انواع رشته های تحصیلی

پایه نهم دوره متوسطه اول، دوره آموزشی سرنوشت سازی برای دانش آموزان محسوب می شود.

دانش آموزان این پایه تحصیلی پس از دریافت کارنامه خود موظف به انتخاب رشته و تعیین شاخه تحصیلی خود در پایه دهم متوسطه دوم می باشند.

دانش‌آموزان کلاس نهم برای اینکه بتوانند انتخاب رشته درست و مناسبی برای خود داشته باشند باید در مورد انواع رشته‌های تحصیلی و جزئیات مربوط به آن‌ها اطلاعات کافی داشته باشند.
زیرا دانش‌آموزانی که بدون اطلاع از ویژگی‌های مربوط به هر رشته اقدام به انتخاب و تعیین رشته می‌کنند، ممکن است در زمینه تحصیلی و حتی شغلی دچار مشکلات زیادی شوند.

برخی از رشته‌های تحصیلی نیازمند داشتن توانایی‌ها و استعدادهای خاصی هستند که ممکن است با روحیات بسیاری از دانش‌آموزان سازگاری نداشته باشد.
با توجه به اهمیت موضوع انتخاب رشته دبیرستان برای والدین و دانش‌آموزان، در این مقاله به معرفی انواع رشته‌های تحصیلی، آینده شغلی و شرایط ورود به انواع رشته‌های تحصیلی پرداخته شده است.

انتخاب رشته انوع رشته های تحصیلی

تمامی رشته‌های ارائه شده در هر شاخه

ویژگی‌ها و خصوصیات مربوط به خود را دارند که

دانش‌آموزان با بررسی ابعاد مختلف هر کدام،

وسنجش میزان علاقه و توانمندی خود در رابطه با هر نوع رشتهٔ تحصیلی

اقدام به انتخاب رشته دبیرستان می‌نمایند.

در فرآیند هدایت تحصیلی نهم، برای بهترین راهنمایی و کمک به دانش‌آموزان در انتخاب رشته‌ی مناسب، از آزمون‌ها و مشاوره‌های مختلف استفاده می‌شود.
این آزمون‌ها و مشاوره‌ها به شاگردان در انتخاب رشته‌ی مناسب و درست کمک می‌کنند.
برای اطلاعات بیشتر درباره زمان انتخاب رشته نهم، می‌توانید به مقاله‌ی زیر مراجعه کنید:انتخاب رشته در سال نهم: راهنمایی های مهم

معرفی انوع رشته های تحصیلی دبیرستان

برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره معرفی رشته های پایه نهم به دهم و ویژگی های مربوط به انواع رشته های تحصیلی، در این قسمت به معرفی و بررسی شاخه و رشته های مختلف پایه دهم پرداخته شده است.
می توانید برای اطلاعات بیشتر به این لینک مراجعه کنید.

تمام رشته‌های تحصیلی شاخه نظری:

علوم ریاضی

فیزیک

شیمی

زبان‌شناسی

ادبیات

فلسفه

اقتصاد

روانشناسی

نکات ویژه در رشته ریاضی فیزیک، دانشجویان باید برتری در ریاضیات و علاقه به فیزیک را داشته باشند.
این رشته نیازمند مطالعه پیوسته و پشتکار برای حل مسائل پیچیده و تجزیه و تحلیل دقیق است.

علاقه‌مندانی که می‌خواهند به رشته ریاضی فیزیک در شاخه نظری وارد شوند، نیازمند یادگیری مسائل محاسباتی و ریاضی با استعداد و توانایی بالایی هستند.
دروس ارائه شده در این رشته تحصیلی اغلب بر پایه موضوعات ریاضی و موارد وابسته به آن قرار دارند.

رشته علوم تجربی:

رشته علوم تجربی

رشته‌ای است که دانشجویان در آن به یادگیری و پژوهش در حوزه‌های مختلف علوم طبیعی می‌پردازند.
این رشته شامل دروسی همچون فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و علوم زمین است.
دانشجویان این رشته با استفاده از تجربیات، آزمایش‌ها و روش‌های علمی به بررسی و برهم‌کنش میان مواد و پدیده‌های طبیعی می‌پردازند.

دروس مرتبط با رشته علوم تجربی عبارتند از:

• فیزیک: علمی که به بررسی و توصیف انرژی، جرم و حرکت می‌پردازد.
  
• شیمی: علمی که به مطالعه و شناخت ترکیبات، خواص و تغییرات ماده می‌پردازد.
  
• زیست‌شناسی: علمی که به بررسی و شناخت حیات و جوانمردی آن در محیط زیست می‌پردازد.
  
• علوم زمین: علمی که به مطالعه ساختار و تاریخچه زمین، ارتباطات آن با موجودات زنده و پدیده‌های طبیعی می‌پردازد.
  

دانش‌آموزانی که قصد دارند در پایه نهم انتخاب رشته علوم تجربی را برگزینند باید در نظر داشته باشند که علاوه بر داشتن استعداد در یادگیری ریاضیات و علوم مربوط به آن، باید شرایط و علاقه کافی برای یادگیری علوم زیستی و مواد را نیز داشته باشند.

رشته‌ی علوم و معارف اسلامی:اجتماع علوم و معارفی است که به بررسی و تحلیل عقاید، اعتقادات، قوانین و مبانی دین اسلام می‌پردازد.

محتوای درسی رشته علوم و معارف اسلامی:

- معرفت‌شناسی اسلامی

- فلسفه اسلامی

- الهیات و توحید

- تفسیر قرآن و علوم قرآنی

- حدیث و علوم حدیثی

- مذاهب فقهی و روایات شریعتی

- اخلاق اسلامی

- تاریخ اسلام و تمدن اسلامی

دانش‌آموزانی که به علوم دینی و مذهبی علاقه‌مند هستند، می‌توانند برای ادامه تحصیل در پایه دهم متوسطه دوم رشته علوم و معارف اسلامی را انتخاب کنند.
در این رشته تحصیلی، دروس آموزش داده شده شامل تمامی موضوعات و مطالب مربوط به ادیان و تأثیر آن‌ها در جوامع بشری می‌شود.

در رشته ادبیات و علوم انسانی، افراد به بررسی و برشمردن اصول و تاریخچه‌ی ادبیات، زبان، فرهنگ و علوم انسانی می‌پردازند.
این رشته شامل مطالعه و تحلیل آثار ادبی، نقد ادبی، فلسفه، تاریخ، علوم سیاسی و علوم اجتماعی است.
به طور کلی، دانشجویان در این رشته به دنبال درک عمیقی از بشر و جوامع انسانی هستند.
مطالعه در این رشته می‌تواند شامل تحلیل داستان‌ها، شعر، نمایشنامه‌ها و سایر آثار ادبی باشد که به بررسی نظرات و دیدگاه‌های نویسنده‌ها درباره‌ی مسائل انسانی می‌پردازند.
از جمله مهارت‌های یادگیری در این رشته می‌توان به تحلیل متن، تفسیر نوشتاری و بررسی تأثیر ادبی بر فرهنگ اشاره کرد.
همچنین، رشته ادبیات و علوم انسانی شامل مطالعات تاریخی است که سعی در درک و بررسی رویدادها و تحولات از گذشته تا حال دارد.
تحلیل اجتماعی و سیاسی از جمله دیگر حوزه‌هایی است که در این رشته مورد بررسی قرار می‌گیرند و افراد توانایی تحلیل و بررسی رویدادهای اجتماعی و سیاسی را به دست می‌آورند.
به طور خلاصه، رشته ادبیات و علوم انسانی به دانشجویان فرصت می‌دهد تا در کنار مطالعه و تحلیل آثار ادبی، به درک عمیقی از انسان و جوامع انسانی دست یابند و در زمینه‌های مختلفی از جمله فلسفه، تاریخ و علوم اجتماعی تخصص و تجربه کسب کنند.

رشته تحصیلی علوم انسانی در دوره متوسطه دوم در بسیاری از دروس با رشته علوم و معارف اسلامی مشترک بوده و تنها در برخی دروس تخصصی با یکدیگر متفاوت هستند.
دانش آموزان علاقه مند به این رشته باید از لحاظ حفظ مطالب درسی و تحلیل و تفسیر موارد مختلف فلسفی توانمند بوده و دارای استعداد باشند.

رشته علوم انسانی شامل بسیاری از موضوعات و دروس مربوط به علوم اجتماعی، دینی و مسائل فلسفی و روانشناسی می‌شود که یادگیری آن‌ها نیازمند ذهنی طبقه‌بندی شده می‌باشد.
ذهنی که بتواند مطالب حفظی بسیاری را در خود جای دهد.

معرفی انوع رشته های تحصیلی هنرستان

تحصیل در رشته‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش

با توجه به علاقه شدید دانش‌آموزان به ادامه تحصیل در رشته‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش و یادگیری مهارت‌های مختلف، به منظور راهنمایی بیشتر در انتخاب رشته، تمام رشته‌های زیر گروه شاخه فنی حرفه‌ای و کاردانش در پایه دهم به شرح زیر معرفی می‌شود:

• رشته الکترونیک
• رشته مکانیک خودرو
• رشته برق صنعتی
• رشته کامپیوتر
• رشته فروش و بازاریابی
• رشته معماری داخلی
• رشته آشپزی
• رشته خیاطی

دانش‌آموزان می‌توانند با مطالعه و بررسی این رشته‌ها، بر اساس علاقه و استعداد خود، بهترین رشته را برای ادامه تحصیل در دوره دوم انتخاب کنند.

انواع رشته‌های تحصیلی شاخه فنی حرفه‌ای

رشته‌های مهندسی

1.
مهندسی برق

2.
مهندسی کامپیوتر

3.
مهندسی مکانیک

4.
مهندسی شیمی

5.
مهندسی صنایع

رشته‌های الکترونیک

1.
الکترونیک مدارات

2.
ارتباطات و مخابرات

3.
رباتیک

رشته‌های کامپیوتری

1.
علوم و مهندسی کامپیوتر

2.
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین

3.
امنیت سایبری

رشته‌های گروه مدیریت و خدمات شاخه فنی حرفه‌ای:

محتواها و مطالبی که دانش‌آموزان در هر یک از رشته‌های تحصیلی گروه مدیریت و خدمات شاخه فنی حرفه‌ای می‌آموزند، مربوط به رشته‌هایی است که نیازمند داشتن توانایی کافی در سازماندهی بخش‌های مختلف از یک مجموعه و خدمت‌رسانی به آن‌ها می‌باشد.

رشته‌های هنرستان فنی و حرفه‌ای که در این گروه ارائه می‌شوند، تنها مرتبط با بخش مدیریت نیستند.
در واقع، این رشته‌ها شامل تربیت کودک و تربیت بدنی نیز هستند.

رشته‌های گروه صنعت، در شاخه‌ی فنی حرفه‌ای، عبارتند از:

• رشته‌ی برق: که در آن به مطالعه و عملکرد در زمینه‌ی سیستم‌ها و تجهیزات برقی می‌پردازند.
  
• رشته‌ی مکانیک: که در آن به مطالعه و کار با ماشین‌آلات و تجهیزات مکانیکی می‌پردازند.
  
• رشته‌ی کامپیوتر: که در آن به برنامه‌نویسی و طراحی سیستم‌های کامپیوتری می‌پردازند.
  
• رشته‌ی الکترونیک: که در آن به طراحی و تعمیرات تجهیزات الکترونیکی و مدارهای الکتریکی می‌پردازند.
  
• رشته‌ی شیمی صنعتی: که در آن به مطالعه و کار با فرایندها و تجهیزات شیمیایی صنعتی می‌پردازند.
  

رشته‌های زیر گروه صنعت در شاخه فنی حرفه ای شامل رشته‌های تحصیلی مربوط به صنایع و تولید می‌شوند.
در گروه صنعت شاخه فنی دانش‌آموزان با موارد و آموزش‌های مختلفی که در ارتباط با صنایع مختلف از جمله صنایع شیمی، چوب، دریایی و سایر بخش‌های مشابه دیگر هستند آشنا می‌شوند و دروس مربوط به آن‌ها را می‌آموزند.

برای ورود به این رشته تحصیلی، علاوه بر داشتن ذهنی خلاق، لازم است دانش آموزان علاقه‌ی بسیاری به تولید و ساخت قطعات و محصولات مختلف داشته باشند.

رشته‌های گروه هنر در شاخه‌ی فنی حرفه‌ای:

علاقه‌مندان تحصیل در رشته‌های گروه هنر باید در زمینه مسائل و موضوعات هنری دارای استعداد و خلاقیت بالایی باشند.
دانش‌آموزان در هر یک از رشته‌های گروه هنر شاخه‌فنی با ابعاد مختلفی از ایجاد و نگهداری آثار هنری آشنا می‌شوند و صنایع مربوط به هر یک از رشته‌های زیرگروه هنر را آموزش می‌بینند.

توجه داشته باشید که برای دستیابی به موفقیت در رشته‌های زیرگروه هنر، نیازمند داشتن پشتکار و پرورش قدرت خلاقیت و نوآموزی ذهن دانش‌آموزان می‌باشد.

رشته‌های گروه کشاورزی شاخه فنی حرفه‌ای:

دانش‌آموزانی که علاقه‌مند به انتخاب رشته کشاورزی و باغداری هستند، می‌توانند با داشتن شرایط و استعداد کافی وارد هر یک از رشته‌های تحصیلی مرتبط با این حوزه از شاخه‌های تحصیلی فنی حرفه‌ای شوند.
با داشتن اطلاعات و مهارت‌های لازم، این دانش‌آموزان می‌توانند مسیر حرفه‌ای خود را در زمینه‌های مختلف مثل باغبانی، زراعت، دامداری و .
.
.
ادامه دهند و در آینده به عنوان متخصصانی در حوزه‌ی کشاورزی فعالیت نمایند.

آموزش‌های ارائه شده در این گروه شامل تمامی مطالب و موارد لازم جهت ایجاد زمین‌های زراعی و فضای‌های سبز استاندارد و مناسب و همچنین روش‌های نگهداری از نباتات، مواد و صنایع غذایی می‌شود.
از تگ برای تاکید بر اهمیت کلمه "تمامی" و تگ برای تاکید بر کلمات "زمین‌های زراعی" و "فضای‌های سبز" استفاده شده است.
تگ نیز برای بخش عنوان آموزش‌ها استفاده شده است، در حالی که تگ برای لیست کردن مباحث یا موارد آموزشی به کار رفته است.

رشته‌های تحصیلی در شاخه کاردانش:

• علوم ریاضی: در این رشته، مطالعاتی مرتبط با ریاضیات انجام می‌شود و دانشجویان با مباحثی همچون جبر، هندسه و آمار آشنا می‌شوند.
  
• فنون کشاورزی: این رشته بر مطالعه و کار در زمینه کشاورزی تمرکز دارد و دانشجویان را برای فعالیت‌های مرتبط با تولید محصولات گیاهی و دامی آماده می‌کند.
  
• هنرهای تجسمی: در این رشته، دانشجویان قواعد و فنون مختلف نقاشی، طراحی و معماری را فرا می‌گیرند و در خلق آثار هنری خلاقیت خود را به کار می‌گیرند.
  
• علوم اجتماعی و انسانی: این رشته، به مطالعه رفتار و تعاملات انسانی در جامعه می‌پردازد و دانشجویان را برای فعالیت در حوزه‌های اجتماعی، روانشناسی و علوم سیاسی آماده می‌کند.
  

رشته‌های ارائه شده در شاخه کاردانش تقریباً مشابه رشته‌های فنی حرفه‌ای هستند و تنها در برخی موارد، مانند تعداد بالای رشته‌های تحصیلی، اختلافاتی با شاخه فنی حرفه‌ای دارند.
به علاوه، در لیست رشته‌های کاردانش، برخی تغییرات به وجود آمده است مانند حذف گروه مدیریت از رشته‌های شاخه کاردانش و ادغام گروه‌های خدمات و کشاورزی با یکدیگر.

توجه داشته باشید که دروس عملی و کارگاهی آموزش داده شده در شاخه کاردانش نسبت به شاخه فنی حرفه‌ای بیشتر بوده و هدف از آموزش رشته‌های کاردانش، پرورش نیروی کار حرفه‌ای و یادگیری تخصصی‌تر امور است.

تمام شرایط ورود به انواع رشته های تحصیلی

اولویت بندی رشته‌های مختلف برای دانش‌آموزان به آن‌ها کمک می‌کند که بتوانند متناسب با شرایط تحصیلی و استعدادهای خود، رشته‌ی مناسب خود را انتخاب کرده و به ادامه تحصیل در آن بپردازند.
به منظور راهنمایی بهتر دانش‌آموزان و ارائه اطلاعات بیشتر درباره شرایط انتخاب انواع رشته‌های تحصیلی، در این بخش جدولی از شرایط و پیش‌نیازهای لازم برای ورود به رشته‌های تحصیلی مختلف را ارائه می‌نماییم.

شرایط ورود به انواع رشته‌های تحصیلی

• رشته تحصیلی: پیش نیاز

رشته ریاضی فیزیک

• مجموع نمرات دروس ریاضی و علوم تجربی در سه پایه متوسطه اول باید ضریب 42 را نداشته باشد.
  
• نمره درس ریاضی و علوم تجربی در سه سال اول متوسطه با ضریب 3 محاسبه می‌شود.
  
• حداقل معدل مورد نیاز برای تحصیل در رشته ریاضی و فیزیک نمره بالای 14 است.
  

رشته علوم تجربی

• مجموع نمرات دروس ریاضی و علوم تجربی در سه پایه متوسطه (هفتم، هشتم، نهم) باید ضریب 42 را نداشته باشد.
  
• نمره درس ریاضی و علوم تجربی در سه سال اول متوسطه با ضریب 3 محاسبه می‌شود.
  
• حداقل معدل مورد نیاز برای تحصیل در رشته علوم تجربی نمره بالای 14 است.
  

رشته علوم انسانی

• محاسبه نمرات دروس زیر با ضرایب ذکر شده انجام می‌شود:
• نمره زبان و ادبیات فارسی با ضریب 4
• نمره درس مطالعات اجتماعی با ضریب 3
• نمره درس عربی با ضریب 2
• داشتن حداقل معدل 14 برای تحصیل در رشته علوم انسانی

رشته علوم و معارف اسلامی

• کسب حداقل نمره میانگین سه سال هفتم، هشتم و نهم در دوره اول متوسطه برای دروس معارف اسلامی 14، زبان عربی 13 و ادبیات فارسی 12

رشته‌های شاخه فنی حرفه‌ای

• مجموع نمرات پایانی دروس ریاضی، علوم تجربی و حرفه و فن در سه پایه دوره متوسطه اول باید بدون ضریب بیشتر از 30 باشد.
  
• حداقل نمره درس ریاضی 1 در دوره متوسطه اول باید 10 باشد.
  
• دروس مرتبط با رشته‌های تحصیلی این شاخه باید دارای مجموع نمرات حداقل 120 و معدل حداقل 12 باشند.
  

رشته‌های شاخه کاردانش

• مجموع نمرات پایانی دروس ریاضی و کار و فناوری در سه پایه دوره متوسطه اول باید بدون ضریب حداقل 36 باشد.
  
• نمرات دروس ریاضی با ضریب 2 و درس کار و فناوری با ضریب 3 در سه پایه تحصیلی متوسطه اول محاسبه می‌شود.
  
• دروس مرتبط با رشته‌های تحصیلی این شاخه باید دارای مجموع نمرات حداقل 180 و معدل حداقل 12 باشند.
  

در سه پایه متوسطه اول، مجموع نمرات دروس ریاضی و علوم تجربی نباید کمتر از ضریب 42 باشد.

نمره درس ریاضی و علوم تجربی در سه سال اول متوسطه با ضریب ۳ محاسبه می‌شود.

حداقل معدل مورد نیاز برای تحصیل در رشته ریاضی و فیزیک، نمره بالای ۱۴ می باشد.

مجموع نمرات دروس ریاضی و علوم تجربی در سه پایه متوسطه (هفتم، هشتم، نهم) کمتر از ضریب 42 نباشد.

نمره درس "ریاضی و علوم تجربی" در سه سال اول متوسطه با ضریب ۳ محاسبه می‌شود.

نمره درس ریاضی و علوم تجربی در سه سال اول متوسطه با ضریب ۳ محاسبه می‌شود.

حداقل معدل مورد نیاز برای تحصیل در رشته علوم تجربی، نمره بالای ۱۴ می باشد.

محاسبه نمرات دروس زیر با ضرایب ذکر شده انجام می‌پذیرد:

نمره‌ی زبان و ادبیات فارسی در سه سال اول متوسطه با ضریب 4

نمره درس مطالعات اجتماعی در سه سال اول متوسطه با ضریب 3:

1. نمره درس مطالعات اجتماعی در سال اول متوسطه با ضریب 3:
- نمره درس مطالعات اجتماعی در سال اول متوسطه اعتباری برابر با سه نمره عادی به حساب می‌آید.

2. نمره درس مطالعات اجتماعی در سال دوم متوسطه با ضریب 3:
- نمره درس مطالعات اجتماعی در سال دوم متوسطه اعتباری برابر با سه نمره عادی به حساب می‌آید.

3. نمره درس مطالعات اجتماعی در سال سوم متوسطه با ضریب 3:
- نمره درس مطالعات اجتماعی در سال سوم متوسطه اعتباری برابر با سه نمره عادی به حساب می‌آید.

نمره درس عربی در سه سال اول متوسطه با ضریب 2

داشتن حداقل معدل ۱۴ برای تحصیل در رشته علوم انسانی، ضروری است.

مجموع نمرات پایانی دروس ریاضی، علوم تجربی و حرفه و فن در سه پایه دوره متوسطه اول باید بدون ضریب بیشتر از 30 باشد.

حداقل نمره درس ریاضی ۱ در دوره متوسطه اول باید ۱۰ باشد.

دروسی که به رشته های تحصیلی مرتبط هستند باید دارای شرایط زیر باشند:

مجموع نمرات حداقل 120:

مجموع نمرات دروس باید حداقل 120 باشد.

معدل حداقل 12:

معدل این دروس باید حداقل 12 باشد.

مجموع نمرات پایانی دروس ریاضی و کار و فناوری در سه پایه دوره متوسطه اول باید بدون ضریب، حداقل ۳۶ باشد.

برای محاسبه نمرات دروس در سه پایه تحصیلی متوسطه اول، از ضریب 2 برای درس ریاضی و ضریب 3 برای درس کار و فناوری استفاده می‌شود.
دروس ریاضی و کار و فناوری دارای اهمیت بیشتری هستند و به همین دلیل وزن بیشتری به آن‌ها تعلق می‌گیرد.
بدین ترتیب، نمرات این دروس ضریب مربوطه را در نظر گرفته و با نمرات سایر دروس ترکیب می‌شوند تا نمره نهایی دانش‌آموز محاسبه شود.
مثال:پایه اول:

درس ریاضی:

نمره درس × 2

درس کار و فناوری:

نمره درس × 3

سایر دروس:

نمره درس

درس ریاضی:

نمره درس × 2

درس کار و فناوری:

نمره درس × 3

سایر دروس:

نمره درس

درس ریاضی:

نمره درس × 2

درس کار و فناوری:

نمره درس × 3

سایر دروس:

نمره درس

کلاس‌های مرتبط با رشته‌های تحصیلی این شاخه باید دارای مجموع نمرات حداقل 180 و معدل حداقل 12 باشند.

انتخاب رشته مناسب برای دانش‌آموزان، نیازمند بررسی ابعاد مختلف شخصیتی و تحصیلی آنها است.
برای انتخاب یک رشته مناسب در دوره‌ی متوسطه دوم، دانش‌آموزان باید علاوه بر توجه به علاقه‌ها و شرایط خود، هدف خود از انتخاب رشته را مشخص کنند.
اینکه آنان به چه اهدافی می‌خواهند دست یابند، می‌تواند به آنها کمک کند تا رشته‌ی مورد نظر خود را انتخاب کنند.

دانش‌آموزان می‌توانند جهت اطلاع از آخرین اخبار مربوط به انواع رشته‌های تحصیلی پایه نهم، عضو کانال تلگرامی مدارس شبکه استعلام شده و یا صفحه اینستاگرام مدارس شبکه استعلام را دنبال کنند.
همچنین، در صورت داشتن هر گونه سوال و مشاوره در رابطه با انتخاب رشته پایه نهم، می‌توانند با مشاوران مرکز خدمات مشاوره تحصیلی شبکه استعلام تماس بگیرند.