بهای خواسته

در کشور ما، قوانین به دو دسته‌ی مهم تقسیم می‌شوند: قوانین ماهوی و قوانین شکلی.
قوانین ماهوی بر عهده‌ی تعیین اصل دعوا، حکم و عناصر مربوط به مسائل حقوقی و کیفری است، مانند قانون مدنی و قانون مجازات اسلامی.
اما قوانین شکلی به رسیدگی به دعاوی، یا نحوه‌ی ارائه‌ی آن توسط شاکی یا خواهان می‌پردازند؛ نظیر آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری.

یکی از مواردی که در قوانین آیین دادرسی مدنی توصیف شده است، نحوه ثبت دادخواست به همراه مفادی است که باید در آن ذکر گردد.
بین این موارد، تعیین و تحدید بهای خواسته نیز وجود دارد که در دعاوی مالی یا درخواست جبران خسارت اهمیت ویژه‌ای دارد.
این موضوع به نحوه‌ای خاص و واضح تعریف شده است.
بنابراین، آشنایی کامل به این موضوع ضروری است، چراکه تأثیر مستقیمی بر هزینه‌های دادرسی و تعیین دادگاه صالح برای پرونده‌ی مربوطه دارد.

در این مقاله، می‌خواهیم به پرسش "چقدر هزینه‌ی داشته باشیم تا آرزوهایمان را برآورده کنیم" و تفاوت آن با خواسته را بررسی کنیم و نحوه‌ی تعیین هزینه را توضیح دهیم.
همچنین درباره‌ی تأثیر تعیین هزینه‌ی مورد نظر و مهلت تقدیم آن و دلیل تعیین ارزش 21 میلیون تومان برای برخی درخواست‌های حقوقی توضیح می‌دهیم و در پایان، یک نمونه لایحه اعتراض به هزینه‌ی خواسته را ارائه می‌کنیم.

بهای خواسته چیست

یکی از جنبه‌هایی که معمولا در هنگام ثبت یک دادخواست حقوقی با آن سروکار دارند، خواسته‌های مالی مانند مطالبه وجه یا خسارات جبرانی که می توان ارزش اقتصادی آنها را تخمین زد، از جمله نفقه حال یا خسارت ناشی از یک حادثه است.
تعیین و تثبیت ارزش این خواسته و محاسبه هزینه آن، یکی از مسائلی است که در ذهن افراد پیش می‌آید.
در واقع، آنها می‌پرسند که ارزش یک خواسته چیست و چگونه باید آن را محاسبه کرد.

در توصیف سؤالات فوق، باید بیان شود که برای آغاز یک دعوای حقوقی، ضرورت است که دعوا‌کننده یا نماینده قانونی او، درخواست خود را ثبت نموده و قانون‌گذار در قوانین آیین دادرسی مدنی، که جزء قوانین فرمی محسوب می‌شوند، در مورد شرایط ثبت درخواست، قوانینی را تعیین کرده است.

از طریق استفاده از خدمات الکترونیکی قضایی، طبق ماده ۵۱ بند ۳ قانون، شرایط و موارد مربوط به یک دادخواست در هنگام ثبت و ارسال آن به دادگاه، به وسیله دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، به طور دقیق تعیین می‌شود.
در این قانون آمده است که تعیین خواسته و بهای دادخواست ضروری است، مگر آن که تعیین بها ممکن نباشد یا خواسته مالی نباشد.

معنی خواسته به دلیلی است که شخص متقاضی از دادگاه رسیدگی و حکمی درباره آن را می‌خواهد.
معنی خواسته قیمت، ارزش و میزانی است که برخی از خواسته‌ها دارند و متقاضی در نظر دارد با صدور حکم دادگاه، آن را نیز دریافت کند.

تعیین بهای مورد نیاز، به شرطی قابل انجام است که درخواست مربوطه از لحاظ مالی مشخص نباشد، به عنوان مثال در مواردی مانند حضانت یا تعیین هزینه های مربوط به آن.
ماده های ۶۱ تا ۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی می تواند نقش مهمی در امکان یا عدم امکان دوباره بررسی و تعیین میزان هزینه های پرداختی توسط خواسته یا نماینده قانونی او داشته باشد و همچنین تصمیم گیرنده در مورد ارجاع دعوا به شورای حل اختلاف یا دادگاه عمومی حقوقی می باشد.
بنابراین باید در تعیین آن به دقت عمل گردد.

تفاوت خواسته و بهای خواسته

پس از تبیین مفهوم "بهای خواسته"، در این قسمت از مقاله، قصد داریم درباره اختلاف بین "خواسته" و "بهای خواسته" بحث کنیم.
به این دلیل که قانونگذار، در ماده ۵۱ بند ۳ قانون آیین دادرسی مدنی، تثبیت هر دوی این مفاهیم را به عنوان شرایط ضروری در ثبت و تنظیم دادخواست تعیین کرده است.
در نتیجه، این مساله نشان می‌دهد که "خواسته" و "بهای خواسته" دو مفهوم مجزا از یکدیگر هستند.
تفاوت بین "خواسته" و "بهای خواسته" بدین شرح است:

معنای "مقصود از خواسته" به معنای جداگانه‌ای است که توسط خواهان، درخواست رسیدگی و صدور حکم درباره یک موضوع خاص، از طرف یک دادگاه معین و صحیح، وجود دارد.
این درخواست‌ها ممکن است شامل صدور حکم برای حذف حضانت، لغو توافق معاملاتی بی ارزش، صدور حکم درخصوص پرداخت چک با یک مبلغ مشخص، یا انجام تعهد و پرداخت قیمت تجارتی واضح و قطعی باشد.

معنی "بهای خواسته" به ارزشی اشاره دارد که در برخی خواسته‌های حقوقی وجود دارد و باید طبق قواعدی که در ماده ۶۲ و ۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی پیش‌بینی شده است، تعیین شود.
به عنوان مثال، تعیین "بهای خواسته" در مورد بازگشت دهی مهریه به مبلغ ۳۰ میلیون تومان یا تعیین ارزش روز ممتلکاتی که در خواسته مبلغی است که پول رایج در کشور نیست و به دلار است.
با استفاده از برچسب‌های قوی و تاکید‌کننده متن، این معنا به وضوح بیان شده است.

نحوه تعیین بهای خواسته

با توجه به اهمیتی که تعیین بهای خواسته در هزینه دادرسی پرداختی توسط خواهان و امکان یا عدم امکان تجدید نظر خواهی توسط او دارد، پرسش متداولی که درباره این موضوع از سوی خواهان دعوای حقوقی مطرح می‌شود این است که نحوه تعیین بهای خواسته چیست؟ جهت پاسخ به این پرسش به ماده ۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی مراجعه می‌کنیم.
این ماده تعیین می‌کند:

بر اساس این ماده، می توان تعریف کرد که در دعاوی مربوط به اموال، نحوه تعیین ارزش خواسته بستگی به مشخصاتی دارد که خواسته کننده تعیین می کند، مگر اینکه چیزی مخالف این مشخصات ارائه شود و دادگاه تصمیم دیگری بگیرد.
در دعاویی که مطلب آن به ارزش سکه یا پول خارجی، مانند دلار، مرتبط است، نحوه تعیین ارزش خواسته به این صورت است که در زمان تنظیم درخواست و تعیین ارزش آن، به نرخ روز بانک مرکزی مراجعه می شود.

برای تعیین بهای خواسته در دعاویی که شامل چند خواهان است، نقشه زیر برای محاسبه مبلغ مورد نیاز و درخواست هر یک از خواهان ها استفاده می شود.
در دعاوی حقوقی، اگر موضوع پرداخت منافع و حقوق باشد، مقدار درخواستی هر خواهان تا زمان مشخصی توسط خوانده ارائه می شود.
این مقدار شامل تمامی منافع و حقوقی است که خواهان ادعا می کند و اعتقاد دارد به آن مستحق است.
در صورتی که خوانده پرداخت این مبالغ را به تعهد مقرر شده اندک کند، تقاضا و ادعای خواهان رد می شود.
در نتیجه، در دعاوی چند خواهانه، نحوه محاسبه بهای خواسته بر اساس مبالغ درخواستی هر یک از خواهانان و محاسبه مطلب و مبلغ کلی معین شده در داخل تگ <strong>ارائه می شود.

اهمیت وجود مهلت معین برای پرداخت منافع یا حقوق در مورد پایانی را بیان می‌کنیم.
اگر پرداخت این منافع یا حقوق مهلت معینی نداشته باشد، مبنای تعیین بها باید بر اساس جمع منافع یا حقوقی باشد که در طول ده سال باید پرداخت شود و خواهان می‌تواند به احقاق این حق مدعی شود.

توجه: در دعاوی مربوط به امور ملکی، عوامل تعیین قیمت مورد نظر بر پایه ارزش منطقه‌ای ملک هستند.
اگر تعیین قیمت مورد نظر وجود نداشته یا درباره آن اعتراضی وجود داشته باشد و این اعتراض بر روی روند پرونده اصلی تأثیرگذار باشد، دادگاه با استناد به نظر کارشناس، برای تعیین قیمت اقدام خواهد کرد.

آثار تعیین بهای خواسته چیست

در بخش‌های قبلی این مقاله، توضیح داده شد که بهای خواسته چیست و چگونه توسط خواسته‌کننده در دعوا تعیین می‌شود.
حال در این بخش، قصد داریم در مورد آثار تعیین این بها صحبت کنیم با توجه به ماده ۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی.
ما قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که آثار تعیین بهای خواسته چیست؟

براساس این مفاد، می‌توان ادعا کرد که هزینه‌های رسیدگی به دعوا توسط دادگاهی که به آن هزینه دادرسی نیز گفته می‌شود، بر تعیین میزان خواسته‌ها تأثیرگذار است.
این هزینه‌ها تعیین کننده استفاده از حق تجدیدنظر برای خواهان دعوا به حساب می‌آیند.

ما همچنین باید توجه کنیم که بر اساس قانون شوراهای حل اختلاف، در صورتی که میزان خواسته یا بهای خواسته در یک دعوی مالی کمتر از بیست میلیون تومان باشد، آن دعوی به شورای حل اختلاف ارجاع داده خواهد شد تا رسیدگی شود.
اما در صورتی که مبلغ دعوی بیشتر از این مقدار باشد، به دادگاه عمومی حقوقی ارجاع داده خواهد شد، مگر آنکه قانون در شأن دعوی خاصی تصمیم گیری کند که شورا نمی تواند در آن صدور حکم کند.
بنابراین، مبلغ خواسته یا بهای خواسته نیز در تعیین دادگاه مربوطه برای رسیدگی به دعوا تأثیرگذار است.

مهلت ایراد به بهای خواسته تا چه زمانی است

خوانندگانی که با دعاوی مالی حقوقی یا دعاوی حقوقی قابل ارزیابی به پول روبرو هستند، اغلب این سؤال را مطرح می‌کنند: مهلت تعیین شده توسط خواسته برای ارائه اعتراض، از لحاظ مدت زمان آن چقدر است و چگونه باید این اعتراض را به دادگاه اطلاع داد؟

درباره مهلت ارائه اعتراض به میزان درخواست شده توسط خواهان، باید ذکر کرد که خواسته‌ی خوانده شده دارای مهلت است تا قبل از جلسه دادگاه اولیه، برای اعتراض به میزان مطالبه شده توسط خواهان، بر اساس دلایل و مدارک معتبر خود اقدام و درخواست صدور مقررات توسط کارشناس را از دادگاه درخواست نماید تا مشخص شود که آیا خواسته‌ی خوانده درست است یا خیر.
روش ارائه اعتراض از طریق ثبت لایحه اعتراض بوده و با استفاده از سامانه الکترونیکی دفاتر قضایی صورت می‌پذیرد.

براساس ماده ۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی، اگر پس از دریافت اعتراض، دادگاه تشخیص دهد که خواسته در مراحل رسیدگی بعدی دعوا تأثیرگذار است، قبل از هرگونه رسیدگی، اقدام به تعیین بایگانی خواسته بر اساس نظر کارشناس دادگستری می‌کند.

یکی از مسائلی که درخواستهای مالی و بهای مربوط به دادخواستها، پرسش‌های بسیار متداولی را به همراه دارد، این است که چرا بهای یا ارزش خواسته در این مورد به ۲۱۰ میلیون ریال یا ۲۱ میلیون تومان می‌باشد؟ از این رو، در این مقاله قصد داریم درباره این موضوع و تأثیر انتساب ارزش خواسته به مبلغ ۲۱۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال، بحث کنیم.

پرونده‌های مالی تا بیست میلیون تومان بر اساس قانون شوراهای حل اختلاف به این نهاد ارسال می‌شود و در صورت بروز نیاز به بازنگری رای شوراهای حل اختلاف، مجدداً به دستگاه قضایی عمومی شهرستان با یک قاضی رسیدگی‌کننده منتقل می‌شود.
اما پرونده‌های بیش از بیست میلیون تومان از ابتدا به دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ارسال می‌شوند و در صورت لزوم، تجدیدنظر در آن‌ها به شعبه تجدیدنظر استان با حداقل دو قاضی منتقل می‌گردد.

به همین دلیل، به جهت تعداد قضات فراوان در مرحله تجدیدنظر دادگاه عمومی حقوقی، برخی از افراد تمایل دارند که پرونده را از ابتدا به این دادگاه ارسال کنند.
این اقدام به منظور بهره‌برداری از دیدگاه بیشتر قضات درباره پرونده خود است.
بنابراین، آن‌ها مبلغ خواسته خود را به مقداری از میزان 21 میلیون تومان یا بیست میلیون و صد هزار تومان افزایش می‌دهند.
این کار به منظور جلب نظر قضات بیشتر درباره پرونده آن‌ها استفاده می‌شود.

همانطور که در مراحل قبلی توضیح داده شد، خواننده مجاز است در زمان مقرر شده در قوانین آیین دادرسی مدنی، نسبت به مقدار خواسته شده توسط خواهان اعتراض کند و شکایت خود را به دادگاه ارسال کند.
برای این منظور، می توانید در کنار یک نسخه لایحه، اعتراض خود را با استفاده از تگ های قدرت بخشیده شده به متن و تاکید برای برجسته کردن متن شکایت خود به دادگاه، به رسیدگی کننده دادگاه ارسال نمایید.
پس در این قسمت، یک نمونه لایحه اعتراض به مقدار خواسته را در اختیار شما قرار می دهیم تا بتوانید آن را دانلود کنید.