اثبات وقوع بیع

قانون مدنی به عقود اهمیت زیادی می‌دهد، منجمله عقد بیع، اما در موارد استثنایی، برای انعقاد قرارداد ها، نیازی به نوشتاری بودن آنها وجود ندارد.
این بدان معناست که قراردادها درباره انواع مختلفی از عقود، سرمایه‌گذاری یا غیر معین هم به صورت شفاهی و هم به صورت کتبی، قابل قبول است و تأثیر حقوقی دارد.
به همین دلیل، اکثر طرف‌های قرارداد بیع، معمولاً بدون نیاز به ثبت رسمی، این قرارداد را شفاهی یا کتبی منعقد می‌کنند.

موقعیتی رخ می‌دهد که بعد از انجام معامله‌ی خرید و فروش، انتقال مالکیت و تنظیم سند رسمی صورت نگرفته و تنها قرارداد بیع راه‌افتاده است، سؤالی پیش می‌آید که آیا این قرارداد قابل انکار است و ضرورت اثبات انجام بیع پیش می‌آید.
به منظور پاسخ به این سؤال، اطلاعاتی مشخص و مراحل خاصی باید بررسی شود و برای ثبت انجام بیع، الزامی است نمونه‌ی دادخواست اثبات بیع گرفته شود.

در این مقاله، نیاز داریم در مورد شرایط و ادله، نحوه و مراحل، مدارک لازم و هزینه برای اثبات وقوع بیع، به شما بگوییم و در انتها، نمونه دادخواست این موضوع و فایل دانلود آن را ارائه دهیم تا شما عزیزان در صورت نیاز، از آن استفاده کنید.

شرایط و ادله اثبات وقوع بیع

قبل از تبیین شرایط و ادله برای اثبات وقوع بیع، ابتدا نیاز است که درباره چهارچوب و تأثیر این نوع قرارداد صحبت کنیم.
ادله اثبات در این زمینه را می‌توان در قالب مقررات قانون آیین دادرسی مدنی تعریف کرد.
سپس، با بررسی پیشنیازهای ذکر شده، شرایط و ادله برای اثبات وقوع بیع را تبیین خواهیم کرد.

عقد بیع، یکی از نوع‌های قراردادهای واضح، تبادلی و لازم در حقوق مدنی است.
تعریف قانونی این نوع قرارداد، براساس ماده ۳۳۸ قانون مدنی ایران، به "انتقال کالا، مقابل مقدار معینی" اشاره می‌کند و می‌تواند به صورت کالای متحرک یا غیرمتحرک صورت بگیرد.
یعنی دو طرف با نقش خریدار و فروشنده (بایع و مشتری) و کالایی به عنوان موضوع قرارداد بیع، در این قرارداد حضور دارند.
بایع در مقابل مبلغ معامله، مالکیت کالا را به خریدار منتقل می‌کند.

در واقع، برجسته‌سازی مواردی که باید در نظر گرفته شوند، ایجاد و انتقال مالکیت در عقد بیع است.
به منظور بوجود آمدن این عمل، لازم است که شرایط عمومی قراردادها و شرایط اختصاصی عقد بیع در این قرارداد رعایت شده باشد.
برخی از این شرایط شامل وجود اهلیت در طرفین، تعیین وضوح موضوع، مشروعیت جهت و وجود قصد و رضایت، همچنین قانونی بودن تصرف بایع در موضوع عقد بیع و مشتری در مبلغ مذاکره شده است.

در ایران، قانونگذار اجازه تشکیل قراردادهای خریداری به صورت کتبی (با استفاده از سند عادی یا رسمی) یا شفاهی را فراهم کرده است.
به شرط رعایت قوانین عمومی و خاص مربوط به انعقاد قراردادهای خریداری، قرارداد خریداری ای که به یکی از این دو شیوه منعقد شود، به درستی قرارداد محسوب خواهد شد.

"بعضی اوقات، در شرایطی مانند توقف بخشی از قرارداد، به ویژه زمانی که بیع توسط یک قرارداد شفاهی یا توسط قراردادی که به صورت نامه‌ای عادی است، انجام شده است، می‌توان به سوال از دوباره قرارداد بیع یا شک و تردید در قرارداد عادی اشاره کرد.
در این شرایط، مسئله اثبات وقوع بیع مطرح می‌شود.
در چنین شرایطی، شخصی که می‌خواهد وقوع بیع را ثابت کند، باید با استفاده از دلایل و مستندات اثبات خواسته خود را ارائه دهد و با رعایت روند قانونی، اقدامات لازم را انجام دهد.
"

قانونگذار در قانون آیین دادرسی مدنی، استفاده از ادله حقوقی را برای اثبات ادعاها تعیین کرده است.
در صورتی که طرفین در یک دعوای حقوقی، مثلاً در اثبات انجام بیع، با بحث ادله و اثبات این قرارداد روبرو شوند، وظیفه آنها است که آشنایی کاملی با ادله را داشته باشند.
اقرارنامه، سند، شهادت، سوگند و امضاها از ادله‌های استفاده شده در اثبات دعاوی حقوقی هستند، که خوانده در مقام دفاع و خواهان در مقام دعوا، بسته به شرایط، می‌توانند از آنها بهره‌برداری کنند.

مراحل و نحوه اثبات وقوع بیع

در صورت مواجهه با مسئله اثبات وقوع تراکنش خرید و فروش که معمولاً به دنبال رد قرارداد شفاهی یا کتبی با استفاده از سند معمولی مطرح می‌شود، باید از روش‌ها و مراحل اثبات وقوع تراکنش خرید و فروش آگاه باشیم تا با یک اقدام به موقع، به دفاع از حقوق خود بپردازیم.
روش‌ها و مراحل اثبات وقوع تراکنش خرید و فروش به ترتیب زیر است:

مراحل آغازین برای اثبات وقوع انواع بیع به شرح زیر است:ابتدا، برای تشکیل حساب کاربری در سامانه ثنا و تنظیم دادخواست، فرد باید اقدامات زیر را انجام دهد:- ابتدا می‌تواند با مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا از طریق ورود به سایت adliran.
ir و انتخاب گزینه "سامانه احراز هویت بر خط"، حساب کاربری خود را در سامانه ثبت نماید.
- برای تنظیم دادخواست و اظهار عوامل مورد نیاز برای اثبات وقوع بیع، می‌تواند از نمونه‌های دادخواست‌های اثبات وقوع بیع استفاده کند یا با مشورت از مشاور یا وکیل خود، دادخواست مناسب را تهیه نماید.
توصیه می‌شود در تمامی مراحل مذکور، به استفاده از تگ‌های اچ‌تی‌ام‌ال مانند و برای بخش‌های مهم و تأکیدی متن، توجه کنید.

پس از آن، شخص مایل به شروع یک دعوای حقوقی برای اثبات واقع شدن یک قرارداد خرید است.
برای این منظور، او باید با استفاده از نام کاربری و رمز عبور حساب خود، همراه با یک فایل ورد دادخواست که با استفاده از نمونه‌های قبلی یا با کمک وکیل و مشاور تهیه کرده است، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند.
در این مراحل، او باید مدارک مورد نیاز را تحویل دهد و همچنین هزینه دادرسی دعوای خود را پرداخت کند.
در نهایت، او می‌تواند دادخواست خود را ثبت و به مرجع صالح ارسال کند.

در انتها، دادخواست مورد نظر به دادگاه صالح ارسال می‌شود و پیامکی شامل ثبت دادخواست و تشکیل پرونده در دادگاه، همچنین زمان و تاریخ جلسه رسیدگی، از طریق سامانه ثنا به خواهان و خوانده دعوا ابلاغ می‌شود.
طرفین ملزم به حضور در جلسه رسیدگی در موعد مقرر هستند و با داشتن ادله اثبات، می‌بایست در جلسه حاضر شده و اقدام به دفاع نمایند.

دادگاه پس از بررسی ادله و شنیدن اظهارات طرفین و در صورت حضور شهود، اظهارات شهود را مورد بررسی قرار داده و پس از آن، رای متناسب و مناسب را صادر خواهد کرد.
این رای، با استفاده از تگ شدیداً تأیید می‌شود و به طرفین ابلاغ می‌گردد.

توصیه می‌شود در صورتی که در جریان یک اختلاف قرار گرفتید که مربوط به ثبت و وقوع بیع مال غیرقابل حمل مانند زمین یا ملک است و مال مذکور هیچ سابقه‌ای در ثبت ندارد، از دادخواستی که مبنای اثبات وقوع بیع می‌باشد استفاده نمایید.
علاوه بر این، در صورتی که اموالی مانند خودرو مورد اختلاف قرار گرفته است، الزام است که در دادخواست، اثبات وقوع بیع را درخواست کرده و همچنین ارائه سند رسمی یا برگ سبز خودرو جهت انتقال مالکیت را نیز مدنظر قرار دهید.

مدارک لازم برای اثبات وقوع بیع

مواردی که برای اثبات وقوع بیع مورد نیازند، بسیار حائز اهمیت است و نقش مهمی در پیروزی در دعوای حاکم بر آن ایفا می کنند.
در این بخش از مقاله، به بحث درباره مدارک مورد نیاز برای اثبات وقوع بیع می پردازیم و آن ها را بررسی می کنیم.
مدارک مورد نیاز برای اثبات وقوع بیع، با توجه به ادله ای که در تیتر قبلی آن ها را بررسی کردیم، همچنین با توجه به سایر قوانین و مقررات دادرسی، شامل موارد زیر هستند:- سند قرارداد بیع: این سند می تواند به صورت تاییدیه رسمی از طرف مراجع قانونی یا نمایندگان معتبر صورت بپذیرد و اثباتی است برای وقوع بیع.
- مستندات تحویل کالا: اگر تحویل کالا به خریدار انجام شده است، می بایستی مدارکی مانند رسیدهای تحویل، فاکتور فروش و یا گواهی حمل و نقل که استلام کالا را تأیید کنند، برای اثبات وجود بیع تقدیم شود.
- مدارک پرداخت: وجود رسیدهای پرداخت یا سایر ثبت های مالی معتبر، ثابت کننده پرداخت مبلغ معامله و دلیلی بر انجام بیع است.
- گواهی معتبر از شاهدان: در صورت وجود شاهدان معتبر در معامله، حضور آن ها در شکل نامه ها و گواهی ها، به عنوان مدرکی ارزشمند برای اثبات بیع مورد استفاده قرار می گیرد.
با ملاحظه این مدارک و سایر ادله و مواد قانونی، امکان اثبات وقوع بیع در دعواهای قضایی وجود دارد.

هر گونه سند، بدون تفاوت در نوع آن، که توسط آن فرد می‌تواند وقوع عقد خرید و فروش را اثبات کند، به عنوان مثال مبایعه‌نامه یا قولنامه، می‌تواند بهترین مدرک برای اثبات وقوع خرید و فروش باشد.

وجود یک اقرارنامه رسمی یا عادی، که به‌واسطه‌ی آن بیع صورت گرفته است، یکی از مدارکی است که برای ثابت کردن وقوع بیع، حتی توسط شخصی که عقد بیع را انکار می‌کند نیز ضروری است.

می تواند بیان کننده استعداد شهادت و حضور در دادگاه باشد .
در صورت لزوم، افرادی که به استشهاد آماده هستند، می توانند از مدارک متعدد برای تایید وقوع معامله استفاده کنند.

مهم است به ذکر این نکته بپردازیم که هنگام ارائه مدارک برای اثبات وقوع یک قرارداد خرید، به عنوان یک عامل قاعدتاً محکم، می‌توان از امارات مختلفی استفاده کرد.
امارات، خود به تنهایی دلیل قطعی اثبات نمی‌باشند، اما می‌توانند در اقناع قاضی تأثیرگذار باشند.
این امارات شامل عناصر مختلفی می‌شوند، از جمله ویدئو، عکس، اسکرین شات از پیامک‌های تلگرام، رسید واریز وجه و همچنین استناد به متن پیامک‌هایی که در مسیج‌ها رد و بدل می‌شوند و درخواست نمودن قاضی برای دریافت نسخه چاپ شده آن‌ها می‌باشد.

هزینه اثبات وقوع بیع

برای اثبات وقوع بیع مطلق، مشروط و سایر موارد، خواهان باید هزینه‌هایی را پرداخت کند.
این هزینه‌ها شامل هزینه‌های دادرسی، تعرفه‌های دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و در صورت استفاده از وکیل، تعرفه مشاوره و حق الوکاله وکیل است.
همچنین هزینه اثبات وقوع بیع شامل هزینه‌های دادرسی و هزینه‌های فرعی است.

در صورتی که ملک منقولی ارزشی تا 20 میلیون تومان داشته باشد، هزینه دادرسی برای اثبات وجود قرارداد فروش آن 2/5 درصد ارزش ملک می‌باشد.
اما اگر ارزش ملک بیشتر از 20 میلیون تومان باشد، هزینه دادرسی به نسبت 3/5 درصد ارزش ملک محاسبه می‌گردد.

درباره هزینه دادرسی برای اثبات وقوع بیعتی مال غیرقابل حمل، اصلاحات و ارزش آن، معیار محاسبه متغیر خواهد بود و به جای آن، ارزش منطقه‌ای ملک را به عنوان معیار در نظر خواهیم گرفت.
با توجه به اینکه ارزش منطقه‌ای ملک زیر 20 میلیون یا بیش از 20 میلیون تومان باشد، هزینه دادرسی معادل 2/5 درصد و 3/5 درصد ارزش منطقه‌ای ملک را تشکیل می‌دهد که به عنوان هزینه دادرسی دریافت می‌شود.

حق وکالت و هزینه‌های خدمات الکترونیکی قضایی باید طبق تعرفه سازمان‌های ذی‌صلاح، هر سال پرداخت شود.
لازم به ذکر است که در صورت عدم توانایی مالی، ادعای ناتوانی از پرداخت هزینه دادرسی نیز ممکن است و در صورت مطابقت با شرایط مقرر، افراد می‌توانند از این امکان استفاده نمایند.

نمونه دادخواست اثبات وقوع بیع

پس از توضیح بازنگری شرایط، تحقیقات، مدارک لازم و هزینه تثبیت وقوعیک قرارداد، در این بخش از مقاله، قصد داریم نمونه‌ای از دادنامه و فایل مربوط به آن را در اختیار خوانندگان عزیز قرار دهیم تا در صورت لزوم، قابل دانلود باشد و بتوانند از آن استفاده کنند.