یکی از فوایدی که در اسناد رسمی مشاهده می‌شود، توان اجرایی و توان اثباتی این نوع اسناد در دعاوی مختلف است. در قوانین آیین دادرسی مدنی، ویژگی‌ها و اعتبار اسناد رسمی به‌طور صریح تعریف شده‌اند. اما سوالی مطرح است که باید به آن پاسخ داده شود؛ این‌گونه سوال به این صورت است که آیا اسنادی که در خارج از کشور تهیه می‌شوند، چه اعتباری دارند؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم و اعتبار اسناد تهیه شده در خارج از کشور را بررسی کنیم. بدین منظور، در این مقاله به بررسی اسناد تهیه شده در خارج از کشور و اعتبار آن‌ها می‌پردازیم.

اسناد تنظیم شده در خارج از کشور

اطلاعاتی که در حین دادگاه توسط طرفین به ارمغان می‌آورند، ممکن است به کمک افراد صالح ایرانی در خارج از کشور تهیه شده و با رعایت قوانین ایران تدوین شده باشند. در این صورت، این اطلاعات با ویژگی‌های یک سند رسمی شناخته می‌شوند و ارزش قانونی دارند، مانند شناسنامه یا سند ازدواج و طلاق که توسط ماموران کنسولی ایران در خارج از کشور تهیه می‌شوند. البته، ممکن است اسناد توسط ماموران خارجی در خارج از کشور تهیه شوند، بنابراین منظور از اسناد تنظیم شده خارج از ایران، به اسنادی اشاره دارد که به وسیله پرسنل دیگر کشورها در خارج از ایران تهیه می‌شوند.

اعتبار اسناد خارجی در ایران

حقیقت سؤال مهمی درباره اعتبار سند‌های برون‌مرزی در رسیدگی است. سند‌هایی که توسط وکلای کشورهای دیگر در خارج از ایران تهیه می‌شوند، تا چه حدی اعتبار دارند؟ به این سؤال در ماده ۱۲۹۵ قانون مدنی پاسخ داده شده است. به اساس این ماده، 'دادگاه‌های ایران به سند‌های تهیه شده در کشورهای خارجی همان اعتباری را خواهند داد که آن سند‌ها مطابق قوانین کشوری که در آنجا تهیه شده است دارای آن هستند؛ با این شرط: اولا سند مزبور به دلایل قانونی به عنوان اعتباری برخورد نکرده باشد؛ ثانیا محتوای آن با قوانین مربوط به نظم عمومی یا اخلاق حسنه ایران در تناقض نباشد؛ ثالثا کشوری که سند در آن تهیه شده، بر اساس قوانین خود یا سازمان‌های بین‌المللی، سند‌های تهیه شده در ایران را نیز معتبر شمارا؛ رابعا نماینده سیاسی یا کنسولی ایران در کشوری که سند در آن تهیه شده است یا نماینده سیاسی یا کنسولی کشور مزبور در ایران تایید کند که سند مطابق قوانین محل تهیه شده است'.