اعسار از پرداخت نفقه

اعسار، یک مفهوم حقوقی در قانون است که براساس آن، شخصی که قادر به پرداخت بدهی‌ها یا جریمه‌ای است که تعیین شده است، می‌تواند با ارائه مدارک به دادگاه، درخواست تقسیط آن را داشته باشد.
تداوم قانونی متنطق با حقوق است که برای حفظ حقوق و منافع همه طرفین، به صورت قانونی تنظیم شده است.

یکی از مسائلی که یک فرد ممکن است هنگام پرداخت آن به حالت اعسار بیفتد، نفقه زن یا نفقه فرزند است.
قاضی فقط در صورت وجود شرایط لازم، اعسار از پرداخت نفقه زن و فرزند را قبول می‌کند و فرد می‌تواند با طی کردن مراحل قانونی، وجود شرایط اعسار را به محکمه اثبات کند.

در این مقاله، ما قصد داریم توضیح دهیم که چیست "عدم توانایی در پرداخت نفقه فرزند و زن" و به چه معناست؛ همچنین در مورد شرایط متعلقه، مراحل آن، مدارکی که نیاز است، هزینه‌های مربوطه و روش اعتراض به این ادعا صحبت خواهیم کرد.
همچنین، یک نمونه درخواست برای ادعای عدم توانایی و رد این ادعا را برای دانلود در اختیار شما قرار خواهیم داد.

اعسار از پرداخت نفقه چیست

برای پاسخ به این سؤال که چه معنایی دارد که یک فرد از پرداخت نفقه معذور باشد، ابتدا باید مفهوم اعسار و معسر در حقوق را مورد بررسی قرار دهیم و این امر تنها با مطالعه قوانین مربوطه ممکن است.
در این راستا، در ماده 6 نحوه اجرای محکومیت‌های مالی آمده است که تعریفی از فرد معسر ارائه می‌دهد.

بر اساس ماده‌ی فوق، اعسار به موقعیتی اطلاق می‌شود که در آن فرد به دلایلی همچون عدم دسترسی به منابع مالی خود یا عدم مالکیت و نتوانی مالی، قادر به پرداخت بدهی‌های خود نباشد.
از این رو، معسر شخصی است که به علت عدم دسترسی به منابع مالی و دارایی‌هایش و یا به دلیل ناتوانی مالی، توانایی تسویه بدهی‌های خود را نداشته باشد.

با توجه به توضیحات زیر، عدم توانایی در پرداخت نفقه به اصطلاح به معنی برکناری از تعهدات پرداخت آن است.
در مورد زنان، شوهر آنان و در مورد فرزندان، نفوذاً پدر آنها و در ادامه، نزدیک‌ترین جد و پدربزرگ پدری با رعایت فاصله‌های مشخص و سپس، مادر و سپس، جد و جدت نسبت به مادر و پدر هستند.
بنابراین، افرادی که به دلیل عدم دسترسی به دارایی یا نبود دارایی و یا شغل، از توان مالی کافی برای پرداخت نفقه به زن و فرزندان خود برخوردار نیستند.

مشخص است که اگر پدر در مشکلات مالی قرار گیرد یا در شرایطی باشد که فرزند خود توانایی مالی داشته باشد، پرداخت نفقه از سوی پدر لازم نخواهد بود.
ماده ۱۱۹۷ و ماده ۱۱۹۸ قانون مدنی نیز این امر را تأیید می‌کند.

شرایط اعسار از پرداخت نفقه زن و فرزند

پس از توضیح در این خصوص که مفهوم عدم توانایی در پرداخت نفقه چیست و ذکر این نکته که این دلیل می‌تواند برای عدم پرداخت نفقه زن یا نفقه فرزند به کار رود، در این بخش از مقاله، قصد داریم درباره شرایط مورد نیاز برای اعتراض و عدم توانایی در پرداخت نفقه زن و فرزند توضیح دهیم.

شرایط معافیت از پرداخت نفقه زن: زمانی که مرد به دلایلی مثل عدم دسترسی به دارایی‌های خود یا عدم مالکیت هیچ دارایی، توان مالی کافی ندارد و به همین دلیل نمی‌تواند به پرداخت نفقه زن خود بپردازد، دادگاه می‌تواند بر اساس درخواست زن، حکم صادر کند که او مجبور است نفقه معوقه یا مبلغی مشخص به عنوان نفقه جاری را به زن پرداخت کند.

تسهیلات در پرداخت نفقه فرزند: وظیفه پرداخت نفقه، به دلایلی مانند نداشتن دارایی‌ها یا عدم دسترسی به اموال یا در تنگنا قرار گرفتن، ممکن است امکان پرداخت نفقه فرزند را برای فردی ممنوع کند.
اگر پس از مطالبه فرزند، دادگاه حکم پرداخت نفقه را داده باشد، فرد نمی‌تواند قادر به پرداخت نفقه فرزند خود باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره شرایط درخواست تسهیلات، می‌توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.

مراحل و نحوه درخواست اعسار از پرداخت نفقه

برای اینکه فرد بتواند به ادعای اعسار در مورد پرداخت نفقه به فرزند یا زن خود بپردازد، باید خواسته اعسار از پرداخت نفقه را در مراحل زیر طی کند:1.
درخواست اعسار: فرد باید درخواست خود را برای اعسار از پرداخت نفقه به شیوه‌ای قاطع و محکم ارائه دهد.
این درخواست باید به‌صورت کتبی و موثق ارائه شود.
2.
بررسی مدارک: در مرحله بعد، مراجع ذیصلاح مدارک و اسناد ارائه شده توسط فرد را بررسی می‌کنند.
این مدارک می‌توانند اسناد تائید شده از مراجع قضایی یا هر اسناد دیگری باشند که برای ایجاد شواهد اعتباری مورد نیاز هستند.
3.
نظر خبرگان: در این مرحله، نظر خبرگان و متخصصان حقوقی درباره اعتبار درخواست اعسار بررسی می‌شود.
آنها با توجه به قوانین و مقررات مربوطه، به تشخیص قضات و داوران کمک می‌کنند تا تصمیم نهایی درباره اعسار اتخاذ شود.
4.
صدور حکم: در صورت توجیه درخواست اعسار و تایید شواهد، حکمی توسط مراجع قضایی صادر می‌شود که برای عدم پرداخت نفقه به تعهد بندی مشترک عمل کند.
توجه داشته باشید که این مراحل و نحوه درخواست اعسار به فرزند و زن، بر اساس قوانین و مقررات مربوطه هر کشور و حکم قضایی ممکن است متفاوت باشد.
لذا در هر صورت، بهتر است با مشاوران حقوقی متخصص و مراجع قضایی مربوطه هماهنگی داشته باشید.

به طور ابتدایی، شخص باید یک حساب کاربری در سامانه ثنا ایجاد کرده و سپس به منظور تأیید هویت، در سامانه احرازهویت ثنا اقدام نماید.

سپس، شخص باید نمونه‌ای از درخواست تعیین عدم توانایی پرداخت نفقه به همراه همسر یا فرزند را تهیه کرده و فایل آن را در یک حافظه یا گوشی همراه ذخیره کند.

در این مرحله، فرد باید مدارک اعتراضی را که در بخش‌های بعدی مقاله درباره آن‌ها توضیح خواهیم داد، از جمله گواهی‌های اعتراض را تهیه و آماده کند.

در مرحله بعدی، فرد باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کند و درخواست خود را به همراه استشهادیه اعسار و سایر مدارک مربوطه ثبت کند.
این کار باعث می‌شود دادگاه درخواست او را مورد بررسی قرار دهد و در صورت پذیرش ادله و شواهد او، حکم اعسار را صادر کند.

مدارک لازم برای اعسار از پرداخت نفقه

برای اثبات ادعای اعسار از پرداخت نفقه فرزند و همسر، لازم است مدارکی به دادگاه یا شورای حل اختلاف رسیدگی‌کننده ارائه شود.
این مدارک برای اعسار از پرداخت نفقه در ماده ۸ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی قید شده‌اند و به کمک این ماده، باید مدارک زیر را ارائه داد:۱.
تأییدیه حضانت فرزند: تأییدیه‌ای از مرجع قضایی یا سازمان رسمی که نشان دهد که فرد موظف به پرداخت نفقه در حال حاضر حضانت فرزند را دارا نیست.
۲.
اثبات درآمد: ارائه مدارک و شواهدی که نشان دهند فرد اعسارکننده از نظر مالی قادر به پرداخت نفقه نیست، مانند سند دریافت حقوق، اظهارنامه مالیاتی و نمایش حساب بانکی.
۳.
ارائه محرمیت فردی: ارائه مدارکی که نشان دهند فرد موظف به پرداخت نفقه مورد تهدید قرار می‌گیرد و افشای محل اقامت و محرمیت شخصی می‌تواند برای او خطرناک باشد.
۴.
شواهد تأیید غیرقابل تفتیش: ارائه شواهدی که نشان دهند فرد اعسارکننده تلاش‌های غیرقابل تفتیشی برای پرداخت نفقه انجام داده است ولی به دلایلی خارج از کنترل او نتوانسته است.
۵.
شواهد دیگر: ارائه هرگونه شواهد دیگری که بتواند ادعاهای اعسار را تأیید کند.
با توجه به عبارت‌های مندرج، فرد مورد نظر باید مدارک مناسب را برای اثبات اعسار از پرداخت نفقه فرزند و همسر ارائه کند.

یک فهرست جامع از تعداد و ارزش تمامی اموال قابل انتقال و غیر قابل انتقال که به عبارتی، کلیه اموال نامیده می‌شوند، به همراه توضیحات کامل.
همچنین، ترتیبی از تمام اموالی که فرد به هر دلیل و به تمامی اشخاص ثالث دارد، و نیز هرگونه بدهی یا طلب از اشخاص ثالث.

کپی‌برداری از دادنامه و ذکر شماره پرونده به‌صورت قوانینی و با استفاده از برچسب‌های HTML مانند و صورت گرفته است.

صورتنامه برای نمایش تمام پولهای نقدی که فرد در دسته بانکهای داخلی و خارجی یا موسسات مالی و اعتباری ایرانی و خارجی دارد، به همراه اطلاعات دقیق هر بانک یا موسسه مالی و اعتباری، از تگ‌های HTML استفاده می‌کند.
شما می‌توانید از تگ برای تاکید بیشتر و از تگ برای تاکید قوی‌تر استفاده کنید.

"فهرستی از تمام تراکنش‌هایی که فرد مدعی،‌ برای از پرداخت نفقه فرزند یا همسر خود عذرخواهی می‌کند، در مورد دارایی‌های سرمایه‌ای یا غیرسرمایه‌ای خود انجام داده است.
این لیست باید شامل تمام تراکنش‌ها از یک سال قبل از ارائه درخواست عذرخواهی اعسار پرداخت نفقه باشد؛ تأکید می‌شود که لیست باید برچسب های قوی (strong) را در مورد تمام تراکنش ها قرار دهد.
"

استشهادیه عذرخواهی یا همان شهادت‌نامه کتبی باید دارای حداقل دو شاهد باشد که از وضعیت فرد مطلع هستند.
این استشهادیه باید به صورت ضمیمه درخواست عذرخواهی ارائه شود و در صورت درخواست دادگاه، ممکن است در جلسه رسیدگی تحویل دادگاه شود.
برای تایید عذرخواهی فرد، شهود باید در دادگاه حاضر شده و صحت ادعای عذرخواهی را تأیید کنند.

هزینه اعسار از پرداخت نفقه

در جواب به این سؤال که هزینه اعسار از پرداخت نفقه فرزند و زن چقدر است، باید گفت که هزینه‌های قابل پرداخت توسط فردی که مدعی اعسار از پرداخت نفقه فرزند یا زن خود می‌باشد، به دو دسته هزینه دادرسی و هزینه خدمات ارائه شده توسط دفاتر خدمات قضایی تقسیم می‌گردد.
این هزینه‌ها به صورت جداگانه بررسی خواهند شد:- هزینه دادرسی: شامل هزینه‌هایی می‌باشد که در ارتباط با رسیدگی به اعسار از پرداخت نفقه فرزند یا زن به وجود می‌آید.
این هزینه‌ها ممکن است شامل هزینه وکالت، هزینه مواد اصلی مورد نیاز در دادرسی، هزینه تحقیق و مشاوره حقوقی و هزینه سایر مخارج مرتبط با دادرسی باشد.
- هزینه خدمات قضایی: این هزینه‌ها شامل هزینه‌هایی است که به دفاتر خدمات قضایی بابت خدمات فراهم شده در رابطه با اعسار از پرداخت نفقه فرزند یا زن پرداخت می‌شود.
این شامل هزینه‌هایی نظیر هزینه ثبت اسناد، هزینه پرونده‌برداری، هزینه ارائه مدارک و سند‌ها و هزینه سایر خدمات قضایی مرتبط با اعسار است.
به‌طور کلی، هزینه اعسار از پرداخت نفقه فرزند و زن شامل هزینه‌های قضایی و خدمات قضایی است که بسته به هر مورد به صورت متفاوت محاسبه و پرداخت می‌شود.

هزینه مناقشه‌ی قضایی در مورد اختناق در پرداخت نفقه:

با توجه به ماهیت غیر نقدی اختلافات مربوط به عدم پرداخت نفقه برای فرزند و همسر، هزینه رسیدگی به این موضوع توسط دادگاه بین 40 تا 180 هزار تومان است و همچنین هزینه‌ای حدود 2 هزار تومان برای هر برگه دادخواست باید توسط خواهان پرداخت شود.

مبلغ پرداختی بابت خدمات ارائه شده توسط دفاتر خدمات قضایی:

هزینه‌های مربوط به خدمات قضایی بستگی به نوع و محتوای خدمات ارائه شده دارد.
هزینه‌های ممکن شامل موارد زیر می‌شود:

• هزینه‌های حق النشر و ثبت اسناد قانونی
• هزینه‌های مشاوره قانونی و حقوقی
• هزینه‌های مربوط به تهیه و تنظیم سند‌ها، قراردادها و دفترچه‌های قانونی
• هزینه‌های حقوق و دستمزد وکلای قضایی
• هزینه‌های پیگیری و دفاع در دادگاه

لطفاً قبل از استفاده از خدمات قضایی، صحت و کاملیت هزینه‌ها را با دفتر خدمات قضایی مربوطه بررسی کنید.

این هزینه‌ها شامل هزینه تایپ متن دادخواست و ثبت و ارسال آن به دادگاه است.
طبق تعرفه مصوب دفاتر خدمات قضایی، هزینه ارسال دادخواست به دادگاه بدوی در سال ۱۴۰۱، به مبلغی در حدود ۴۱ هزار تومان است.

اعتراض به اعسار نفقه

اعتراض علیه عدم اختیار در پرداخت نفقه پس از صدور حکم، در قوانین ما تعیین شده است.
امکان تجدید نظر و اعتراض به این مسئله وجود دارد، بسته به مرحله‌ای که حکم در آن قرار گرفته است و بسته به اینکه آیا حضوری یا غیابی حکم صادر شده است.
در چند حالت، اعتراض علیه عدم اختیار در پرداخت نفقه برای زن و فرزندان، می‌توانند مطرح شوند.

مرد به طور قاطع نسبت به اعتراض از سوی همسر در مورد اعسار نفقه اظهار ناراضی می‌کند.

این حالت، زمانی رخ می‌دهد که مرد، مجبور به پرداخت نفقه زن یا فرزند می‌شود ولی توان مالی برای پرداخت این نفقه را ندارد.
به همین دلیل، با ادعای اعسار، درخواست تقسیط نفقه عقب‌افتاده زن یا فرزند را (بعد از صدور حکم دادگاه) دارد و یا درخواست تعدیل نفقه جاری زن و فرزند را دارد.
اما دادگاه، ادعای وی را پذیرش نمی‌کند.
به این شرایط، مرد می‌تواند در مهلت های قانونی اعتراض نسبت به رای عدم پذیرش اعتراض درباره عدم اعتراف از پرداخت نفقه را انجام دهد.

اعتراض زن در مورد عدم پرداخت نفقه:

این حالت زمانی رخ می‌دهد که دادگاه ادعای مرد را درباره عدم مسئولیت از پرداخت نفقه زن (به طور فعلی یا عقب افتاده) قبول کرده و مبلغ نفقه را تناسب داده یا تسویه نفقه عقب افتاده را اقساطی می‌کند.
اما زن می‌داند که مرد قادر به پرداخت نفقه بوده است و توانایی اثبات این موضوع را در دادگاه دارد.

اعتراض فرزند به عدم پرداخت مخارج زندگی به شدت مشروع است.

این حالت زمانی رخ می‌دهد که پدر، بر اساس حکم دادگاه، به پرداخت نفقه فرزند خود محکوم شده است.
ممکن است به دلیل بالابود مبلغ نفقه، پدر قادر به پرداخت آن در حال حاضر نباشد یا آن را تاکنون پرداخت نکرده باشد.
در این صورت، با ثبت درخواست اعسار و تعدیل نفقه در خصوص نفقه جاری فرزند یا تقسیط نفقه در خصوص مبلغی که پیش از این محکوم به پرداخت آن می‌شده اما تاکنون پرداخت نشده، پدر می‌تواند درخواست کاهش مبلغ یا تقسیط آن را داشته باشد.
در نهایت، دادگاه با پذیرفتن اعتراض اعسار ارائه‌شده، تغییری در مبلغ یا شرایط پرداخت نفقه صورت می‌دهد.

در این موقعیت، فرزند (اگر اهلیت داشته باشد) یا نماینده قانونی او (در صورت عدم اهلیت فرزند) بلافاصله پس از شکل‌گیری مشکل، می‌تواند با ثبت درخواست اعتراض بازدید یا تجدیدنظر و با ارائه دلایل مقنع در مورد عدم توانایی پدر در پرداخت نفقه، درخواستی برای اثبات عدم اعسار پدر و رد ادعای اعسار وی داشته باشد.
این درخواست می‌تواند از طریق اهالیت یا نمایندگی قانونی انجام شود.

در اقسام قبل، توضیح دادیم کهشروطی که باعث می‌شوند از پرداخت نفقه زن و فرزند معاف شوید چیستند و توصیح دادیم که تنها در صورتی، که مبلغ نفقه تعیین شده در حکم دادگاه به عنوان نفقه حال حاضر زن و فرزند یا مبلغ نفقه معوقه زن که حکم پرداخت آن داده شده، قابل تعدیل و تقسیط می‌باشد که معافیت مربوط به پرداخت نفقه مرد توسط دادگاه پذیرفته شود.

از آنجایی که دادگاه، فقط به درخواست مرد توجه می کند، تنها در صورتی که دادخواست اعسار از پرداخت نفقه زن و فرزند به طور رسمی ثبت شده باشد، صدور حکم اعسار و تعدیل تقسیط نفقه را مورد بررسی قرار می دهد.
در زیر، یک نمونه دادخواست اعسار از پرداخت نفقه زن برای مردانی که محکوم به پرداخت نفقه معوقه هستند، ارائه شده است.
شما می توانید با اندکی تغییر در متن، دادخواست خود را مشابه این نمونه تنظیم کنید.

می‌توانند خوانندگان عزیز، برای دریافت یک "نمونه دادخواست اعسار از پرداخت نفقه"، بر روی دکمه دانلود فایل در زیر کلیک نمایند.
توصیه می‌شود حتماً نمونه دادخواست را قبل از ارسال به صورت کامل تغییر داده و به نیازهای شخصی خود پیاده‌سازی کنید.

علاقمندانی که مایل به کسب اطلاعات بیشتر درباره تنظیم لایحه اعسار از پرداخت و محتوا و جزئیات آن هستند، می توانند با مراجعه به مقاله زیر که در بخش بیشتر بخوانید در دسترس است، اطلاعات دقیقتری را به دست آورند.

استفاده از تگ منجر به اشتراک یک نمونه دادخواست برای اعسار از پرداخت نفقه همسر و فرزند می‌شود.
به عنوان مرد میتوانید خواستار تعدیل یا تقسیط نفقه باشید.
همچنین، زن و فرزندان نیز میتوانند از دادگاه خواستار صدور حکم برای رد اعسار همسر یا پدر خود از پرداخت نفقه شوند.
در زیر، یک نمونه لایحه دفاعیه برای رد اعسار از پرداخت نفقه معوقه زن برای دانلود آماده شده است.
افراد میتوانند متن را ویرایش و بر اساس موقعیت خود استفاده کنند.