر در کشور ما برای ما وجود داشته، مهم بودن مهریه و گرفتار شدن بسیاری از مردان به دلیل ناتوانی مالی در پرداخت آن است که این موضوع، یکی از علل افزایش جمعیت زندانیان در کشورمان در این سالها میباشد.
برای حل این مشکل، دولت تلاش کرده است تا طرحهایی برای حل آن ارائه دهد.
یکی از طرحهای مهم، طرح اصلاح قانون اجرای محکومیتهای مالی و مهریه است.
طبق این طرح، زوجین موظف هستند تا برای ثبت مهریه، مبالغی را به عنوان حق ثبت مهریه پرداخت کنند.
این مبالغ ممکن است بسیار بالا باشند، بنابراین قبل از توافق در مورد مهریه و مراجعه به دفتر ازدواج، زوجین باید این موضوع را مورد توجه قرار دهند.
در این مقاله به بررسی چند قضیه مهم درباره مهریه میپردازیم و تلاش میکنیم تا به سوالاتی که ممکن است در این زمینه پیش بیاید، پاسخ دهیم.
در ابتدا مفهوم "حق ثبت مهریه" را تبیین میکنیم و سپس به توضیح "میزان" و "روش محاسبه هزینه حق ثبت سکه در سال ۱۴۰۲" میپردازیم.
در ادامه، نحوه پرداخت و مسئولیت در خصوص حق ثبت را مورد بررسی قرار میدهیم و در پایان، قوانین جدید درباره حق الثبت مهریه را بررسی میکنیم.
حق ثبت مهریه چیست
این روزها در اخبار، مسأله "حق ثبت مهریه ۱۴۰۲" بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
این مفهوم برای اولین بار در طرح اصلاح قانون اجرای مجازات های مالی و مهریه مطرح شده است.
این طرح در حال حاضر در مجلس شورای اسلامی بررسی می شود.
به منظور پاسخ به این سؤال "مفهوم حق ثبت مهریه چیست؟" نیاز است تا به طرح مربوطه مراجعه کرده و با بهرهگیری از اصول قانونی آن، به این سؤال پاسخ دهیم.
اما قبل از بررسی این طرح، میتوانیم درباره مفهوم "حق الثبت" که یکی از مفاهیم مرتبط با ثبت اسناد در کشورمان است، توضیح دهیم.
مطابق قوانین رسمی دفاتر اسناد، وجوه و حقوقی که توسط دفاتر اسناد از افراد مراجعه کننده دریافت میشود، به چهار دسته تقسیم میشوند.
این حقوق و وجوه به شامل حق الثبت، حق التحریر، مالیات و سایر وجوهی که بر اساس دیگر قوانین توسط دفاتر دریافت میشوند میباشند.
همانطور که دیده میشود، حق الثبت یکی از حقوق و وجوه مهم است که توسط دفاتر اسناد دریافت میشود.
این حق با خود به سه دسته تقسیم میشود: حق الثبت املاک، حق الثبت اسناد و حق الثبت موارد متفرقه دیگر.
حق الثبت اسناد، حقوق و وجوهی است که دفاتر اسناد رسمی به عنوان پرداختی برای تنظیم کنندگان این اسناد دریافت میکنند و میزان آن در قانون تعریف شده است.
بدون شک، قبل از اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و مهریه، مفهومی که در حقوق کشور ما وجود نداشت، و با عرضه طرح مذکور، خلاف و موافقتهای متعددی نیز شکل گرفت.
مؤيدان طرح که در تلاش برای تصويب آن هستند، اعتقاد دارند که با تعيين حق الثبت، مي توان جلوي پرداخت مهريه هاي سنگين و ثبت آنها در دفاتر ازواج را گرفت و از اين طريق، در طولاني مدت، تعداد زيادي از افرادي که به خاطر عدم پرداخت مهريه، براثر حبس محکوم مي شوند، کاهش يابد.
متقابلاً، یک گروه از مخالفان طرح معتقدند که مهریه تنها یک ابزار استفاده شده توسط زنان در کشور ما برای دریافت حقوق مالی و طلاق است.
از دیدگاه این گروه، حذف اجباری این حق از حقوق مالی شوهر، موقعیت حقوقی زن را به خطر میاندازد.
بر اساس این نظر، ممکن است از دیدگاه حقوقی، وضعیت زن در جامعه آسیب میبیند.
"با توجه به طرح مذکور، زمانی که زوجین قصد ثبت نکاح خود را در دفترچه ازدواج دارند، مبلغی با عنوان حق الثبت مهریه بر اساس مقدار مهریه تعیین شده، از زوج و همسر دریافت میشود.
در بخش بعد، ما به توضیح میزان و نحوه محاسبه هزینه حق ثبت سکه در سال ۱۴۰۲ خواهیم پرداخت.
"
میزان و نحوه محاسبه حق ثبت مهریه در سال ۱۴۰۲
موضوع حق ثبت مهریه یکی از اهم و مهمترین مسائل مرتبط با آن است.
به همین دلیل، درباره اهمیت و جزئیات حق ثبت مهریه، سوالات مهمی مطرح میشود.
ضمناً، یکی از این سوالات عبارت است از اینکه چگونه حق ثبت مهریه محاسبه میشود و چه میزانی است؟
در پاسخ به این سؤال درباره "هزینه ثبت مهریه و روش محاسبه هزینه ثبت سکه در سال ۱۴۰۲"، باید گفت که بر اساس طرحی که قانون اجرای محکومیتهای مالی و "قانون جدید مهریه" را اصلاح کرده است، هزینه ثبت مهریه و روش محاسبه هزینه ثبت سکه مشخص شده است.
این موضوع به شرح زیر است:- مهریه و هزینه ثبت آن، براساس قوانین جدید مهریه و محکومیت مالی تعیین میشود.
- در سال ۱۴۰۲، هزینه ثبت مهریه و روش محاسبه هزینه ثبت سکه تغییر خواهد کرد.
- برای اطلاعات دقیق درباره مقادیر و روش محاسبه، به قوانین مربوطه مراجعه کنید.
تا زمانی که تعداد سکهها کمتر از ۱۴ عدد باشد، حق ثبت به مهریه اضافه نمیشود.
محاسبه حق ثبت مهریه برای مهریههای با تعداد سکههای بین ۱۴ تا ۱۰۰ به این شکل است که چهاردهم قیمت سکهها به عنوان حق ثبت محسوب میشود.
این محاسبه به صورت زیر است:حق ثبت مهریه = (تعداد سکهها / ۱۴) * قیمت سکههابا استفاده از تگ em میتوانیم قسمتهای مهم این متن را مشخص کنیم:محاسبه حق ثبت مهریه برای مهریههای با تعداد سکههای بین ۱۴ تا ۱۰۰ به این شکل است که چهاردهم قیمت سکهها به عنوان حق ثبت محسوب میشود.
مقدار حق ثبت مهریه، برای مهریه هایی با ارزش بین 100 تا 200 سکه، به نسبت 2 درصد تعیین می شود.
"برای مهریههای بیشتر از 200 سکه، میزان 15 درصد از آن به عنوان حق ثبت دریافت میشود.
"
با توجه به اینکه در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و مهریه، میزان حق ثبت مهریه در سال 1402 مشخص و تعیین شده است، فرایند محاسبه حق ثبت مهریه نیز در این طرح توضیح داده شده است.
الگوی محاسبه حق ثبت مهریه به صورت واضح و مشخص طبقهبندی شده است و به کمک فرمول زیر انجام میشود:
برای درک بهتر روش محاسبه هزینهی حق ثبت سکه و مهریه، این مثال را مورد توجه قرار دهید: فرض کنید که در یک توافق بین زوجین، مهریه با ارزش ۴۰۰ سکه تعیین شده است.
طبق طرح ارائه شده، نرخ حق ثبت مهریه برابر با ۱۵ درصد ارزش سکهها است، که با توجه به نرخ فعلی سکه (۱۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان) - که در آینده قابل تغییر است - روش محاسبه هزینه حق ثبت سکه و مهریه در سال ۱۴۰۲ به شرح زیر است:مثال:ارزش سکه در حال حاضر: ۱۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومانمهریه تعیین شده: ۴۰۰ سکهنرخ حق ثبت مهریه: ۱۵ درصدحق ثبت مهریه = (ارزش سکه × نرخ حق ثبت مهریه) × تعداد سکهحق ثبت مهریه = (۱۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان × ۱۵ درصد) × ۴۰۰ سکه
ارزش کل سکهها، به عبارتی حاصل ضرب ۴۰۰ در ۱۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، معادل عدد ۵ میلیارد و ۷۲۰ میلیون تومان است.
از این مبلغ، ۱۵ درصد یعنی ۸۵۸ میلیون تومان برای حق الثبت در نظر گرفته شده است.
بنابراین، نرخ بابت میزان حق الثبت ۴۰۰ سکه مهریه برابر با مبلغ ۸۵۸ میلیون تومان خواهد بود.
نحوه پرداخت حق ثبت مهریه 1402
بر اساس یک طرح بهبود قانون اجرای محکومیتهای مالی و مهریه، افرادی که قصد ازدواج و تعیین مهریه را دارند، اجازه داده میشود قبل از توافق درباره تعیین مهریه و ثبت ازدواج در دفاتر ازدواج، با آگاهی از نرخ و مبلغ مهریه، مبلغ تعیین شده را تا حد توانایی مالی خود، کاهش داده یا خود را برای پرداخت یک حق الثبت سنگین، آماده کنند.
به هر حال، اگر میزان مهریه تعیین شده کمی باشد و هزینه ثبت آن هم کمتر باشد یا به دلیل توان مالی زوج، پرداخت هزینه ثبت برایشان مشکل ایجاد نکند، آنها میتوانند با اطمینان، برای ثبت ازدواج و مهریه در دفتر ازدواج مراجعه کرده و هزینه ثبت مهریه را نیز تسویه کنند.
بنابراین، ممکن است پیش بیاید که چگونه میتوان حق ثبت مهریه را در ادارهٔ ازدواج پرداخت کرد؟ آیا این امکان وجود دارد که این حق الثبت را به صورت آنلاین پرداخت کنیم؟ یا آیا روش پرداخت آن مانند روش پرداخت تعرفه حق التحریر در ادارهٔ اسناد رسمی است؟
چه کسی حق ثبت مهریه را می پردازد؟
در بخش قبل، درباره روش پرداخت حق ثبت مهریه توضیح داده شد و در پاسخ به سوالی که چگونگی پرداخت حق ثبت مهریه به چه صورت است، ذکر شد که در حال حاضر، در صورت تصویب طرح اصلاح قانون اجرای محکومیتهای مالی و مهریه توسط مجلس و منتشر شدن به عنوان قانون جدید مهریه، پرداخت حق ثبت مهریه به همان روش سایر اقسام حق الثبت انجام خواهد شد و از طریق دستگاههای کارتخوان نصب شده در دفاتر اسناد رسمی قابل انجام خواهد بود.
یک موضوع مهم دیگر که دربارهی حق ثبت مهریه بحث میشود، مسئلهٔ مسئولیت پرداخت آن است.
بنابراین، این موضوع مطرح میشود که آیا حق ثبت مهریه به چه کسی واگذار میشود؟
نکتهای که درباره مسئولیت پرداخت حق ثبت مهریه باید توجه کرد، این است که حکمی که در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و مهریه تعیین شده است، با توافق طرفین قابل تغییر است.
به عبارت دیگر، در صورتی که زن و مرد توافق کنند که مسئولیت پرداخت حق ثبت مهریه را به طور کامل بر عهده خود قرار دهند، این توافق به مواجهه با ممنوعیت قانونی نخواهد افتاد.
سوالات پر تکرار
- با اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و مهریه، مفهومی که در حقوق کشور ما وجود نداشت، و با عرضه طرح مذکور، خلاف و موافقتهای متعددی نیز شکل گرفت.
مهریه به عنوان یک مسئله مهم در طلاقها در این چند سال اخیر در کشور ما بر جامعه تأثیرات مختلفی داشته است.
از یک سو، گسترش پرداخت ناکام مهریه موجب گرفتاری بسیاری از مردان در پرداخت این مبلغ شده و این در واقع یکی از علل افزایش جمعیت زندانیان در کشورمان است.
از سوی دیگر، زنان اغلب ملزم به درخواست خواهانی از شوهر خود برای دریافت مهریه شده و بیشک در برخی موارد از این حق خود استفاده میکنند.
طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و مهریه، با تعیین حق ثبت مهریه، تلاش میکند تا دراز مدت، جلوی پرداخت مهریههای سنگین و ثبت آنها در دفاتر ازواج را بگیرد و از این طریق، تعداد زیادی از افرادی که به خاطر عدم پرداخت مهریه، براثر حبس محکوم میشوند، کاهش یابد.
همچنین، این طرح نیز این امکان را فراهم میکند که زن و مرد مسئولیت پرداخت حق ثبت مهریه را بر عهده خود قرار دهند که با توافق طرفین میتوانند قوانین مربوطه را تغییر دهند.
با این تغییرات و اصلاحات، امکان وجود روشهای پرداخت مهریه مبتنی بر فناوری و روشهای آنلاین وجود دارد که این امر میتواند تسهیلات فراوانی را برای مردم به ارمغان آورد.
پس با اصلاحات احتمال قرار دادن روش پرداخت مهریه مانند روش پرداخت تعرفه حق التحریر در ادارهٔ اسناد رسمی نیز وجود دارد.
با توجه به اینکه در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و مهریه، میزان حق ثبت مهریه در سال ۱۴۰۲ مشخص و تعیین شده است، فرایند محاسبه حق ثبت مهریه نیز در این طرح توضیح داده شده است.
این محاسبات به صورت زیر انجام میشود: جهت محاسبه حق ثبت مهریه به فرمول زیر مراجعه نمایید.
همچنین، لازم به ذکر است که مهریه تنها یک ابزار استفاده شده توسط زنان در کشور ما برای دریافت حقوق مالی و طلاق نیست و میتواند برای بهبود وضعیت حقوقی زنان نقش مهمی داشته باشد.
بر اساس این نظر، حذف اجباری این حق از حقوق مالی شوهر، موقعیت حقوقی زن را به خطر میاندازد.
در نهایت، دولت با ارائه طرحهایی برای حل این موضوع تلاش میکند که درعین حال از تعادل و عدالت در توزیع منابع نیز پیروی کند.
نتیجه گیری
با اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و مهریه، مفهومی که در حقوق کشور ما وجود نداشت، و با عرضه طرح مذکور، خلاف و موافقتهای متعددی نیز شکل گرفت.
مهریه به عنوان یک مسئله مهم در طلاقها در این چند سال اخیر در کشور ما بر جامعه تأثیرات مختلفی داشته است.
از یک سو، گسترش پرداخت ناکام مهریه موجب گرفتاری بسیاری از مردان در پرداخت این مبلغ شده و این در واقع یکی از علل افزایش جمعیت زندانیان در کشورمان است.
از سوی دیگر، زنان اغلب ملزم به درخواست خواهانی از شوهر خود برای دریافت مهریه شده و بیشک در برخی موارد از این حق خود استفاده میکنند.
طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و مهریه، با تعیین حق ثبت مهریه، تلاش میکند تا دراز مدت، جلوی پرداخت مهریههای سنگین و ثبت آنها در دفاتر ازواج را بگیرد و از این طریق، تعداد زیادی از افرادی که به خاطر عدم پرداخت مهریه، براثر حبس محکوم میشوند، کاهش یابد.
همچنین، این طرح نیز این امکان را فراهم میکند که زن و مرد مسئولیت پرداخت حق ثبت مهریه را بر عهده خود قرار دهند که با توافق طرفین میتوانند قوانین مربوطه را تغییر دهند.
با این تغییرات و اصلاحات، امکان وجود روشهای پرداخت مهریه مبتنی بر فناوری و روشهای آنلاین وجود دارد که این امر میتواند تسهیلات فراوانی را برای مردم به ارمغان آورد.
پس با اصلاحات احتمال قرار دادن روش پرداخت مهریه مانند روش پرداخت تعرفه حق التحریر در ادارهٔ اسناد رسمی نیز وجود دارد.
با توجه به اینکه در طرح اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و مهریه، میزان حق ثبت مهریه در سال ۱۴۰۲ مشخص و تعیین شده است، فرایند محاسبه حق ثبت مهریه نیز در این طرح توضیح داده شده است.
این محاسبات به صورت زیر انجام میشود: جهت محاسبه حق ثبت مهریه به فرمول زیر مراجعه نمایید.
همچنین، لازم به ذکر است که مهریه تنها یک ابزار استفاده شده توسط زنان در کشور ما برای دریافت حقوق مالی و طلاق نیست و میتواند برای بهبود وضعیت حقوقی زنان نقش مهمی داشته باشد.
بر اساس این نظر، حذف اجباری این حق از حقوق مالی شوهر، موقعیت حقوقی زن را به خطر میاندازد.
در نهایت، دولت با ارائه طرحهایی برای حل این موضوع تلاش میکند که درعین حال از تعادل و عدالت در توزیع منابع نیز پیروی کند.