تفسیر مفاد ماده 188 قانون کار

یکی از مقوله‌های بسیار حائز اهمیت در حوزه‌ی حقوق کار مربوط به ارتباط بین کارگران و کارفرمایان، دامنه اعمال قوانین کار و گستره تحت پوشش این قوانین است.
در این زمینه، به رغم اینکه طبق ماده اول قانون کار جمهوری اسلامی ایران، تمامی کارفرمایان، کارگران، کارگاه‌ها، موسسات تولیدی، صنعتی، خدماتی و کشاورزی ملزم به رعایت این قانون هستند، در ماده ۱۸۸ و برخی سایر مواد این قانون، موارد استثناییی ذکر شده است که از دست‌یابی به حقوق کار مستثنا می‌باشند.
بنابراین، ضرورت آشنایی با مشمولان قانون کار نیازمند تفسیر درستی از ماده ۱۸۸ قانون کار می‌باشد که موارد استثنا از شمول این قانون را مورد بررسی قرار داده و جزییات و محتوای این ماده درباره‌ی کارگران مشمول سایر قوانین استخدامی و کارگران کارگاه‌های خانوادگی به صورت دقیق مورد توضیح قرار گیرد.

متن و مفاد ماده 188 قانون کار

یکی از اطلاعات حائز اهمیت در مورد قانون کار، ماده ۱۸۸ این قانون است که در فصل دوازدهم و تحت مقررات متفرقه تدوین شده است.
مواد این ماده که در باب مشاغل استثنا شده از قوانین کار، به دو دسته افراد معاف از قوانین کار تقسیم می شود.
براساس متن ماده ۱۸۸ قانون کار:

این متن نمونه ای است که با استفاده از تگ‌های HTML ایمفسیس و استرانگ نوشته شده است:«اشخاص مورد استفاده قوانین استخدام کشوری یا قوانین و مقررات خاص استخدامی و همچنین کارگران کارگاه‌های خانوادگی که فقط توسط صاحب کار، همسر و خویشاوندان نسبی درجه یک از طبقه اول انجام می‌شود، از مقررات این قانون معاف می‌شوند.
توجه کنید که این ماده از انجام وظایف دیگری که در بخش‌های مختلف به طور خاص به آن اشاره شده است جلوگیری نمی‌کند.
»توجه: ترجیحا در متن از تگ em برای ایمفسیس‌ها و تگ strong برای تاکیدها استفاده کنید.

کارگران مشمول سایر قوانین استخدامی

قسمت اول ماده ۱۸۸ قانون کار به تفصیل در مورد موضوعی صحبت می‌کند که فرداهایی که قوانین استخدامی دیگری برای آنان وجود دارد، از بخش قانون کار مستثنی می‌شوند و مقررات مربوط به قانون کار درباره آنها اعمال نمی‌شود.
به عبارت دیگر، افرادی که درباره رابطه استخدامی خود، قانون خاص دیگری وجود دارد و تکلیف آنها را تعیین کرده است، از شامل قانون کار مستثنی می‌شوند.
به عنوان مثال، در حال حاضر، یک گروه گسترده از کارکنان دولت تحت مقررات مربوط به قانون مدیریت خدمات کشوری است.
طبق این قانون، تمام کارکنان در وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی، موسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی، شرکت‌های دولتی و تمام دستگاه‌هایی که قانون بر آنها اعمال می‌شود، مستثنی از قانون کار هستند.
برای مشاهده سایر شغل‌ها که مستثنی از قانون کار هستند، روی لینک مشاغل مستثنی از شامل قانون کار کلیک کنید.

کارگران کارگاه های خانوادگی

قسمت دوم ماده ۱۸۸ قانون کار توجه به یکی از موارد عدم شمول قانون کار را دارد که در این حالت کارگران مشغول به کار در کارگاه‌های خانوادگی هستند.
به منظور اینکه کارگران مورد نظر مشمول قانون کار قرار نگیرند، کارگاه خانوادگی باید شرایطی را داشته باشد که از جمله شرایط کارگاه‌های خانوادگی، انجام کار در آن توسط صاحب کار و همسر و خویشاوندان نسبی درجه یک از طبقه اول وی باشد.
به عبارت دیگر، اگر اشخاص دیگری به غیر از خویشاوندان نسبی درجه یک از طبقه اول کارفرما نیز در کارگاه خانوادگی مشغول به کار باشند، آن کارگاه همچنان مشمول قانون کار خواهد بود.

علاوه بر این، به موجب < strong > ماده ی ۱۸۸ قانون کار < / strong > ، کارگاه‌های خانوادگی از اعمال < strong > مقررات قانون کار < / strong > معاف هستند.
اما برخی از مواد اساسی مربوط به قانون کار مانند < strong > حفاظت فنی و بهداشت کار < / strong > که برای کارگاه لازم است، نمی‌توان آنها را نادیده گرفت و کارفرمایان کارگاه‌های خانوادگی نیز ملزم به رعایت آنها هستند.
به عنوان نمونه، حفظ بهداشت محیط کار یا امنیت تجهیزات کارگاه، موضوعی نیست که صرفا برای کارگران غیر خویشاوند باشد؛ به همین دلیل کارفرمایان کارگاه‌های خانوادگی نیز ملزم به رعایت این موارد خواهند بود که بازرسی از کارگاه را ضروری می‌سازد.

همچنین، باید ذکر شود که اگر در قانون کار تعیینات دیگری نیز درباره کارگران غیرمشمول قانون کار و یا کارگاه‌های خانوادگی وجود داشته باشد، با استناد به ماده ۱۸۸ قانون کار جمهوری اسلامی ایران نمی‌توان از تعهدات مربوطه معاف شد؛ زیرا که اگر قانونگذار آنان را مورد حکم قرار دهد، کارفرما نیز برای حفظ حقوق کارگران خود مجبور به رعایت آن تعیینات خواهد بود.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تفسیر مفاد ماده 188 قانون کار، در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید.
کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا آماده پاسخگویی به شما هستند و از طریق مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما پیرامون تفسیر مفاد ماده 188 قانون کار پاسخ می‌دهند.