درس استعداد تحصیلی در آزمون دکتری

در سال ۱۴۰۲، آزمون دکتری همچنان بر اساس الگوی نیمه متمرکز برگزار خواهد شد که شامل دو مرحله آزمون کتبی و مصاحبه علمی است.
از سال ۹۶ به بعد، برای همه دانشگاه‌ها، یک آزمون یکپارچه کنکور توسط سازمان سنجش برگزار خواهد شد تا داوطلبان هزینه و زمان خود را صرفه‌جویی کنند.
پس از ادغام آزمون دکتری سراسری و آزمون دکتری دانشگاه آزاد، محتوای آزمون دکتری برای هر دو نوع دانشگاه یکسان خواهد بود و جزئیات ثبت نام را می‌توان در دفترچه ثبت نام آزمون دکتری ۱۴۰۲ مشاهده کرد.

دروس امتحانی هر رشته در گروه های آزمایشی مختلف به ترتیب شامل زبان انگلیسی و استعداد تحصیلی هر کدام با ضریب 1 و دروس تخصصی در سطح کارشناسی، کارشناسی ارشد با ضریب 4 می باشند.
یکی از دروس امتحانی این آزمون که کمتر مورد توجه داوطلبان قرار می گیرد، درس استعداد تحصیلی است.
البته سرفصل دقیق سوالات آن مشخص نیست، اما بیشتر سوالات به سنجش توانایی‌ ذهنی و درک داوطلبان، قدرت تحلیل و استعداد آن‌ها می‌پردازد.
در ادامه به بررسی معرفی، ضرورت مطالعه، سرفصل ها، تعداد و شیوه پاسخ به سوالات استعداد تحصیلی در آزمون دکتری پرداخته می شود.

معرفی استعداد تحصیلی در آزمون دکتری ۱۴۰۲

استعداد تحصیلی یکی از دروس امتحانی تمامی رشته‌ها و گروه‌های آزمایشی آزمون دکتری است که از سال ۸۹ به عنوان یکی از سرفصل‌های این آزمون معرفی شده و دارای ضریب یک می‌باشد.
سوالات استعداد تحصیلی هر ساله جهت سنجش توانایی تجزیه و تحلیل، توانایی تصویرسازی ذهنی، سرعت عمل و تمرکز، قدرت و سرعت انتقال مفاهیم و هوش داوطلب طراحی می‌شود.

استعداد تحصیلی در اکثر کشورها با عنوان آزمون GMAT یا آزمون GRE شناخته می‌شود که همانند آزمون‌های تافل یا آیلتس در سطح جهان شناخته شده هستند.
در حال حاضر فعالان خاصی دست به کار شده‌اند تا تست‌های استعداد تحصیلی را در سازمان سنجش آماده سازند و کیفیت سوالات این آزمون از استاندارد خوبی برخوردار است.

استعداد تحصیلی در آزمون دکتری دارای ضریب یک است و در حدود 17 درصد در نتیجه نهایی آزمون کتبی موثر است، ضمن آنکه در رشته‌هایی که به علت سادگی یا دشواری سوالات تخصصی، سوالات عمومی هستند که نقش تعیین کننده‌ای در رتبه داوطلبان پیدا می‌کنند.

ضرورت مطالعه استعداد تحصیلی در آزمون دکتری 1402

• با توجه به کم بودن ضریب درس استعداد تحصیلی در کنکور دکتری
• این سوال برای داوطلبان پیش می آید که آیا مطالعه و تست زنی برای حل سوالات این قسمت از آزمون مهم و ضروری است یا خیر؟
• نبودن درسی با این عنوان در طول سال های تحصیلی داوطلبان
• این ذهنیت را برای برخی ایجاد کرده که مطالعه یا عدم مطالعه این درس اهمیت چندانی ندارد و در نتیجه آزمون کتبی نیز موثر نیست.
  
• اما حقیقت آن است که پاسخ دادن به سوالات این بخش از آزمون دکتری همانند سایر دروس نیازمند یادگیری مهارت های خاص است و این مهارت ها نیز جز با مطالعه و تمرین بدست نمی آید.
  

برخی از داوطلبان، بدون مطالعه و حل تست‌های سال‌های گذشته، استعداد تحصیلی را تجربه کرده‌اند.
این افراد تنها با استعداد فردی خود، توانسته اند درصد های قابل قبولی کسب کنند.
اما با قدری زمان گذاشتن برای مطالعه کتب موجود در بازار و انتخاب منابع مناسب برای استعداد تحصیلی در آزمون دکتری، بدون شک به نتیجه بهتری دست پیدا می‌کردند.

البته به دلیل متفاوت بودن نوع سوالات استعداد تحصیلی با سایر دروس امتحانی، ممکن است برخی افراد با وجود مطالعه این درس همچنان به کسب نمره مناسب نرسند.
اما وجود این افراد نباید اهمیت مطالعه و تست زنی درباره این درس را کمرنگ کند.
استعداد تحصیلی حدود 17 درصد سنجش نمره و تراز آزمون کتبی دکتری را شامل می‌شود.
همچنین، در برخی رشته‌ها، سوالات دروس تخصصی در سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد ممکن است دشوار باشند و داوطلبان می‌توانند با پاسخ دادن به این سوال‌ها، به‌طوری‌که درست و دقیق باشد، امید به کسب نمره بالاتر را داشته باشند.

سرفصل های استعداد تحصیلی در آزمون دکتری ۱۴۰۲

در دفترچه عمومی آزمون دکتری ۳۰ تست چهار گزینه‌ای از استعداد تحصیلی و ۳۰ سوال دیگر از درس زبان انگلیسی در آزمون دکتری طراحی می‌شود که داوطلبان تمامی گروه‌های آزمایشی موظفند به این ۶۰ سوال در ۹۰ دقیقه پاسخ دهند.
به منظور آشنایی با این سوالات، جدول بخش‌های مختلف سوالات استعداد تحصیلی در آزمون دکتری شرح داده شده است.

توجه: جهت نمایش صحیح دستورات زبان HTML، ممکن است قسمت‌هایی از متن از قالب مربوط به استفاده از تگ‌هایعبور کنند.
استعداد تحصیلیبرای تمامی گروه‌های آزمایشی از 4 بخش تشکیل شده است.
این بخش‌ها عبارت‌اند از:

درک مطلب:

این بخش شامل سوالاتی است که نیاز به درک مفهوم یک متن یا پاراگراف مشخصی دارد.

استدلال منطقی (همه گروه‌ها به جز فنی و مهندسی):

این بخش شامل سوالاتی است که نیاز به استدلال و تحلیل منطقی دارند.
این بخش تنها برای گروه‌هایی به جز فنی و مهندسی است.

تجسمی (گروه فنی و مهندسی):

این بخش شامل سوالاتی است که نیاز به تجسم و تفسیر مفاهیم و ایده‌ها در قالب تصاویر و نمودارها دارند.
این بخش فقط برای گروه فنی و مهندسی می‌باشد.

تحلیلی:

این بخش شامل سوالاتی است که نیاز به تحلیل و بررسی دقیق یک مسئله و ارائه پاسخ منطقی و دقیق دارند.

کمیتی:

این بخش شامل سوالاتی است که نیاز به استفاده از مفاهیم ریاضی و اعداد دارند.

توجه:

این قسمت شامل دو پاراگراف فارسی تخصصی مجزا است.
برای پاسخ دادن به سوالات مربوط به هر متن، آن را به دقت مطالعه کنید.

هدف از طراحی سوالات این قسمت، سنجش درک شما از مفاهیم، معانی و ساختارهای موجود در هر متن است.
این سوالات با توجه به هر گروه آزمایشی در نظر گرفته شده‌اند.

استاندارد طراحی سؤالات درک مطلب از طریق ارائه متون با طول 200 تا 400 کلمه است.
برای هر متن، 4 سوال متناظر طراحی می‌شود.
در طراحی این نوع سؤالات، معمولا از موضوعات گمنام استفاده می‌شود تا باعث شود فرد در پاسخ دادن به سوالات از دانش قبلی خود استفاده کمتری کند.
متون در این بخش شامل علوم، جامعه‌شناسی و بازرگانی است.

1. قسمت منطقی (استدلالی) استعداد تحصیلی در آزمون دکتری 1402
2. استدلالی بخشی است از آزمون دکتری سال 1402 که به بررسی استعداد تحصیلی متقاضیان می‌پردازد.
   
3. هدف این بخش ارزیابی قدرت استدلال و تفکر منطقی افراد است که قصد پذیرش در برنامه دکترا را دارند.
   
4. قواعد و مبانی منطقی استدلال، بررسی و تحلیل استدلال‌های گفتمانی و نیز درستی و صحت استدلال‌ها در این بخش مورد بررسی قرار می‌گیرد.
   
5. استدلال‌های متنوعی از جمله نقض، نتیجه‌گیری، استنتاج و استدلال به تکنیک‌های خاص نیز در آزمون قرار می‌گیرد.
   
6. عملکرد موفق در این بخش به میزان توانایی افراد در تحلیل عمیق آرایه‌های منطقی، تشخیص اشتباهات منطقی و استفاده از استدلال‌های صحیح بستگی دارد.
   
7. بنابراین، مطالعه و آمادگی مناسب در زمینه استدلال منطقی می‌تواند به عملکرد بهتر در این بخش و در کل آزمون دکتری کمک کند.
   

سوالات بخش منطقی در دفترچه سوالات گروه آزمایشی فنی و مهندسی با استفاده از برچسب‌هایاینگونه پرسیده نمی‌شوند.
در این قسمت، ابتدا یک گزاره به صورت یک پاراگراف معرفی می‌شود و سپس داوطلب باید بر اساس تفسیری که از پاراگراف انجام داده است، یکی از گزینه‌ها را انتخاب کند.
این بخش از آزمون به مهارت‌های زیر نیاز دارد: شناخت انواع استدلال، تقویت یا ضعیف کردن یک استدلال، ایجاد فرضیه برای استدلال و نتیجه‌گیری از آن.

در دفترچه سوالات گروه آزمایشی فنی و مهندسی، سوالات بخش تجسمی تنها در بخشی به نام "سوالات" مطرح می‌شوند.
این بخش اشکالی را نمایش می‌دهد و از داوطلبان خواسته می‌شود که شکل نهایی را حدس بزنند با توجه به تغییراتی که در آن ایجاد می‌شود.
هدف این بخش از آزمون، سنجش قدرت تجسم و میزان دقت و هوش تصویری داوطلبان است.
این بخش به جای بخش منطقی در گروه فنی مهندسی در آزمون دکتری طراحی شده است.
در این بخش، از تگ آزمون دکتری استفاده شده است تا کلمه "آزمون دکتری" را برجسته کند.

در این بخش، انواع اشکال در فضای دو و سه بعدی نمایش داده می‌شود و شما باید با بیشترین دقت و در کمترین زمان، ارتباط بین اشیا را در حالت‌های مختلف دوران‌ یافته درک کنید.

عمده سوالات این بخش در دو دسته تشخیص الگوی تغییر یک شکل و اشکال سه بعدی قابل قسم است.

قسمت تحلیلی استعداد تحصیلی در آزمون دکتری 1402

قسمت تحلیلی استعداد تحصیلی در آزمون دکتری 1402، یکی از بخش‌های مهم این آزمون می‌باشد.
در این قسمت، ظرفیت شناختی و تحلیلی افراد بررسی می‌شود.

این بخش از آزمون شامل سوالاتی است که هدف آن همسوسازی توانایی‌های تحصیلی و شناختی افراد می‌باشد.
این سوالات از طریق مطالعه، تحلیل و استنتاج از موارد مشابه و مرتبط با مباحث علمی و تحصیلی پرسیده می‌شوند.

در این قسمت، توانایی‌ها و مهارت‌های شناختی و تحلیلی افراد در پاسخ به سوالات ارزیابی می‌شود.
میزان درک و فهم مفاهیم علمی-تحصیلی، توانایی استنتاج و ارائه استدلال منطقی و توانایی تحلیل و تفکر سیستماتیک نیز در این قسمت ارزیابی می‌شود.

سوالات بخش تحلیلی درس استعداد تحصیلی، مسائلی هستند که نیاز به هیچ پیش‌فرض ذهنی ندارند.
برای پاسخ به این سوال‌ها باید سه گام اصلی مدل سازی مسئله تعریف شده و بر اساس قواعد موجود، خلاصه کردن قواعد بر اساس مدل بدست آمده و پاسخ به سوال‌ها براساس مدل و قواعد مسئله طی شود.

در بخش کمّی سطح سوالات طراحی شده برای گروه‌های آزمایشی مختلف، متفاوت است.
این قسمت شامل سوالاتی است که به صورت عددی و پایه ریاضی هستند و تقریباً بخش سخت آزمون محسوب می‌شود.

هدف از طرح این قسمت از سوالات، سنجش میزان تسلط داوطلبان بر مفاهیم ریاضی و هوش عددی است.
این قسمت شامل سوالات حل مسئله، سوالات مقایسه‌های کمّی، کار با داده‌های آماری، هوش عددی و هندسه می‌شود.
هر بخش نکات و تکنیک‌های خاص خود را دارد و داوطلب می‌تواند با تمرین بر روی این تکنیک‌ها شانس موفقیت خود را در این بخش افزایش دهد.

شیوه پاسخ به سوالات استعداد تحصیلی در آزمون دکتری 1402

در برسی پاسخنامه و کلید سوالات آزمون دکتری در سال های گذشته به این نتیجه رسیدیم که داوطلبان در پاسخگویی به سوالات استعداد تحصیلی به سه دسته تقسیم می شوند:

1. دسته اول: افرادی که بخش های ریاضی و تحلیلی را کنار گذاشته و فقط بر روی مباحث درک مطلب و منطقی تمرکز می کنند.
   این دسته از افراد می توانند برای هر تست دو قسمت مذکور دو برابر حد معمول وقت بگذارند.
   

دسته دوم از گروه‌ها، شامل افرادی هستند که علاوه بر درک مطلب و منطقی، زمان کمی را برای پاسخ به سوالات تحلیلی و کمیاتی اختصاص می‌دهند.
این افراد به تمامی بخش‌های استعداد تحصیلی پاسخ می‌دهند.
ترتیب پاسخگویی به سوالات اهمیت زیادی ندارد و این موضوع به طور کامل به داوطلب بستگی دارد.

توصیه می‌شود با سرفصلی شروع کنید که راحت‌تر می‌باشد.
به عنوان مثال، اگر با مبحث "درک مطلب" راحت‌تر هستید، ابتدا سوالات آن قسمت را پاسخ داده و سپس به سراغ تحلیلی بروید.
بی‌شک مطالعه تمامی منابع موجود در بازار کار راحت و منطقی‌ای نیست.
در نتیجه، می‌توانید با برنامه‌ریزی آزمون دکتری به صورت دقیق در کسب تراز قابل قبول برای این درس موفق شوید.

در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام در خصوص جزئیات سوالات درس استعداد تحصیلی در آزمون دکتری 1402 می توانید با سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی شبکه استعلام تماس بگیرید.
کارشناسان سامانه مشاوره شبکه استعلام اطلاعات کامل در این زمینه را در اختیار شما قرار می‌دهند.
همچنین می‌توانید با عضویت در کانال تلگرام و صفحه اینستاگرام دکتری شبکه استعلام از آخرین اخبار مربوطه مطلع شوید.