حضانت دختر بعد از طلاق

حضانت به معنای نگهداری و تربیت فرزندان است و در مواردی رخ می‌دهد که پدر و مادر جدا از یکدیگر زندگی می‌کنند یا طلاق گرفته‌اند.
اما موضوع حضانت فقط مربوط به زمان طلاق نیست؛ زوجین می‌توانند قبل از طلاق، درخواستی درباره حضانت و نگهداری فرزندان خود را به دادگاه ارائه کنند.

با توجه به توضیحاتی که درباره‌ی مفهوم "حضانت" داده شده است، احتمالاً زوجینی که یک فرزند دختر دارند و ازدواج آن‌ها به فسخ رسیده است یا در حال درخواست طلاق هستند، به این سؤال پاسخ می‌دهند که حضانت و مراقبت از کودک به کدام یک از آن‌ها واگذار خواهد شد.
در این مقاله، علاوه بر تعریف "حضانت دختر"، توضیح می‌دهیم که پس از طلاق، مسئولیت حضانت فرزند دختر با کدام طرف است.

حضانت دختر چیست

مطابق ماده 1168 قانون مدنی، نگهداری از فرزند، برای پدر و مادر هم حق و هم تکلیف است و هر دو زوج نمی‌توانند از این وظیفه خودداری کنند، مگر اینکه به طور متفاوتی درباره حضانت فرزند یا فرزندان مشترک خود توافق کرده باشند.

توضیح درباره مفهوم حضانت دختر به این صورت است که حضانت به معنای نگهداری و تربیت کردن فرزند دختری است که پدر و مادر او به هر دلیلی از هم جدا زندگی می کنند یا از هم طلاق گرفته اند.
در این حالت، فردی که حق حضانت دختر را دارد، به عهده دارد نگهداری، تربیت و مراقبت از او باشد.

اگر حضانت به طور صریح و طبق قوانین به یکی از والدین اختصاص یابد، هیچ والدینی که حضانت را بر عهده دارد نمی‌تواند از دیدار فرزند با طرف مقابل که حضانت را بر عهده ندارد، جلوگیری کند.
اگر طبق قوانین، حضانت فرزند در سن مشخصی که قانون تعیین کرده است به یکی از والدین تعلق گیرد، او نمی‌تواند از مراقبت از فرزند خودداری کند، چرا که قانون مسئولیت مراقبت را به عهده او قرار داده است.

مگر این که زوجین درباره حق نگهداری فرزند دختر یا پسرشان توافق کرده باشند که به طور کلی یا برای مدت معینی با همان یکی از آن دو باشد.
هرچند، اگر دادگاه قضاوت کند که توافقات درباره حق نگهداری و نگهداری از دختر یا پسر به نفع او نیست، می‌تواند با انتقال حق نگهداری به شخص دیگری و یا تعیین ناظر، با در نظر گرفتن محدودیتی برای نظارت یا رعایت مصلحت فرزند، علیه توافق زوجین عمل کند.

اگر یکی از والدین از حضانت امتناع کند، طبق ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی، حاکم باید به درخواست دیگری یا تقاضای قیم یا یکی از اقرباء یا مدعی عمومی، نگهداری کودک را به عهده والد دیگر یا قیم که مسئولیت حضانت را به عهده دارد، الزام کند.
اگر الزام قابل انجام یا مؤثر نباشد، حاکم باید هزینه حضانت را به خرج پدر تأمین کند و در صورت فوت پدر، به خرج مادر تأمین کند.

مطابق قانون مدنی، در صورت فوت یکی از والدین، حضانت طفل با والدی که هنوز زنده است خواهد بود؛ حتی اگر والد متوفی فقط پدر بوده باشد و قیمی برای حضانت از او تعیین کرده باشد.
باید توجه کنیم که بحث حضانت مجزا از بحث قیمومت و ولایت فرزند است و پدربزرگ یا قیم، به دلایلی بدون دلیل قابل قبول، نمی‌توانند حضانت فرزند (پسر یا دختر) را از مادر در صورت فوت پدر، بگیرند.

در صورتی که طلاقی بین پدر و مادر رخ داده باشد و براساس قانون، حضانت دختری به والدین تعلق دارد، اما به نظر دادگاه مصلحت کودک را در نظر نمی‌گیرد یا به دلایل اخلاقی قوانین مربوط به حضانت را نمی‌پذیرد، می‌تواند تصمیمی را بر اساس درخواست خویشاوندان نزدیک کودک، یا بر اساس درخواست نماینده او، یا بر اساس درخواست رئیس قوه قضاییه برای حضانت کودک اتخاذ کند.

حضانت دختر بعد از طلاق با چه کسی است

گفته شده است که تنها معنی حضانت بچه مراقبت و تربیت فرزند است، بدون توجه به اینکه آن فرزند دختر یا پسر باشد.
پس از آنکه والدین یکدیگر را طلاق دادند، طبق قانون مدنی و با تغییر در ماده 1169 از قانون مدنی توسط مجلس شورای اسلامی (که با همت و تلاش خانم های نماینده انجام شد) و تأیید نهایی از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام، حضانت فرزند دختر تا سن 7 سالگی به عهده مادر قرار می‌گیرد.
این تغییر در قانون متضمن است که حضانت فرزندان، بچه‌های پسر و دختر، بر عهده مادر قرار می‌گیرد.

بعد از هفت سال، يك دختر جوان كه تا به اين تاريخ توسط مادر خود در تماسي قرار دارد، قانونا براي ٩ سال ديگر بايد به پدر خود واگذار شود.
با توجه به اصلاح قانون،دادگاه با در نظر گرفتن مصلحت كودك و بر اساس صلاح ديده خود ممكن است بعد از هفت سالگي، تصميم بگيرد كه دختر را به پدر واگذار نكند.

بنابراین حضانت دختر تا هفت سالگی بعد از طلاق با مادر است و پس از هفت سالگی تا سن 9 سالگی با پدر خواهد بود مگر این که دادگاه صلاح نداند دختر تحت حضانت پدر قرار بگیرد.
در این صورت یا حضانت بعد از هفت سال هم با مادر خواهد بود یا این که دادگاه با توجه به مصلحت دختر تکلیف نگهداری و حضانت را روشن خواهد کرد.

وقتی یک دختر تحت حضانت و نگهداری از پدر قرار دارد و به سن نه سال تمام می‌رسد، از آن به بعد تصمیم بر انتخاب نگهداری و رعایت مصلحت او بین پدر، مادر و یا شخصی دیگری که دادگاه خانواده صلاح می‌بیند، استوار خواهد بود.
اما اگر زوجین جدا از یکدیگر شوند و در زمان جدایی دختر 8 ساله باشد وقتی که طبق قوانین نگهداری و حضانت، پدر حق دارد او را نگهداری کند، اما مادر مایل نباشد که به دلایل اخلاقی، پدر از او مراقبت کند، باید این موضوع را در زمان تعیین تکلیف حضانت فرزند در مورد جدایی به دادگاه اثبات کند.
به همین ترتیب، در مورد نگهداری از مادر و مخالفت پدر با این امر نیز می‌توان موافقت کرد.