مطابق با آیه 24 از سوره نساء، "ازدواج و ارتباط جنسی با زنانی که شوهردار هستند، حرام است". حرمت این امر به قدری واضح است که می توان آن را بر اساس مبانی اسلامی و قوانین در نظر گرفت؛ بنابراین، قانون مدنی نیز این مسئله را به عنوان یکی از موانع ازدواج معتبر در نظر گرفته و تدابیر مشخصی برای اجرای مدنی آن تدارک دیده است. در این باره، تفاوتی بین عقد موقت و دائم وجود ندارد و صیغه ازدواج با زنی که شوهردار است، همانند ازدواج دائم با او است.

"البته قانون مدنی، در مورد ازدواج زن با شوهر دار تأثیراتی را در قدرت و ارزش ابدی نکاح بین دو نفر در دو حالتی که در آن‌ها یا طرفین به حرمت نکاح آگاه هستند یا در مورد حرمت نکاح ناآگاه هستند، بررسی کرده و برای هر یک از این حالت‌ها به طور جداگانه ماده‌هایی تعریف کرده است. از این رو، این سوال مطرح می‌شود که آیا تفاوتی بین ازدواج زن با شوهر دار در صورت آگاهی از حرمت نکاح و ازدواج زن با شوهر دار در صورت ناآگاهی از حرمت نکاح از نظر حکم قائل به چه بودجه‌ای است؟"

با توجه به تفاسیری که ارائه شده است، در این مقاله به موضوع "ازدواج با زنی که همچنان همسر دار است" می‌پردازیم و آن را بر اساس دو فرض بررسی می‌کنیم. فرض اول، ازدواج با زنی که هنوز به حقوق نکاح همسر سابق خود آگاهی دارد و فرض دوم، ازدواج با زنی که به علت نادانی از حقوق نکاح با همسر سابق خود آگاهی ندارد.

ازدواج با زن شوهردار در صورت علم به حرمت نکاح

مادامی که متعلق به برخی از بخش‌هایی از مقررات قانون مدنی در کشور ما می‌باشد، آن نکاح، طلاق و ارث است. بخشی از این مقررات تاثیر و الهام خود را از فقه اسلامی شیعی دریافت کرده است. بنابراین، مانند آنچه در فقه اسلامی بیان شده است، ازدواج با زن متاهل حرام است و ممنوع است. همچنین در قانون مدنی ازدواج با زن متاهل، برخلاف ازدواج با زن بیوه، نیز ممنوع است و در برخی شرایط، به عنوان یکی از موانع انجام نکاح محسوب می‌شود.

بطور کاملاً متفاوت متن زیر را به زبان فارسی با استفاده از برچسب‌های HTML مانند برچسب "em" و "strong"، بنویسید: بدون تکرار موضوع در نتیجه، متن جدید به زبان فارسی:

البته، قانون مدنی حکم ازدواج زن متأهل را در دو حالت متفاوت، یعنی در صورت داشتن آگاهی از حرمت نکاح و در صورت عدم آگاهی از حرمت نکاح، از نگاه دو طرف به حرمت این عقد ازدواج، مورد بررسی قرار داده است. در این مقاله نیز ما به بررسی ازدواج زن متأهل و تأثیر آن بر حرمت نکاح زن متأهل، در دو حالت جداگانه، می‌پردازیم.

ماده 1050 از قانون مدنی درباره "حرمت نکاح با زن شوهردار در صورت آگاهی از حرمت نکاح" تعیین می‌کند: هر فردی که با آگاهی از وجود ارتباط زناشویی و حرمت نکاح، زنی را که به دلایل مربوط به طلاق یا فوت در عده قرار دارد، به همراه آگاهی از عده و حرمت نکاح، برای خود قرارداد بسته، این قرارداد باطل و آن زن به طور کامل شرعا محترم برای آن فرد حرام می‌شود.

مانند آنچه مشاهده می‌شود، طبق ماده ۱۰۵۰ قانون مدنی، نکاح با یک زن متاهل باطل است. به منظور حفظ حرمت نکاح بین طرفین، یعنی جلوگیری از ازدواج همیشگی بین آن زن و مرد، دو شرط وجود دارد که باید فراهم شوند: ۱. باید مجرد بودن زن در زمان ازدواج ثابت شود. ۲. باید زن به طور صریح از ازدواج مستمر با مرد خارج شده باشد.

"یک فرد با علم به موضوع، به معنای داشتن اطلاعاتی درباره‌ی اینکه زنی که قصد عقد ازدواج با مردی دیگر را دارد، پیش از این با یک زن دیگر متاهل بوده است و بر اساس قانون، دانشی درباره‌ی وجود علاقه زوجیت در این فرد بایستی وجود داشته باشد."

۲ عنصر دانش موافقتی دارد: به این معناست که فرد باید کاملاً درک کند که ازدواج با زن متاهل اشتباه است و غیر قانونی است.

با حاصل شدن دو شرط فوق الذکر، بجز ازدواجی که باطل است، تکیه بر حرمت ابدی بین آقا و خانم برقرار می‌شود و آن دو به هیچ وجه قادر به ازدواج با یکدیگر نخواهند بود.

ازدواج با زن شوهردار در صورت جهل نسبت به حرمت نکاح

در بخش قبل به توضیح نحوه تأثیر قانون مدنی بر حرمت ابدی نکاح بین طرفین در مورد ازدواج با زنی که شوهر دار است پرداختیم. در این بخش، به بررسی دو فرض متفاوت، یعنی آگاهی از حرمت نکاح و عدم آگاهی از حرمت نکاح، و همچنین دو ماده جداگانه در این مورد پرداختیم. در قسمت اول، جزئیات ازدواج با زنی که شوهر دار است در صورتی که طرفین از حرمت نکاح آگاه باشند تشریح شد. حالا در این بخش، به مطالعه فرض دوم، یعنی ازدواج با زنی که شوهر دار است در صورتی که طرفین از حرمت نکاح غافل باشند، می‌پردازیم.

فرض ازدواج با زنی که شوهری دارد، در صورتی که شخصی در مورد حرمت نکاح ناآگاه باشد، در ماده 1051 قانون مدنی مورد نظر قرار گرفته است. طبق این ماده، در موردی که عقد با دلیلی از جمله جهل برقرار شود و به نزدیکی نیز رسیده باشد، اثرات مذکور در ماده قابل اعمال است. اما در صورتی که جهل و عدم رخداد نزدیکی وجود داشته باشد، عقد باطل است ولی حرمت نکاح همچنان باقی می‌ماند.

با توجه به این ماده، اگرچه ازدواج با زن متاهل حتی در صورت نادانی از حرمت ازدواج، باطل است و باعث انحلال نکاح می‌شود، اما این ازدواج تنها در صورتی حرمتی ابدی بین طرفین ایجاد می‌کند، که یکی از دو شرط زیر وجود داشته باشد: 1. همدردی جسمی و روحی مستمر بین طرفین. 2. تعهد وفاداری و احترام همیشگی به یکدیگر. این شرایط می‌توانند در ازدواج با زن متاهل، حتی در صورتی که از اصل نکاح بی‌اطلاع باشند، به وجود آیند و باعث ایجاد حرمت ابدی بین آن‌ها می‌شود.

۱- یک امکان دیگر نیز وجود دارد که طبق ماده ۱۰۵۰ حاکمیت حقوقی، دانش به موضوع خاصی اشاره کند که شامل پیوند زن و شوهر و وضعیت تاهل زن متاهل است.

در حقیقت، موضوع زوجیت و تاهل زن شوهردار را نمی‌توان به عنوان علمی در نظر گرفت، اما رابطه جنسی بین مرد و زن شوهردار واقعیت دارد.

بنابراین، با توجه به قانون مدنی و ماده ۱۰۵۱ آن، اگر زنی که در حال ازدواج است درباره حرمت نکاح جهل داشته باشد و نزدیکی جنسی بین زن و شوهر رخ ندهد، این موضوع منجر به حرمت دائمی نکاح بین زن و مرد نمی‌شود.

آیا زن شوهر دار می تواند صیغه محرمیت بخواند

در بخش‌های قبلی مقاله، ما درباره دو فرض در مورد ازدواج با زن شوهردار بحث کردیم. اولی، ازدواج با زن شوهردار در صورتی که فرد به حرمت نکاح آگاه باشد و دومی، ازدواج با زن شوهردار در صورتی که فرد به حرمت نکاح ناآگاه باشد. در این بخش، ما به طور جامع حکم ازدواج با زن شوهردار در این دو فرض را تحلیل کرده‌ایم.