ابطال معاملات بورس

برای حفظ سرمایه و افزایش ارزش آن، افراد زیادی وارد بازار بورس و اوراق بهادار می‌شوند.
خرید و فروش سهام در این بازار به قوانین خاصی وابسته است.
بنابراین، افرادی که تمایل به فعالیت در این بازار دارند، باید با قوانین آشنا باشند و فعالیت خود را بر اساس آنها انجام دهند.
سازمان بورس و اوراق بهادار در دستورالعملی که برای سرمایه‌گذاران تهیه کرده است، به بیان این قوانین اشاره کرده‌است، از جمله شرایطی که باعث ابطال معاملات بورس می‌شود.

اطلاع از شرایط متفاوت برای ابطال معاملات بورس امری حیاتی و ضروری است تا سرمایه‌گذاران در این بازار با مشکل مواجه نشوند.
از مشکلاتی که می‌تواند برای معامله‌گران وجود داشته باشد، عدم تایید معامله خرید یا فروش آن‌هاست که می‌تواند منجر به اتلاف وقت و از دست رفتن فرصت کسب سود شود.
با این حال، تمام علاقه‌مندان به فعالیت در بازار بورس باید از این شرایط و قوانین آگاه باشند تا بهترین اقدامات را بر اساس آن‌ها در انتخاب و اجرای معاملات خود انجام دهند.

در این نوشتار به بررسی مفهوم "ابطال" و "تایید نشدن" معاملات بورس می‌پردازیم و قضاوت و قطعیت معاملات بورس را تشریح می‌کنیم.
همچنین، در ادامه شرایط مختلفی برای ابطال معاملات بورس را بررسی می‌کنیم تا خوانندگان اطلاعات لازم را در این زمینه کسب نمایند و بتوانند در بازار بورس و اوراق بهادار به صورت آگاهانه فعالیت کنند.

منظور از ابطال و تایید نشدن معاملات بورس

بازار بورس و اوراق بهادار، به عنوان یکی از بازارهای مالی محبوب برای سرمایه‌گذاری در ایران، قوانین خاص خود را دارد تا از بی‌نظمی و سوداگری در بازار جلوگیری شود.
فعالان این بازار باید اطلاعات کاملی را درباره این قوانین داشته باشند تا بتوانند به طرز صحیحی در بازار بورس فعالیت کنند و سود کسب کنند.
یکی از قوانین اساسی در این بازار، قوانین مربوط به شرایط ابطال معاملات بورس می‌باشد.

در واقع هر معامله‌ای که در بازار بورس صورت می‌گیرد، باید ابتدا توسط ناظر بازار بورس تایید شود و سپس قطعی شود.
در اینجا باید توضیحاتی درباره ناظر بازار بورس ارائه شود.
ناظر بازار بورس در نظر دارد تا به منظور سامان بخشی به فعالیت‌های انجام شده در این بازار، اطلاعات مختلفی درباره سهام شرکت‌های بورسی و توقف و بازگشایی نمادهای بورسی را در سایت‌های مربوطه از جمله کدال و tsetmc.
com منتشر کند.

همچنین، مسئولیت دیگری که بر عهده ناظران بازار بورس است، نظارت بر دامنه نوسان نمادهای بورسی می‌باشد.
دامنه نوسان در بازار بورس ایران در حدود مثبت ۵ درصد تا منفی ۵ درصد است.
به این معناست که قیمت نمادهای بورسی با توجه به میانگین قیمت روز قبل، در طی یک جلسه معاملاتی، می‌تواند حداکثر ۵ درصد بیشتر یا کمتر نوسان داشته باشد.
در شرایط خاصی، همچون عدم معامله فعالین بازار در دامنه نوسان مجاز، ناظر بازار بورس میتواند معاملات را تایید نکرده و به عبارت دیگر آن‌ها را ابطال نماید.

بنابراین فهمیده می‌شود که وقتی دربارهٔ «ابطال» و «تایید نشدن» معاملات در بورس صحبت می‌کنیم، منظور از آن، تصمیم گیری سازمان نظارتی بورس دربارهٔ لغو معاملات خرید و فروش یک سهم در طول یک جلسهٔ معاملاتی به دلیل وقوع مشکلات و تخلفات در طول آن جلسه است.
این تصمیم به منظور جلوگیری از تقلب و سوءاستفاده در بازار بورس به ویژه در طول یک جلسه اتخاذ می‌شود و هدف آن افزایش شفافیت در بازار بورس است.

برخی از بازرگانان منتظر باز شدن سایت بورس هستند و گاهی با بسته بودن بازار بورس مواجه می‌شوند.
اما باید به خاطر داشت که لغو تراکنش‌های بورسی هیچ ارتباطی با بسته بودن بازار ندارد و صحت تراکنش‌ها در روزهای کاری و جلسات معاملاتی بورس تأیید می‌شود و سپس به دانش بازرگانان اطلاع داده می‌شود.

تایید و قطعیت معاملات بورس

معامله بازار سهام یعنی خرید یا فروش نمادهای مختلف در بازار اوراق بهادار.
متداول است که معامله‌گران در این بازار در هنگام نزول قیمت‌ها سهام خود را به منظور جلوگیری از تضیلات، قبل از افت قیمت بیشتر فروش کنند و در هنگام افزایش قیمت‌ها سهام خود را نگه دارند تا در آینده با قیمت بیشتری معامله کنند.

همچنین، حضور در بازار بورس و اوراق بهادار می‌تواند باعث به دست آوردن سود باشد، زیرا می‌توان سهام را با قیمت پایین خریداری کرده و در قیمت بالاتر فروخت.
اما باید توجه داشت که هر معامله خرید و فروش در بازار بورس و اوراق بهادار، نیاز به تایید و نظارت سازمان بورس دارد تا جلوی تخلفات و تقلب‌ها گرفته شود.
بنابراین، اگر در معاملات یک نماد بورس تخلف تشخیص داده شود، آن معاملات تایید نخواهد شد و باطل خواهند شد.
بهتر است دقت کرد که تمامی معاملات به نظر افراد متخصص ناظر بورس و با تایید آنها نیاز دارند.

این اطلاعیه، اعلام می‌شود که ابطال معاملات بورس از طریق وبسایت‌های کدال یا tsetmc.
com به دست فعالان بازار خواهد رسید.
در صورتی که هیچ تخلفی از قبیل دستکاری قیمت یا استفاده از اطلاعات مخفی و معامله خارج از حجم مجاز رخ ندهد، تایید و اعتبار معاملات بورس انجام شده و معاملات نهایی خواهند بود.
لازم به ذکر است که در صورت عدم تایید معاملات صورت گرفته و ابطال آن، کارگزار مربوطه می‌تواند این موضوع را با ذکر دلایل منطقی به سازمان بورس ابلاغ کند.

سازمان بورس نیز در عرض ۴۸ ساعت به شکایت مطرح شده رسیدگی خواهد کرد.
معاملاتی که توسط ناظر بورس ابطال می‌شوند، دو روز بعد مجدداً به حراج گذاشته خواهند شد.
طبق گفته مدیر عملیات بازار بورس، دلایل واضح ابطال معاملات نمی‌تواند بر ملا شود، اما به طور کلی این تصمیمی است که در جهت نظم و ایجاد شفافیت بازار اتخاذ می‌شود.

شرایط باطل شدن معاملات بورس

در قسمت قبلی این مقاله، توضیحاتی درباره "معاملات" در بازار بورس و نقش ناظر بازار به طور خلاصه آورده شد.
بیان شد که هر معامله در بازار بورس و بازار سرمایه تنها در صورت تأیید ناظر بازار نهایی می‌شود.
معامله‌گران قادرند از طریق "تابلو خوانی بورس" اطلاعاتی مانند توقف نمادها و ابطال معاملات را مشاهده نمایند.
ابطال معاملات با هدف بهبود و بهره‌برداری از بازار بورس و بازار سرمایه انجام می‌شود و مواردی برای باطل شدن معاملات وجود دارد.
شرایطی که باعث باطل شدن معاملات بورس می‌شوند، عبارتند از:

اینکه عملیات خرید و فروش خارج از محدوده نوسان قیمت مجاز روزانه صورت گرفته باشد، بسیار مهم است.

یک کد معاملاتی در یک جلسه معاملاتی، بیش از 5 درصد سهام را در نماد عادی سهم فروخت.

مواردی که به علت خطا در سیستم معاملاتی رخ داده اند، مانند فروش بیش از دارایی یک سهامدار، به‌طور کاملاً غلط اتفاق افتاده است.

اگر تعداد معاملات در بازارگردانی بیش از سقف مجاز روزانه، که در قرارداد بازارگردانی تعیین شده است، رخ دهد.

معاملاتی همانند است که خریدار و فروشنده آن یکسان باشند.

در صورتی که مقدار حد نوسان و حجم مبنا برای یک نماد تعیین نگردیده باشد.

سایر شروط دیگر که طبق نظر مدیرعاملبورس جزو شروط ویژه محسوب می‌شوند و می‌توانند توسط ایشان لغو شوند.

سهامدارانی که پس از پایان جلسه معاملاتی بورس، متوجه بازگشت وجه معامله به حساب بورسی خود می‌شوند، بایستی بدانند که معاملات آن‌ها ابطال شده است.
در حاضر، فعالان بازار بورس، نیازمند اجرای یک سیستم هستند که معاملات مشکوک به صورت خودکار انجام نشده و ناظر بورس، پس از انجام معاملات، با دلایل نامشخص، معاملات را ابطال ننماید.