مفهوم "ارزش دفتری" یکی از اصطلاحات مالی است که برای محاسبه ارزش شرکت‌ها، دارایی‌ها و سهام کاربرد دارد. ارزش دفتری به معنای ارزش بالاتر دارایی‌ها، به معنای ارزش بالاتر شرکت و ارزش بالاتر سهام آن شرکت است. سرمایه‌گذارانی که قصد ورود به یک شرکت را از طریق خرید سهام دارند، می‌توانند با توجه به ارزش دفتری شرکت تصمیم‌گیری کنند.

با توجه به اهمیت ارزش سرمایه‌ای در حوزه مالی و نقش مهمی که به عنوان یک معیار تعیین‌کننده در محاسبه ارزش یک شرکت دارد، ضروری است که سرمایه‌گذاران نسبت به درک این مفهوم و محاسبه آن تلاش کنند و با دیدی فراتر، در خرید سهام شرکت‌های مختلف اقدام کنند تا از تجربه خسارت خود جلوگیری کنند. بدین منظور، استفاده از تگ درست و قوی در نمایش و تاکید بر این مفهوم اهمیت دارد.

در این مقاله، به توضیح مفهوم ارزش دفتری پرداخته شده و همچنین فرمول محاسبه آن ارائه شده است. همچنین در ادامه، تفاوت ارزش دفتری و بهای تمام شده وجود دارد که توضیح داده می‌شود. در پایان، مزایا و معایب محاسبه این ارزش بررسی می‌شوند تا خوانندگان بتوانند اطلاعات کاملی در مورد این مفهوم به دست آورند.

ارزش دفتری چیست؟

در حوزه ادبیات مالی، مفهوم ارزش دفتری دارای کاربردهای مختلفی است. هنگامی که به سوال "چه معنی دارد که یک دارایی ارزش دفتری داشته باشد؟" پاسخ می‌دهیم، معمولاً به معنای کسر کردن تمام هزینه‌ها و بدهی‌ها از ارزش کل دارایی‌ها یا داراییِ هدف توجه می‌کنیم. به عنوان نمونه، پس از کسر بدهی‌های یک شرکت از ارزش دارایی‌های آن، مجموع حقوق صاحبان سهام به دست می‌آید و با تقسیم این مبلغ بر تعداد سهام، ارزش هر سهم محاسبه می‌شود.

انتوری به ارزشی استکه جهت سنجش کلیت یک شرکت استفاده میشود و بنابراین برای سرمایه گذاران حائز اهمیت است. آنها میتوانند تصمیم بگیرند که سهام یک شرکت به قیمتی کمتر یا بیشتر از ارزش واقعی آن قیمت گذاری شود. به طور ساده تر هم بگوئیم که ارزش انتوری هزینه خالص یک دارایی در ترازنامه شرکت است. این ارزش، ارزشی است که در صورت انحلال شرکت بین سهامداران تقسیم میشود.

یک تعریف دیگر از مفهوم "ارزش دفتری" این است که این ارزش به معنای مقداری است که از کسر هزینه استهلاک آثار جمع‌آوری شده از هزینه خرید یا بهای تاریخی هر دارایی به دست می‌آید. معمولاً این ارزش به عنوان "ارزش کتابی خالص" یا NBV شناخته می‌شود. ارزش دفتری به عنوان یک معیار برای تعیین قیمت خرید و فروش سهام‌های مختلف استفاده می‌شود و در واقع مانعی مناسب برای جلوگیری از وقوع ضرر در معاملات می‌باشد.

فرمول محاسبه ارزش دفتری

تجزیه و تحلیل یک کسب و کار از طریق بررسی ارزش دفتری آن امکان‌پذیر است. ارزش دفتری به معنای خالص دارایی‌های شرکت، که بدهی‌ها و هزینه‌های استهلاک آنها را کم می‌کند، اشاره دارد. در صورت انحلال یک شرکت، ارزش دفتری در میان سهامداران قسمت‌بندی می‌شود و می‌توان به آن را حقوق صاحبان سهام نیز گفت. فرمول محاسبه ارزش دفتری به سه روش مختلف خلاصه می‌شود که شامل:

در بررسی ارزش یک شرکت یا یک سهم برای سرمایه‌گذاران بالقوه، محاسبه "ارزش دفتری" اهمیت بسیاری دارد. این محاسبه نشان می‌دهد که آیا خریداری یک سهم با قیمت پایین‌تر از ارزش دفتری شرکت، به معنی کسب سود در آینده است یا خیر؟ همچنین، خرید سهم با قیمت بالاتر از ارزش دفتری، به معنی خرید با زیان است. همین موضوع برای فروش سهام نیز صادق است. به این معنا که فروش سهم با قیمت پایین‌تر از ارزش دفتری، به معنی ضرر است و فروش سهم با قیمت بالاتر از ارزش دفتری، به معنی کسب سود می‌باشد.

تفاوت ارزش دفتری و بهای تمام شده

همانطور که توضیح داده شد، ارزش دفتری به طور کلی به معنای کسر بدهی‌ها از دارایی‌ها است و همچنین می‌توان آن را تعریف کرد به عنوان کسر هزینه استهلاک از بهای تمام شده. در واقع تفاوت ارزش دفتری با بهای تمام شده در این است که در ارزش دفتری، هزینه‌ها از ارزش دارایی‌ها کسر می‌شوند، در حالی که در بهای تمام شده، درآمدها از ارزش تمامی مخارج صرف شده برای خرید یک دارایی کسر می‌شود.

ارزش دفتری، به طور خلاصه، مبلغی است که در صورت انحلال شرکت، به سهامداران و سرمایه‌گذاران پرداخت می‌شود و در ترازنامه لحاظ می‌گردد. اما بهای تمام شده، به عنوان یک هزینه، در نظر گرفته می‌شود که برای خرید تجهیزاتی استفاده می‌شود که بیش از یک دوره مالی عملکرد دارند و به منظور تولید و نگهداری آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پرداخت بهای تمام شده و ارزش دفتری دارای تفاوت‌های مهمی هستند. بهای تمام شده، هزینه‌ای است که برای تهیه یک دارایی صرف می‌شود، در حالی که ارزش دفتری نوعی دارایی است که باقی‌مانده دارایی پس از کسر هزینه استهلاک را نشان می‌دهد. بهای تمام شده در واقع پایه‌ای برای محاسبه ارزش دفتری محسوب می‌شود. از آنجا که استهلاک از بهای تمام شده کسر می‌شود، ارزش دفتری دارایی مشخص می‌شود.

مزایا و معایب ارزش دفتری

در این بخش به بررسی نقاط قوت و ضعف "ارزش دفتری" در تحلیل‌های مالی خواهیم پرداخت. یکی از مزایای "ارزش دفتری" این است که محاسبه آن مستند به استدلال شخصی نیست. "ارزش دفتری" به میزان استهلاک دارایی‌ها برمی‌گردد. هرچند روش دقیقی برای سنجش استهلاک وجود ندارد، اما به شما دیدی نسبتا دقیق از ارزش دارایی در طول زمان ارائه می‌دهد. می‌توان گفت که "ارزش دفتری" یک معیار خوب برای تصمیم‌گیری در زمینه سرمایه‌گذاری است.

از ضعف‌های مالی دفتری، عدم در نظر گرفتن ارزش خدمات است. به عنوان مثال، شرکت‌های تولیدی که دارای تجهیزات بسیاری هستند، اغلب دارای ارزش دفتری بالایی هستند، اما شرکت‌های خدماتی که سرمایه‌گذاری آن‌ها متمرکز بر تخصص و مهارت افراد است به دلیل عدم توانایی در محاسبه هزینه‌های پایان کار و استهلاک، ارزش دفتری کمی دارند. در نتیجه، ارزش دفتری قادر به اندازه‌گیری حقوق مالکیت معنوی نمی‌باشد.