در زندگیمان، در هر لحظه با مالکیت و معامله‌ی اموال سر و کار داریم. از این اموال استفاده می‌کنیم، آنها را خریداری یا به فروش می‌رسانیم. تمام این اعمال، دارای اثرات و تبعات حقوقی هستند که ما باید در جریان آنها باشیم. آگاهی از اینکه اموالی که در معامله یا استفاده‌ی خود می‌گذاریم چه حقوقی دارند، باعث می‌شود اشتباهات رایج در شناسایی هر مال و تأثیرات حقوقی ناشی از آن را بهبود بخشیم.

"یکی از مسائل حقوقی مهم در زمینه مالکیت، تقسیم بندی آن به دو دسته اموال منقول و اموال غیر منقول است که تبعات حقوقی حائز اهمیتی دارند. بسیاری از افراد به دلیل نداشتن اطلاعات کافی درباره این دسته بندی ها و تبعات حقوقی هر کدام، در صورت بروز اختلاف درباره مالکیت، به طور نادرستی پرونده خود را در دادگاه ارائه می‌دهند که ضرر و زیانی را به همراه دارد. استفاده بهینه از دسته بندی ها و اتخاذ تصمیم درست در این زمینه، از اهمیت بالایی برخوردار است."

به منظور بررسی و پاسخگویی به سؤال "معنای دقیق مفهوم اموال منقول چیست؟" و تعیین انواع مال منقول بر اساس قانون، در این مقاله میخواهیم به این مسیرها پاسخ دهیم و همچنین راهنمایی کنیم که مال منقول چگونه از مال غیرمنقول تشخیص داده شود.

مال منقول چیست ؟

در تشریح مفهوم مال منقول و مصادیق آن باید اشاره کرد که مال منقول موجودیتی است که قابلیت جا به جایی دارد و قابلیت انتقال آن از یک مکان به مکان دیگر در آن وجود دارد. برای توضیح بهتر، میتوان انواع مال منقول را ذکر کرد؛ از جمله خودرو، موتورسیکلت، تلفن همراه، کتاب، میز، تلویزیون و اجناس مشابه. البته تاکید میشود که انتقال مال منقول باید بدون تغییرات و خسارت صورت پذیرد؛ به این معنا که هیچ آسیبی به مال منقول یا مکانی که آن قرار دارد وارد نشود.

در مثالی دیگر، می‌توانیم به ماشینی اشاره کنیم که تا زمانی که پارک نشده و در جابجایی آن صدمه‌ای به آن وارد نشود، از جنس مال منقول است. همچنین، مبلمانی که نصب نشده باشند نیز مورد توجه قرار می‌گیرند؛ اما پس از نصب، آن‌ها تبدیل به اموال غیرمنقول می‌شوند و آثار منتقل شدن بر آنها تأثیری نخواهد داشت.

انواع مال منقول

در بخش قبل، تشریح کردیم که چه معنایی در دسترسی به "املاک منقوله" و چند نمونه برای مثال آوردیم. با توجه به تعریفی که از "املاک منقوله" دانستیم، به سادگی می‌توان فهمید که محیط پیرامون خود را پر از املاک منقوله می‌بینیم و روزانه با تعداد زیادی از این املاک سر و کار داریم. اما در میان آنها، برخی از املاک وجود دارند که برای تشخیص منقول بودن آنها، باید دقت کنیم و مواردی که در قوانین مدنی آمده است را در نظر گرفت تا بتوانیم از آثار حقوقی مرتبط با املاک منقوله استفاده نماییم. در زیر، دسته‌بندی املاک منقوله از دیدگاه "قوانین مدنی" را به همراه html تگ‌های قوی و تاکیدکننده نشان می‌دهیم. «دسته‌بندی املاک منقوله طبق قوانین مدنی»:

اموالی که جزئیات معینی دارند همچون ماشین و تلفن همراه و سایر موارد مشابه آنها، به عنوان اموال منقول شناخته می‌شوند.

املاکی که به عنوان اموال منقول در نظام قضایی شناخته می‌شوند، به عنوان اموالی که قابلیت منتقل شدن دارند تلقی می‌شوند و دادگاه مناسب برای رسیدگی به آنها، دادگاهی است که صلاحیت در رسیدگی به امور مرتبط با اموال منقول دارد. تمامی بدهی‌ها مانند وام، اجاره خانه یا هر نوع بدهی مالی دیگر، در حقوق اموال منقول تلقی می‌شوند و آثار حقوقی اموال منقول نیز در قبال آنها اعتماد می‌شود.

شناسایی اموال منقول از غیر منقول

در بخش قبل، به توضیح مفهوم "اموال منقول" و تعریف آن پرداخته شد. همچنین به بیان انواع "اموال منقول" از دیدگاه قانون مدنی پرداخته شد. با این حال، همانطور که در مقدمه اشاره کردیم، تفاوت بین اموال منقول و اموال غیر منقول، تأثیرات و پیامدهای حقوقی مهمی را به همراه خواهد داشت.

به عنوان یک مثال، دادگاه در رسیدگی به امور مربوط به اموال منقول و غیرمنقول با یکدیگر تفاوت دارند و همچنین هزینه دادرسی برای دعاوی مربوط به هر نوع اموال نیز متفاوت است. همچنین، قوانین و مقررات مربوط به توقیف اموال منقول و غیرمنقول نیز متفاوت بوده و در نتیجه شناسایی اموال غیرمنقول و انواع آن بسیار ضروری است.

مال غیر منقول است، به معنایی که نمی‌توان آن را جا به جایی کرد. در برخلاف اموال منقول که قابل جابه‌جایی هستند، اموال غیر منقول قابلیت جابه‌جایی ندارند. مانند اموال منقول، در قانون مدنی به صورت مختلف دسته‌بندی شده‌اند. اموال غیر منقول می‌توانند غیر منقول ذاتی، غیر منقول به‌واسطه عمل انسان، غیر منقول حکمی یا غیر منقول تبعی باشند و می‌توانند تقسیم‌بندی شوند.

غیر قابل انتقال متعلق به موجودات یا اشیا طبیعی است که مانند زمین و ساختمان هستند. اما غیر قابل انتقال به دلیل تدخل انسان و بارگذاری بر روی ساختمانی که به طور طبیعی قابل انتقال است، در دسته غیر قابل انتقال قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر ، اشیای اصلی مانند در و پنجره‌های ساختمان در واقع قابل انتقال هستند ، اما زمانی که برای ساخت ساختمان استفاده می‌شوند ، غیر قابل انتقال تلقی می‌شوند. غیر قابل انتقال به دستور العملی اشیا اطلاق می‌شود که اصلاً قابل انتقال هستند ، اما به دلیل تصمیم قانونگذار و صلاحیت دادگاه‌ها ، آنها را در دسته غیر قابل انتقال قرار می‌دهند. مثلاً تراکتور، ادوات کشاورزی وابسته به زمین کشاورزی که برای تأمین نیازهای کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند ، در صورتی که مالک آنها و مالک زمین یک شخص باشند ، به عنوان اموال غیر قابل انتقال محسوب می‌شوند. همچنین مطالبه اجرت المثل با توجه به موضوع وابسته به آن ، از نظر صلاحیت دادگاه ها در دسته اموال غیر قابل انتقال قرار می گیرد.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مال منقول و انواع آن، به کانال تلگرام موضوعات حقوقی بپیوندید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز برای پاسخگویی به سوالات شما عزیزان درباره مال منقول و انواع آن، خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا را ارائه می‌دهند.