قوانین و مقررات آیین دادرسی مدنی روش‌های مختلفی برای اعتراض به صدور حکم‌های دادگاه ارائه داده است. یکی از این روش‌ها، اعتراض شخص ثالث است که به وسیله آن می‌توان از صحت یا عدم صحت حکم دادگاه استقاده کرد. اعتراض شخص ثالث به دو دسته اعتراض ثالث اصلی و اعتراض ثالث طاری تقسیم می‌شود. هر یک از این دسته‌ها قوانین و مقررات خاص خود را دارند تا بتوانند به درستی بررسی و رسیدگی شوند.

به مناسبت فوق، در اینجا مقاله‌ای را بررسی می‌کنیم که در آن به دعوای یک شخص ثالث طاری می‌پردازیم. بنابراین، انتقادات این شخص، دعواهای وی و مهلت‌های موجود برای اعتراضات ثالث طاری را بررسی خواهیم کرد.

اعتراض شخص ثالث طاری

بر اساس بند 419 قانون آیین دادرسی مدنی، "اعتراض طاری (غیر اصلی)" به معنای اعتراض یکی از طرفین در دعوا به یک رأیی است که قبلاً در دادگاه صادر شده است و طرف مقابل برای اثبات ادعاهای خود در حین دادرسی از آن رأی به عنوان دلیل استناد می‌کند. به عبارت دیگر، اعتراض شخص ثالث طاری به صورت متفاوتی نسبت به دعوی طاری است. در این حالت، در یک دعوای قبلی بین دو شخص، دادگاه یک حکم یا رأی صادر کرده است. وقتی یکی از این اشخاص در یک دعوای جدید علیه شخص ثالثی اقدام می‌کند، به آن حکم یا رأی قبلی ارجاع می‌دهد.

"به منظور جلوگیری از حضور شخص ثالث در دعوای اولی و صدور حکم یا قراری که به ضرر وی است، در این دادگاه از آن حکم یا قرار مطلع می‌شویم و عملی را که به آن معترضیم با استفاده از برچسب اعتراض شخص ثالث طاری رسانده می‌کنیم."

دعوای اعتراض شخص ثالث طاری

دعوای اعتراض ثالث طاری، بدون تقدیم دادخواست به عمل می‌آید و در همان دادگاه مورد بررسی و تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد. در این نوع اعتراض، شخص ثالث طرفی است که در دادگاهی که دعوای اصلی در آن مطرح شده است، اقامه می‌شود و رأی مورد اعتراض او به عنوان دلیل و اسناد معتبر مورد استناد قرار می‌گیرد.

در صورتی که دادگاهی که رای مورد اعتراض را صادر کرده است، درجه‌ی پایین‌تری نسبت به دادگاهی باشد که به دعوای اصلی رسیدگی می‌کند، معترض ثالث موظف است بعد از ارائه اعتراض در دادگاهی که به اصل دعوا پرداخت می‌کند، دادخواست اعتراض اصلی را به دفتر دادگاهی که رای مورد اعتراض را صادر کرده است، تقدیم کند. همچنین، اگر دعوای اعتراض ثالث طرح شود و دادگاهی که به دعوای اصلی رسیدگی می‌کند، بررسی کند که رای مورد اعتراض در اصل دعوا تأثیرگذار خواهد بود، تا حصول نتیجه اعتراض، رسیدگی به دعوا را به تعویق می‌اندازد. در غیر این صورت، رسیدگی به دعوا انجام شده و رای صادر می‌شود.

مهلت اعتراض ثالث طاری

بصورت کلی، قانون آیین دادرسی مدنی هیچ مهلت مشخصی برای اعتراض شخص ثالث درباره انواع اعتراض شخص ثالث تعیین نکرده است. با توجه به اینکه شخص ثالث در دعوایی که پیش‌تر به رسمیت شناخته شده و حکمی صادر شده، حضور نداشته است، حکم و یا قراردادگاه به او ابلاغ نمی‌شود. به همین دلیل، نمی‌توان مهلتی را برای اعتراض وی پیش‌بینی کرد؛ زیرا نمی‌دانیم دقیقاً از کدام زمانی شخص ثالث از حکم صادر شده مطلع می‌شود. این بدان معناست که مهلت اعتراض ثالث در قانون پیش‌بینی نشده است و شخص ثالث هر زمان که بخواهد، می‌تواند دعوای ثالث را مطرح کند.